«Η «Ελιά» είναι ένα νέο, φιλόδοξο εγχείρημα και αποτελεί ουσιαστικά την ενωτική πρόταση στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Είναι η πρόταση που προσβλέπει στη συνεργασία όλων των δυνάμεων του χώρου που θεωρώ ότι ακόμα και σήμερα αποτελεί πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία». Αυτό υποστηρίζει σε συνέντευξή του στην «Ε» ο υφυπουργός για τη Δημόσια Ραδιοτηλεόραση και υποψήφιος ευρωβουλευτής με την «Ελιά» κ. Παντελής Καψής. Ο διακεκριμένος δημοσιογράφος, υποστηρίζει ακόμη ότι «οι κυβερνήσεις συνεργασίας είναι μια πραγματικότητα σε όλη την Ευρώπη», ενώ στην Ελλάδα «κάποιοι έχουν επιλέξει να μείνουν προσκολλημένοι στο χθες, να εναντιώνονται σε κάθε προσπάθεια συνεργασίας, αλλαγής και μεταρρύθμισης και ελπίζω ότι αυτό στο μέλλον θα αλλάξει, κάτω και από την πίεση των πολιτών». Αναφερόμενος στην αντιμετώπιση της Χρυσής Αυγής, υποστηρίζει ότι αυτή «χρειάζεται να πάρει και τη θεσμική διάσταση, την ιδεολογική, για να θωρακιστεί η δημοκρατία, ενώ η εξέλιξη της υπόθεσης ανέδειξε και τις ιδεολογικές μας διαφορές με τη ΝΔ καθώς και την ανάγκη ενός ισχυρού προοδευτικού πόλου.»
Για τον ΣΥΡΙΖΑ ο κ. Καψής διατυπώνει την άποψη ότι « αρνείται να δει την πραγματικότητα και υποστηρίζει θέσεις που ξέρει ότι δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Ο κεντρικός πυρήνας των στελεχών του, έχει υιοθετήσει ακραίες θέσεις, και οι μεταγγίσεις που έχει πάρει από άλλους χώρους αποτελούν μεταγγίσεις του χειρότερου συντεχνιακού δυναμικού, που το μόνο που θέλουν είναι να μην αλλάξει τίποτα και να διατηρήσουν τα μικροπρονόμιά τους».
Η συνέντευξη:
* Ο δρόμος της δημοσιογραφίας, ξέρουμε, οδηγεί παντού αρκεί να τον εγκαταλείψεις στην ώρα του. Τρέχετε κ. υπουργέ;
- Η δημοσιογραφία είναι ένας τρόπος ενασχόλησης με τα κοινά. Με αυτή την έννοια είναι εύκολο για έναν δημοσιογράφο να περάσει στην πολιτική. Αποτελεί μια συνέχεια, κατά κάποιον τρόπο, όλης του της ζωής. Ωστόσο η δημοσιογραφία και η πολιτική είναι δύο πολύ διαφορετικά πράγματα. Στη δημοσιογραφία μερικές φορές είναι εύκολο να κάνεις κριτική, ενώ στην πολιτική είναι πολύ πιο δύσκολο να μπορέσεις να κάνεις κάτι δημιουργικό, να δώσεις λύσεις που να ανταποκρίνονται στις προσδοκίες των πολιτών. Αλλά βέβαια είναι και πολύ πιο σημαντικό.
* Για αυτό πήρατε το δρόμο προς το ευρωκοινοβούλιο;
- Τα τελευταία χρόνια της οικονομικής κρίσης η ελληνική κοινωνία δίνει μια τεράστια μάχη να σταθεί στα πόδια της και να ξεπεράσει τα προβλήματα που δημιουργήθηκαν κυρίως την τελευταία δεκαετία. Αυτή η μάχη συναρτάται απολύτως με τις εξελίξεις στην Ευρώπη. Όσο η Ευρώπη είναι προσκολλημένη σε μια πολιτική λιτότητας και όσο δεν προχωράει η οικονομική ολοκλήρωση –και αναφέρομαι κυρίως στην τραπεζική ενοποίηση, το ευρωομόλογο, την ανάγκη ανάπτυξης πολιτικών για τις επενδύσεις και την απασχόληση– τόσο πιο δύσκολο θα είναι για την ελληνική οικονομία να περάσει στην ανάπτυξη και να αφήσει πίσω της την κρίση. Με αυτή την έννοια η μάχη στην Ευρωβουλή είναι μια συνέχεια της μάχης που δίνουμε αυτά τα χρόνια στην Ελλάδα.
