Το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών έφερε στη Λάρισα ένα μεγάλο σύννεφο στεναχώριας, που ακόμη και σήμερα δε λέει να φύγει. Οι 57 νεκροί, τα σώματά τους που βρέθηκαν στην πόλη, το κλάμα και η αγωνία των συγγενών τους που έψαχναν ένα ευχάριστο νέο, η συγκινητική ανταπόκριση του κόσμου για να δώσει αίμα, είναι στιγμές που έμειναν ανεξίτηλα χαραγμένες στη μνήμη όλων.
Σήμερα συμπληρώνονται δύο χρόνια από αυτό το γεγονός που άλλαξε κατά πολλούς τον τρόπο σκέψης για πράγματα που θεωρούσαμε δεδομένα. Με αφορμή αυτήν τη θλιβερή επέτειο η «Ε» καταγράφει σκέψεις ανθρώπων του τόπου. Μια συγγενής θύματος, ένας κοινωνιολόγος, ένας ψυχολόγος, ο πρόεδρος των δικηγόρων, ένας φοιτητής κι η πρόεδρος της εστίασης μιλούν για εκείνα που πέρασαν κι αυτά που έρχονται, ενώ παράλληλα ένας άνθρωπος του σιδηροδρόμου μιλάει για την κατάσταση που επικρατεί στις ράγες της περιοχής. Δύο χρόνια μετά...
ΟΙ ΠΛΗΓΕΣ ΑΙΜΟΡΡΑΓΟΥΝ...
Η κ. Χρυσούλα Χλωρού είναι αδερφή θύματος. Η αδερφή της, Βασιλική Χλωρού, ήταν στη μοιραία αμαξοστοιχία. Μαζί μεγάλωσαν δίπλα από τις γραμμές και όλες τους οι μνήμες ήταν πάντα γύρω από το τρένο.
Εκείνη την ημέρα γνώριζε πως υπήρχε καθυστέρηση, ωστόσο η αδερφή της Βασιλική πήγε στον σταθμό στην ώρα της, για να πιει προφανώς κι έναν καφέ νωρίτερα.
Η κ. Χρυσούλα όταν πέρασε η επιβατική αμαξοστοιχία μπροστά από το σπίτι της, είχε στον νου της την αδερφή της, τη Βασιλική. Λίγα λεπτά αργότερα ένιωσε να παγώνει. «Ήταν ένα ρίγος. Πείτε από ένστικτο ή κακή ενέργεια. Πάντως έτσι ένιωσα» θυμάται.
Περίπου στη μία και μισή τη νύχτα είδε την είδηση στο διαδίκτυο, όταν ξάπλωσε, και πάγωσε. Από την πρώτη στιγμή κατάλαβε πως τα πράγματα δεν ήταν καλά. Όταν πήγε στο νοσοκομείο και επικοινώνησε και με ανθρώπους από το σημείο, οι φόβοι τους επιβεβαιώθηκαν. «Όταν μου είπαν πως πλέον δε βγάζουμε ζωντανούς, χάσαμε τις ελπίδες μας» θυμάται.
«Το κενό που νιώθω ακόμη και σήμερα είναι ακριβώς το ίδιο. Τα συναισθήματα ήταν έντονα. Όμως, δύο χρόνια μετά, τα συναισθήματα παραμένουν τα ίδια. Οι πληγές για να κλείσουν πρέπει να μπορέσεις να πενθήσεις. Εμείς δεν μπορέσαμε να πενθήσουμε. Εμείς ζούμε και ξαναζούμε αυτές τις στιγμές. Όταν θα φτάσει η ώρα να τιμωρηθούν οι ένοχοι, τότε ίσως οι πληγές να κλείσουν. Αυτήν τη στιγμή οι πληγές αιμορραγούν. Τα συναισθήματα είναι τα ίδια. Δυναμώνουν με τον καιρό. Όταν θα φτάσει να μιλήσει η δικαιοσύνη, θα θυμηθούμε τις ευχάριστες στιγμές που είχαμε με τους ανθρώπους που χάσαμε. Τώρα σκεφτόμαστε μόνο τον θάνατο. Νιώθω θυμό και οργή, γιατί μπαίνουν συνεχώς εμπόδια στον δρόμο μας».
ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΤΡΑΥΜΑ
Ο κ. Νίκος Πουτσιάκας, κοινωνιολόγος, εξηγεί, μεταξύ άλλων, πως το σιδηροδρομικό δυστύχημα των Τεμπών αποτελεί το τραγικότερο, ίσως, γεγονός που συνέβη στη σύγχρονη περίοδο, το οποίο εκτός από τον τεράστιο πόνο που προκάλεσε και συνεχίζει να προκαλεί και εξαιτίας του ανολοκλήρωτου πένθους, σε συγγενείς και οικείους των θυμάτων, δημιούργησε, επίσης, ένα τεράστιο συλλογικό τραύμα σε ένα μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας.
