Λύση στο έντονο πρόβλημα της διαχείρισης λυμάτων, προστατεύοντας παράλληλα δημόσια υγεία και περιβάλλον, που αντιμετωπίζουν - λόγω έλλειψης υποδομών - δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Λαρισαίων (πρώην Δήμος Κοιλάδας) αναμένεται να δώσει η δημιουργία «πάρκου» βιολογικών καθαρισμών, που σχεδιάζει η Δημοτική Επιχείρηση Ύδρευσης Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) Λάρισας.
Ένα πρωτοποριακό έργο για τα ελληνικά δεδομένα και μάλιστα από δημοτική επιχείρηση, «ένα τεχνολογικό πάρκο καινοτόμου αποκεντρωμένης επεξεργασίας των λυμάτων μικρών οικισμών», όπως το περιγράφουν στην «Ε» στελέχη της ΔΕΥΑΛ, που θα περιλαμβάνει 6 διαφορετικού τύπου εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων στα διαμερίσματα: Μάνδρα- Κουτσόχερο, Κοιλάδα, Ραχούλα, Λουτρό, Αμυγδαλέα και Ελευθεραί.
Τα 6 δημοτικά διαμερίσματα είναι τα μοναδικά σήμερα του Δήμου Λαρισαίων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα από την έλλειψη δικτύων αποχέτευσης ακαθάρτων και επεξεργασίας λυμάτων, καθώς Λάρισα και Τερψιθέα διαθέτουν δίκτυα και βιολογικό, ενώ σε εξέλιξη βρίσκονται ήδη τα έργα σε δημοτικά διαμερίσματα του πρώην Δήμου Γιάννουλης, όπως το δίκτυο αποχέτευσης σε Φαλάνη και Δασοχώρι.
Για τη χρηματοδότηση του έργου, η ΔΕΥΑΛ υπέβαλε αίτηση σε πρόγραμμα του Υπ. Περιβάλλοντος αλλά και στο νέο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Θεσσαλίας ενώ για την κοινότητα της Μάνδρας, που αντιμετωπίζει οξύ πρόβλημα, η ΔΕΥΑΛ θα δημοπρατήσει άμεσα τον κεντρικό συλλεκτήρα ακαθάρτων υδάτων. Ένα έργο που αναμένεται επίσης να «προλάβει» και την αναμενόμενη Κοινοτική Οδηγία για τη δημιουργία αντίστοιχων υποδομών σε κοινότητες με μικρό αριθμό κατοίκων, αντί των 2.000 κατοίκων και άνω όπως ισχύει μέχρι σήμερα.
Ο διευθυντής της ΔΕΥΑΛ Απ. Μπαλογιάννης, η διευθύντρια της Τεχνικής Υπηρεσίας Άννα Ζαχίδου και ο διευθυντής της Υπηρεσίας Περιβάλλοντος της ΔΕΥΑΛ Αργ. Παπακωνσταντίνου, μιλώντας στην «Ε», τονίζουν πως ο γενικότερος στόχος της ΔΕΥΑΛ όσον αφορά στη διαχείριση των λυμάτων είναι «όλοι οι οικισμοί του δήμου να έχουν τις απαιτούμενες βασικές υποδομές σύμφωνα με την ελληνική και την ευρωπαϊκή νομοθεσία και την επιστημονική και την τεχνολογική πρακτική. Η διαχείριση αυτή πρέπει να γίνεται με τον βέλτιστο δυνατό τρόπο και περιλαμβάνει ολοκληρωμένα δίκτυα αποχέτευσης και εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων».
