Του Γιώργου Ρούστα
Την ανησυχητική ηρεμία, η οποία μπορεί να χαρακτηρισθεί και ως στάση αναμονής που επικρατεί στην Ανατολή Αγιάς, σχετικά με την επένδυση που θα πραγματοποιηθεί στην περιοχή με την εγκατάσταση 16 ανεμογεννητριών έρχεται να διαταράξει η κραυγή αγωνίας που εκπέμπει μια ομάδα Ενεργών Πολιτών, η οποία βρίσκεται σε ανοικτή γραμμή επικοινωνίας με το γυναικείο μοναστήρι της περιοχής, προκειμένου να αποτρέψουν μια περιβαλλοντική επιβάρυνση του Κισσάβου, που θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στη ζωή των κατοίκων του νομού.
Μετά το δημοσίευμα της «Ε» το περασμένο Σάββατο, στο οποίο γινόταν λόγος για τη σχετική απόφαση του υφυπουργού Ανάπτυξης κ. Μηταράκη περί υλοποίησης της επένδυσης στον Κίσσαβο με την τοποθέτηση σε πλαγιά του βουνού, μόλις σε απόσταση 1,5 χλμ από το χωριό, 16 ανεμογεννητριών που θα παράγουν ηλεκτρική ενέργεια ισχύος 48MW από την εταιρία «ΚΙΣΣΑΒΟΣ ΠΛΑΚΑ ΤΡΑΝΗ ΑΕ», η ζωή στο χωριό όπως θα περίμενε κανείς δεν άλλαξε.
Οι συζητήσεις στα λιγοστά καφενεία του χωριού επικεντρώθηκαν στην παραπάνω εξέλιξη, η οποία ανοίγει τον δρόμο για την επένδυση αυτή, αλλά το ενδιαφέρον των κατοίκων εστιάστηκε στο αν θα τηρηθούν οι δεσμεύσεις της εταιρίας για τα ανταποδοτικά οφέλη προς την τοπική κοινωνία. Αντιθέτως το δημοσίευμα της «Ε» προκάλεσε συναγερμό στις τάξεις μιας ομάδας ανθρώπων, επιστημόνων ως επί το πλείστον, η οποία συνεπικουρούμενη από τις μοναχές του μοναστηριού στην Ανατολή ξεκινούν αγώνα αφύπνισης της τοπικής κοινωνίας και των φορέων του νομού.
ΘΕΛΟΥΝ ΝΑ ΓΙΝΟΥΝ ….ΑΝΑΒΡΑ ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ
Η ιστορία ξεκίνησε το 2007 όταν η Ανατολή ανήκε στον τότε Δήμο Λακέρειας, όταν εκπρόσωποι κάποιων εταιριών προσέγγισαν τον τότε δήμαρχο Κυριάκο Πατσά και βολιδοσκόπησαν τις προθέσεις του για το ενδεχόμενο δημιουργίας ενός αιολικού πάρκου στον Κίσσαβο, κοντά στο χωριό Ανατολή. Εκείνος τους παρέπεμψε στους κατοίκους του χωριού. Η ανοικτή συνάντηση έγινε, αναπτύχθηκε η επιχειρηματολογία των επενδυτών, η οποία βασιζόταν στα ανταποδοτικά οφέλη που θα είχε η περιοχή. Χρόνο με τον χρόνο η επιφύλαξη των κατοίκων της Ανατολής για την επένδυση άρχισε να υποχωρεί, καθώς η προοπτική η κοινότητα για τη χρήση του χώρου, που της ανήκει, να εισπράττει έως και 100.000 ευρώ τον χρόνο και κάποιοι νέοι να εργαστούν ως συντηρητές ή φύλακες της επένδυσης, άρχισε να κερδίζει έδαφος. Μάλιστα οι εκπρόσωποι της εταιρίας προέτρεψαν τους Ανατολίτες να επισκεφτούν την Ανάβρα Μαγνησίας, όπου είχε ήδη δημιουργηθεί ένα αιολικό πάρκο και να συνομιλήσουν με τους κατοίκους του χωριού για τα υπέρ και για τα κατά του εγχειρήματος. Εκεί η ολοκλήρωση του έργου του αιολικού πάρκου, με 20 ανεμογεννήτριες και ανάδοχο την ισπανική εταιρία Gamesa, έφερε κέρδη κι άλλαξε την εικόνα του χωριού (μαζί με άλλες παρεμβάσεις βέβαια…)
«Πράγματι σαν δήμος, θα μας πει ο τότε δήμαρχος Κυριάκος Πατσάς, είχαμε ναυλώσει ένα λεωφορείο και ορισμένοι κάτοικοι της Ανατολής είχαν μεταβεί στην Ανάβρα για περαιτέρω πληροφορίες. Όταν γύρισαν ήταν ενθουσιασμένοι. Εμείς σαν δημοτική αρχή Λακέρειας, καιτι η απόφασή μας δεν ήταν δεσμευτική για τους επενδυτές, αλλά τους ενδιέφερε η απόφασή μας, συγκαλέσαμε έκτακτο δημοτικό συμβούλιο, στο οποίο παρά τις αντιδράσεις κάποιων, το σώμα αποφάσισε κατά πλειοψηφία θετικά για την εγκατάσταση των ανεμογεννητριών. Σίγουρα τα οικονομικά οφέλη που θα αποκομίζαμε από μια τέτοια επένδυση ήταν σημαντικά. Να σκεφτείτε πως σαν δήμος από τη ΣΑΤΑ λαμβάναμε 110.000 ευρώ ετησίως και τα ίδια χρήματα και περισσότερα θα κερδίζαμε από τα ανταποδοτικά οφέλη. Με αυτά τα χρήματα θα κατασκευάζαμε και το έργο πνοής για την περιοχή, τον δρόμο Ανατολή-παράλια Αγιάς».
