Πνίγεται στην κάπνα η Λάρισα!

* ΑΠΟΠΝΙΚΤΙΚΗ Η ΑΤΜΟΣΦΑΙΡΑ * ΠΑΝΩ ΑΠΟ ΤΟ ΟΡΙΟ ΤΑ ΕΠΙΒΛΑΒΗ ΑΙΩΡΟΥΜΕΝΑ ΣΩΜΑΤΙΔΙΑ * Κ. ΓΟΥΡΓΟΥΛΙΑΝΗΣ: ΤΑ ΤΖΑΚΙΑ Ο «ΕΝΟΧΟΣ». ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΤΙΣ ΕΥΑΛΩΤΕΣ ΟΜΑΔΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΠΑΣΧΟΝΤΕΣ ΑΠΟ ΠΝΕΥΜΟΝΟΠΑΘΕΙΕΣ ΚΑΙ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ *ΔΙΚΤΥΟ ΤΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΜΗΧΑΝΟΛΟΓΩΝ ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΕΙ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΑΕΡΑ

Της Νατάσας Πολυγένη

«Κόκκινο» έχει χτυπήσει τις τελευταίες ημέρες η ατμοσφαιρική ρύπανση στη Λάρισα. Η ατμόσφαιρα μυρίζει κάπνα και η κατάσταση ιδιαίτερα τις απογευματινές και βραδινές ώρες είναι αποπνικτική. Οι γιορτές προφανώς και ενέτειναν το φαινόμενο, τα τζάκια καίνε στο φουλ… και η πόλη τις βραδινές ώρες καλύπτεται όχι από ομίχλη, αλλά από αιθαλομίχλη!