ΕΡΓΑ
«Αυτό», προσθέτουν, «ικανοποιείται για τη Λάρισα και την Τερψιθέα με δίκτυα αποχέτευσης και την εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων της Λάρισας. Όσον αφορά τους οικισμούς του πρώην Δήμου Γιάννουλης αυτό επιτυγχάνεται με τη χρηματοδότηση του δικτύου αποχέτευσης της Φαλάνης και του Δασοχωρίου και της επέκταση του δικτύου της Γιάννουλης, καθώς και την επέκτασης της κοινής εγκατάστασης επεξεργασίας λυμάτων. Στις προηγούμενες δύο περιπτώσεις υπάρχει κοινή εγκατάσταση με συμβατική μέθοδο επεξεργασίας των λυμάτων.
Για την επίτευξη του στόχου απομένει η διαχείριση των λυμάτων στους οικισμούς του πρώην Δήμου Κοιλάδας. Στους οικισμούς αυτούς δεν υπάρχουν δίκτυα αποχέτευσης λυμάτων, έτσι τα οικιακά λύματα αποχετεύονται σε ιδιωτικούς βόθρους, απορροφητικούς κατά κανόνα, οπότε διηθούνται υπεδάφια με σημαντικές συνέπειες για τα υπόγεια νερά, τις καλλιέργειες, τη μικροβιακή μόλυνση των εκτάσεων κατάντη των οικισμών ακόμα και των επιφανειακών νερών.
Σε αρκετούς οικισμούς είναι δυσχερής η λειτουργία των απορροφητικών βόθρων λόγω της σύστασης του υπεδάφους που το καθιστά αδιαπέρατο, με αποτέλεσμα να είναι ιδιαίτερα συχνή η ανάγκη εκκένωσής τους. Από όλα αυτά γίνεται αντιληπτή η σκοπιμότητα του έργου της αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων στους οικισμούς της περιοχής για την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος».
«ΠΑΡΚΟ» ΑΝΤΙ ΣΥΝΔΕΣΗΣ
«Για τον σκοπό αυτό αποφασίσθηκε μια διαφορετική προσέγγιση» τονίζουν τα στελέχη της ΔΕΥΑΛ. Διευκρινίζοντας πως «εξετάσθηκαν αρχικά εναλλακτικές λύσεις χωροθέτησης των απαραίτητων εγκαταστάσεων επεξεργασίας όπως η σύνδεση με την εγκατάσταση επεξεργασίας της Λάρισας και η μεταφορά των λυμάτων σε μία ή δύο κοινές μονάδες που αποκλείστηκαν λόγω του μεγάλου κόστους του δικτύου μεταφοράς των λυμάτων, αγωγοί και αντλιοστάσια. Έτσι αποφασίσθηκε η λύση της αποκεντρωμένης διαχείρισης των λυμάτων με 6 τοπικές μικρές εγκαταστάσεις επεξεργασίας των λυμάτων για κάθε ένα η δύο το πολύ, οικισμούς.
Για την ικανοποίηση του στόχου αυτού εκπονήθηκε αρχικά η μελέτη διαχείρισης αστικών λυμάτων του πρώην Δήμου Κοιλάδας. Σκοπός της διαχειριστικής μελέτης ήταν να προσδιορίσει τις βασικές ανάγκες των οικισμών σε έργα συλλογής, μεταφοράς, επεξεργασίας και διάθεσης των αστικών λυμάτων, τη γενική διάταξη των παραπάνω έργων, τη χωροθέτηση και καθορισμό της δυναμικότητας των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και τέλος την κοστολόγηση και ιεράρχηση των προτεραιοτήτων των παραπάνω έργων προκειμένου να προωθηθούν οι διαδικασίες εξεύρεσης πιστώσεων, προώθησης τεχνικών και περιβαλλοντικών μελετών για την υλοποίηση του έργου».
ΜΑΝΔΡΑ
«Στη συνέχεια έγιναν οι απαραίτητες μελέτες για τα δίκτυα αποχέτευσης και τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων ώστε τα έργα να είναι σε θέση να δημοπρατηθούν μόλις εγκριθούν οι σχετικές χρηματοδοτήσεις.
