Του Δημήτρη Βάλλα
Χρειάστηκαν μήνες δουλειάς, επιμονή, μεράκι και πολύ ξενύχτι γιατί ο ελεύθερος χρόνος είναι λιγοστός και δεν περισσεύει από τις καθημερινές υποχρεώσεις και τον αγώνα για το μεροκάματο.
Χρόνια χομπίστας με ιδιαίτερη αγάπη για την Πολεμική Αεροπορία, ο Κώστας Κουρούκας σχεδόν από μικρό παιδί ασχολείται με τον αερομοντελισμό.
Ένας από τους στόχους του ήταν να παρουσιάσει σε μικρογραφία βέβαια, μέσα από αερομοντέλα την ιστορία των δύο Πολεμικών Μοιρών που εδρεύουν στην 110 Πτέρυγα Μάχης και που είναι η 337 και η 348.
Το εγχείρημα ήταν δύσκολο γιατί έπρεπε να κατασκευαστούν αεροπλάνα που είχαν ενταχθεί στις μοίρες από το 1950 ακόμα και μάλιστα να είναι πιστά αντίγραφα με τα ανάλογα χρώματα παραλλαγής, τα εμβλήματά τους, ακόμα και με τους ακριβείς αριθμούς τους!
Ανακαλυφθήκαν λοιπόν τα Σπιτφάιρ, τα T-33, τα F-84, τα F-86, τα F-5...
Με περηφάνια λοιπόν ο Κώστας Κουρούκας ποζάρει στην «Ε» και δικαίως καμαρώνει δίπλα από τα δημιουργήματά του που σύντομα αναμένεται να παρουσιαστούν και σε ειδική έκθεση.
Όμως, πέρα από τα αερομοντέλα-μινιατούρες, η αφορμή είναι ενδιαφέρουσα και δίνει το ερέθισμα για μια μικρή περιήγηση στους διαδρόμους προσγείωσης και απογείωσης της 110 Π.Μ και στην ιστορία των δύο πολεμικών μοιρών της...
Η 337 ΜΟΙΡΑ
«Η 337 Μοίρα είναι μία από τις παλαιότερες της Πολεμικής Αεροπορίας.
Με τη λήξη του 2ου Παγκοσμίου Πολέμου, αρχίζει η ιστορία της 337 Μοίρας ακολουθώντας την 335 και 336. Η συγκρότησή της γίνεται αρχικά το 1945 στην απελευθερωμένη Ελλάδα με ολοκλήρωση το 1947. Η επίσημη διαταγή συγκρότησης και ανάληψης επιχειρησιακού έργου έχει τη χρονολογία 30 Μαρτίου 1948, με αεροσκάφη SPITFIRE, τα οποία το 1949 αντικαθίστανται με τα Supermarine Spitfires Mk IX. Λαμπρή παρακαταθήκη των ιστορικών αυτών αεροσκαφών είναι το Spitfire με Serial Number MJ-755 που σώζεται μέχρι και σήμερα στο Μουσείο της Πολεμικής Αεροπορίας! Τον Οκτώβριο του 1952 η 337 ΜΔ/Β μεταστάθμευσε από την Αεροπορική Βάση Ελευσίνας στην Αεροπορική Βάση Λάρισας με αεροσκάφη F-84G. Εκεί, στις αρχές του 1953, στους κόλπους της 337 ΜΔ/Β συγκροτήθηκε και εντάχθηκε το πρώτο Ακροβατικό Σμήνος της Αεροπορίας, που την πρόβαλε τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Τον Νοέμβριο του 1956 η 337 ΜΔ/Β μεταστάθμευσε από την 110 Πτέρυγα Μάχης (ΠΜ) στην 112 ΠΜ, με αεροσκάφη F-84G και Τ-33, και παρέμεινε μέχρι το Νοέμβριο του 1959, οπότε μεταστάθμευσε στην 115 ΠΜ (Σούδα).
