Μέχρι το καλοκαίρι, θα έχει προχωρήσει η κατασκευή της σκάλας και του ανελκυστήρα των επισκεπτών του Αρχαίου Θεάτρου της Λάρισας, στην οδό Βενιζέλου, που θα το κάνει επισκέψιμο, από το φθινόπωρο. Παράλληλα, θα προχωρούν οι εργασίες με το κόψιμο και την τοποθέτηση των μαρμάρων στις κλίμακες. Αναμένεται οργασμός δουλειάς, φέτος και θα μπορούν να μπαίνουν και οι Λαρισαίοι ή οι τουρίστες, να το βλέπουν, από κοντά και να το αγγίζουν.
Για την εξέλιξη των εργασιών, που ενδιαφέρει ζωηρά την πόλη, μίλησαν στην «Ε» ο πρόεδρος της επιστημονικής επιτροπής του θεάτρου αρχαιολόγος κ. Αθαν. Τζιαφάλιας και το μέλος της επιτροπής αρχιτέκτονας κ. Δημ. Καραγκούνης. Τα νέα είναι καλά: «Έχουμε σε εξέλιξη δύο μεγάλες, για μας, εργολαβίες, της τάξεως άνω των 150.000 ευρώ. Μία είναι για την κοπή του μαρμάρου σε βαθμίδες και η δεύτερη είναι για την κατασκευή της κλίμακας καθόδου στη δυτική πάροδο (από την πλευρά της οδού Ηφαίστου) και του ανελκυστήρα. Παράλληλα με την αντιστήριξη του δρόμου, όπου θα επεκταθεί η περίφραξη του θεάτρου και το πεζούλι. Υπάρχει εγκεκριμένη μελέτη από το ΚΑΣ.
Επίσης, είναι η εικαστική παρέμβαση στον τσιμεντένιο τοίχο, δίπλα από τα καταστήματα της Βενιζέλου. Αναμένεται η κατακύρωση στον μειοδότη. Επίσης, καθυστερεί αδικαιολόγητα η εκτύπωση του ενημερωτικού οδηγού για το αρχαίο θέατρο, που «κολλάει» σε μια υπογραφή, για να υλοποιηθεί. Όλα είναι έτοιμα μελέτες, ο μειοδότης κ.λπ. Το βιβλίο θα διανέμεται δωρεάς. Αυτό που πονάει περισσότερο είναι ότι ακόμα δεν έχουμε τη σύμβαση για την προμήθεια εξοπλισμού από τις εργασίες, που κάνουμε κάτω στο θέατρο. Δουλεύουμε με διαλυμένα εργαλεία. Δύο πράγματα έτοιμα, που για τυπολατρία και γραφειοκρατία, δεν προχώρησαν ακόμα. Δύο μήνες για να ελεγχθεί η σύμβαση. Ξέρω όμως να πω ότι το προσωπικό δούλεψε κάτω από δύσκολες συνθήκες, πολύ καλά.
Είμαστε στο τέλος, όσον αφορά τις εργασίες συντήρησης του κυρίως θεάτρου. Είναι πολύ σημαντικό για μάς, γιατί κλείνουμε τις ρηγματώσεις των εδωλίων. Μιλάμε για χιλιάδες ρηγματώσεις, που δυστυχώς, δεν φαίνεται από έξω και τον κόσμο. Είναι ψιλοδουλειά, επίπονη, αλλά και ουσιαστική. Βέβαια, εμείς κρατάμε λεπτομερές αρχείο για το τι κάνουμε και ως επιστήμονες, για να υπάρχουν και στο μέλλον, με σχέδια, λεπτομέρειες, ημερολόγια κλπ. Την άνοιξη και το καλοκαίρι θα μπει γερανός στο θέατρο, για την τοποθέτηση των βαθμίδων, καταρχήν. Ευχόμαστε, ως οι έχοντες την ευθύνη του έργου να είναι σε τοπικό επίπεδο ο μειοδότης, που θα κόψει τα μάρμαρα για να μπορούμε να παρακολουθούμε από κοντά τις εργασίες. Ναι μεν, τα μάρμαρα που θα προστεθούν, θα φαίνεται ότι είναι καινούρια, αλλά δεν θα είναι κραυγαλέα η διαφορά. Εξάλλου, μετά 20- 30 χρόνια θα πάρουν την αρχαία πατίνα, δεν υπάρχει αμφιβολία.