Για τους οικισμούς του πρώην Δήμου Κοιλάδας βασικός στόχος είναι η δημιουργία των βασικών υποδομών αποχέτευσης και επεξεργασίας λυμάτων με αποκεντρωμένη επεξεργασία των αστικών λυμάτων. Αυτό σημαίνει ότι κάθε οικισμός θα έχει δίκτυο αποχέτευσης και τη δική του εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων. Έχουν επιλεγεί διαφορετικού τύπου τεχνολογίες για κάθε οικισμό και μάλιστα μη συμβατικές όπως αυτές που εφαρμόζονται συνήθως σε μεσαίου και μεγάλου μεγέθους πόλεις. Περιλαμβάνονται προκατασκευασμένα συστήματα ή φυσικά συστήματα επεξεργασίας με φυτά, χαμηλής ενεργειακής κατανάλωσης και μειωμένου κόστους λειτουργίας και συντήρησης που δεν επηρεάζουν το ανθρωπογενές περιβάλλον και τις χρήσεις γης της περιοχής.
Οι μονάδες αυτές όχι μόνο θα λύσουν τα τοπικά προβλήματα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο αλλά θα έχουν και επιδεικτικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα.
Έτσι θα δημιουργηθεί ένα τεχνολογικό πάρκο καινοτόμου αποκεντρωμένης επεξεργασίας των λυμάτων μικρών οικισμών για την οποία δεν υπάρχει μεγάλη εμπειρία στον ελληνικό χώρο. Το πάρκο θα περιλαμβάνει 6 διαφορετικού τύπου εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων σε Μάνδρα-Κουτσόχερο, Κοιλάδα, Ραχούλα, Λουτρό, Αμυγδαλέα και Ελευθεραί».
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ
«Στο πάρκο αυτό» σημειώνει ο κ. Μπαλογιάννης «θα δημιουργηθούν επίσης δύο κέντρα ενημέρωσης με την αξιοποίηση υπαρχόντων κτιρίων. Το ένα κέντρο θα έχει επιδεικτικό χαρακτήρα όπου θα παρουσιάζονται οι τεχνολογίες που εφαρμόσθηκαν στην περιοχή καθώς και άλλες σύγχρονες τεχνολογίες σε συνεργασία με σχετικές επιχειρήσεις. Το άλλο κέντρο θα έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα όπου θα γίνεται εκπαίδευση των χειριστών των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων από όλη τη χώρα, σχετικά σεμινάρια, ενώ θα υπάρχει και συνεργασία με εκπαιδευτικά ιδρύματα για την προώθηση νέων τεχνολογιών και διάδοσης της γνώσης. Ο συντονισμός όλου του έργου θα γίνεται από τη ΔΕΥΑΛ.
Με τον τρόπο αυτό θα τονωθεί η τοπική οικονομία από τα έργα που θα λειτουργούν με την απασχόληση στα έργα αυτά αλλά και με τις συχνές επισκέψεις ανθρώπων από όλη την Ελλάδα, όπως μαθητών, φοιτητών, εργαζομένων σε ανάλογες μονάδες καθώς και επιστημόνων και επαγγελματιών του είδους. Ανάλογα κέντρα υπάρχουν και σε άλλες ευρωπαικές χώρες όπως αυτό της Ισπανίας» καταλήγει ο κ. Μπαλογιάννης.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗ
Σε ό,τι αφορά στο σκέλος της χρηματοδότησης του έργου, διευκρινίζεται πως η ΔΕΥΑΛ υπέβαλε από τον περασμένο Δεκέμβριο πρόταση χρηματοδότησης, στην Ειδική Υπηρεσία Διαχείρισης του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη», αλλά στην πρόταση της δημοτικής υπηρεσίας για το νέο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Θεσσαλίας. Ωστόσο, για την τοπική κοινότητα Μάνδρας, όπου κρίνεται επιτακτική η ανάγκη κατασκευής των έργων, η ΔΕΥΑΛ θα δημοπρατήσει άμεσα τον κεντρικό συλλεκτήρα ακαθάρτων υδάτων.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