Της Λένας Κισσάβου
Σωτήρια, για περισσότερες από 130 γυναίκες στη Λάρισα, αποδείχτηκε η λειτουργία του «Ξενώνα Φιλοξενίας Γυναικών θυμάτων βίας και πολλαπλών διακρίσεων», όπου βρήκαν καταφύγιο στην προσπάθειά τους να διαφύγουν από το κακοποιητικό περιβάλλον του σπιτιού τους.
Τραγικές ιστορίες γυναικών, που διαδραματίζονταν πίσω από τις ερμητικά κλειστές πόρτες των σπιτιών τους, βγήκαν στο φως μετά την απόφασή τους να δραπετεύσουν από τη φυλακή τους και να δώσουν ένα τέλος στο μαρτύριό τους, κι έτσι ανέδειξαν το μέγεθος του προβλήματος.
Αυτό όμως που διαπιστώνεται από τη λειτουργία του ξενώνα μέχρι σήμερα, εκτός του κενού που κάλυψε, είναι πως όσο η κοινωνία «σπάει» τα ταμπού της, τόσο μεγαλύτερη γίνεται η ορμή που ξεδιπλώνονται οι υποθέσεις ενδοοικογενειακής βίας.
Αναλυτικότερα, για τη λειτουργία του Ξενώνα της Λάρισας, που αποτελεί πανελλήνια καλή πρακτική, για το σημαντικό έργο που επιτελεί, μιλά στην «Ε» η κοινωνική λειτουργός του Ξενώνα, κ. Αθηνά Τερζενίδου, σημειώνοντας ότι «από το 2013, όταν ξεκίνησε τη λειτουργία του, μέχρι και πρότινος δέχτηκε 310 αιτήματα φιλοξενίας. Εχουν φιλοξενηθεί 245 άτομα, συγκεκριμένα 133 γυναίκες και 112 παιδιά, με την πλειοψηφία των ωφελούμενων να αντιμετωπίζει ενδοοικογενειακή βία από σύζυγο/σύντροφο ή άλλο πρόσωπο της οικογένειας».
Τα νούμερα τείνουν να είναι αυξανόμενα, καθώς σταδιακά προστίθενται και νέες περιπτώσεις.
Όπως αναφέρει η κ. Τερζενίδου, «οι περισσότερες γυναίκες που ζητούν φιλοξενία στον Ξενώνα, είναι αποφασισμένες να απομακρυνθούν από τον θύτη και να ζήσουν αυτόνομες.
Η στήριξη που προσφέρει ο Ξενώνας είναι μια σημαντική βοήθεια για να σταθούν στα πόδια τους και να πάρουν τις αποφάσεις για το μέλλον τους.
Είναι γυναίκες που έχουν δεχτεί σωματική κακοποίηση, ψυχολογική κακοποίηση ή και τα δύο μαζί».
Στον Ξενώνα μπορούν να φιλοξενηθούν γυναίκες θύματα έμφυλης βίας μαζί με τα παιδιά τους, μέχρι την ηλικία των 18 ετών εφόσον πρόκειται για κορίτσια, και των 12 εφόσον πρόκειται για αγόρια, καθώς και γυναίκες που υφίστανται βία σε όλες τις μορφές (ενδοοικογενειακή βία, βιασμός, trafficking, σεξουαλική παρενόχληση, stalking) ή/και πολλαπλές διακρίσεις (μετανάστριες, προσφύγισσες, μονογονείς, άστεγες, μακροχρόνια άνεργες, ΑμεΑ κ.λπ.).
ΤΙ ΠΡΟΣΦΕΡΕΙ Ο ΞΕΝΩΝΑΣ
Σύμφωνα με την κ. Αθηνά Τερζενίδου: «Η πρόσβαση στον Ξενώνα πραγματοποιείται μέσω παραπομπής από τα Συμβουλευτικά Κέντρα του Δικτύου, τα Κέντρα Κοινότητας και τις Κοινωνικές Υπηρεσίες των Δήμων (Συμβουλευτικός Σταθμός Λάρισας), καθώς και από τη γραμμή SOS 15900 του δικτύου για εξαιρετικά επείγουσες περιπτώσεις.
Είναι δυναμικότητας 20 κλινών, λειτουργεί καθημερινά όλο το 24ωρο και στελεχώνεται με κοινωνικό λειτουργό, ψυχολόγο, παιδοψυχολόγο, στέλεχος διοικητικής υποστήριξης, υπάλληλο γενικών καθηκόντων και φύλακες.
Προσφέρει ασφαλή διαμονή, σίτιση και υπηρεσίες ψυχοκοινωνικής υποστήριξης. Συγκεκριμένα, κοινωνική και ψυχολογική συμβουλευτική σε γυναίκες και τα παιδιά τους, συμβουλευτική σε θέματα γονεϊκότητας, εργασιακή συμβουλευτική με την οπτική του φύλου, ενώ επίσης πραγματοποιούνται παραπομπές σε Συμβουλευτικά Κέντρα για Νομική συμβουλευτική.
Η διαμονή είναι βραχεία -3 μήνες-, αλλά υπάρχει αντίστοιχη δυνατότητα παράτασης κατά περίπτωση. Η διαμονή έχει μεταβατικό χαρακτήρα, με στόχο η γυναίκα να επανέλθει στην κοινότητα και να ζήσει ανεξάρτητα, χωρίς βία και φόβο, έχοντας επεξεργαστεί το βίωμα της κακοποίησης, αναγνωρίζοντας τα δυνατά και αδύναμα σημεία της.
Οι υπηρεσίες συμβουλευτικής που παρέχονται στο πλαίσιο του Ξενώνα έχουν στόχο την υποστήριξη των γυναικών, την κινητοποίηση και ενδυνάμωσή τους, ώστε να ανακτήσουν τον έλεγχο της ζωής τους και να προχωρήσουν αυτόνομα. Καθώς η έμφυλη βία πλήττει πολλές πτυχές της ζωής μιας γυναίκας, η υποστήριξη είναι πολυεπίπεδη και η συμβουλευτική γίνεται με την οπτική του φύλου.
Η συμβουλευτική σχέση είναι μια σχέση ισότιμη μέσα από την οποία η κάθε συμβουλευόμενη ενθαρρύνεται να γίνει η ίδια η καλύτερη “ειδικός” για τον εαυτό της και να σχεδιάσει το πλάνο ζωής που επιθυμεί. Υποστηρίζουμε τη γυναίκα, αλλά δεν την εμποδίζουμε να μεγαλώσει, να ενηλικιωθεί, να αναλάβει την ευθύνη του εαυτού της στο “εδώ και τώρα”. Για κάθε φιλοξενούμενη εκπονείται εξατομικευμένο σχέδιο στήριξης μέσω της διεπιστημονικής συνεργασίας των συμβούλων, αλλά και μέσω της δικτύωσης και συνεργασίας με άλλους φορείς της κοινότητας.
Οι γυναίκες που έχουν επιβιώσει από την κακοποίηση, από τη βία του πολέμου και της προσφυγιάς ή την ευαλωτότητα της αστεγίας, έχουν ήδη επιδείξει μεγάλη ανθεκτικότητα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες.
Η ανθεκτικότητα αυτή περικλείει μία εξαιρετική δυναμική που χρειάζεται ανακατεύθυνση σε πεδία δημιουργικά.
Στο πλαίσιο ουσιαστικής υποστήριξης και ενδυνάμωσης των γυναικών, πραγματοποιούνται ομάδες δημιουργικής απασχόλησης και ενδυνάμωσης των φιλοξενούμενων γυναικών, καθώς η δημιουργική απασχόληση είναι βίωμα συμπληρωματικό της διαδικασίας της συμβουλευτικής στήριξης στο πλαίσιο του Ξενώνα. Είναι η πρακτική εφαρμογή του «παίρνω τη ζωή στα χέρια μου και της δίνω τη μορφή που επιθυμώ.
O Ξενώνας δεν είναι απλά μια δομή παροχής υπηρεσιών, αλλά μια βιωματική εμπειρία ζωής, κομβική και για τις γυναίκες, αλλά και για εμάς ως προσωπικό. Δεν γνωρίζουμε τι είναι καλύτερο για εκείνη, αλλά γνωρίζουμε τη διαδικασία μέσα από την οποία μπορεί να το βρει η ίδια για τον εαυτό της και γινόμαστε συνοδοιπόροι της σε αυτόν τον καθημερινό της αγώνα».
Να σημειωθεί ότι ο «Ξενώνας Φιλοξενίας Γυναικών Θυμάτων Βίας και Πολλαπλών Διακρίσεων» του Δήμου Λαρισαίων λειτουργεί από την 1η Οκτωβρίου του 2013 στο πλαίσιο της πράξης «Ανάπτυξη Δομών και Υπηρεσιών της Τοπικής Αυτοδιοίκησης προς Όφελος των Γυναικών για την Καταπολέμηση της Βίας».
Από την 1η Δεκεμβρίου 2015 συνεχίζει τη λειτουργία του στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Θεσσαλία 2014-2020» στον Άξονα Προτεραιότητας 2α «Ανάπτυξη και Αξιοποίηση Ικανοτήτων Ανθρώπινου Δυναμικού Ενεργός Κοινωνική Ενσωμάτωση» που συγχρηματοδοτείται από το ΕΚΤ με φορέα υλοποίησης τον Δήμο Λαρισαίων.
Ο Ξενώνας εντάσσεται στο ολοκληρωμένο δίκτυο δομών καταπολέμησης της έμφυλης βίας, που συντονίζει η Γενική Γραμματεία Δημογραφικής και Οικογενειακής Πολιτικής και Ισότητας των Φύλων και εποπτεύεται από το Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ).
