ΤΥΡΝΑΒΟΣ (Γραφείο «Ε»)
Του Κώστα Τσόλα
Εικόνες από το παρελθόν κάθε χρόνο τέτοια εποχή σε όλα τα ποιμνιοστάσια της χώρας με τους κτηνοτρόφους αδελφωμένοι, στηρίζοντας ο ένας τον άλλο να συγκεντρώνονται σε κάθε μαντρί και να αλληλοβοηθούνται στο κούρεμα των προβάτων των κοπαδιών τους. Σήμερα βέβαια η κουρά είναι πιο εύκολη υπόθεση αφού υπάρχουν τα σύγχρονα αεροψάλιδα τα οποία διευκολύνουν κατά πολύ το κούρεμα το οποίο πλέον γίνεται πιο ξεκούραστα.
Ωστόσο υπάρχουν πολλοί κτηνοτρόφοι όπως οι παραχειμάζοντες κτηνοτρόφοι από τη Σαμαρίνα Γρεβενών οι οποίοι το χειμώνα είναι στα χειμαδιά της Θεσσαλίας. Εκείνοι συνεχίζουν την παράδοση κουρεύοντας τα πρόβατα και τα γίδια με το χέρι.
Ο φακός της «Ε» βρέθηκε πάνω από το Βλαχογιάννι λίγο πριν την ορεινή Βερδικούσια στο μαντρί του Ζιώγα Ανθούλη όπου ο ίδιος και άλλοι συνάδελφοί του τηρώντας τις παραδόσεις των προγόνων τους αιώνες τώρα συνεχίζουν χωρίς παρέκκλιση την κουρά των προβάτων με τον παραδοσιακό τρόπο. Μάλιστα στη συνέχιση της παράδοσης και με μεγάλη δεξιοτεχνία το κούρεμα συνεχίζουν και τα μικρά παιδιά της οικογένειας.
Τη μία μέρα όλοι μαζί στο κοπάδι του Ζιώγα Ανθούλη θα κουρέψουν τα 1.200 πρόβατά του και τις επόμενες τα πρόβατα των κτηνοτρόφων της ομάδας. Βέβαια μετά την κουρά η σύζυγος του κτηνοτρόφου έχει προβλέψει για τσιπουράκι με καλό μεζέ και... νηστίσιμα ψητά εδέσματα παραγωγής του κτηνοτρόφου.
Τρίτη γενιά τσέλιγκας ο Ζιώγας Ανθούλης. Συνεχίζοντας την παράδοση των προηγούμενων αιώνων ο παππούς Ζιώγας ήταν από τους μεγαλοκτηνοτρόφους της εποχής, στις πρώτες δεκαετίες του περασμένου αιώνα, στο Αγιονέρι Ελασόνας, με χιλιάδες αιγοπρόβατα.
Συνεχιστής της παράδοσης της οικογένειας τα παιδιά του Γιάννης και Δημήτρης Ανθούλης και σήμερα ο εγγονός Ζιώγας.
Ο Ζιώγας Ανθούλης διατηρεί σήμερα στα χειμαδιά, στο Βλαχογιάννι τουλάχιστον 3.000 αιγοπρόβατα σε ποιμενική μορφή και πάνω 100 κεφάλια γελάδια.
Ο κ. Ανθούλης είναι μεταξύ εκείνων των κτηνοτρόφων που συνεχίζει την παράδοση των προγόνων του διατηρώντας τα κοπάδια του μόνο με πρόβατα ντόπιων αρχαίων φυλών των Ελλάδας, πιστοποιημένα. Το χειμώνα στο Βλαχογιάννι, ενώ σύντομα και αφού ήδη έχει προηγηθεί το κούρεμα, όλη η οικογένεια μαζί με τα κοπάδια θα ανηφορήσουν για τα ψηλά βουνά της Πίνδου. Εκεί κάτω από τη σκιά του Σμόλικα, ανατολικά και δυτικά τα ζωντανά θα βρουν καθαρό φρέσκο χορτάρι για να βοσκήσουν όλο το καλοκαίρι, για να πάρουν το φθινόπωρο και πάλι τον δρόμο για τα χειμαδιά.
ΤΟ ΚΟΥΡΕΜΑ
Αυτή την εποχή στο μαντρί του Ζιώγα Ανθούλη πριν τις μέρες του κουρέματος επικρατεί εγρήγορση και ένταση για την προετοιμασία. Για το κούρεμα όλα πρέπει να είναι έτοιμα και όταν ήρθε η μέρα στο μαντρί έφτασαν συνάδελφοι κτηνοτρόφοι από την ευρύτερη περιοχή, από Ελασσόνα, Φάρσαλα, Δεσκάτη, Αμπελώνα, Τύρναβο, Γόννους και αλλού. Έτσι μέσα στη μέρα κουρεύτηκαν μαύρα και άσπρα πρόβατα παραδοσιακά με το χειροψάλιδο αποφεύγοντας σύγχρονα μέσα.
Στο μαντρί συγκεντρώθηκαν οι κτηνοτρόφοι και έπιασαν αμέσως δουλειά. Μαζί τους και οι μικρότεροι σε ηλικία της οικογένειας, ο Δημήτρης και ο Λευτέρης, οι οποίοι κατέχουν την τέχνη του κουρέματος καλύτερα και από πολλούς μεγάλους.
Στο διάλειμμα του κουρέματος, μιλώντας στην «Ε» ο κ. Ανθούλης, αφήνοντας για λίγο στην άκρη τις ωραίες εικόνες και τη συνέχιση της παράδοσης αναφέρθηκε στα προβλήματα των σύγχρονων κτηνοτρόφων και τις χαμηλές τιμές των προϊόντων τους. Χαρακτηριστικά τόνισε ότι: «Σήμερα με ένα πλοκάρι μαλλιά δεν παίρνεις ούτε μια φρατζόλα ψωμί. Τα μεγάλα πολυεθνικά συμφέροντα δεν αφήνουν τον κτηνοτροφικό κόσμο της Ελλάδας να ανασάνει». Στο πλευρό των γονέων τα παιδιά των κτηνοτρόφων πολλά από τα οποία όπως ο γιος του Ζιώγα Γιάννης 28 χρόνων ο οποίος αφού σπούδασε γύρισε να συνεχίσει την παράδοση των προγόνων του. Ο πατέρας Ζιώγας δείχνει αισιόδοξος σημειώνοντας ότι η κτηνοτροφία στη χώρα μας έχει μέλλον μόνο αν στηριχθεί στη νέα γενιά. Οι νέοι είναι πλέον μορφωμένοι, γνωρίζουν περισσότερα από τους παλιότερους και με γνώση και θέληση θα πάρουν την τύχη στα χέρια και καλεί την Πολιτεία να διευκολύνει τους νέους με την πάταξη της γραφειοκρατίας και τον καθορισμό νέων βοσκοτόπων.