Εννιάμισι μήνες μετά τον εφιαλτικό εκείνον Σεπτέμβριο αρκετός κόσμος ακόμη δεν μπορεί να «χωνέψει» πως υπέστη αυτήν την τεράστια καταστροφή, προσπαθώντας να ορθοποδήσει εκ νέου.
Πολλοί εξ αυτών, πλέον, αλλά και αρκετοί από εκείνους που στάθηκαν πιο τυχεροί μεν, αλλά βρισκόταν σε πολύ κοντινή απόσταση από τα σημεία των πλημμυρών, έσπευσαν να ενημερωθούν για την ασφάλεια των σπιτιών τους και προχώρησαν ακόμη και στη σύναψη σχετικών συμβολαίων. Μια διαδικασία που δεν τους είχε απασχολήσει όλα τα προηγούμενα χρόνια. Σε περιοχές της Λάρισας, μάλιστα, που βρέθηκαν κάτω από το νερό για πολλές ημέρες το ενδιαφέρον καταγράφεται πολύ αυξημένο. Αυτό δηλώνει στην «Ε» η πρόεδρος του Συλλόγου Επαγγελματιών Ασφαλιστών Νομού Λάρισας κ. Ευγενία Σαμαρά, η οποία σημειώνει, ωστόσο, πως οι ασφαλιστικές εταιρείες δίνουν μεγάλη βάση στον έλεγχο των σπιτιών που βρίσκονται σε τέτοιου είδους περιοχές.
Για να ασφαλιστεί ένα σπίτι που είχε πλημμυρίσει, πρώτα θα πρέπει να έχει προχωρήσει στις απαραίτητες εκείνες εργασίες επισκευών και εν συνεχεία θα το ελέγξει η εταιρεία. Όσον αφορά τώρα το κόστος, κυμαίνεται περίπου στα 100 ευρώ ετησίως για ένα σπίτι 100 τ.μ., χωρίς να υπολογίζεται όμως ο σεισμός.
Πιο αναλυτικά, η κ. Σαμαρά αναφέρει τα εξής: «Η αλήθεια είναι πως οι πλημμύρες τόσο από τον «Ιανό» σε πρώτη φάση όσο και πολύ περισσότερο από τον «Ντάνιελ» μας έχουν αλλάξει τον τρόπο σκέψης».
Η ίδια, έμπειρη στον χώρο των ασφαλειών, διαπιστώνει πως υπήρχε ένα κενό στην επιθυμία του κόσμου να προχωρήσει στην ασφάλιση του σπιτιού του, παρά το γεγονός πως έδωσε μια περιουσία για να το φτιάξει. «Ασφαλίζονται κυρίως αυτοί που έχουν δάνειο, αφού είναι ένας όρος γι’ αυτήν τη διαδικασία. Σαν λαός βάζουμε άλλες προτεραιότητες φαίνεται. Ενώ το κόστος ασφάλισης του σπιτιού για το οποίο παλεύουμε μια ζωή είναι χαμηλό, το αφήνουμε πιο πίσω» και δείχνει να το καταλαβαίνει σ’ έναν βαθμό, καθώς όλες οι οικογένειες έχουν υποχρεώσεις. «Το τελευταίο διάστημα, όμως, καταγράφεται μια αύξηση του ενδιαφέροντος, αλλά και των ασφαλίσεων» αναφέρει και σημειώνει τα εξής: «Η αύξηση αυτή ξεκίνησε από τον «Ιανό» και συνεχίζεται μετά τον «Ντάνιελ». Ήταν δύο γεγονότα, ειδικά το δεύτερο, που έκαναν τον κόσμο να κινητοποιηθεί άμεσα. Βέβαια, μετά από λίγο διάστημα οι περισσότερο πάλι το ξέχασαν, όμως το θετικό είναι πως πολλοί κινητοποιήθηκαν». Σύμφωνα με την κ. Σαμαρά, μια μέση τιμή που μπορεί κάποιος να βρει για να ασφαλίσει ένα σπίτι περίπου 100 τ.μ. κυμαίνεται γύρω στα 100 ευρώ ετησίως, εκτός όμως σεισμού, γιατί τιμολογείται ξεχωριστά.