* Και γιατί με την «Ελιά», όταν μάλιστα είναι κουτσουρεμένη;
- Η «Ελιά» είναι ένα νέο και φιλόδοξο εγχείρημα. Αποτελεί ουσιαστικά την ενωτική πρόταση στο χώρο της Κεντροαριστεράς. Είναι η πρόταση που προσβλέπει στη συνεργασία όλων των δυνάμεων του χώρου που θεωρώ ότι ακόμα και σήμερα αποτελεί πλειοψηφικό ρεύμα στην κοινωνία. Αυτό φαίνεται, άλλωστε, σε όλες τις περιπτώσεις που οι δυνάμεις του χώρου κατεβαίνουν ενωμένες, με πιο τρανταχτό παράδειγμα τις υποψηφιότητες στους δύο μεγαλύτερους δήμους της χώρας, Αθήνα και Θεσσαλονίκη. Οι προσπάθειες για την ενότητα της Κεντροαριστεράς πάντως δεν σταματούν στις ευρωεκλογές. Μπορεί να μην έγινε τώρα, αλλά πιστεύω ότι μετά τις εκλογές του Μαΐου όλοι θα συνειδητοποιήσουν ότι η ενότητα είναι αναγκαία προϋπόθεση για να διαδραματίσει σοβαρό ρόλο στις εξελίξεις η Κεντροαριστερά.
* Ναι αλλά και η κυβερνητική συνεργασία ΠΑΣΟΚ-ΝΔ δείχνει όλο και περισσότερο στρατηγικού χαρακτήρα επιλογή, παρά τακτική κίνηση πολιτικής αυτοσυντήρησης. Αμφοτέρων...
- Οι κυβερνήσεις συνεργασίας είναι μια πραγματικότητα σε όλη την Ευρώπη. Στις περισσότερες χώρες οι πολίτες δεν δίνουν αυτοδυναμία σε κανένα κόμμα. Και σε αυτές τις περιπτώσεις είναι προφανές ότι μόνο κυβερνήσεις συνεργασίας μπορούν να δώσουν λύση. Το ίδιο στην πραγματικότητα συνέβη και το 2012, και ήταν απόφαση ευθύνης του ΠΑΣΟΚ να σχηματίσει κυβέρνηση με τη ΔΗΜΑΡ και τη ΝΔ για να μπορέσει να σταθεί στα πόδια της η χώρα, να πάρει τα μέτρα που ήταν αναγκαία για να υπάρξει το πρωτογενές πλεόνασμα και σιγά-σιγά να μπορούμε να αφήσουμε πίσω μας την ύφεση και να περάσουμε στην ανάπτυξη. Φυσικά θα ήταν πολύ καλύτερο να μπορούσε να σχηματιστεί μια ευρύτερη κυβέρνηση με τη συμμετοχή και άλλων δυνάμεων. Όμως κάποιοι έχουν επιλέξει να μείνουν προσκολλημένοι στο χθες, να εναντιώνονται σε κάθε προσπάθεια αλλαγής και μεταρρύθμισης. Ελπίζω ότι αυτό στο μέλλον θα αλλάξει, κάτω και από την πίεση των πολιτών.
