Αναβίωσαν τα «Χελιδονίσματα»

*ΜΑΘΗΤΕΣ ΤΟΥ 2ου ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ ΑΓΙΑΣ

ΑΓΙΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Νίκου Γουργιώτη
Τα παραδοσιακά τραγούδια του Μάρτη τραγούδησαν μαθητές και μαθήτριες της Γ’ τάξης του 2ου Δημοτικού Σχολείου Αγιάς, υπό την καθοδήγηση των εκπαιδευτικών Σοφίας Σοφολόγη - Μπαλταγιάννη και Ανδρέα Μαλαχτάρη, στα καταστήματα και στις υπηρεσίες στο εμπορικό κέντρο της Αγιάς.

Κρατώντας στα χέρια τους ομοιώματα χελιδονιών, χάρτινα λουλουδάκια που τα ίδια έφτιαξαν και ανθισμένα κλαδιά αμυγδαλιάς, αναβίωσαν τα «Χελιδονίσματα», ένα πρωτομαρτιάτικο έθιμο που αποτελεί το μελωδικό καλωσόρισμα της άνοιξης και οι ρίζες του φτάνει στην Αρχαία Ελλάδα.
Σύμφωνα με την παράδοση, τα παιδιά με το τραγούδι τους επικαλούνται τα αληθινά χελιδόνια να έρθουν στον τόπο τους και μαζί μ’ αυτά η άνοιξη. Είναι ένα αναβλαστικό έθιμο και σκοπός του είναι η υποβοήθηση της βλάστησης της γης.
Στο σημερινό «χελιδόνισμα» συνεχίζεται το αρχαίο τραγούδι αγερμού, που έλεγαν ομάδες παιδιών στην αρχή της άνοιξης.
Πέρα από τα «χελιδονίσματα», με πλήθος ακόμα εθίμων υποδεχόταν παλαιότερα ο λαός μας σε διάφορα μέρη της Ελλάδας τον Μάρτη και την άνοιξη. Οι νοικοκυρές απαραιτήτως από την παραμονή καθάριζαν το σπίτι, ρίχνανε τα σκουπίδια έξω, σπάζοντας, μάλιστα, κάποιο παλιό πήλινο αγγείο για να φύγει το κακό κι ο χειμώνας.
Βέβαια, φόβος και τρόμος με τον ερχομό της άνοιξης αποτελούσαν οι ψύλλοι και τα διάφορα συναφή ζωύφια, γι’ αυτό και το «όξω ψύλλοι και κοριοί» αποτελεί ένα σύνηθες στιχάκι που ενσωματώνεται σε διάφορα λαϊκά ευχετήρια άσματα της εποχής. Επιπλέον, όπως και σε άλλες παρεμφερείς εορτές, συνήθιζαν να «χτυπούν» ανθρώπους και ζώα με χλωρά κλαδιά, σκυλοκρέμμυδα ή ασφοδέλους ή και με κλήματα, ώστε να μεταδοθεί η θαλερότητα και η γονιμότητά τους.