«Το Τμήμα Διατηρητέων Κτιρίων του Υπουργείου Περιβάλλοντος απέστειλε στο Υπουργείο Πολιτισμού αιτιολογική έκθεση για τον χαρακτηρισμό ως διατηρητέων των κτιρίων που βρίσκονται επί των οδών 31ης Αυγούστου 9 και 31ης Αυγούστου και Λορέντζου Μαβίλη, στο Ο.Τ. 984Β, στον Δήμο Λαρισαίων, την οποία και διαβίβασε στη Διεύθυνση Πολεοδομίας του Δήμου Λαρισαίων», δηλώνει στην «Ε» ο αντιδήμαρχος Πολεοδομίας του Δήμου Λαρισαίων Νίκος Καλτσάς.
Ο Αντιδήμαρχος υποστηρίζει ότι πρόκειται για ένα σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση διάσωσης των δύο αξιόλογων κτιρίων με ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, που έχουν απομείνει στην πόλη, και ο Δήμος Λαρισαίων θα στηρίξει με οποιονδήποτε τρόπο αυτήν την πορεία.
Επισημαίνει δε, πως «κρίνεται επιτακτική ανάγκη, το Υπουργείο Πολιτισμού, να αντιμετωπίσει με την πρέπουσα σοβαρότητα τα αιτήματα των κοινωνιών να διασώσουν το ιστορικό τους κτιριακό αποθεματικό και να βρει μια λύση, προκειμένου να στηρίξει τους Δήμους και να τους εξασφαλίσει πόρους, ώστε να προβούν στις ανάλογες ενέργειες διάσωσης των αξιόλογων κτιρίων τους».
«Η διάσωση των δίδυμων κτιρίων έχει απασχολήσει τον Δήμο Λαρισαίων που αναζητά λύσεις, αλλά δεν έχει τους ανάλογους πόρους για να την εξασφαλίσει...» τόνισε ο κ. Καλτσάς, σημειώνοντας για άλλη μια φορά ότι θα πρέπει να υπάρχουν ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία για αυτόν τον σκοπό.
Να σημειωθεί ότι στο πλαίσιο των προσπαθειών του, ο Δήμος Λαρισαίων, τον Φεβρουάριο του 2022, στήριξε στον βαθμό των δυνατοτήτων του τη διάσωση των «δίδυμων σπιτιών» στην οδό 31ης Αυγούστου, με την απόφαση της Επιτροπής Ποιότητας Ζωής να εγκρίνει «την τροποποίηση του ρυμοτομικού σχεδίου πόλης Λάρισας με ανασχεδιασμό του Ο.Τ. 984Β και μετατροπή τμήματός του (και συγκεκριμένα στην οδό 31ης Αυγούστου, των δύο οικοπέδων όπου είναι κτισμένα τα «δίδυμα σπίτια») σε χώρο «Πολιτισμού - Εκπαίδευσης - Πρόνοιας - Διοίκησης», στη συνοικία Άγιος Αχίλλιος Λάρισας».
Η απόφαση αυτή περιορίζει το εύρος των χρήσεων. Πάρθηκε με σκοπό να ενισχύσει την πορεία διάσωσης των δύο κτιρίων και την ανάδειξή τους ως διατηρητέα.
Να υπενθυμίσουμε ότι «μπροστάρης» στην προσπάθεια να διασωθούν τα ιστορικά κτίσματα στη Λάρισα είναι τόσο ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Λάρισας όσο και το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος - Τμήμα Κεντρικής και Δυτικής Θεσσαλίας, που έχουν συντάξει και κατάλογο με όσα απέμειναν στην πόλη και παρουσιάζουν αρχιτεκτονικό και ιστορικό ενδιαφέρον, προτείνοντας τη διατήρησή τους.
Τα «δίδυμα σπίτια» συμπεριλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, σε κατάλογο αξιόλογων κτισμάτων της Λάρισας που έχει συντάξει ο Σύλλογος Αρχιτεκτόνων Λάρισας, με στόχο τη διάσωσή τους και σχετικό έγγραφο- πρόταση για να κριθούν διατηρητέα έχει αποστείλει στο Υπουργείο Πολιτισμού και στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Επίσης, το ΤΕΕ Κ.Δ. Θεσσαλίας συμπεριλαμβάνει τις εν λόγω οικίες σε σχετική μελέτη που έχει συντάξει ομάδα εργασίας μελών του, το 1994.
ΑΝΤΙΡΡΗΣΕΙΣ
Όπως προβλέπεται, η αιτιολογική έκθεση του Τμήματος Διατηρητέων Κτιρίων, του Υπουργείου Περιβάλλοντος, διαβιβάστηκε στον Δήμο Λαρισαίων (στη Διεύθυνση Πολεοδομίας), προκειμένου να την αναρτήσει στο Δημαρχείο Λάρισας και στην ιστοσελίδα της αναθέτουσας αρχής, ώστε οι ενδιαφερόμενοι/-ες να διατυπώσουν τυχόν αντιρρήσεις κατά της έκθεσης.
