Του Δημήτρη Βάλλα
Πριν από μερικές ημέρες γιορτάστηκε και η Παγκόσμια Ημέρα του Λευκού Μπαστουνιού , τιμής ένεκεν δηλαδή για τους τυφλούς που επιμένουν να κυκλοφορούν μόνοι τους στους δρόμους, όπως είναι και δικαίωμά τους, με το χαρακτηριστικό λευκό μπαστούνι.
Η ιστορία του λευκού μπαστουνιού ξεκίνησε λίγο μετά τη λήξη του Α' Παγκόσμιου Πολέμου στην Αμερική, όπου αναπτύχθηκε ένα κίνημα αποκατάστασης και επανένταξης των ατόμων που τυφλώθηκαν από ατυχήματα κατά τη διάρκεια του πολέμου.
Το κίνημα αυτό ξεκίνησε από τον οφθαλμίατρο Richard Hoover, ο οποίος και πρώτος χρησιμοποίησε ένα μακρύ καλάμι για τη βοήθεια της κίνησης των τυφλών βετεράνων του πολέμου.
Από τότε, πέρασαν χρόνια και παντού στον πολιτισμένο κόσμο και ειδικά στην Ευρώπη, αλλά και στην Ελλάδα, καθιερώθηκαν ειδικά ανάγλυφα μονοπάτια στους πεζόδρομους για τη διευκόλυνση των λευκών μπαστουνιών με επίσης ειδικές επιδοτήσεις.
Τέτοια έγιναν και στη Λάρισα όμως με μεγάλη προχειρότητα και χωρίς προσεκτικές μελέτες με αποτέλεσμα τα λιγοστά άτομα στην πόλη που έχουν απώλεια όρασης και επιχειρούν να κυκλοφορήσουν με το λευκό μπαστούνι κυριολεκτικά να μην βρίσκουν άκρη και είτε να εγκλωβίζονται σε δρόμους, είτε να πέφτουν πάνω σε εμπόδια που μπορεί στην καλύτερη περίπτωση να είναι κολόνες της ΔΕΗ ή φρεάτια ή ακόμα και άλλα όπως παρκαρισμένα Ι.Χ., πρόχειρα ράφια με πραμάτειες εμπόρων κ.α…
Κραυγαλέες περιπτώσεις στη Λάρισα η οδός Αθανασίου Διάκου που εάν τη διασχίσει ένας τυφλός δεν τον οδηγεί πουθενά με αποτέλεσμα να παραπαίει μεταξύ των οδών Παπαναστασίου και Ανθίμου Γαζή.
Η άλλη επίσης κραυγαλέα περίπτωση είναι μπροστά στην Αστυνομική Διεύθυνση Λάρισας, όπου τα ανάγλυφα οδηγούν πάνω σε στύλους της ΔΕΗ ή φρεάτια!
«Πράγματι, θα μας πει μιλώντας στην «Ε», ο αντιπρόεδρος της Περιφερειακής Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρίες Θεσσαλίας κ. Στέφανος Πάικος, ο σχεδιασμός των πεζοδρομίων για τυφλούς πάσχει εν τη γενέσει του, γιατί θα έπρεπε να είχε γίνει σε ευθεία γραμμή και να αποφεύγονται φρεάτια, δένδρα και ζαρντινιέρες. Δυστυχώς, υπάρχουν και περιπτώσεις σε πεζοδρόμια όπου ο τυφλός εγκλωβίζεται καθώς δεν έχει καμία διέξοδο σε άλλον πεζόδρομο με σημάνσεις. Όλα αυτά κατά την άποψή μου θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά από τις αρμόδιες υπηρεσίες και να ανασχεδιαστούν όλες αυτές οι ανάγλυφες προσβάσεις για τους συμπολίτες μας με σοβαρά προβλήματα όρασης».