«Εκτιμώ πως είναι σεβαστό ποσό, για κάθε οικογένεια, όμως από την άλλη, δεν είναι και ένα ποσό που «ρίχνει έξω» τον προϋπολογισμό του». Για το πώς αντιμετωπίζουν οι εταιρείες τον κόσμο από τις περιοχές που επλήγησαν ξεκαθαρίζει αρχικά πως: «Ψάχνουν τα πάντα και ελέγχουν τις λεπτομέρειες. Δεν υπάρχει άρνηση από τις εταιρείες για τις εν λόγω περιοχές. Πάρα πολλές το κάνουν και κάποιες ίσως το ψάχνουν περισσότερο. Για να ασφαλιστεί ένα σπίτι που υπέστη ζημιές, θα πρέπει πρώτα να έχει προχωρήσει σε εργασίες επισκευών και μετά να ελεγχθεί από την ασφαλιστική», κάτι που δείχνει πως οι εταιρείες είναι ακόμα πιο επιφυλακτικές. Εδώ και κάποια χρόνια, όταν ένα σπίτι ασφαλίζεται (φωτιά, πλημμύρα, σεισμό σίγουρα), έχει έκπτωση της τάξης του 10% στον ΕΝΦΙΑ. Ποσοστό που η κ. Σαμαρά το θεωρεί πολύ χαμηλό, τονίζει πως: «Η πρότασή μας ως κλάδος είναι όλα τα ασφαλισμένα ακίνητα να πάψουν να πληρώνουν ΕΝΦΙΑ. Θα αντισταθμιστεί από τους φόρους που πληρώνεται για κάθε ασφαλιστήριο στο κράτος. Θα είναι πολύ σημαντικό κίνητρο για τον κόσμο και το κράτος θα έχει έσοδα».
Η ΕΑΕΕ
Όπως αναφέρεται στην ετήσια έκθεση της Ένωσης Ασφαλιστικών Εταιρειών Ελλάδας, η ασφαλιστική διείσδυση στην Ελλάδα κυμαίνεται στις κατοικίες γύρω στο 17%. Από τα 6,5 εκατ. σπίτια, μόνο 1 εκατ. περίπου είναι ασφαλισμένα, κυρίως λόγω σύναψης στεγαστικών δανείων, τη στιγμή που στην Ελλάδα το ποσοστό ιδιοκατοίκησης είναι ιδιαιτέρως υψηλό. Στις επιχειρήσεις το ποσοστό ασφάλισης είναι υψηλότερο, ανέρχεται σε 40%, ασφαλίζονται δηλαδή 200 χιλ. επιχειρήσεις από τις 500 χιλ. (με τουλάχιστον έναν εργαζόμενο). Όσον αφορά τις αιτίες που συμβαίνει κάτι τέτοιο, σύμφωνα με την ΕΑΕΕ η χαμηλή διείσδυση μπορεί να αποδοθεί στην έλλειψη κινήτρων για σύναψη ασφάλισης, στη λανθασμένη εντύπωση ότι η αποκατάσταση των ζημιών της ιδιωτικής περιουσίας είναι υποχρέωση του κράτους, στην ελλιπή γνώση ότι το ασφάλιστρο είναι μια σχετικά χαμηλή δαπάνη σε σχέση με την αξία του περιουσιακού στοιχείου (για τις κατοικίες) και κυρίως στο ότι η πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών δε συνειδητοποιεί την επικινδυνότητα των καταστροφικών γεγονότων.