Τον Ιανουάριο του 1960, μετονομάστηκε σε 337 Μοίρα Παντός Καιρού (ΜΠΚ), τον Απρίλιο του ίδιου έτους αναχώρησε για την 112 ΠΜ, και τον επόμενο μήνα προστέθηκαν στη δύναμή της τα αεροσκάφη F-86D. Στις 31 Μαρτίου του 1978 ύστερα από τη συμφωνία του προγράμματος “Peace Icarus II”, η 337 ΜΑΗ διαλύεται επίσημα ως μοίρα αεροσκαφών F-5A στην 111 ΠΜ. Επανασυγκροτείται με τη σημερινή της μορφή στις 7 Σεπτεμβρίου του 1978 στην 117 ΠΜ, ενώ στις 11 του ίδιου μήνα μεταστάθμευσε και εντάχθηκε στη δύναμη της 110 Π.Μ., ως η τρίτη Μοίρα αεροσκαφών F-4E. Αποστολή της 337 ΜΠΚ είναι η διεξαγωγή αεροπορικών επιχειρήσεων με πρωτεύοντα ρόλο αναχαιτίσεως και δευτερεύοντα διώξεως - βομβαρδισμού, σύμφωνα με τα γενικά και ειδικά σχέδια, με σκοπό τη συμβολή της στην άμυνα της χώρας. Η 337 ΜΠΚ λοιπόν επιφορτίστηκε με τον ρόλο της αναχαίτισης οποιουδήποτε εχθρικού ίχνους στο FIR Αθηνών και ήταν ο κυρίαρχος της «αρένας» του Αιγαίου από το 1978 έως και τις αρχές της δεκαετίας του ’90. Στη συνέχεια, όταν με την έλευση των αεροσκαφών F-16 και MIRAGE 2000, το F-4E έπαψε να είναι το νέο μαχητικό αεροσκάφος, αριθμός ιπταμένων της Μοίρας αποτέλεσε τον βασικό πυρήνα των νέων πολεμικών Μοιρών. Προσπαθώντας να αντισταθμίσει τις επιδόσεις των αεροσκαφών τρίτης γενιάς αντιπαρέταξε επιτυχώς την ποιοτική εκπαίδευση των πληρωμάτων με σκοπό την αντιμετώπιση του αντίπαλου πιλότου που είναι επιφορτισμένος με πληθώρα ενεργειών ταυτόχρονα με τον χειρισμό του αεροσκάφους. Μετά λοιπόν από όλη αυτή την προσφορά της Μοίρας με τα αεροσκάφη F-4E και ύστερα από συνεδρίαση του Ανώτατου Αεροπορικού Συμβουλίου (ΑΑΣ) στις αρχές του 2005 αποφασίστηκε η απόσυρση των αεροσκαφών SRA στις 31 Δεκεμβρίου του 2005. Το κεφάλαιο Νησί, Readiness, “κακό τηλέφωνο”, Scramble για τους πιλότους της Μοίρας ήταν και ο λόγος που έκανε την υπηρεσιακή τους ζωή ξεχωριστή. Ωστόσο όμως ήταν επιβεβλημένο λόγω της απόφασης του ΑΑΣ όσο και λόγω της παλαιότητας των αεροσκαφών να ξεκινήσει η σταδιακή μείωση των επιχειρησιακών απαιτήσεων. Έτσι το τελευταίο Scramble από την 130 ΣΜ πραγματοποιήθηκε στις 18 Απριλίου 2005 με χαρακτηριστικό κλήσης “GHOST 732”. Η τελευταία επιχειρησιακή πτήση έμελλε να πραγματοποιηθεί με αρχηγό σχηματισμού τον Μοίραρχο στις 13 Ιουνίου 2005, με χαρακτηριστικό κλήσης “GHOST 700”!! Μετά από απόφαση του Ανωτάτου Αεροπορικού Συμβουλίου (ΑΑΣ) η ιστορία της 337 Μοίρας άρχισε να γράφεται και πάλι στη Λάρισα, αυτή τη φορά με αεροσκάφη F-16 Block 52+ και πρώτο διοικητή τον Αντισμήναρχο (Ι) Πέτρο Ζαφειρίδη από τις 15/5/2006.
