Με υπεκφυγές απάντησε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ερώτηση του Κώστα Χρυσόγονου σχετικά με τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις που επιβάλλονται στην Ελλάδα. Ο Ευρωβουλευτής στάθηκε στις δυσλειτουργίες και τις παραλείψεις που παρατηρούνται από την ετήσια έκθεση της Επιτροπής σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στα κράτη μέλη της ΕΕ και αναρωτήθηκε τι επιδιώκει η Επιτροπή αλλά και τι επιπτώσεις αναμένεται να υπάρξουν με την επιβολή αυξημένου ΦΠΑ. Στην απάντησή του ο Επίτροπος Moscovici αρκέστηκε να αναφέρει τα δεδομένα της ελληνικής οικονομίας και κατέφυγε σε δικαιολογίες ως προς τα σχεδιαζόμενα μέτρα, χωρίς να αναλύει το πως θα επέλθουν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα.
Ακολουθεί το κείμενο της ερώτησης και της απάντησης :
Στην ετήσια έκθεσή της[1] για τις φορολογικές μεταρρυθμίσεις στα κράτη-μέλη της E.Ε., η Επιτροπή παρατηρεί σημαντικές παραλείψεις, δυσλειτουργίες αλλά και μεγάλη απόκλιση στην είσπραξη ΦΠΑ στην Ελλάδα, προτείνοντας τη κατάργηση εξαιρέσεων και απαλλαγών, καθώς και επιβολή ΦΠΑ σε μια σειρά νέων κατηγοριών που αφορούν τον ηλεκτρισμό, την ατομική ιδιοκτησία κ.α. Καθώς το μείζον ζήτημα που επισημαίνεται είναι αυτό της φοροδιαφυγής και ελλιπούς είσπραξης φόρων, προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με την ανάγκη που αισθάνεται η Επιτροπή ως προς την επιβολή αυξημένων συντελεστών ΦΠΑ σε βάρος των συνεπών φορολογουμένων.
Ερωτάται η Επιτροπή :
- Στην Ελλάδα της παρατεταμένης οικονομικής κρίσεως, όπου τα χαμηλότερα κοινωνικά στρώματα πλήττονται επί σειρά ετών από φοροεπιδρομές, πώς θα μπορούσε να καταστεί εφικτή η ομαλοποίηση των εισπράξεων του ΦΠΑ, με τη δημιουργία επιπλέον φορολογικών βαρών, ιδιαίτερα όταν αυτά αφορούν κοινωνικά αγαθά;
- Σε τι βαθμό αναμένεται να βελτιωθούν οι δείκτες αλλά και η ροή πραγματικών εσόδων υπέρ του δημοσίου, με την εφαρμογή των προτεινόμενων μεταρρυθμίσεων στην ελληνική φορολογική πολιτική; Έχει διενεργηθεί εκτίμηση των επιπτώσεων στην ελληνική οικονομία;
Απάντηση του κ. Moscovici εξ ονόματος της Επιτροπής (4.2.2016)
1. Η αποδοτικότητα του ΦΠΑ στην Ελλάδα είναι χαμηλή: το 2014, ο ελληνικός δείκτης εσόδων ΦΠΑ ήταν 36,3 %, πολύ κάτω από τον μέσο όρο της ΕΕ των 28, που ανέρχεται σε 48,1 %. Τούτο αντικατοπτρίζει τον αντίκτυπο των μειωμένων συντελεστών ΦΠΑ για ορισμένες κατηγορίες προϊόντων και υπηρεσιών και περιφέρειες, καθώς και ευρεία μη συμμόρφωση με το ισχύον σύστημα (τόσο να δηλώνεται ΦΠΑ χαμηλότερος του πραγματικού όσο και μειωμένη είσπραξή του.). Από αυτό προκύπτει ότι θα ήταν δυνατό να συλλεχθούν σημαντικά επιπλέον δημόσια έσοδα με περιορισμό του πεδίου εφαρμογής των μειωμένων συντελεστών, συμπεριλαμβανομένης της γεωγραφικής τους εφαρμογής.
2. Το πρόγραμμα οικονομικής προσαρμογής που συμφωνήθηκε μεταξύ της Ελλάδας και του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) τον Αύγουστο 2015 υπογραμμίζει τη σημασία που έχει η μείζων μεταρρύθμιση του ΦΠΑ που θέσπισε η Κυβέρνηση τον Ιούλιο 2015 και περιλαμβάνει σειρά μεταρρυθμίσεων για βελτίωση του σχεδιασμού του συστήματος ΦΠΑ, της φορολογικής συμμόρφωσης και της είσπραξης των φόρων.
Η Επιτροπή απέδωσε ιδιαίτερη προσοχή στην κοινωνική δικαιοσύνη του προγράμματος ώστε να εξασφαλιστεί ότι η προσαρμογή κατανέμεται δίκαια και ότι προστατεύονται οι πλέον ευάλωτοι.
Η επιλογή αγαθών και υπηρεσιών στον κανονικό και τον μειωμένο συντελεστή πραγματοποιήθηκε από τις ελληνικές αρχές, και όχι από τα θεσμικά όργανα.
Από την οικονομική ανάλυση προκύπτει ότι οι μειωμένοι συντελεστές ΦΠΑ δεν είναι το πλέον αποτελεσματικό εργαλείο για την επίτευξη αναδιανεμητικών και άλλων στόχων κοινωνικής πολιτικής, ενώ ευρύτερη χρήση χρηματικών μεταβιβάσεων που θα χορηγούνται μετά από έλεγχο των πόρων των δικαιούχων θα μπορούσε να είναι αποτελεσματικότερο και αποδοτικότερο εργαλείο.
Η Επιτροπή προχώρησε σε εκτίμηση των κοινωνικών επιπτώσεων του προγράμματος και συμπεραίνει ότι, εάν εφαρμοστούν πλήρως και εγκαίρως, τα μέτρα που προβλέπονται στο πρόγραμμα θα βοηθήσουν την Ελλάδα να επανέλθει στη σταθερότητα και την ανάπτυξη με τρόπο οικονομικά και κοινωνικά βιώσιμο, ενώ θα συμβάλουν και στην αντιμετώπιση των πλέον πιεστικών κοινωνικών αναγκών και προβλημάτων στην Ελλάδα[2].
[1] Institutional Paper 008 - September 2015, visit http://ec.europa.eu/economy_finance/publications
[2] http://ec.europa.eu/economy_finance/assistance_eu_ms/greek_loan_facility/pdf/assessment_social_impact_en.pdf