Στο διάστημα που μεσολάβησε τοποθετήθηκαν ανεμομετρητές στην πλαγιά του Κισσάβου, οι οποίες πιστοποίησαν τη... δύναμη του ανέμου στην περιοχή και την επιτυχία του εγχειρήματος.
Επίσης ο κ. Πατσάς θυμάται πως πολλά χρόνια πριν, ένας ιδιώτης (εργολάβος οικοδομών) είχε ενδιαφερθεί να κατασκευάσει ένα μικρό αιολικό πάρκο, αλλά για άγνωστο λόγο δεν προχώρησε. Αν το είχε πράξει, θα ήταν το πρώτο αιολικό πάρκο στα Βαλκάνια.
Αξίζει να σημειωθεί πως ουδεμία συζήτηση ή κάποια κινητικότητα σημειώθηκε –εκείνη την περίοδο, αλλά και τώρα- σε γειτονικά, με την Ανατολή, χωριά, λες και η επένδυση με συνολικό προϋπολογισμό πολλών δεκάδων εκατομμυρίων ευρώ, θα αφορούσε μόνο το συγκεκριμένο χωριό.
Μεταφέροντας το κλίμα που επικρατεί στην Ανατολή, ο πρόεδρος του Συλλόγου Ανατολιτών "Ιωάννης ο Πρόδρομος" Περικλής Λιαράτσικας αναφέρει πως οι κάτοικοι είναι επιφυλακτικοί για το αν θα τηρηθούν οι προφορικές συμφωνίες με την εταιρία σχετικά με τα ανταποδοτικά οφέλη και τις θέσεις εργασίας και αν ο Δήμος Αγιάς επενδύσει στο χωριό και όχι στα παράλια τα χρήματα που θα αποκομίσει από την επένδυση.
ΟΙ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ
Για περιβαλλοντική καταστροφή ενός φυσικού τοπίου που έχει χαρακτηρισθεί ΝΑTURA και για ανυπολόγιστες επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων κάνουν λόγο οι μοναχές του δραστήριου μοναστηριού της περιοχής, αλλά και επιστήμονες που ενδιαφέρθηκαν από την πρώτη στιγμή για την αποτροπή της επένδυσης στον Κίσσαβο, ο οποίος, όπως σημειώνουν, ανήκει σε όλους και όχι μόνο στους κατοίκους της Ανατολής.
Σύμφωνα με την ηγουμένη Θεοδέκτη «το εγχείρημα θα έχει καταστροφικές συνέπειες για όλους, με πρώτο και καλύτερο το περιβάλλον. Δεν γίνεται να κατασκευαστεί ένα αιολικό πάρκο, στα σύνορα με μια έκταση που έχει χαρακτηρισθεί προστατευόμενη περιοχή NATURA και μόλις 1,5 χλμ από το χωριό. Θα πέσουν τόνοι μπετόν για τα τεχνικά έργα και τη διάνοιξη δρόμων, που είναι σίγουρο ότι το πράσινο της περιοχής θα εξαφανιστεί. Επίσης η πλαγιά του Κισσάβου αποτελεί πέρασμα για εκατοντάδες αποδημητικά πουλιά, πελαργούς κ.α., τα οποία προφανώς θα κινδυνέψουν από τα μηχανήματα-μηχανολογικό εξοπλισμό. Καταρχήν δεν υπήρξε καμία ενημέρωση-συζήτηση από κανέναν. Στο μοναστήρι υπάρχουν μοναχές από διάφορα κράτη και γνωρίζουμε τι σημαίνει μια τέτοια εγκατάσταση. Ας μην επικαλούνται παραδείγματα πετυχημένης λειτουργίας τέτοιων πάρκων στο εξωτερικό, γιατί η δική μας ενημέρωση είναι διαφορετική. Ακούσαμε πως όπου υπάρχουν ανεμογεννήτριες τα αεροπλάνα δεν έχουν καλό σήμα με τον πύργο ελέγχου. Αυτό κάτι λέει. Δεν ξέρω γιατί δεν αντιδρούν οι κάτοικοι του χωριού. Σίγουρα όμως η υγεία του ανθρώπου και το περιβάλλον είναι πάνω απ’ όλα. Ίσως δεν έχουν τη σωστή ενημέρωση. Η σύμβαση προβλέπει τη λειτουργία της μονάδας για 25 χρόνια. Και μετά τι; Είναι κρίμα ένα όμορφο κομμάτι του Κισσάβου που γλίτωσε από τις πυρκαγιές του παρελθόντος, να καταστραφεί στον βωμό μιας ιδιωτικής επένδυσης…» καταλήγει η ηγουμένη.