Οι αντιρρήσεις θα πρέπει να αποσταλούν στην αρμόδια Υπηρεσία του Υ.Π.ΕΝ. μέσα σε έναν μήνα από την κοινοποίησή της.
Σύμφωνα με την παρ. 3.β, του άρθρ. 6 Ν. 4067/12: «Από την κοινοποίηση της αιτιολογικής έκθεσης απαγορεύεται κάθε επέμβαση στα προτεινόμενα προς χαρακτηρισμό κτίρια, για χρονικό διάστημα ενός έτους ή μέχρι τη δημοσίευση της σχετικής απόφασης ή τη γνωστοποίηση στην αρμόδια Υπηρεσία Δόμησης για τη μη περαιτέρω προώθηση της διαδικασίας χαρακτηρισμού».
ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
Σύμφωνα με τον γιατρό - ιστορικό ερευνητή, Νίκο Παπαθεοδώρου, «Μέχρι το 1994 τα όμοια κτίσματα στην περιοχή ήταν τρία. Το τρίτο βρισκόταν στη γωνία των οδών Μαβίλη και Δροσίνη, πίσω ακριβώς από το γωνιακό από τα δίδυμα. Παλαιότερα υπήρχε και τέταρτο όμοιο κτίσμα επί της 31ης Αυγούστου, δίπλα από τα σημερινά δίδυμα. Επομένως, μπορούμε να μιλάμε για τετράδυμα σπίτια.
Η ακριβής χρονολογία κατασκευής τους δεν είναι γνωστή. Πιθανολογείται ότι είναι κτίσματα της τρίτης δεκαετίας του 20ού αιώνα. Ιδιοκτήτης και κατασκευαστής ήταν ο εστιάτορας Γεώργιος Νατάκιας. Περί το 1914 ο Νατάκιας ήλθε από την Αθήνα στη Λάρισα. Νοίκιασε ένα κατάστημα στην οδό Πανός, το μετέτρεψε σε εστιατόριο-ταβέρνα και το 1915 άρχισε να το λειτουργεί με το όνομα «Η Αφθονία». Με τα χρήματα που συγκέντρωσε από την επαγγελματική του δραστηριότητα έκτισε, όπως αναφέρει ο δημοσιογράφος Κώστας Περραιβός, τρία ή τέσσερα όμοια σπίτια στη γωνία των σημερινών οδών 31ης Αυγούστου και Μαβίλη.
Σήμερα έχουν διασωθεί τα δύο εξ αυτών.
Η κατοικία η οποία καταλαμβάνει τη γωνία των οδών 31ης Αυγούστου και Μαβίλη, πωλήθηκε στις 30 Απριλίου 1928 από τον ιδιοκτήτη Γεώργιο Νατάκια στον ιατρό Κοσμά Κατσίγρα του Γεωργίου.
Στις 17 Αυγούστου 1933 ο Κοσμάς Κατσίγρας το πώλησε στον κτηματία Αντώνιο Γκαρανέ του Ιωάννου (Μεγαλόβρυσο Αγιάς 1888-Νέα Υόρκη 1978). Το κτίσμα αυτό χρησιμοποιήθηκε για αρκετά χρόνια, είτε ως κατοικία είτε ως επαγγελματική στέγη. Σήμερα ανήκει στα τέκνα του αγοραστού Ζήση-Απόστολο, Ιωάννη και Άννα Γκαρανέ, άτομα μεγάλης ηλικίας, τα οποία κατοικούν στη Νέα Υόρκη και ουσιαστικώς έχει εγκαταλειφθεί στην τύχη του.
Η δεύτερη κατοικία έχει πρόσοψη επί της 31ης Αυγούστου και βρίσκεται παραπλεύρως της προηγούμενης. Άγνωστο πότε, περιήλθε στην ιδιοκτησία του εμπόρου της Λάρισας Ηλία Τριανταφύλλου, ο οποίος στις 12 Απριλίου 1938 την πώλησε στην Ελένη χήρα του Γεωργίου Γκουλιάμα. Η τελευταία με διαθήκη της μεταβίβασε στις 27 Αυγούστου 1946 την κατοικία στην ανιψιά της Αντωνία, χήρα Ιωάννη Οικονόμου. Με τη σειρά της η τελευταία την πώλησε στις 7 Φεβρουαρίου 1989 στον ανιψιό της Νικόλαο Οικονόμου του Στάμου, στην κυριότητα του οποίου υπάρχει μέχρι σήμερα.
Τόσο το ισόγειο (ημιυπόγειο) όσο και ο όροφος διαθέτουν τέσσερα δωμάτια, με τους απαραίτητους βοηθητικούς χώρους, και επικοινωνούν μεταξύ τους με εσωτερική ξύλινη σκάλα. Στον όροφο έμεναν οι ιδιοκτήτες, ενώ στο ισόγειο συνήθως στεγάζονταν οι οικιακοί βοηθοί. Μέχρι το 2004 κατοικείτο από την οικογένεια Νικολάου Οικονόμου και έκτοτε παραμένει ακατοίκητο».