«Ταυτόχρονα φαίνεται να αποτελεί μια σημαδιακή αφετηρία για την ισχυρότερη από ποτέ αμφισβήτηση και απαξίωση κάθε εδραιωμένου θεσμού.
Το δραματικό αυτό συμβάν συμπυκνώνει όλες σχεδόν τις παθογένειες μιας κοινωνικής οργάνωσης που δε βασίζεται σε στιβαρές συλλογικές αξίες, αλλά σε ένα γενικευμένο ευνοιοκρατικό σύστημα, μικρών και μεγάλων ατομικών συμφερόντων.
Η ανομία με την Ντουρκανιακή έννοια του όρου, δηλαδή τη φθίνουσα τάση της αξίας των θεσμικών κανόνων, φαίνεται να αποτελεί ακόμη εργαλείο εξήγησης των καταστάσεων που βιώνουμε σήμερα.
Ίσως να βρισκόμαστε, όσο ποτέ, σε μια επείγουσα ανάγκη επαναθέσμισης του κοινωνικού μας συστήματος. Το όποιο, όμως, αίτημα για την απονομή δικαιοσύνης οφείλει να είναι διαρκές και να επικεντρώνεται στη συμβολή του καθενός μας, με όρους αμοιβαιότητας και συλλογικής δράσης, σε ένα πλαίσιο ενεργούς πολιτειότητας, αναγκαία προϋπόθεση για μια θετική, πραγματική και ουσιαστική κοινωνική αλλαγή» καταλήγει ο κ. Πουτσιάκας.
«ΝΑ ΔΩΣΟΥΜΕ ΦΩΝΗ ΣΤΟ ΔΙΚΑΙΟ»
Ο ψυχολόγος Γιώργος Γιάννουσης εξηγεί πως είναι καιρός είναι να συσπειρωθούμε γύρω από το καλό. «Και το καλό είναι στη μεριά των ανθρώπων που έχασαν άδικα τα παιδιά τους στα Τέμπη. Εκεί που θα μπορούσε να ήταν το παιδί του καθενός από μας ή ο καθένας από μας.
Καιρός είναι να ξανα-συνδεθούμε με βαθύτερα νοήματα στα οποία μας παραπέμπει ο θρήνος μιας μάνας που πονά. Η ζωή έχει μια ιερότητα. Αυτή που δε σέβονται οι «άρχοντες» αυτού του τόπου. Καιρός είναι να βγούμε από το καβούκι μιας υποτιθέμενης ασφάλειας που μας «παρέχει» το σύστημα.
Καιρός είναι να υπερβούμε τον φόβο, έναν φόβο που διασπείρει η προπαγάνδα. Έναν φόβο που μας κρατά παγωμένους, ή αποστασιοποιημένους, ή επιθετικούς, εκεί που μας παίρνει.
Καιρός είναι στην Ελλάδα, κόντρα στο παγκόσμιο κλίμα εκφασισμού των κοινωνιών, να φτιάξουμε την Αναγέννηση που δε ζήσαμε ποτέ ως λαός. Μας χρωστάμε μια «Αναγέννηση».
Καιρός είναι να αποκτήσουμε μια ενιαία ταυτότητα. Την περίοδο της οικονομικής κρίσης το κίνημα των πολιτών νικήθηκε. Ένας λόγος ήταν ότι δεν κατάφερε να αποκτήσει μια ενιαία και συμπαγή ταυτότητα.
Σήμερα η Μάνα που θρηνεί, η Μάνα που έχασε το παιδί της, θρέφει όλους εμάς. Μας τροφοδοτεί με ένα αίσθημα ταυτότητας. Δεν είμαστε πλέον σκόρπιοι, είμαστε ο λαός που επιθυμεί να αλλάξει τη μοίρα του.
Είναι καιρός πλέον να αλλάξουμε μυαλά. Κι αυτό θα φανεί από τις προσωπικές μας επιλογές. Όχι μόνο από τη συμμετοχή μας στις σημερινές μαζικές συγκεντρώσεις. Από την καθημερινή μας δράση. Εμείς δίνουμε φωνή και αξία στο άδικο, εμείς μπορούμε να δώσουμε φωνή και αξία στο δίκαιο» καταλήγει ο κ. Γιαννούσης.
ΤΕΡΑΣΤΙΟ ΤΟ ΒΑΡΟΣ ΣΤΟΥΣ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥΣ
Ο πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας Τρύφωνας Τσάτσαρος εξηγεί στην «Ε» ότι λόγω και της τοπικής εγγύτητας, η πόλη μας και οι κάτοικοί της είχαμε το θλιβερό προνόμιο να βρεθούμε εξ αρχής στην πρώτη γραμμή διαχείρισης της ανείπωτης αυτής τραγωδίας, που δεν τη χωρά ανθρώπινος νους.
