Του Γιώργου Νούλη
Η αντίστροφη μέτρηση για τη υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων ξεκίνησε. Οι τροπολογίες με τις οποίες ουσιαστικά κλείνουν τα «κενά» που υπήρχαν στην ισχύουσα νομοθεσία, κατατέθηκαν και ο δρόμος για την υποβολή των φετινών φορολογικών δηλώσεων μέσα στο Σαββατοκύριακο ή στις αρχές της ερχόμενης εβδομάδας η εφαρμογή στο taxis θα έχει ανοίξει. Οι φορολογούμενοι θα έχουν χρονικό περιθώριο περίπου δύο μηνών για να υποβάλουν τη φορολογική δήλωσή τους, καθώς η προθεσμία λήγει στις 30 Απριλίου. Ωστόσο θεωρείται βέβαιο πως θα δοθεί παράταση, ενώ θα πρέπει να επισημανθεί πως οι φοροτεχνικοί έχουν δηλώσει πως θα απέχουν από την υποβολή δηλώσεων λόγω ασφαλιστικού. Βέβαια για την ώρα, δεν γνωρίζουμε πότε θα πληρωθεί ο φόρος εισοδήματος καθώς το οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης έχει προτείνει στους δανειστές να αυξηθεί ο αριθμός των δόσεων σε επτά, χωρίς ωστόσο να έχει λάβει ακόμη την τελική έγκριση.
Σε κάθε περίπτωση και καθώς οι μέρες για το ετήσιο ραντεβού με την εφορία πλησιάζουν και καθώς στις εφορίες Λάρισας θα επικρατήσει συνωστισμός για τη διαδικασία απόκτησης κλειδαρίθμων, οι φορολογούμενοι καλό, σύμφωνα με τον φοροτεχνικό αντιπρόεδρο της ΕΦΕΕ.Λ Νικ. Νάτσιο, να προσέξουν τα εξής:
* Η διαδικασία εγγραφής για την απόκτηση κλειδαρίθμου ολοκληρώνεται σε 3 βήματα:
Αίτηση εγγραφής ηλεκτρονικά, σε μία από τις ηλεκτρονικές διευθύνσεις www.gsis.gr ή www.taxisnet.gr, αυτοπρόσωπη παρουσία στη Δ.Ο.Υ. για έγκριση της αίτησης και ενεργοποίηση λογαριασμού ηλεκτρονικά.
* Το νέο βασικό έντυπο της δήλωσης (Ε1) έχει ελάχιστες αλλαγές σε σχέση με το περυσινό, δεδομένου ότι διατηρήθηκε η υφιστάμενη φορολογική νομοθεσία.
* Και φέτος, θα είναι προσυμπληρωμένοι οι κωδικοί της δήλωσης που αφορούν στους μισθούς, τις συντάξεις, τους παρακρατούμενους και αναλογούντες φόρους, τις κατοικίες, τα αυτοκίνητα, τους τόκους των καταθέσεων και τα ποσά που κατέβαλαν το 2015 για την εξυπηρέτηση των δανείων τους (τοκοχρεολυτικές δόσεις). Το ασφαλιστικά ταμεία έχουν ήδη ενεργοποιήσει για τους ασφαλισμένους τους την εφαρμογή για την εκτύπωση των βεβαιώσεις αποδοχών συντάξεων, ώστε να τα αντιπαραβάλλουν με τα προσυπληρωμένα ποσά.
* Οποιαδήποτε αλλαγή στην οικογενειακή κατάσταση του φορολογούμενοι θα πρέπει πρώτα να έχει δηλωθεί στο μητρώο τη ΔΟΥ για να υποβληθεί σωστά η δήλωση.
* Ο φορολογούμενος που έχει συμπληρώσει το 18° έτος της ηλικίας του υποχρεούται να δηλώνει όλα τα εισοδήματά του, πραγματικά ή τεκμαρτά, τα φορολογούμενα με οποιονδήποτε τρόπο (π.χ. βάσει κλιμακίων ή αυτοτελώς) ή απαλλασσόμενα. Εξαιρετικά, δεν υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης οι φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 18ο έτος της ηλικίας τους και δεν αποκτούν πραγματικό ή τεκμαρτό εισόδημα. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι υποχρεωμένοι να υποβάλουν δήλωση όσοι δεν έχουν καθόλου εισοδήματα ούτε περιουσιακά στοιχεία που να αποτελούν τεκμήρια (κατοικία, αυτοκίνητο κλπ) εφόσον φιλοξενούνται σε σπίτια συγγενών ή φίλων.
