Του Δημήτρη Βάλλα
Καλλιτέχνες του δρόμου ή απλώς επαίτες, με κάλυψη την τέχνη και την έκφραση του ανθρώπινου σώματος;
Είναι άραγε ψυχαγωγητές ή όχι, όλοι αυτοί που αρχίσαμε να βλέπουμε τον τελευταίο καιρό στους δρόμους της πόλης και τα συναισθήματα όλων είναι ανάμικτα!
Άτλαντας, Μαντάμ ντε Μποπαντουρ, Ναπολέων, Λουδοβίκος, στολές και προσομοιώσεις εποχής και πολλά άλλα!
Είναι οι σύγχρονοι κλοσάρ, οι καλλιτέχνες του δρόμου, τα ακίνητα ανθρώπινα αγάλματα που συνηθίσαμε να βλέπουμε σε τέσσερα σημεία του κέντρου της πόλης.
Στέκονται ντυμένοι, ακίνητοι και κάπου –κάπου κάνουν και καμιά υπόκλιση. Αμίλητοι και αν κάποιος το θέλει εκεί στο τενεκεδάκι που έχουν δίπλα τους ρίχνει και κανένα κέρμα!
Πέρα όμως από τα ακίνητα αγάλματα, έχουμε και... κινητά, καθώς οι καλλιτέχνες με τις στολές τους τον τελευταίο καιρό έχουν αρχίσει και κινούνται και περιοδεύουν σε πεζοδρόμους και καταστήματα.
ΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗΣ
ΤΟΥ ΔΡΟΜΟΥ
Όμως η τέχνη είναι τέχνη και δύσκολα θα μπορούσε να κριθεί εκ του προχείρου, καθώς:
Η καλλιτεχνική έκφραση είναι αναφαίρετο δικαίωμα όλων και μπορεί να πραγματοποιείται οπουδήποτε!
Ένας μουσικός χρειάζεται 15 χρόνια σπουδών και διαβάσματος για να φτάσει σε επίπεδο σαν αυτό που έχουν οι καλλιτέχνες του δρόμου.
Επίσης, το να παίζεις στο δρόμο αποτελεί «άποψη». Πολλοί καλλιτέχνες προτιμούν να παρουσιάζουν τη δουλειά τους στο κοινό που περνάει στον δρόμο παρά να παίζουν σε κάποια ταβέρνα που θα κανονίζει ο εστιάτορας το πρόγραμμά τους.
Οι καλλιτέχνες του δρόμου δεν είναι επαίτες. Προσφέρουν κάτι για το οποίο χρειάζονται πολλά χρόνια για να το μάθεις και δεν απαιτούν από κανέναν να τους πληρώσει. Όποιος θέλει αφήνει μια μικρή δωρεά.
Στον δρόμο ειδικά με τα αγάλματα έχουμε πολλές φορές να κάνουμε με μία πραγματική τέχνη καθώς κάθε χρόνο το τελευταίο Σάββατο του Οκτωβρίου γιορτάζεται και παγκόσμια η Ημέρα των Τεχνών του Δρόμου και της Ελεύθερης Έκφρασης στον Δημόσιο Χώρο.
Οι καλλιτέχνες του δρόμου, συχνά ενσυνείδητα, επιδιώκουν την έκπληξη του κοινού τους, να τραβήξουν την προσοχή του ή να το ευαισθητοποιήσουν για συγκεκριμένα πολιτικά, πολιτιστικά ή κοινωνικά ζητήματα με μαγικούς και απίθανους χαρακτήρες, εκεί δίπλα στο πεζοδρόμιο.
Τους βλέπουμε συνήθως κυρίως σε μεγάλες πόλεις και η μεγαλύτερη «ατραξιόν» είναι η οδός Las Ramblas της Βαρκελώνης που είναι ίσως η πιο διάσημη περιοχή για καλλιτέχνες του δρόμου.
Αυτόν όμως που κανένας δεν προσπερνάει αδιάφορα αλλά όλοι σταματούν μπροστά του και τον περιεργάζεται για αρκετή ώρα, είναι ο τιτάνας που ντυμένος ανάλογα και βαμμένος με λαμπερή ώχρα κρατάει στην πλάτη του μια φουσκωμένη υδρόγειο σφαίρα. Όπως ό μυθικός ήρωας Άτλας που κρατούσε για τιμωρία αιωνίως τον ουρανό στην πλάτη του και κάποτε επιχείρησε να τον φορτώσει στην πλάτη του Ηρακλή όταν ο τελευταίος πέρασε από τα μέρη του. Παραλίγο μάλιστα να την πατήσει ο Ηρακλής και να βρίσκεται ακόμα εκεί αλλά με ένα από τα γνωστά τεχνάσματά του, τον ξαναφόρτωσε στον Άτλαντα κι έτσι αυτός συνέχισε απρόσκοπτα τα κατορθώματα για τα οποία έμεινε στην ιστορία.
Πιθανόν κάτι τέτοιο να σκέφτονται οι άνθρωποι σαν στέκονται μπροστά στον άνθρωπο – άγαλμα, τον περιεργάζονται με αρκετή ώρα αλλά κανένας δεν δείχνει τη διάθεση να τον ξεκουράσει έστω για λίγο φοβούμενος μήπως ο Άτλας κόψει πέρα και τον αφήσει με τη γη στην πλάτη και άντε μετά αυτός να βρει το επόμενο κορόιδο να την φορτώσει. Έτσι ο Κωνσταντίνος Σπυριάδης (έτσι μας πληροφορoύν οι σελίδες από τα ξένα περιοδικά που έχει μπροστά του) μένει εκεί ασάλευτος και περιμένει τον περαστικό να φωτογραφηθεί δίπλα του και να βγάλει μεροκάματο.
Οι περισσότεροι μάλιστα που φωτογραφίζονται δίπλα του δείχνουν από το ύφος τους πως συμμερίζονται τον τιμωρημένο Άτλαντα καθώς κι αυτοί είναι φορτωμένοι με όλα τα προβλήματα της ζωής αλλά στην περίπτωσή τους σαφώς και πρέπει να είναι ελαφρότερα. Δεν έχει όμως σημασία αυτό, η ευθύνη είναι ίδια, τόσο για τον τιτάνα που επ’ ουδενί λόγω δεν πρέπει να λυγίσει τα γόνατά του γιατί θα πέσει ο ουρανός και θα πλακώσει τον κόσμο τόσο και για τον άνθρωπο που και κι αυτός με τίποτα δεν πρέπει να λυγίσει από τα βάρη της ζωής γιατί θα τον πλακώσουν τα προβλήματα και μετά δεν πρόκειται ποτέ να σηκώσει πια κεφάλι...
Και τότε έγινε το ίδιο και στη Λάρισα με τον Άτλαντα!
Καλλιτέχνες λοιπόν, κλοσάρ, ή επαίτες με... νόημα;
Ό,τι και να είναι έγιναν πια οι άνθρωποι –αγάλματα που με μια ματιά μας ταξιδεύουν αλλού, εκει που ίσως πολλοί από μας θα θέλαμε να φτάσουμε και δεν φτάσαμε ποτέ!