Γ. ΞΑΦΗΣ: «ΠΛΑΚΑ ΤΡΑΝΗ ΘΑ ΠΑΘΟΥΜΕ»
Κάνοντας ένα έξυπνο λογοπαίγνιο «Πλάκα Τρανή θα πάθουμε» ο Ιωάννης Ξάφης (δημότης Ανατολής, Μηχανικός ΕΜΠ), από τους πρωτοπόρους των ανανεώσιμων πηγών στην Ελλάδα είχε αρθρογραφήσει στις 23 Ιουνίου 2013 στην τοπική εφημερίδα της Ανατολής, εξηγώντας τους λόγους που δεν πρέπει να προχωρήσει η παραπάνω εγκατάσταση, χρησιμοποίησε μερικώς την ονομασία της εταιρίας που θα επενδύσει στην περιοχή.
Μιλώντας στην «Ε» επανέλαβε τους ενδοιασμούς του για το εγχείρημα αυτό, ενώ μας επισήμανε ότι στο ίδιο μήκος κινούνται οι απόψεις κι άλλων επιστημόνων που ζούν και δραστηριοποιούνται στον νομό.
Σύμφωνα με τον κ. Ξάφη «καταρχήν η αδειοδότηση του έργου ακολούθησε όλη την προβλεπόμενη από τον νόμο διαδικασία, η οποία δυστυχώς στην Ελλάδα, σε καμία φάση δεν προβλέπει ενημέρωση και διάλογο με την τοπική κοινωνία. (Εδώ η διαδικασία αυτή παραβιάζει διεθνείς συμβάσεις για τα δικαιώματα των πολιτών.) Απ΄ ότι γνωρίζω ζητείται γνωμοδότηση της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά δεν έχει καμία δυνατότητα παρέμβασης για βελτιώσεις-τροποποιήσεις ή ακόμα και ματαίωση του έργου. Θεωρώ σημαντική παράλειψη τη στάση της δημοτικής αρχής σε εκείνη την πρώτη φάση του προξενιού - όταν οι ντόπιοι προξενητάδες παρουσίαζαν την πολύφερνη νύφη Όσσα στους επιχειρηματίες των Αθηνών - να μην καλέσουν τους δημότες σε μια ενημέρωση, συζήτηση σχετικά με το θέμα. Με ποια κριτήρια, με ποιους επιστημονικούς συμβούλους, με ποια εισήγηση, ο Δήμος Λακέρειας έδωσε τη θετική γνωμοδότηση 34/2010 για το έργο; Ο πύργος της ανεμογεννήτριας θα έχει ύψος 84 μέτρα, η διάμετρος της έλικας θα είναι 112 μέτρα και το συνολικό ύψος θα φθάνει τα 140 μέτρα. Γύρω από κάθε πύργο θα ισοπεδωθεί πλατεία 3 στρεμμάτων, θα γίνουν εκσκαφές θεμελίωσης, θα ριχτούν χιλιάδες τόνοι μπετόν, θα εγκατασταθούν πάνω από 4.000 τόνοι μεταλλικές κατασκευές στις παρθένες κορυφογραμμές μας. Από αισθητικής άποψης κρινόμενο το έργο, είναι ένας βιασμός του εθνικού μας δρυμού, μια Ύβρις σύμφωνα με την αρχική σημασία της λέξης. Θα αποκτήσουμε τη δική μας Αιολική Πτολεμαΐδα στον Κίσσαβο, ένα έργο φαραωνικής κουλτούρας το οποίο θα προκαλέσει ανήκεστο, δηλαδή μη αντιστρεπτή βλάβη στο βουνό. Θα επηρεάσει άμεσα το μικροκλίμα της περιοχής και θα έχουμε θερμότερες νύχτες και ψυχρότερες ημέρες στην περιοχή του αιολικού πάρκου. Υπάρχει αξιόπιστη μελέτη η οποία βασίζεται σε δορυφορικές μετρήσεις που έγιναν από τη NASA. Καλό είναι να υπάρξει, έστω και την ύστατη στιγμή μια διαβούλευση όλων των εμπλεκόμενων φορέων (κατοίκων, Τοπικής Αυτοδιοίκησης και επενδυτών) για να απαντηθούν όλα τα ερωτήματα που υπάρχουν και διατυπώνονται στα χείλη ανήσυχων ανθρώπων» καταλήγει ο καθηγητής.