Η 348 ΜΟΙΡΑ «ΜΑΤΙ»
«Η 348 Μοίρα Τακτικής Αναγνώρισης είναι μια από τις παλαιότερες και πιο ιστορικές Μοίρες του ΑΤΑ, μοναδική στο ρόλο της Τακτικής Αναγνώρισης. Συγκροτήθηκε αρχικά ως Σμήνος το 1953 στο αεροδρόμιο της Ελευσίνας, για την κάλυψη των αναγκών της ΠΑ και των Ενόπλων Δυνάμεων γενικότερα σε τακτικές επιχειρησιακές πληροφορίες και φωτοαναγνωρίσεις. Υπαγόταν στην 112 Πτέρυγα Μάχης με την επωνυμία 348 Σμήνος Τακτικής Αναγνωρίσεως και είχε αεροσκάφη F-84G. Τον Ιούλιο του 1954 το Σμήνος μεταστάθμευσε στην 110 ΠΜ (Λάρισα) με αεροσκάφη F-84G, τα οποία είχαν τροποποιηθεί κατάλληλα για εκτέλεση αποστολών αναγνώρισης. Τον Μάιο του 1955 το 348 ΣTΑ οργανώθηκε σε Μοίρα Τακτικής Αναγνωρίσεως (348 ΜΤΑ) και εφοδιάστηκε με Α/Φ RT-33. Το νέο Α/Φ έφερε μεγάλες και σύγχρονες φωτομηχανές στην κεφαλή της ατράκτου. Αργότερα, τον Αύγουστο του 1956, προστέθηκαν στη δύναμη της Μοίρας τα νέα αεροσκάφη RF-84F. Τον Δεκέμβριο του 1956, η 348 ΜΤΑ μετακινήθηκε στην 111 ΠΜ (Βόλος), όπου και παρέμεινε μέχρι το Σεπτέμβριο του 1957, οπότε και ξαναγύρισε στην 110 ΠΜ. Από τότε και μέχρι σήμερα η Μοίρα βρίσκεται σε αυτή την Πτέρυγα στην οποία υπάγεται διοικητικά και επιχειρησιακά. Στις 3 Νοεμβρίου 1978 η Μοίρα αναβαθμίζεται με την παραλαβή του πρώτου RF-4E Phantom II ενώ στις 12 Ιουλίου 1979 συγκροτείται μια νέα 348 ΜΤΑ, με την επωνυμία 348 ΜΤΑ/RF-4E, με μικρό αριθμό αεροσκαφών RF-4E (8) η οποία υπήχθη διοικητικά και επιχειρησιακά στην 110 ΠΜ. Τον Μάρτιο του 1991 τα RF-84F αποσύρθηκαν από την ενεργό δράση. Στη συνέχεια το καλοκαίρι του 1993 παρελήφθησαν 27 RF-4E από την Luftwaffe, τα οποία και προστέθηκαν στο αεροπορικό δυναμικό της Μοίρας και με αυτή τη μορφή παραμένει η 348 ΜΤΑ μέχρι και σήμερα. Το έμβλημα της 348 ΜΤΑ παριστάνει ένα πρόσωπο με μάτια που ερευνούν το χώρο. Τα χαρακτηριστικά του προσώπου σχηματίζουν τον αριθμό της Μοίρας. Το χαρακτηριστικό κλήσεως είναι «EYES».
Η 348 ΜΤΑ υποστηρίζει όλους τους κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων στα πλαίσια των αποστολών Επιθετικής Αεροπορικής Υποστήριξης (ΕΑΥ) και Τακτικής Υποστήριξης Ναυτικών Επιχειρήσεων (ΤΑΥΝΕ). Ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσεων είναι η πρώτη πολεμική Μοίρα που απογειώνεται και η τελευταία που προσγειώνεται, εκτελώντας αποστολές τόσο Τακτικής Αναγνώρισης όσο και Ηλεκτρονικού Πολέμου.
Η Μοίρα έχει ως αποστολή τη Διεξαγωγή Τακτικών Αναγνωρίσεων επ’ ωφελεία και των τριών κλάδων των Ενόπλων Δυνάμεων, που αποσκοπεί στη συλλογή πληροφοριών, σύμφωνα με τα ισχύοντα σχέδια, ενώ επιχειρεί ημέρα και νύχτα με κάθε καιρό.
Επιπλέον, εκτελεί αποστολές επ’ ωφελεία υπηρεσιών και κοινωνικών φορέων όπως φωτογράφηση πυρκαγιών, οικισμών, νησιών για εξεύρεση νερού, οριοθέτηση εκτάσεων και πολλά άλλα».