ΕΛΑΣΣΟΝΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Γιάννη Μουκίδη
Άρχισε προχθές, Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου, η ετήσια εμποροπανήγυρη της Ελασσόνας, όπως είναι καθιερωμένο εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Το συγκεκριμένο γεγονός, που οι ιστορικές πηγές το έχουν καταγράψει να υπάρχει στην Ελασσόνα από το 16ο αιώνα (!), σηματοδοτεί την επικείμενη είσοδο του φθινοπώρου, και ήδη προσελκύει από τις πρώτες ημέρες λειτουργίας του, εκατοντάδες επισκέπτες από την Ελασσόνα, την επαρχία της, από την ευρύτερη περιοχή του Νομού Λάρισας, αλλά και από όμορους Νομούς (Πιερία, Τρίκαλα, Κοζάνη).
Κυρίως, τις βραδινές ώρες της Κυριακής (παραμονή έναρξης), της Δευτέρας και της Τρίτης (χθες), παρατηρήθηκε κοσμοσυρροή και αυξημένη προσέλευση του κόσμου στους χώρους της εμποροπανήγυρης της Ελασσόνας, κάτι που αναμένεται να συμβεί και σήμερα Τετάρτη. Για την ώρα, ο ζεστός καιρός έχει σταθεί σύμμαχος στους εκθέτες – εμπόρους, που έχουν έρθει στην Ελασσόνα για να διαθέσουν τα εμπορεύματα και την πραμάτεια τους.
Το παζάρι λειτουργεί στις σύγχρονες εγκαταστάσεις της λαϊκής αγοράς, από προχθές Δευτέρα 2 Σεπτεμβρίου έως και αύριο Πέμπτη 5 Σεπτεμβρίου.
Παρ΄ ότι η εμποροπανήγυρη της Ελασσόνας έχασε πολύ μεγάλο κομμάτι της παλαιάς της αίγλης και παρά τις συχνές διαμαρτυρίες του εμπορικού κόσμου της περιοχής (…που, εδώ και αρκετά χρόνια, προτείνει την κατάργηση η την ριζική της αναβάθμιση), εξακολουθεί να συγκινεί μεγάλο τμήμα του πληθυσμού όλης της επαρχίας Ελασσόνας, αλλά και όμορων περιοχών με την Ελασσόνα, ιδίως δε το νεαρόκοσμο, που αναζητά τρόπους διαφυγής και διασκέδασης, έστω και για λίγα 24ωρα, πριν αρχίσουν τα σχολεία.
Οι έμποροι και μικροπωλητές που έχουν μισθώσει τα στέγαστρα και τους χώρους του Παζαριού προέρχονται από την περιοχή Λάρισας, τους γειτονικούς νομούς, αλλά και από διάφορες άλλες περιοχές της χώρας (Θεσσαλονίκη, Αθήνα, Λαμία, Κομοτηνή, Ξάνθη, Καβάλα, Σέρρες κ.ά.).
Να σημειωθεί ότι τα έσοδα από τους ενοικιαζόμενους χώρους αναμένεται να αποφέρουν στα ταμεία του Δήμου Ελασσόνας αρκετές χιλιάδες ευρώ, δίνοντας, σαφώς, μια οικονομική μικρή «ανάσα», στις εξαιρετικά δύσκολες σημερινές εποχές (…και για την Τοπική Αυτοδιοίκηση).