ΔΗΜΟΣ ΑΓΙΑΣ: Ο,ΤΙ ΠΡΟΒΛΕΠΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ
Από την πλευρά του ο δήμαρχος Αγιάς Αντώνης Γκουντάρας διευκρινίζει πως «στην περίπτωση της Ανατολής θα γίνει ό,τι προβλέπει ο νόμος σε όλα τα επίπεδα. Σε μία από τις επόμενες συνεδριάσεις του νέου Δημοτικού Συμβουλίου θα εισηγηθώ τη δημιουργία μιας ομάδας μηχανικών, η οποία όποτε ξεκινήσουν οι εργασίες θα παρακολουθεί αν θα τηρηθούν οι όροι της Περιβαλλοντικής Μελέτης, που κατέθεσε η εταιρία και βάσει της οποίας το Περιφερειακό Συμβούλιο Θεσσαλίας, πέρυσι τον Μάιο άναψε το πράσινο φως».
Επίσης καθησύχασε τους κατοίκους της Ανατολής πως όταν έρθει η ώρα των ανταποδοτικών τελών, σίγουρα τα χρήματα που θα φθάσουν στον δήμο από την επένδυση αυτή θα διατεθούν αποκλειστικά για έργα υποδομών στο χωριό. Αυτά ορίζονται αυστηρά από τον νόμο, οπότε ας μην ανησυχούν οι Ανατολίτες» τόνισε χαρακτηριστικά ο δήμαρχος Αγιάς.
Τέλος ο κ. Γκουντάρας δεν τοποθετήθηκε, επειδή δεν γνώριζε ως προς τη δημιουργία θέσεων εργασίας στο αιολικό πάρκο της περιοχής, ούτε για τυχόν προβλήματα στην υγεία των κατοίκων, αφού αυτό είναι υπόθεση άλλων υπηρεσιών.
Ρ. ΜΑΡΟΥΔΑΣ: ΑΝΕΜΟΓΕΝΝΗΤΡΙΕΣ ΥΠΟ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Από τη «Λαϊκή Συσπείρωση» Αγιάς ο Ρίζος Μαρούδας επανέλαβε τις πάγιες θέσεις της παράταξής του για την πλήρη παραχώρηση κρατικής περιουσίας στους ιδιώτες, η οποία συνοδεύεται και από σκανδαλώδη επιδότηση. «Γενικά λέμε ναι σε μια ήπιας μορφής επένδυση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας με ανεμογεννήτριες, με συντονιστή έναν κρατικό φορέα και σε πλήρη συνεργασία με την τοπική κοινωνία και όχι υπό τη μορφή που την προωθεί ο Επενδυτικός Νόμος» δηλώνει ο γνωστός Αγιώτης αγροτοσυνδικαλιστής, υποψήφιος ευρωβουλευτής με το ΚΚΕ και προσθέτει για τη συγκεκριμένη επένδυση στην Ανατολή: «Οι επιπτώσεις στο περιβάλλον θα είναι μεγάλες, καθώς η εγκατάσταση θα εκτείνεται σε μια μεγάλη δασική περιοχή, με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Επιπτώσεις και μάλιστα επικίνδυνες μπορεί να υπάρξουν και για τη υγεία των κατοίκων της γύρω περιοχής, καθότι το ρεύμα που θα παράγεται, θα συγκεντρώνεται και θα κινείται θα είναι υψηλής τάσης. Και, βεβαίως, θα υπάρξει και οικονομικό κόστος για τον λαό, καθώς η ΔΕΗ θα αγοράζει το ηλεκτρικό ρεύμα που θα παράγεται στο εν λόγω αιολικό πάρκο του ιδιώτη πολύ ακριβά και εξίσου και περισσότερο ακριβά θα το μεταπουλά στους λαϊκούς πελάτες της. Όμως, άλλα λένε στους κατοίκους της περιοχή αυτοί που συμφωνούν και προωθούν το ξεπούλημα. Προκειμένου να τους ξεγελάσουν, τους βάζουν το τυρί στη φάκα, υποστηρίζοντας ότι απ' αυτή την «επένδυση» θα υπάρξουν πολλά και σημαντικά οφέλη για την τοπική κοινωνία, τα οποία σε καμία περίπτωση δεν θα είναι σημαντικά».