Η ανησυχητική αύξηση των αιωρούμενων σωματιδίων στις πόλεις της Θεσσαλίας οδήγησε και την Περιφέρεια Θεσσαλίας, την παραμονή Πρωτοχρονιάς, να εκδώσει δελτίο με συστάσεις για την ατμοσφαιρική ρύπανση, προκειμένου να λάβουν μέτρα προστασίας οι πολίτες που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά ή καρδιααγγειακά νοσήματα.
Το γεγονός επιβεβαιώνει στην «Ε» και ο καθηγητής Πνευμονολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και μέλος της ερευνητικής ομάδας του Δικτύου «Green Your Air», που παρακολουθεί την ποιότητα του αέρα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας, κ. Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης.
Όπως εξηγεί, σύμφωνα με τις μετρήσεις που μπορεί να τις βρει κάποιος και σε πραγματικό χρόνο αν επισκεφθεί την ιστοσελίδα του Δικτύου «Green Your Air», η εικόνα που παρουσιάζει η Λάρισα είναι κακή, αφού η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι πολύ πάνω από το επιτρεπόμενο που ορίζει ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, το ημερήσιο όριο είναι τα 15 mg/m3 και η Λάρισα έχει φτάσει πολύ πάνω από το όριο, ακόμη και 179.55 mg/m3.
«Αν παρατηρήσει κάποιος τις μετρήσεις θα δει ότι οι τιμές της πολύ υψηλής ατμοσφαιρικής ρύπανσης καταγράφονται τις απογευματινές και βραδινές ώρες και το φαινόμενο επιδεινώθηκε μέσα στις γιορτές, που ο κόσμος έμεινε στα σπίτια και θέλησε να συνδυάσει τη θαλπωρή των γιορτών με ένα αναμμένο τζάκι. Χρειάζεται, όμως, προσοχή και λιγότερες ώρες χρήσης. Εάν για κάποιον δεν είναι το αποκλειστικό μέσο θέρμανσης, θα πρότεινα να μην το ανάβει καν. Η ρύπανση δεν αφορά μόνο τον εξωτερικό αέρα, αλλά και το εσωτερικό του σπιτιού. Μάλιστα, σε μια έρευνα που κάναμε τοποθετώντας μετρητές εντός και εκτός διαμερισμάτων, είδαμε ότι η ρύπανση είναι πολύ μεγαλύτερη στο εσωτερικό του σπιτιού, καθώς έξω επηρεάζουν και άλλοι παράγοντες δεν προέρχεται αποκλειστικά από την αιθαλομίχλη που παράγεται από την καύση ξύλων, αλλά και από ψησταριές, λεβητάκια, βιομηχανική δραστηριότητα κ.ά. Έστω να περιορίσουν τη χρήση του. Ακόμη και οι λιγότερες ώρες μπορούν να κάνουν τη διαφορά. Τα αναμμένα τζάκια είναι για πολλούς συνυφασμένα με τη θαλπωρή. Όμως, ο καπνός που παράγουν συμβάλλει σημαντικά στη μείωση της ποσότητας του οξυγόνου στον αέρα και έχει σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία, ιδιαίτερα όσων πάσχουν από αναπνευστικές νόσους και καρδιαγγειακές παθήσεις», επισημαίνει ο κ. Γουργουλιάνης.
Την ίδια ώρα, ξεκαθαρίζει ότι για έναν υγιή οργανισμό η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση δε λειτουργεί αθροιστικά, ωστόσο δε συμβαίνει το ίδιο και στις ευάλωτες ομάδες, και αναφέρει ειδικότερα ότι: «Στις ευάλωτες πληθυσμιακές ομάδες τόσο η μακροπρόθεσμη όσο και η βραχυπρόθεσμη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να οδηγήσει σε δυσχέρεια αναπνευστικής λειτουργίας, αναπνευστικές λοιμώξεις. Υπάρχουν δε ολοένα αυξανόμενες ενδείξεις ότι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι μπορεί να επηρεάσουν ανθρώπους που πάσχουν από ΧΑΠ, αλλά και από καρδιαγγειακά νοσήματα, καθώς τα αιωρούμενα μικροσωματίδια διεισδύουν βαθιά στους πνεύμονες και μεταφέρονται μέσω του αίματος παντού. Οπότε επηρεάζουν και όσους πάσχουν από καρδιαγγειακά. Θα ήταν καλύτερο εάν πρέπει να κυκλοφορήσουν τις ώρες που η επιβάρυνση είναι μεγάλη να χρησιμοποιήσουν μια μάσκα».
ΤΟ ΔΙΚΤΥΟ «GREEN YOUR AIR»
Τα τελευταία χρόνια οι επιστήμονες εξάγουν χρήσιμα συμπεράσματα μέσω του Δικτύου «Green Your Air». Πρόκειται για ένα σύγχρονο δίκτυο παρακολούθησης της ποιότητας του αέρα σε διάφορες πόλεις της Ελλάδας. Μέσω του δικτύου οι πολίτες μπορούν να ενημερώνονται για την ποιότητα του αέρα σε πραγματικό χρόνο.
Η παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα και η εξαγωγή συμπερασμάτων απαιτεί εξειδικευμένες θεωρητικές και τεχνικές γνώσεις. Η ερευνητική ομάδα του «Green Your Air» σχηματίστηκε τον Σεπτέμβριο του 2017 στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, με επιστημονικά υπεύθυνο τον αναπληρωτή καθηγητή, δρ. Γεώργιου Κ.Δ. Σαχαρίδη. Η λειτουργία του δικτύου χωρίζεται στις παρακάτω ενέργειες: Εγκατάσταση των συσκευών μέτρησης σε μία πόλη με βέλτιστο τρόπο, συλλογή, αποστολή και αποθήκευση των δεδομένων στο cloud, επεξεργασία των δεδομένων, δημοσίευση των δεδομένων σε πραγματικό χρόνο, ανάλυση δεδομένων και εξαγωγή συμπερασμάτων. Μέχρι τώρα μετρήσεις κάνει σε Βόλο, Α’ ΒΙ.ΠΕ. Βόλου, Βριλήσσια, Καρδίτσα, Πτολεμαϊδα, Παναγίτσα Έδεσσα και τον Φεβρουάριο του 2024 προστέθηκε και η Λάρισα.
ΣΥΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΤΜΟΣΦΑΡΙΚΗ ΡΥΠΑΝΣΗ
Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, το Τμήμα Δημόσιας Υγιεινής της Διεύθυνσης Δημόσιας Υγείας της Περιφέρειας Θεσσαλίας εξέδωσε ενημερωτικό δελτίο σχετικά με τις αυξημένες συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων (PM10 και PM2.5) στις πόλεις της Θεσσαλίας, κυρίως κατά τις νυχτερινές ώρες.
Όπως επισημαίνεται: «Οι τιμές αυτές υπερβαίνουν τα όρια που ορίζονται από τη σχετική νομοθεσία (Οδηγία 2008/50/ΕΚ και ΚΥΑ ΗΠ 14122/549/Ε 103, ΦΕΚ 488Β/30-03-2011).
Αιτίες για την αύξηση των ρύπων περιλαμβάνουν την αυξημένη κυκλοφορία οχημάτων λόγω των εορτών, τη χρήση εστιών θέρμανσης όπως τζάκια, τη λειτουργία καυστήρων θέρμανσης, καθώς και τις ατμοσφαιρικές συνθήκες, όπως αυξημένη σχετική υγρασία και άπνοια, που ευνοούν τη συσσώρευση των ρύπων.
Συνιστάται στους πολίτες που πάσχουν από χρόνια αναπνευστικά ή καρδιαγγειακά νοσήματα να περιορίσουν τις μετακινήσεις τους στις απολύτως απαραίτητες και να βρίσκονται σε τακτική επικοινωνία με τους θεράποντες ιατρούς τους για την αντιμετώπιση πιθανών προβλημάτων υγείας που σχετίζονται με την ατμοσφαιρική ρύπανση».