«Οι δικαστικές υπηρεσίες της Λάρισας, ως κατά τόπον αρμόδιες, καλούνται να σηκώσουν το τεράστιο βάρος του χειρισμού της υπόθεσης. Αντιστοίχως, οι δικηγόροι της Λάρισας, όπως και το σύνολο των συναδέλφων όλης της χώρας, καλούμαστε υπό τον θεσμικό μας ρόλο ως συλλειτουργών της Δικαιοσύνης να τη βοηθήσουμε να πράξει το καθήκον της, ανεπηρέαστη από κάθε είδους, άμεσες ή έμμεσες πιέσεις ή παρεμβάσεις στο έργο της, απ’ όπου κι αν προέρχονται. Και θα το πράξουμε» υπογραμμίζει χαρακτηριστικά.
ΚΑΤΙ ΑΛΛΑΞΕ ΣΤΟΝ ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΟ
Σε τι κατάσταση βρίσκεται σήμερα ο σιδηρόδρομος, αναρωτηθήκαμε και απευθυνθήκαμε στον κ. Γιώργο Ζήνδρο, που είναι προϊστάμενος Κεντρικής και Νοτίου Ελλάδας.
Μας εξηγεί πως σήμερα, δύο χρόνια μετά τη σιδηροδρομική τραγωδία, αυτό που έχει αλλάξει είναι πως υπάρχει τηλεδιοίκηση, υπάρχουν κάμερες μέσα στις σήραγγες, υπάρχει το σύστημα GSMR και η επικοινωνία τρένων και υπαλλήλων με VHF. Επίσης, υπάρχουν και δύο σταθμάρχες σε κάθε βάρδια, πλην της νύχτας που υπάρχει ένας.
Ενδιάμεσα, ωστόσο, το πέρασμα του «Ντάνιελ» ήταν σαρωτικό, με αποτέλεσμα να μη λειτουργεί η γραμμή Λάρισας – Βόλου και Καλαμπάκας – Παλαιοφάρσαλα, ενώ υπάρχει μονοδρόμηση Λάρισα – Άγιος Στέφανος και η λειτουργία γίνεται με τον Γενικό Κανονισμό Κίνησης.
Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΕΠΙΔΕΙΝΩΘΗΚΕ
Ο κ. Μιχάλης Ζαρίδης είναι εκπρόσωπος του Συλλόγου Φοιτητών Ιατρικής Λάρισας. Σπουδάζει και ζει στη Λάρισα τα τελευταία έξι περίπου χρόνια. Το τρένο είναι μια από τις συχνότερες επιλογές των φοιτητών που ζούνε στην πόλη.
«Αν έχουν αλλάξει κάποια πράγματα, έχουν αλλάξει προς το χειρότερο. Αυτή είναι η εντύπωση που έχουμε.
Η κατάσταση στον σιδηρόδρομο είναι χειρότερη από εκείνη που υπήρχε όταν έγινε το δυστύχημα. Αυτό είναι ακόμα πιο τραγικό» σημειώνει κα προσθέτει πως «στο θέμα της διερεύνησης της υπόθεσης, από τη μια οι συγγενείς και οι φίλοι των θυμάτων προσπαθούν να φέρουν στο φως πράγματα και από την άλλη η κυβέρνηση προσπαθεί για συγκάλυψη».
ΣΥΝΝΕΦΟ ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΟΛΗ...
Η κ. Δήμητρα Μπαράτση είναι η πρόεδρος του Συνδέσμου Ιδιοκτητών Καταστημάτων Αναψυχής και Εστίασης Νομού Λάρισας. Θυμάται πως εκείνες τις πρώτες στιγμές της τραγωδίας ήταν από τις πιο άσχημες για όλον τον κλάδο. Ειδικά για τα καταστήματα που βρισκόταν κοντά στα πανεπιστήμια.
«Ακούγαμε συνεχώς σειρήνες την ώρα που εργαζόμασταν και προσπαθούσαμε να εξυπηρετήσουμε τον κόσμο. Από την πρώτη στιγμή κλείσαμε τη μουσική και κάποιοι σταμάτησαν και να λειτουργούν. Σπεύσαμε να βοηθήσουμε όπως μπορούμε και να πάρουμε μέρος στις αιμοδοσίες» λέει.
Πριν από λίγες ημέρες πήραν απόφαση για τη σημερινή απεργία. Απόφαση που προκάλεσε και πολλές αντιδράσεις. Ωστόσο, η ανάρτηση του Νίκου Πλακιά αποτελεί τη μεγαλύτερη αναγνώριση στον αγώνα που κάνει ο κλάδος της εστίασης.
«Δύο χρόνια μετά εμείς θυμόμαστε ακόμη εκείνο το σύννεφο που είχε καθίσει πάνω από την πόλη μας. Θα το έχουμε πάντα από πάνω μας μέχρι να αποδοθεί δικαιοσύνη σε πρώτο χρόνο και σε δεύτερο να αλλάξουν πολλά σ’ αυτήν τη χώρα».