* Η υπόθεση Μπαλτάκου ταρακούνησε την κυβερνητική σταθερότητα. Με την παραίτησή του το πρόβλημα έχει λυθεί;
- Οι επαφές του κ. Μπαλτάκου ήταν εκτός πολιτικού πλαισίου και προφανώς δημιούργησαν μείζον θέμα στην κυβέρνηση. Και δεν ήταν η πρώτη φορά. Το αντιρατσιστικό νομοσχέδιο πέρσι, αλλά και το άρθρο 19 του μεταναστευτικού πριν λίγες βδομάδες, είχαν μπλοκαριστεί με προφανή πολιτική πρωτοβουλία. Η ακροδεξιά οσμή δεν έχει θέση στην κυβέρνηση. Δεν πρέπει να δείξουμε κανέναν εφησυχασμό επειδή έκαναν σωστά τη δουλειά τους ο κ. Αθανασίου και ο κ. Δένδιας. Η δίωξη κατά της Χρυσής Αυγής χρειάζεται να πάρει και τη θεσμική διάσταση, την ιδεολογική, για να θωρακιστεί η δημοκρατία. Η εξέλιξη της υπόθεσης ανέδειξε όμως και τις ιδεολογικές μας διαφορές με τη ΝΔ καθώς και την ανάγκη ενός ισχυρού προοδευτικού πόλου.
* «Δική μας η κρίση και όχι των δανειστών», αποφάνθηκε πρόσφατα ο κ. Δραγασάκης, και ορισμένοι «σκληροί» του ΣΥΡΙΖΑ εξανέστησαν. Ποια είναι η γνώμη σας;
- Οι θέσεις του ΣΥΡΙΖΑ είναι απολύτως αντιφατικές. Ο κ. Δραγασάκης είπε «δική μας η κρίση και όχι των δανειστών», που είναι σε απόλυτη αντίθεση με όσα έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ όλα αυτά τα χρόνια. Αλλά πάλι ο κ. Δραγασάκης μια εβδομάδα νωρίτερα είχε υποστηρίξει ότι «αν τα σπάσουμε με τους Ευρωπαίους θα πάμε σε δημοψήφισμα», όπου προφανώς ο ΣΥΡΙΖΑ θα έλεγε ότι δεν μπορούμε να δεχθούμε τις θέσεις της κυρίας Μέρκελ. Άρα ουσιαστικά από την πίσω πόρτα ξανάβαζε το ζήτημα της ρήξης με την Ευρώπη και της αποχώρησης από το ευρώ.
* Μπορεί ο λαϊκισμός να ηττηθεί –υπό προϋποθέσεις– (και) από τους ίδιους τους εκφραστές του; Ποιες μπορεί να είναι αυτές;
- Εγώ δεν μιλάω τόσο για λαϊκισμό. Μιλάω για δημαγωγία και ψέμα, και ο ΣΥΡΙΖΑ όλα αυτά τα χρόνια αρνείται να δει την πραγματικότητα και υποστηρίζει θέσεις που ξέρουν ότι δεν έχουν καμία σχέση με την πραγματικότητα. Και δεν νομίζω ότι μπορεί να ξεπεράσει τις αντιφάσεις του και να γίνει ένα –αν θέλετε– κανονικό σοσιαλδημοκρατικό κόμμα. Ο πυρήνας, ο κεντρικός πυρήνας των στελεχών του, έχει υιοθετήσει ακραίες θέσεις, και οι μεταγγίσεις που έχει πάρει από άλλους χώρους αποτελούν μεταγγίσεις του χειρότερου συντεχνιακού δυναμικού, που το μόνο που θέλουν είναι να μην αλλάξει τίποτα και να διατηρήσουν τα μικροπρονόμιά τους. Κατά συνέπεια αυτή τη στιγμή δεν μπορώ να δω τον ΣΥΡΙΖΑ να αλλάζει.
* Το μνημόνιο τελειώνει σύντομα, αλλά η επιτήρηση θα είναι διαρκής για τη χώρα.
