«Η αύξηση ποινών δεν εγγυάται μείωση της εγκληματικότητας»

ΣΗΜΕΙΩΝΕΙ ΣΤΗΝ «Ε» Ο ΕΠΙΚ. ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΝΟΜΙΚΗΣ ΤΟΥ ΑΠΘ, ΙΩΑΝΝ. ΝΑΖΙΡΗΣ, ΜΕ ΑΦΟΡΜΗ ΤΙΣ ΝΕΕΣ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΠΟΙΝΙΚΟ ΚΩΔΙΚΑ

«Η αύξηση των απειλούμενων ποινών δεν αποτελεί εγγύηση μείωσης της εγκληματικότητας» διευκρινίζει στην «Ε» ο επίκουρος καθηγητής της Νομικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, Ιωάννης Ναζίρης, σχολιάζοντας τις νέες τροποποιήσεις στον Ποινικό Κώδικα και τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας μετά και την ψήφιση του ν. 5090/2024 («νόμος Φλωρίδη»). Ο κ. Ναζίρης ως κεντρικός εισηγητής σε εκδήλωση του Δικηγορικού Συλλόγου Λάρισας, αναφέρθηκε αναλυτικά στις νέες τροποποιήσεις σημειώνοντας τις επιφυλάξεις του για τα αποτελέσματα στα οποία στοχεύουν οι αλλαγές, με διατάξεις του νομοσχεδίου να τίθενται σε ισχύ σε δύο περιόδους, από την 1η Μαΐου και από την 1η Ιουνίου.

Μία από τις βασικές ενστάσεις του επίκουρου καθηγητή του ΑΠΘ αφορά τη μείωση τη εγκληματικότητας, για την οποία η φιλοσοφία του «νομοσχεδίου Φλωρίδη» βασίζεται στην αυστηροποίηση των ποινών, διάσταση που επικρίνεται έντονα από νομικούς και Δικηγορικού Συλλόγους, μεταξύ των οποίων και ο Δ.Σ. Λάρισας.
«ΕΠΙΒΑΡΥΝΣΗ» ΦΥΛΑΚΩΝ
ΚΑΙ ΔΙΚΑΣΤΗΡΙΩΝ
Αναλυτικότερα, με αφορμή την εκδήλωση του ΔΣΛ, ο κ. Ναζίρης διευκρινίζει πως «οι πρόσφατες τροποποιήσεις του Ποινικού Κώδικα και του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ολοκληρώνουν, κατ’ ουσίαν, την αποδόμηση των εν λόγω δύο νομοθετικών κειμένων, η οποία είχε ξεκινήσει λίγο μετά τη θέση τους σε ισχύ τον Ιούλιο του 2019. Ο δηλωμένος σκοπός των παρεμβάσεων είναι διττός και συνίσταται:  Α. στην αποτροπή του εγκλήματος μέσω της αυστηροποίησης των ποινών που απειλούνται όχι μόνο για κακουργήματα, αλλά ακόμη και για πλημμελήματα μικρής βαρύτητας.  Β. στην επιτάχυνση της ποινικής δίκης μέσω της αναδιάρθρωσης της αρμοδιότητας των δικαστικών σχηματισμών, της ταχύτερης παραπομπής σειράς αδικημάτων στο ακροατήριο, αλλά και της περιστολής «χρονοβόρων» δικαιωμάτων της υπεράσπισης. Γεννάται, ωστόσο, προβληματισμός ως προς την προσφορότητα των επιλεγέντων μέσων να επιτύχουν τους επιδιωκόμενους στόχους. Η αύξηση των απειλούμενων ποινών δεν αποτελεί εγγύηση μείωσης της εγκληματικότητας, ενώ η δραστική αυστηροποίηση των όρων χορήγησης αναστολής (έστω και με την παράλληλη επαναφορά της μετατροπής ορισμένων ποινών φυλάκισης σε χρήμα) αναμένεται να οδηγήσει σημαντικό αριθμό καταδικασθέντων στη φυλακή, χωρίς καν να εξασφαλίζονται οι αναγκαίες υποδομές. Από την άλλη, η επιλογή της αθρόας παραπομπής υποθέσεων στο ακροατήριο, σε πολλές περιπτώσεις χωρίς «φιλτράρισμα» με βάση το υλικό της προδικασίας, είναι πιθανό να οδηγήσει σε επιβάρυνση των δικαστηρίων, τα οποία θα καλούνται μάλιστα να αξιολογήσουν αρκετές υποθέσεις από μηδενική βάση. Παρά τις διορθωτικές παρεμβάσεις που έλαβαν χώρα μετά τη δημόσια διαβούλευση επί του σχεδίου νόμου, παραμένουν στο τελικό κείμενο του νόμου αρκετά ανοιχτά ζητήματα που θα αντιμετωπίσει η πράξη στο προσεχές διάστημα. «Όπως πάντα» καταλήγει ο κ. Ναζίρης «η έλλογη εφαρμογή των διατάξεων επαφίεται στα Δικαστήρια, τα οποία θα κληθούν να αμβλύνουν ορισμένες από τις επιπτώσεις ανεπιεικών ρυθμίσεων».
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