Διεκδίκηση στην οποία, πέραν της εγκατάλειψης από την κυβέρνηση της διεκδίκησης των αποζημιώσεων, συναντούν δύο πρόσθετα προβλήματα, αυτό της ετεροδικίας -καθώς τα ελληνικά δικαστήρια δηλώνουν αναρμόδια-, αλλά και του κόστους του δικαστικού ενσήμου (σ.σ. ανέρχεται σε 300.000 ευρώ) που θα πρέπει να πληρώσουν οι απόγονοι των θυμάτων για να… διεκδικήσουν τις αποζημιώσεις από το Ιταλικό Δημόσιο.
Όπως είναι γνωστό, στις 16 Φεβρουαρίου 1943, Ιταλοί στρατιώτες σε αντίποινα για την ενέδρα ανταρτών στην περιοχή, εκτέλεσαν 117 αθώους και άοπλους κατοίκους του Δομένικου, ενώ μαζί με τους εκτελεσθέντες των χωριών Δαμάσι και Μυλόγουστα ο αριθμός των Ελλήνων εκτελεσθέντων από τους Ιταλούς κατακτητές ανήλθε στους 140, όπως κατέγραψε στην αναφορά του και ο Ιταλός διοικητής της μεραρχίας πεζικού «Πινορέλο», αντιστράτηγος Μπενέλι, με τους κατακτητές να καίνε 105 σπίτια στο Δομένικο, πουλώντας -σύμφωνα με μαρτυρίες- στο παζάρι της Λάρισας αντικείμενα που έκλεψαν από τα σπίτια των θυμάτων.
Με αφορμή την εκδίκαση χθες της έφεσης, ο πρόεδρος της μαρτυρικής κοινότητας Δομένικου Στάθης Ψωμιάδης, η βουλευτής Λάρισας και νομική σύμβουλος Ευαγγελία Λιακούλη, ο δήμαρχος Ελασσόνας Νίκ. Γάτσας, ο δήμαρχος Διστόμου - Αράχοβας - Αντίκυρας και αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μαρτυρικών Πόλεων Γιάννης Σταθάς και ο τοπικός σύμβουλος Σαρανταπόρου Γιάννης Ντάλας, βρέθηκαν στο Δικαστικό Μέγαρο Λάρισας.
Με δηλώσεις τους αναφέρθηκαν στην απόφασή τους να καταθέσουν έφεση κατά της απόφασης (6/2021) του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Λάρισας με την οποία απορρίφθηκε η αγωγή των κατοίκων ως απαράδεκτη, λόγω έλλειψης δικαιοδοσίας του δικαστηρίου σημειώνοντας τόσο το πρόβλημα της ετεροδικίας όσο και του δικαστικού ενσήμου, το οποίο ανέρχεται σε 300.000 ευρώ και θα πρέπει να το καταβάλουν οι απόγονοι των θυμάτων.
ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ
ΤΗΣ ΑΝΘΡΩΠΟΤΗΤΑΣ
Οι οικογένειες των θυμάτων ζητούν χρηματική ικανοποίηση «λόγω ψυχικής οδύνης που υπέστημεν από δικοπραξίες» των ιταλικών στρατευμάτων όπως αναφέρεται στην έφεση «κατά τη διάρκεια της στρατιωτικής κατοχής της χώρας μας, που συνιστούν ταυτόχρονα και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, που τελέσθηκαν σε βάρος συγγενών μας από τα εν λόγω στρατεύματα κατοχής στο χωριό Δομένικο».
Η έφεση των οικογενειών στρέφεται κατά του Ιταλικού Δημοσίου, αλλά και κατά της απόφασης του Πρωτοδικείου Λάρισας που απέρριψε την αγωγή λόγω ετεροδικίας, εξέλιξη που προκάλεσε τις αντιδράσεις των οικογενειών των θυμάτων που ζητούν δικαίωση.
Εκτενή αναφορά στη διεκδίκηση έκανε ο κοινοτάρχης Δομένικου Στ. Ψωμιάδης, υπενθυμίζοντας ότι η πρώτη μήνυση υποβλήθηκε στη Λάρισα το 2000, πριν από 23 χρόνια, και στη συνέχεια μήνυση υποβλήθηκε και στη Ρώμη μετά από επίσκεψη στο Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμων στη Ρώμη.