ΟΔΗΓΟΣ ΟΔΕΥΣΗΣ ΤΥΦΛΩΝ
Οδηγός όδευσης τυφλών είναι ειδική λωρίδα του δαπέδου από πλάκες διαφορετικής υφής και χρώματος από το υπόλοιπο δάπεδο, που αποσκοπεί στην καθοδήγηση και ασφαλή διακίνηση των ατόμων με προβλήματα όρασης. Ο οδηγός όδευσης τυφλών τοποθετείται σε πεζοδρόμια με πλάτος ίσο ή μεγαλύτερο των 2,80m και σε όλα τα πεζοδρόμια των εμπορικών δρόμων (αξόνων δραστηριοτήτων), ασχέτως του πλάτους των.
Το ελάχιστο πλάτος του οδηγού όδευσης τυφλών είναι 40cm και βρίσκεται πάντα εντός της ελεύθερης ζώνης όδευσης πεζών, από την πλευρά του δρόμου.
Για την κατασκευή του οδηγού όδευσης τυφλών χρησιμοποιούνται έγχρωμες ανάγλυφες πλάκες πεζοδρομίου με βάση τσιμέντο υψηλής αντοχής, πλευράς 30 έως 40cm και πάχους 3,5 έως 5cm όπως :
* Ριγέ, με πλατιές και αραιές ρίγες, που τοποθετούνται παράλληλα με τον άξονα κίνησης για να κατευθύνουν τα άτομα με προβλήματα όρασης στην πορεία τους.
* Φολιδωτές, με έντονες φολίδες, χρώματος πάντοτε κίτρινου, που τοποθετούνται σε πλάτος 80cm στα σημεία εξόδου της ράμπας ως προειδοποίηση για την είσοδο στο δρόμο.
* Ριγέ, με πυκνές και στενές ρίγες, κάθετα στην πορεία όδευσης ή στην αρχή και το τέλος κεκλιμένων επιπέδων (ραμπών).
Στα σημεία κάθετης αλλαγής πορείας, τρεις πλάκες (1,20m) πριν το σημείο στροφής, τοποθετούνται κάθετα στην πορεία, ως προειδοποίηση.
Οι πλάκες επισήμανσης όλων των τύπων τοποθετούνται χωρίς αρμό μεταξύ τους, για να σχηματίζουν ενιαία επιφάνεια. Επιβάλλεται η επιλογή πλακών σε χρώματα σε έντονη αντίθεση με τις παρακείμενες επιφάνειες δαπέδου. Θα πρέπει να αποφεύγεται η τοποθέτηση εσχάρων κατά μήκος του οδηγού όδευσης τυφλών. Όπου ο οδηγός όδευσης τυφλών συναντά υπηρεσίες (ΑΗΚ, ΑΤΗΚ κ.λπ.) η πλάκα να ενσωματώνεται σε ειδικό καπάκι για να μην διακόπτεται η συνοχή του.
Στις περιπτώσεις προσωρινών εμποδίων από έργα επί του πεζοδρομίου και εφόσον τα έργα γίνονται μέσα στην ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, θα πρέπει:
- Να δημιουργείται μία νέα ελεύθερη ζώνη όδευσης πεζών, πλάτους τουλάχιστον 1,20m, σε παράπλευρη θέση, με αντίστοιχη σήμανση για τυφλούς, λωρίδα επισήμανσης κ.λπ., ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλής διακίνηση όλων των χρηστών του πεζοδρομίου.
- Τα εμπόδια θα επισημαίνονται πάντα με συνεχές, δίχρωμο κιγκλίδωμα, βαμμένο σε έντονα χρώματα, που θα φωτίζεται κατά τις βραδινές ώρες, ώστε να είναι πάντα ορατό.
Οι στροφές στον οδηγό όδευσης τυφλών δεν πρέπει να είναι κυκλικές αλλά να αποτελούνται από ευθύγραμμα τμήματα και να γίνεται προσπάθεια να υπάρχει συνοχή των γραμμικών στοιχείων της πλάκας – οδηγού.
Αυτά λοιπόν γιατί κατά τα υπόλοιπα όπου φτωχός και η μοίρα του. Εδώ η έννοια του «φτωχού» έχει να κάνει με την αδικία της φύσης…