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΠΑΖΑΡΙ
Το γεγονός του Ελασσονίτικου Παζαριού, οι ιστορικές πηγές το έχουν καταγράψει να υπάρχει στην Ελασσόνα …από το 16ο αιώνα! Ιστορικό και κοινωνικό ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα όσα «κατέθεσε» στην «Ε», πέρυσι τέτοια εποχή, ο γνωστός Ελασσονίτης ιστορικός - δημοσιογράφος – λογοτέχνης Αλέξανδρος Κελέσης (...που «έφυγε» από την ζωή πριν λίγους μήνες), λέγοντας χαρακτηριστικά ότι δεν έχει προσδιοριστεί πότε ακριβώς καθιερώθηκε το Ελασσονίτικο Παζάρι, αλλά από τις γραπτές μαρτυρίες, τόσο από τα λιτά έγγραφα της βιβλιοθήκης της Μονής Ολυμπιώτισσας, και ιδιαίτερα από τις περιγραφές του Τούρκου περιηγητή - συγγραφέα Ελβ. Τζελεμπή, το Παζάρι γίνονταν από το 16ο αιώνα: «Σ' αυτόν τον τόπο, μια φορά το χρόνο, γίνεται μεγάλο παζάρι, το οποίο ονομάζεται πανηγύρι. Εδώ, κατά το μήνα Ιούλιο, όταν τα προϊόντα είναι άφθονα, 200.000 - 300.000 άνθρωποι προσέρχονται από διάφορα μέρη του κόσμου, όπως Έλληνες, Άραβες, Πέρσες, Λαρισινοί, Μολδαβοί. Οι πλουσιότεροι έμποροι στήνουν τα μαγαζιά τους με τα πολύτιμα εμπορεύματα τους, τα οποία φέρνουν από την πατρίδα τους. Για 15 ημέρες η Ελασσόνα γίνεται μια λαοθάλασσα κι είναι αδύνατο να περιγραφεί το πλήθος. Το εμπόριο που διεξάγεται εδώ είναι …άλλο πράγμα! Το χρήμα ρέει, όπως ο ποταμός Νείλος της Αιγύπτου. Μυθικά πλούτη, εκατοντάδες χιλιάδες φορτώματα καραβανιών ξαναφορτώνονται για διάφορα μέρη του κόσμου. Προσπαθώ να περιγράψω την εμποροπανήγυρη, αλλά μου είναι αδύνατο...». Αυτά περιέγραφε, ανάμεσα στα άλλα, φανερά εκστασιασμένος για όλα αυτά που είδε, ο Τούρκος περιηγητής - συγγραφέας Ελβ. Τζελεμπή για το Παζάρι της Ελασσόνας.
«Η περιγραφή αυτή του περιηγητή Τζελεμπή μοιάζει σαν φανταστικό παραμύθι. Τόσο μεγάλο παζάρι, τόσοι έμποροι, τόσος πλούτος, είναι δυνατόν; Όμως, ο Τζελεμπή θεωρείται σοβαρός άνθρωπος και αναγνωρισμένος συγγραφέας και πολλά από αυτά που έγραψε, θεωρούνται από τους σύγχρονους πιστευτά. Σε κάθε περίπτωση, και να υπερβάλλει λίγο, δε σημαίνει τίποτα. Φαίνεται πως το παζάρι της Ελασσόνας στα παλιά χρόνια ήταν σημείο αναφοράς, από τα μεγαλύτερα της Ελλάδας και συμπεραίνει κανείς πως η πόλη ευημερούσε και η Ελασσόνα ήταν πολυπληθής...», τόνιζε ο ιστορικός Αλέξανδρος Κελέσης. Και ο Ελασσονίτης ερευνητής. ολοκλήρωσε... λίγους μήνες πριν φύγει από την ζωή: «Η μόνη διαφορά είναι ότι ο Τζελεμπή προσδιορίζει το παζάρι τον Ιούλιο, αφού ο ίδιος, το μήνα αυτό, βρίσκονταν στην Ελασσόνα. Μιλάμε για τον Ιούλιο του 1668. Βέβαια, για αγνώστους λόγους το Παζάρι μετατέθηκε για τις 2 Σεπτεμβρίου κάθε χρόνο και παρέμεινε έτσι έως και στις ημέρες μας...». Τέλος, σε έγγραφο του 1667 αναφέρεται οργανωμένη επιδρομή 70 κλεφτών, στη θέση «Αι-Γιάννης» της Βέροιας εναντίον εμπόρων... που κατευθύνονταν στην εμποροπανήγυρη της Ελασσόνας. Οι κλέφτες αυτοί «εισβάλλοντες εις το χωρίον με τας σημαίας των, αφού αφαίρεσαν πάντα τα τρόφιμά των (των εμπόρων), εφόνευσαν τινάς εξ αυτών».
Και για να επανέλθουμε στο «σήμερα» της ετήσιας Εμποροπανήγυρης της Ελασσόνας: η απορία όλων στην Ελασσόνα είναι το πώς θα «τρέξει» ο τζίρος και γενικότερα η κίνηση του φετινού Παζαριού της Ελασσόνας, μέσα σε μια δύσκολη περίοδο έντονης οικονομικής κρίσης για όλα τα νοικοκυριά και για τον εμπορικό κόσμο της χώρας μας. Οι επόμενες ώρες θα δείξουν...