Σχετικά με το υψηλό πρόστιμο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο που απειλείται η Ελλάδας, καθώς παρατηρούνται ελλείψεις στην προστασία των υδάτων από τη ρύπανση με νιτρικά, κατέθεσε ερώτηση ο βουλευτής της Δημοκρατικής Αριστεράς κ. Θωμάς Ψύρρας, προς τους Υπουργούς α) Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής και β) Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων.
Στην ερώτηση αναφέρει τα εξής;
ΘΕΜΑ: « Με υψηλό πρόστιμο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο απειλείται η Ελλάδα, καθώς παρατηρούνται ελλείψεις στην προστασία των υδάτων από τη ρύπανση με νιτρικά».
Τα νιτρικά άλατα είναι απαραίτητα για την ανάπτυξη των φυτών και χρησιμοποιούνται ευρέως ως λιπάσματα. Ωστόσο, όταν φθάνουν σε υπερβολικά επίπεδα, μπορεί να βλάψουν τα γλυκά ύδατα και το θαλάσσιο περιβάλλον μέσω της διεργασίας που είναι γνωστή ως “ευτροφισμός”, καθώς προάγουν την υπερβολική ανάπτυξη των φυκών, με αποτέλεσμα να ασφυκτιούν οι άλλες μορφές ζωής και να προκαλείται ο θάνατος των ψαριών σε λίμνες και ποταμούς. Ο καθαρισμός του πόσιμου νερού από την περίσσεια νιτρικών αλάτων αποτελεί επίσης πολύ δαπανηρή διαδικασία.
Η οδηγία του Συμβουλίου για την “την προστασία των υδάτων από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης” (91/676/ΕΟΚ) αποσκοπεί στην προστασία της ποιότητας των υδάτων σε όλη την Ευρώπη, με την αποτροπή της ρύπανσης των υπόγειων και επιφανειακών υδάτων από νιτρικά άλατα γεωργικής προέλευσης και με την προώθηση της χρήσης ορθών γεωργικών πρακτικών.
Η οδηγία για τη νιτρορύπανση απαιτεί από τα κράτη – μέλη να παρακολουθούν τα ύδατά τους και να εντοπίζουν εκείνα που πλήττονται ή ενδέχεται να πληγούν από νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης. Απαιτεί από τα κράτη – μέλη να χαρακτηρίσουν ως ευπρόσβλητες στη νιτρορύπανση ζώνες όλες τις γνωστές χερσαίες περιοχές που βρίσκονται στην επικράτειά τους και των οποίων τα ύδατα καταλήγουν στα ύδατα αυτά και συμβάλλουν στη ρύπανση. Οφείλουν, επίσης να καταρτίζουν κατάλληλα προγράμματα δράσης για τις ζώνες αυτές, τα οποία να έχουν ως στόχο την πρόληψη και τον περιορισμό της ρύπανσης αυτού του είδους.
Παρόλο που η οδηγία άρχισε να ισχύει το 1991, η Ελλάδα δεν έχει ακόμη καθορίσει μια σειρά από ευπρόσβλητες σε νιτρορύπανση ζώνες και δεν έχει ακόμη θεσπίσει μέτρα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκίνησε τις διαδικασίες για την παραπομπή της Ελλάδας στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, διότι σύμφωνα με τον αρμόδιο για το περιβάλλον επίτροπο, κ. Janez Potoonik: “παρ' όλο που η οδηγία για τη νιτρορύπανση άρχισε να ισχύει το 1991, η Ελλάδα δεν έχει ακόμη καθορίσει μια σειρά από ευπρόσβλητες σε νιτρορύπανση ζώνες και δεν έχει ακόμη θεσπίσει μέτρα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της νιτρορύπανσης στις εν λόγω ζώνες”. Η Επιτροπή, ως εκ τούτου, καλεί επιτακτικά την Ελλάδα να αναλάβει δράση, δηλαδή να καθορίσει περισσότερες περιοχές και να εκπονήσει τα ενδεδειγμένα σχέδια αντιμετώπισης του προβλήματος.
Την 1η Οκτωβρίου 2012, η Επιτροπή απηύθυνε αιτιολογημένη γνώμη στην Ελλάδα, ζητώντας ταχεία δράση για επανόρθωση της κατάστασης. Σε απάντηση, η Ελλάδα καθόρισε ορισμένες πρόσθετες ευπρόσβλητες στη νιτρορύπανση ζώνες . Παρόλο που ο νέος αυτός χαρακτηρισμός επιπλέον ζωνών αποτελεί βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν καλύπτει όλες τις αιτιάσεις που έχει διατυπώσει η Επιτροπή, δεδομένου ότι υπάρχουν και άλλες περιοχές που πρέπει να χαρακτηριστούν ως ευπρόσβλητες ζώνες ή που έχουν μόνο εν μέρει χαρακτηριστεί. Ως εκ τούτου, η επιτροπή αποφάσισε να παραπέμψει την υπόθεση στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Κατόπιν τούτων, ερωτώνται οι κ.κ. Υπουργοί:
1. Που οφείλεται η χρόνια ολιγωρία των συναρμόδιων Υπουργείων που οδήγησε στην παραπομπή της χώρας στο Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης;
2. Πως σκοπεύετε να δράσετε εφεξής; Σχεδιάζεται άμεσα επαναπροσδιορισμός των ευπρόσβλητων στη νιτρορύπανση περιοχών και ένταξη νέων, σύμφωνα με τα στοιχεία που προέκυψαν από τις τελευταίες μετρήσεις; Εάν ναι, ποιο είναι το χρονοδιάγραμμα της υλοποίησης;»
