Μπορούμε να αναπτύξουμε εποικοδομητική συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και να συμβάλλουμε στην αποκατάσταση των πληγωμένων φυσικών πόρων της. Αυτό δηλώνει σε συνέντευξή της στην «Ε» η πρόεδρος του ΔΣ του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Γουλανδρή κ. Φαλή Βογιατζάκη, επισημαίνοντας ιδιαίτερα την επιστημονική συνεργασία του Μουσείου, με τον Λαρισαίο ερευνητή-και τακτικό αρθρογράφο της «ΕτΔ»- γεωπόνο, εδαφολόγο Χρ. Τσαντήλα.
Η συζήτηση μαζί της έχει ως εξής:
•Κυρία Βογιατζάκη, είστε πρόεδρος του Δ.Σ. του Μουσείου Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας, το οποίο με τον πρόσφατο νόμο 5106/2024 (άρθρο 38) έχει ανακηρυχθεί σε Εθνικό Μουσείο της χώρας. Μπορείτε να μας δώσετε τις βασικές πληροφορίες σχετικά με την ίδρυση, τα αντικείμενα, την πορεία και τους στόχους σας;
- To 1964 o Άγγελος και η Νίκη Γουλανδρή ίδρυσαν το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας με σκοπό την προώθηση των φυσικών επιστημών και την ταυτόχρονη εκπαίδευση του ανθρώπου, ώστε με τη γνώση να επανέλθει στον σεβασμό της φύσης ως μοναδικής πηγής ζωής.
Δημιούργησαν ένα θεσμό νέο για την Ελλάδα που είχε ως στόχο την εθνική ετοιμότητα για την προστασία του πολύτιμου φυσικού πλούτου της χώρας, καθώς και τη διαμόρφωση της συνείδησης της κοινωνίας σε έναν καινούριο κώδικα αξιών, με γνώμονα την ισόρροπη συνύπαρξη του φυσικού περιβάλλοντος, ανθρώπου και βιώσιμης ανάπτυξης.
Το Μουσείο συμπληρώθηκε το 1991 με το Ελληνικό Κέντρο Βιοτόπων Υγροτόπων ΕΚΒΥ στη Θεσσαλονίκη ως παράρτημά του και το 1999 με το Κέντρο Περιβαλλοντικής Έρευνας και Εκπαίδευσης ΓΑΙΑ, ενώ παράλληλα αναστήλωσε το Τέμενος Μασταμπά στο Ρέθυμνο για να λειτουργεί ως Παλαιοντολογικό Μουσείο, παράρτημα του ιδρύματος στην Κρήτη.
Το Δ.Σ. του Ιδρύματος είναι πενταμελές και αποτελείται από τους Φαλή Βογιατζάκη, Π. Πικραμμένο, Κ. Μενουδάκο, Ν. Κυριακόπουλου και Π. Μπερνίτσα.
Τα βασικά του αντικείμενα περιλαμβάνουν την καταγραφή και τη μελέτη του φυσικού πλούτου της χώρας, τη διαμόρφωση προτάσεων και την υλοποίηση μέτρων προστασίας και διαχείρισης των απειλούμενων οικοσυστημάτων σε συνεργασία με εθνικούς φορείς. Ακόμη, η υποβολή εθνικών δεδομένων για τη Βιοποικιλότητα στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και η στήριξη της ευρωπαϊκής πολιτικής περιβάλλοντος, αναπτύσσοντας μία νέα μορφή παιδείας και πληροφόρησης με επίκεντρο τον άνθρωπο και ειδικότερα τη νέα γενιά.
•Μπορείτε να μας πείτε πιο συγκεκριμένα για το έργο που έχει εκτελέσει και εκτελεί σήμερα το Μουσείο;
- Η ερώτησή σας αυτή μου δίνει την ευκαιρία να αναφέρω τη στενή σχέση του Μουσείου με την περιοχή σας, τη Θεσσαλία, σε θέματα έρευνας των φυσικών πόρων που άρχισε από την αείμνηστη Νίκη Γουλανδρή, όταν επισκέφθηκε την περιοχή σας, έχοντας οργανώσει, σε συνεργασία με το ΕΘΙΑΓΕ, εκδήλωση στη Λάρισα.
Πήγε σε πολλές κοινότητες, όπως των Γόννων και της Καλλιπεύκης, και σε συνεργασία με το Ινστιτούτο Χαρτογράφησης Εδαφών (ΙΧΤΕ) εκπόνησαν σχετική μελέτη για την επανασύσταση της αποξηραμένης λίμνης.
Το Εργαστήριο Εδαφικής Οικολογίας με επικεφαλής τον δρ. Σταμάτη Σταματιάδη άρχισε στενή συνεργασία με το Εθνικό Ίδρυμα Αγροτικής Έρευνας (ΕΘΙΑΓΕ) και με το ΙΧΤΕ-μετέπειτα Ινστιτούτο Βιομηχανικών και Κτηνοτροφικών Φυτών, με διευθυντή τον γεωπόνο εδαφολόγο δρ. Χρίστο Τσαντήλα -και συνεργάτες του-, ο οποίος σήμερα είναι επιστημονικός μας σύμβουλος. Με τη συνδρομή της Ε.Ε. και ερευνητών του Υπουργείου Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA) ερευνήθηκαν πολλά θέματα που αφορούν στη διαχείριση του εδάφους και του νερού. Πιο συγκεκριμένα, έχουν εκτελεστεί ερευνητικά προγράμματα με αντικείμενο την ποιότητα των εδαφών, τη γονιμότητα και τη ρύπανση, την παραγωγικότητά τους, τη διαχείριση των εισροών κυρίως λιπασμάτων και νερού, τη διαχείριση αστικών και γεωργικών αποβλήτων και πρόσφατα την αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών της γεωργίας ακριβείας. Μάλιστα, στο τελευταίο θέμα αναπτύχθηκε πρωτότυπος εξοπλισμός διαφοροποιημένης λίπανσης των καλλιεργειών που μπορεί πλέον να περάσει στη γεωργική πράξη.
•Μετά από αυτό, πώς προγραμματίζετε τη συνέχιση αυτής της ενδιαφέρουσας δραστηριότητας στην περιοχή της Θεσσαλίας;
- Το Μουσείο προσπαθεί να αναπτύξει στενότερη συνεργασία με το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ), έχοντας δρομολογήσει την υπογραφή σχετικού μνημονίου συνεργασίας. Πρόσφατα μέσω σημαντικής χρηματοδότησης με κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, το Εργαστήριο Οικολογίας Εδάφους εξοπλίζεται με αναλυτικά όργανα υψηλών προδιαγραφών σε αντικείμενα που καλύπτουν την έρευνα στους βασικούς τομείς της αγροδιατροφής και της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής. Μπορούμε να αναπτύξουμε εποικοδομητική συνεργασία με την Περιφέρεια Θεσσαλίας και να συμβάλλουμε στην αποκατάσταση των πληγωμένων φυσικών πόρων της.