* Οι φορολογούμενοι οι οποίοι έχουν κάνει έναρξη επιτηδεύματος υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος σε κάθε περίπτωση.
* Δεν εξαιρούνται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης τα ενήλικα τέκνα (π.χ. φοιτητές κ.λπ.), ακόμα και εάν αυτά αναγνωρίζονται ως εξαρτώμενα μέλη του φορολογούμενου, εφόσον αποκτούν εισόδημα.
* Φέτος, για πρώτη φορά επιτρέπεται να υποβάλουν κοινή φορολογική δήλωση και τα ζευγάρια που έχουν συνάψει σύμφωνα συμβίωσης, είτε είναι ετερόφυλα είτε ομόφυλα.Με την προχθεσινή τροπολογία όσοι έχουν συνάψει σύμφωνο συμβίωσης θα έχουν τη δυνατότητα να υποβάλλουν κοινή φορολογική δήλωση. Με την ρύθμιση αυτή θα έχουν την ίδια φορολογική αντιμετώπιση με τους έγγαμους (κοινή κάλυψη τεκμηρίων και μεταφορά φορολογικών εκπτώσεων). Στη στήλη στην οποία δηλώνει κάθε χρόνο τα εισοδήματά της η σύζυγος του υπόχρεου φορολογούμενου παρέχεται από φέτος η δυνατότητα να συμπληρώνει τα απαιτούμενα στοιχεία και η γυναίκα που έχει συνάψει σύμφωνο συμβίωσης με άνδρα και ο ένας εκ των δύο συντρόφων ιδίου φύλου που συνδέονται με σύμφωνο συμβίωσης
* Η αναγραφή του ΑΦΜ είναι υποχρεωτική μόνο για τα εξαρτώμενα μέλη άνω των 18 ετών (που ήταν άνω των 18 ετών την 31/12/2015).
* Τα ανήλικα ή ενήλικα τέκνα, καθώς επίσης και τα μέλη της οικογενείας του φορολογούμενου με αναπηρία 67% και άνω θεωρείται ότι βαρύνουν τον φορολογούμενο εφόσον συνοικούν με αυτόν και το ετήσιο φορολογητέο εισόδημά τους δεν υπερβαίνει το ποσό των 3.000 ευρώ ή το ποσό των 6.000 ευρώ αν αυτά παρουσιάζουν αναπηρία 67% και άνω.
* Με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων που θα υποβάλουν οι ελεύθεροι επαγγελματίες θα κληθούν να πληρώσουν αυξημένη προκαταβολή φόρου. Συγκεκριμένα η προκαταβολή φόρου εισοδήματος έχει αυξηθεί για τα εισοδήματα του 2015 από 55% σε 75%. Προκαταβολή φόρου εισοδήματος που θα πληρώσουν το 2016 οι αγρότες με την εκκαθάριση των φορολογικών δηλώσεων αυξάνεται από το 55% στο 75%. Επίσης αυξάνεται ο φορολογικός συντελεστής από το 13% στο 20%.
ΕΙΣΦΟΡΑ ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗΣ
* Κλιμακωτά, σε ετήσια συνολικά εισοδήματα άνω των 12.000 ευρώ θα επιβληθεί φέτος η ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Αυτοί που φαίνονται να επιβαρύνονται περισσότερο φέτος είναι όσοι έχουν ετήσια συνολικά εισοδήματα, πραγματικά ή τεκμαρτά, πάνω από 30.000 ευρώ. Αναλυτικά, οι συντελεστές βάσει την οποίων υπολογίζεται η έκτακτη εισφορά αλληλεγγύης, έχουν ως εξής: 0,7%, για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 12.001 έως και 20.000 ευρώ, 1,4% για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 20.001 έως 30.000 ευρώ, 2% (από 1,4%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 30.001 έως 50.000 ευρώ, 4% (από 2,8%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 50.001 έως 100.000 ευρώ, 6% (από 2,8%), για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα από 100.001 έως 500.000 ευρώ και 8% (από 2,8%) για ετήσια -δηλωθέντα ή τεκμαρτά- εισοδήματα άνω των 500.000 ευρώ.