- Πράγματι το μνημόνιο τελειώνει, αλλά ξέρουμε ότι η προσπάθεια για τον εκσυγχρονισμό και την ανασυγκρότηση της οικονομίας θα πάρει πολύ καιρό ακόμα. Έχω κατά καιρούς πει ότι αν δεν προχωρήσουμε στις μεταρρυθμίσεις, τότε απλώς θα προετοιμάζουμε την επόμενη κρίση. Και για να προχωρήσουν αυτές οι μεταρρυθμίσεις και να αρχίσουν να αποδίδουν, χρειάζεται δυστυχώς χρόνος. Το παραγωγικό μοντέλο το οποίο είχε επικρατήσει στη χώρα, που στηριζόταν στα δανεικά, έχει χρεοκοπήσει. Χρειάζεται να υπάρξουν νέες επενδύσεις στους χώρους της παραγωγής που θα δημιουργούν εισοδήματα. Και όπως ξέρουμε, οι επενδύσεις για να αποδώσουν απαιτούν χρόνο. Αυτό βέβαια σημαίνει ότι μαζί με τις μεταρρυθμίσεις χρειάζεται να ληφθούν και μέτρα κοινωνικής προστασίας και αλληλεγγύης. Όπως το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα που υποστηρίζει η «Ελιά». Γιατί βέβαια οι πολίτες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, και ιδιαίτερα οι άνεργοι, δεν μπορούν να περιμένουν –χωρίς καμία στήριξη– μέχρι να αποδώσουν αυτά τα μέτρα. Χρειάζονται ενίσχυση τώρα.
* Η κρίση μπορεί να συμβάλει θετικά στο νοικοκύρεμα και τον εκσυγχρονισμό-εξευρωπαϊσμό συνολικά της κοινωνίας;
- Αυτό θα εξαρτηθεί από εμάς. Λέγεται πολύ συχνά ότι κάθε κρίση αποτελεί και ευκαιρία. Εάν καταφέρουμε να αλλάξουμε τις δομές του κράτους, και αν καταφέρουμε να προχωρήσουμε στις μεταρρυθμίσεις που θα διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον και όχι τα μικροσυμφέροντα λογής-λογής κοινωνικών ομάδων που ξέρουμε ότι κατάφερναν και εξασφάλιζαν προνόμια σε βάρος του συνόλου, ναι τότε πράγματι μπορούμε να ελπίζουμε ότι η κρίση θα βοηθήσει σε έναν συνολικό και γενικότερο εκσυγχρονισμό της κοινωνίας.
* Το «αίμα» στην ΕΡΤ μπορεί με το χρόνο να «ξεπλένεται», το «μαύρο» όμως στις οθόνες μπορεί να γιατρευτεί ή θα είναι μια μόνιμα ανοιχτή πληγή για τον πολιτικό βίο γενικά και τη δημόσια τηλεόραση ειδικότερα; Πώς αξιολογείτε τα μέχρι τώρα αποτελέσματα για τη ΝΕΡΙΤ; Γίνεται όντως αυτό που και εσείς σχεδιάσατε –αξιοκρατία, εγκυρότητα, πλουραλισμός, αξιοπιστία κτλ– ή παίζονται ξανά κομματικές «επαναλήψεις» στις προσλήψεις και τη γενικότερη δημοσιογραφική φυσιογνωμία της;
- Η υπόθεση μιας νέας δημόσιας τηλεόρασης που θα είναι ανεξάρτητη, και που θα σέβεται τα χρήματα του ελληνικού λαού, δεν είναι υπόθεση μιας διοίκησης ή μιας απόφασης ή ενός νόμου. Είναι μια παράδοση που πρέπει να δημιουργήσουμε σε βάθος χρόνου. Αυτή τη στιγμή έχουν μπει οι βάσεις. Έχει ψηφιστεί ένας πάρα πολύ καλός νόμος που η ίδια η Ένωση Ευρωπαϊκών Ραδιοτηλεοράσεων (EBU) έχει αναγνωρίσει ως έναν από τους καλύτερους νόμους και έχουν μπει μπροστά διαδικασίες οι οποίες δεν αφήνουν κανένα περιθώριο κομματικών ή πολιτικών παρεμβάσεων. Ωστόσο αυτά τα κεκτημένα πρέπει να τα υπερασπιστούμε σε βάθος χρόνου.