ΤΟ ΛΑΤΟΜΕΙΟ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΙ
Στο αρχαίο λατομείο του Καστρίου Αγιάς, η ΜΟΜΑ είχε πυροδοτήσει εκρηκτικά για να πάρει μάρμαρα και κατέστρεψε τμήματά του. Το βγαλμένο υλικό, που έμεινε, το μεταφέραμε και υπάρχει και άλλο υλικό, που δεν μεταφέρεται λόγω βάρους και αν χρειαστεί θα κοπεί επί τόπου. Στις επανειλημμένες αυτοψίες που κάναμε τελευταία στο Καστρί διαπιστώσαμε οτι οι αρχαίοι, όταν έκαναν το θέατρο χρειάστηκαν πάρα πολύ μαρμάρινο υλικό. Μόνο για το κυρίως θέατρο χρειάστηκαν πάνω από χίλια κυβικά, περίπου 3.000 τόνοι. Πιστεύαμε ότι προερχόταν όλο από τη γνωστή θέση «Νταμάρι». Όμως, τελευταία, κατάπληκτοι διαπιστώσαμε το εξής: Σε άλλο σημείο, πάνω από μαντρί, όλη η πάνω επιφάνεια των βράχων, σε απόσταση χιλιομέτρων, που φτάνει προς το χωριό Πρινιά, είναι κομμένο με μάρμαρα μεγέθους εδωλίων! Αυτή ήταν η αποκάλυψη, αυτό είναι το ακριβές σημείο, από όπου προέρχονται τα μάρμαρα των εδωλίων του αρχαίου θεάτρου! Εκείνο που με συγκίνησε ήταν ότι το πεδινό μέρος ύψους 3- 4 μέτρων, είναι από λιθοριπή, γιατί η χοντρική επεξεργασία των εδωλίων του θεάτρου γινόταν επί τόπου. Στη ρίζα του βουνού υπάρχει κάτι σαν ανάχωμα ύψους 3- 4 μέτρων, από τα απολεπίσματα των εδωλίων. Η τελική επεξεργασία γινόταν μέσα στο θέατρο. Μάλιστα σιγουρευτήκαμε πλήρως, ότι τα απολεπίσματα που έβγαιναν εδώ στον χώρο του θεάτρου, τα έστρωναν στην παραπάνω σειρά, σαν υποδομή, από πάνω έβαζαν τον σχιστόλιθο, τη βάση και από πάνω το μαρμάρινο εδώλιο. Ευφυέστατο, ήταν κάτι σαν μόνωση, για να μην δημιουργείται διάβρωση από τις βροχές.
Διαπιστώσαμε χρωματική διαφορά από τα μάρμαρα στο λατομείο Καστρί, δηλαδή τη θέση «νταμάρι» με τα διπλανό σημείο, που αρχίζει στα 50 μέτρα. Το υλικό από το «νταμάρι» χρησιμοποιήθηκε στο προσκήνιο, μπροστά στις κολώνες, ένα γλυκό άσπρο μάρμαρο με γκρίζα απόχρωση. Το μάρμαρο των καθισμάτων είναι χιονάτο. Το έκαναν για αισθητικούς λόγους. Αν έβαζαν το χιονάτο στις κολώνες θα δημιουργούσε αντιφέγγισμα και θα δυσκολευόταν το μάτι! Τον αρχικό αρχιτέκτονα, δεν τον γνωρίζουμε ως τώρα, έχουμε όμως ένα όνομα, που πιστεύουμε είναι αυτό ή ίσως να είναι ο χορηγός ανέγερσης του θεάτρου. Υπάρχει η φράση «Φθιώτις (όνομα) εποίησε», αρχές 3ου αιώνα π.Χ. εποχή κατασκευής του θεάτρου. Αυτός όμως που το μετασκεύασε σε αρένα ήταν ο Πολυδεύκης, σύμφωνα με επιγραφή που βρήκαμε. Οι επιγραφές αυτές θα μπουν και στην εικαστική απεικόνιση, στο πλάι του θεάτρου, στα τσιμέντα.
ΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑΚΟ ΘΕΑΤΡΟ
Το έχω ξαναπεί ότι το Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας, δεν ήταν ένα επαρχιακό θέατρο της Αρχαίας Ελλάδας, ήταν «ομοσπονδιακό» του Κοινού των Θεσσαλών. Κόστισε πάρα πολλά λεφτά, στην αρχαιότητα. Ήταν το κεντρικό θέατρο, για όλες τις πόλεις. Βέβαια, το θέατρο, το έχουμε ξαναπεί αυτό, δεν έχει αποκαλυφθεί όλο. Αν δεν ήταν έτσι τα οικονομικά, δεν θα επιτρέπαμε να γίνει η εικαστική παρέμβαση στο πλάι των καταστημάτων της οδού Βενιζέλου. Πρέπει να βρεθούν και χορηγοί, όπως γινόταν στην Αρχαία Ελλάδα. Μπορούμε να κάνουμε πολλές μελέτες, χρειάζονται χρήματα, που δεν προβλέπει το ΕΣΠΑ και μόνοι οι χορηγίες θα βοηθήσουν τα μέγιστα. Θα επιμέναμε στη συνέχιση των απαλλοτριώσεων, πρέπει να γκρεμιστούν στο μέλλον 5- 6 ιδιοκτησίες, για να απελευθερωθεί πλήρως το θέατρο. Βέβαια και πάνω στο λόφο, γύρω από το αρχαίο θέατρο, πρέπει να φύγουν κι άλλα παλιά κτίσματα. Η όποια αναπαλαίωση θέλει πολλά χρήματα. Να το πούμε πιο απλά και κατανοητά. Κάποτε, στο απώτερο μέλλον, πρέπει όλο το τετράγωνο γύρω από το θέατρο μέχρι και την οδό Σκυλοσόφου κ.λπ., να απαλλοτριωθούν. Πρέπει να αποκατασταθεί ο λόφος που υπήρχε στην αρχαιότητα πίσω από το θέατρο».
Ε. ΡΗΓΟΠΟΥΛΟΣ