* Διατηρείται ο κωδικός 049 της δήλωσης, στον οποίο τα προηγούμενα χρόνια οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι δήλωναν τη συνολική αξία των αποδείξεων λιανικής πώλησης και παροχής υπηρεσιών που είχαν συγκεντρώσει. Ωστόσο ο κωδικός θα μείνει ανενεργός και δεν θα χρειάζεται να συμπληρωθεί ο συγκεκριμένος κωδικός, δεδομένου ότι δεν υπάρχει υποχρέωση που να προκύπτει από τη φορολογική νομοθεσία.
ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΕΝΟΙΚΙΑ
Για την ώρα ο τρόπος φορολόγησης των εισοδημάτων από ενοίκια είναι σε εκκρεμότητα αν και νεότερες πληροφορίες λένε πως θα διατηρηθούν οι ισχύοντες συντελεστές για το 2015. Δηλαδή 11% (για εισοδήματα έως 12.000 ευρώ) και το 33% (για εισοδήματα από ενοίκια άνω των 12.000 ευρώ).
Τα ενοίκια που δεν κατάφερε να εισπράξει ο ιδιοκτήτης από τον ενοικιαστή του κατά τη διάρκεια του 2015 μπορεί να τα δηλώσει φέτος σε ξεχωριστό κωδικό και στο έντυπο Ε2 και στο έντυπο Ε1. Συγκεκριμένα, στο Ε2 τα ανείσπρακτα ενοίκια πρέπει να δηλωθούν στην στήλη 16 της πρώτης σελίδας, και στο Ε1 πρέπει να αναγραφούν στους κωδικούς 125-126 του πίνακα 4Δ2 στην 3η σελίδα. Η ξεχωριστή αναγραφή των ποσών αυτών είναι προκειμένου οι ιδιοκτήτες ακινήτων να μην πληρώσουν φόρο εισοδήματος. Ωστόσο, για να μην φορολογηθούν θα πρέπει να πληρούνται και οι λοιπές προϋποθέσεις που προβλέπει ο νόμος. Θα πρέπει δηλαδή έως την προθεσμία υποβολής της δήλωσης, να έχει εκδοθεί εις βάρος του ενοικιαστή διαταγή πληρωμής ή διαταγή απόδοσης χρήσης μίσθιου ή δικαστική απόφαση αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων ή έχει ασκηθεί εναντίον του μισθωτή αγωγή αποβολής ή επιδίκασης μισθωμάτων).
* Το τεκμαρτό εισόδημα από δωρεάν παραχώρηση κατοικίας μέχρι 200 τ.μ. προς τα τέκνα ή τους γονείς του φορολογούμενου ή προς συγγενείς, προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως κύρια κατοικία, δεν υπάγεται σε φόρο.
* Στη δήλωση ο κάθε φορολογούμενος πρέπει να αναγράψει όλα τα χρηματικά ποσά που δαπάνησε μέσα στο 2015 για την ανέγερση οικοδομών, για αγορές ακινήτων, μετοχών εισηγμένων ή μη στο Χρηματιστήριο, ομολόγων και εντόκων γραμματίων του ελληνικού Δημοσίου, για σύσταση επιχειρήσεων και για συμμετοχή σε αυξήσεις μετοχικού κεφαλαίου εταιρειών. Τα ποσά αυτά θεωρούνται «τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων» και λαμβάνονται υπόψη από την εφορία για τον τεκμαρτό προσδιορισμό του ετήσιου φορολογητέου εισοδήματος. Πάντως με την προχθεσινή τροπολογία παρατείνεται και για το 2015 (όπως ίσχυε και για το 2014) η διάταξη για τους περιστασιακά απασχολούμενους (ανέργους, νοικοκυρές, φοιτητές, συμμετέχοντες σε προγράμματα εργασιακής εμπειρίας κλπ.) που προβλέπει πως όταν το πραγματικό εισόδημά τους δεν υπερβαίνει τις 6.000 και το τεκμαρτό εισόδημα τις 9.500 ευρώ και εφόσον οι εν λόγω φορολογούμενοι δεν ασκούν επιχειρηματική δραστηριότητα ή ατομική αγροτική δραστηριότητα, τότε το εισόδημα αυτό και η προστιθέμενη διαφορά τεκμηρίων φορολογούνται με την κλίμακα των μισθωτών-συνταξιούχων (φορολογικός συντελεστής 22% αντί 26% και μείωση φόρου ως 2.100 ευρώ).