Ο κ. Ψωμιάδης σε δήλωσή του μεταξύ άλλων σημείωσε πως «καταθέσαμε έφεση ενάντια στην απόφαση του Πρωτοδικείου, που μας λέει ότι υπάρχει ετεροδικία». «Πήγαμε στην Ιταλία στο Γραφείο Εγκλημάτων Πολέμου, μας είπαν γυρίστε στην Ελλάδα, δεν μπορούμε να τους δικάσουμε, ερχόμαστε εδώ μας λένε δεν μπορούμε να δικάσουμε το ιταλικό δημόσιο, πηγαίνετε στην Ιταλία. Είναι αυτό δικαιοσύνη; Εμείς αγωνιζόμαστε για την απόδοση δικαιοσύνης γιατί πιστεύουμε ότι αυτό βοηθάει την ειρήνη. Τα εγκλήματα αυτά δεν πρέπει να επαναλαμβάνονται όσο δεν αποδίδεται δικαιοσύνη».
Η δικηγόρος και βουλευτής κ. Λιακούλη τόνισε ότι «οι κυβερνήσεις δεν μπορούν πια να κρύβονται πίσω από τις λέξεις. Η Πολιτεία δεν αρκεί να καταθέτει μόνο ένα στεφάνι στο Καυκάκι προκειμένου να τιμήσει το Ολοκαύτωμα του Δομένικου. Θα πρέπει με πράξεις να αποδεικνύει ότι πραγματικά τιμά τους προγόνους και τα αθώα θύματα των Κατοχικών Δυνάμεων. Οφείλει η Πολιτεία να ξεκαθαρίσει την στάση της απέναντι στο Ολοκαύτωμα του Δομένικου, σε δύο επίπεδα. Πρώτον σε επίπεδο δικαστικού ενσήμου, αν είναι δυνατόν από οικογένειες φτωχών ανθρώπων να ζητάει το Κράτος δικαστικό ένσημο και δεύτερον την ετεροδικία, την οποία υιοθέτησαν τα δικαστήρια της Ελλάδας κάνοντας μπαλάκι την υπόθεση μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας» και κάνοντας τέλος λόγο για «ζήτημα ηθικής τάξης» επέκρινε κυβερνητικό αξιωματούχο με αφορμή τις δηλώσεις του για το θέμα των γερμανικών αποζημιώσεων.
Ο κ. Γάτσας σημειώνοντας ότι «τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας δεν παραγράφονται» πρόσθεσε ότι «θέλουμε να πιστεύουμε ότι το Εφετείο θα εξετάσει με ευαισθησία την υπόθεση και θα αναγνωρίσουν το δικαίωμα των οικογενειών των θυμάτων για να αποκαταστήσουν το όνομα και την ιστορία των ανθρώπων αυτών που θυσιάστηκαν για την περιοχή από τα Ιταλικά στρατεύματα κατοχής» επισημαίνοντας ότι ο Δήμος Ελασσόνας διαχρονικά στέκεται αρωγός στις πρωτοβουλίες των οικογενειών των Θυμάτων.
Ο κ. Σταθάς από την πλευρά του τόνισε πως «ο αγώνας για δικαίωση έχει δύο επίπεδα. Πρώτο επίπεδο είναι ότι πρέπει να κρατάμε τη μνήμη ζωντανή και το δεύτερο ότι όσα χρόνια και αν περάσουν αυτοί που έκαναν τα εγκλήματα θα πρέπει να πληρώσουν», για να θυμίσει πως οι χώρες της τριπλής κατοχής στην Ελλάδα, η Γερμανία, η Ιταλία και η Βουλγαρία «δεν έχουν πληρώσει για τα εγκλήματα που έπραξαν στην Ελλάδα».
Να σημειωθεί ότι η απόφαση του Εφετείου Λάρισας αναμένεται να εκδοθεί το επόμενο εξάμηνο.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ
