Φωτ. Βασίλης Ντάμπλης
«Θα σε σταματήσει κάποιος στον δρόμο, να σε ρωτήσει για το Μουσείο του Ιπποκράτη. Tι θα πεις;».
Πριν μερικές δεκαετίες στα σχολεία της χώρας, μια συνήθης τακτική μερικών εκπαιδευτικών ήταν να παρουσιάζουν τη γνώση γύρω από ένα θέμα ως πρόκληση για απάντηση σ’ έναν άγνωστο. Στον δρόμο.
Η Μαρτίνα Λεβέντη, όχι μόνο ήξερε από παιδί για τον Ιπποκράτη, λόγω ακουσμάτων στο οικογενειακό περιβάλλον, αλλά αφού μεγάλωσε λιγάκι παραπάνω αποφάσισε να μελετήσει το αντικείμενο και να καταθέσει μια ολοκληρωμένη πρόταση γύρω από το πώς φαντάζεται ότι θα έπρεπε να γίνει ένα σύγχρονο μουσείο Ιατρικής με επίκεντρο το κενοτάφιο του Ιπποκράτη στη Λάρισα. Αν φυσικά το επιτρέψουν οι συνθήκες.
Βρήκε το θάρρος να αφιερώσει δύο και πλέον χρόνια για να το πετύχει και πριν λίγο διάστημα παρουσίασε με ολοκληρωμένο τρόπο, στον Μύλο του Παππά τη δουλειά της.
Η αρχιτεκτονική πρόταση που ανέλυσε ήταν μέρος της διπλωματικής εργασίας της με τίτλο «Ανάδειξη του Μνημείου Ιπποκράτη στη Λάρισα και δημιουργία μουσείου», την οποία υποστήριξε με επιτυχία στις επί πτυχίω εξετάσεις της στη Σχολή Αρχιτεκτόνων του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου, τον Οκτώβρη 2019.
Η ΙΠΠΟΚΡΑΤΙΚΗ ΙΔΕΑ. ΑΥΤΟ ΤΟ …ΒΑΣΑΝΟ
Πολλά ήταν τα στοιχεία που μελέτησε και επηρέασαν την εργασία της. Όπως εξηγεί η ίδια, οι βασικές συνιστώσες που μελετήθηκαν και λήφθηκαν υπόψη για την πρόταση είναι το υπάρχον μνημείο, οι στόχοι που έχει θέσει ο Σύλλογος ο «Ιπποκράτης στη Λάρισα» και η χωρική τους μετάφραση, η αρχιτεκτονική ανάλυση του οικοπέδου και της περιοχής όπου βρίσκεται το μνημείο και φυσικά η λεγόμενη Ιπποκρατική Ιδέα.
Εκεί μάλιστα στάθηκε ιδιαίτερα. Χρειάστηκε ενδελεχής και πολύμηνη έρευνα, εξαιτίας της πολυπλοκότητας του ιπποκρατικού ζητήματος. «Κατά τη γνώμη μου, έπρεπε να κατανοήσω πρώτα σε βάθος τι σημαίνει Ιπποκρατική Ιδέα, προκειμένου να διαμορφώσω αναλόγως τις συνθετικές προτάσεις μου, ώστε να την εκφράζουν».
Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ
Ο κτιριακός όγκος των 7.230 τ.μ. βυθίζεται ως επί το πλείστον στο έδαφος δημιουργώντας μία ήπια ένταξη στην περιοχή, με στόχο να σεβαστεί το μνημείο και να το αναδείξει, ενώ τα φυτεμένα δώματα λειτουργούν ως προέκταση του πάρκου, με ξεκάθαρα περιβαλλοντικά οφέλη. Η Μαρτίνα Λεβέντη προσπαθεί να τα εξηγήσει όσο πιο απλά γίνεται. Και το καταφέρνει, γι’ αυτό και συνεχίζει με την ίδια απλότητα…
Παράλληλα, η επιλογή αυτή εξυπηρετεί τους εκθεσιακούς χώρους και συνδέεται εννοιολογικά με ιπποκρατικές αντιλήψεις και ιστορικά με την αρχιτεκτονική των Ασκληπιείων.
Το νέο μουσείο και το παρελθόν βυθίζονται στο έδαφος, σύμφωνα με τα σχέδια της Μαρτίνας, καλώντας σε να τα ανακαλύψεις, σε συσκοτισμένο ως επί το πλείστον περιβάλλον, ξεκινώντας τη διαδρομή σου από το υπάρχον μνημείο-κενοτάφιο, που αποτελεί πλέον την αρχή της εξιστόρησης. Η μουσειακή διαδρομή στο τέλος της συναντά το αίθριο, το φυσικό φως, τη γνώση.
Η ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΤΩΝ ΤΟΙΧΙΩΝ
Συμβολικά μιλώντας, οι δύο τριγωνικές επιφάνειες των τοιχίων που στέκουν πίσω από το μνημείο μπορούν να αναγνωστούν ως οι δύο σελίδες- τμήματα της Ιστορίας της Ιατρικής. Ανάμεσα στις δύο “σελίδες” στέκει ορόσημο η μορφή του Ιπποκράτη, τομή στην ανθρώπινη ιστορία, που σηματοδοτεί τη σύνδεση, αλλά και τη μετάβαση, από την εμπειρική στην επιστημονική Ιατρική. Το άνοιγμα πίσω από τον πατέρα της Ιατρικής υποδηλώνει πως ο δρόμος της ιστορίας της Ιατρικής δεν τελειώνει ποτέ...
Η Μαρτίνα δίνει στο τέλος και την πρόταση αναδιαμόρφωσης όλης της περιοχής, που περιλαμβάνει την ενοποίηση του μνημείου με το πάρκο του Αλκαζάρ και τον Βοτανικό Κήπο, με υπογείωση του κεντρικού δρόμου και επαναχάραξή τους προς βορρά γειτονικών οδών, σχεδιάζοντας ξεκάθαρες ζώνες κατοίκησης, πρασίνου, αθλητικών εγκαταστάσεων, κυκλοφορίας και στάθμευσης. Πράγματα ωστόσο που, σύμφωνα με την ελληνική πραγματικότητα, δύσκολα θα συμβούν στο άμεσο μέλλον.
Η εργασία της όμως αποτελεί ένα ενθαρρυντικό μήνυμα για το μέλλον αυτής της πόλης.
Ααα, κι αν σας σταματήσει εκείνος ο άγνωστος στον δρόμο και σας ρωτήσει για το Μουσείο του Ιπποκράτη, πείτε του πως βρίσκεται επί της Γρηγορίου Λαμπράκη. Στον δρόμο που πήρε το όνομα ενός άλλου γιατρού που ως ειρηνιστής βουλευτής δολοφονήθηκε για τις ιδέες του τέτοιες ημέρες το 1963 από παρακρατικούς.
Να του τα πείτε ολοκληρωμένα…