Την ίδια στιγμή, με βάση τα στοιχεία που έχει η ΕΑΕΕ, στην Ελλάδα οι φυσικές καταστροφές που σχετίζονται με το κλίμα (πλημμύρες και δασικές πυρκαγιές) έχουν σαφή τάση αύξησης σε συχνότητα εμφάνισης τα τελευταία 5 χρόνια (3-5 σοβαρά περιστατικά κάθε χρόνο). Μόνο εντός του 2023 η δριμύτητα των φυσικών καταστροφών υπήρξε τόσο έντονη, ώστε το ποσό αποζημιώσεων ύψους 439 εκατ. ευρώ να είναι το πιο υψηλό που έχει καταγραφεί σε ετήσια βάση τα τελευταία 30 χρόνια των ερευνών τους. Σε γενικές γραμμές, πάντως, ο κ. Α. Σαρρηγεωργίου, πρόεδρος της ΕΑΕΕ, σχολιάζοντας τα αποτελέσματα της έρευνας -η οποία έχει πολλές διαστάσεις- ανέφερε, μεταξύ άλλων, πως «τo 2023 ήταν μια καλή χρονιά για την ελληνική ασφαλιστική αγορά. Συνέχισε την ανοδική της πορεία σημειώνοντας ικανοποιητική αύξηση, σχεδόν 9%, πολλαπλάσια του πληθωρισμού (3,5% σε μέσο επίπεδο). Είναι η πρώτη χρονιά μετά το 2010 και την οικονομική κρίση που ακολούθησε, που η παραγωγή του κλάδου ξεπερνά το όριο των 5 δισ. ευρώ. Είναι σαφές πως οι πολίτες αντιλαμβανόμενοι τους κινδύνους που διατρέχουν και την ανάγκη ενίσχυσης της προστασίας τους στρέφονται προς την ιδιωτική ασφάλιση για την κάλυψη της όσων έχουν αξία με έμφαση στην υγεία και την περιουσία».
Αλλάζουν πολλά για τα ανασφάλιστα οχήματα
* Με τη νέα νομοθετική ρύθμιση
* 500.000 οχήματα σε όλη την Ελλάδα
Σύμφωνα με την κ. Σαμαρά, δύσκολη είναι η κατάσταση στον χώρο των οχημάτων, καθώς συνολικά σε όλη την Ελλάδα υπάρχουν περίπου 500.000 ανασφάλιστα οχήματα. Αυτό, όπως εξηγεί η πρόεδρος του Συλλόγου Ασφαλιστών Λάρισας, είναι ένα φαινόμενο που εμφανίστηκε ως μεγάλο κύμα από την εποχή της οικονομικής κρίσης και συνεχίζεται μέχρι και τώρα χωρίς να έχει ομαλοποιηθεί η κατάσταση. Εν τω μεταξύ, ψηφίστηκε την Πέμπτη το βράδυ το σχέδιο νόμου του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Ενσωμάτωση της Οδηγίας (Ε.Ε.) 2021/2118 για την ασφάλιση αστικής ευθύνης που προκύπτει από την κυκλοφορία αυτοκινήτων οχημάτων, λήψη μέτρων προς εφαρμογή του Κανονισμού (Ε.Ε.) 2022/858 σχετικά με το πιλοτικό καθεστώς υποδομών της αγοράς που βασίζονται σε τεχνολογία κατανεμημένου καθολικού, ειδικότερες ρυθμίσεις για τα οχήματα και τη δημόσια περιουσία και άλλες διατάξεις του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών. Με αυτόν τον τρόπο το Υπουργείο στέλνει τελεσίγραφο στους ιδιοκτήτες με 500.000 ανασφάλιστα οχήματα, αλλά και σε όσους δεν έχουν περάσει ΚΤΕΟ τα αυτοκίνητά τους ή κυκλοφορούν οχήματα παράνομα χωρίς να έχουν πληρώσει τέλη κυκλοφορίας. Όσοι, πάντως, έχουν εκκρεμότητες θα πρέπει να σπεύσουν να τις τακτοποιήσουν πριν ενεργοποιηθούν οι διατάξεις του νομοσχεδίου που προβλέπουν πρόστιμα – φωτιά και κυρώσεις για τους ιδιοκτήτες οχημάτων. «Είναι κάτι που θα γίνεται αυτόματα. Καθυστερούσε προφανώς τόσα χρόνια εξαιτίας του πολιτικού κόστους» σημειώνει η κ. Σαμαρά σχετικά.
