«Ψεκάζουν ουσιαστικά μέσα στα σπίτια μας» λένε για τους παραγωγούς που φυσικά κι αυτοί με τη σειρά τους επιθυμούν να διαφυλάξουν την παραγωγή τους από ασθένειες. «Ψεκάζουν δίπλα στις αυλές όπου παίζουν μικρά παιδιά, ό,τι ώρα, όποια μέρα, ακόμη και με άνεμο, με το φάρμακο να διασκορπίζεται όλο και πιο μακριά, δίχως πρωτίστως να ενημερώνουν κανέναν που γειτονεύει με τα κτήματά τους, όπως ρητά ορίζει η νομοθεσία».
«Ήρθαμε στην εξοχή για να πάρουμε καθαρό αέρα κι αντί αυτού εισπνέουμε ουσίες που κανείς μας δεν ξέρει πόσο επιβλαβείς είναι» τονίζουν και καλούν κάθε αρμόδια αρχή να αναλάβει τις ευθύνες της, να αυξηθούν οι έλεγχοι και να επιβάλλονται πρόστιμα σε όσους αποδεδειγμένα παρανομούν, μήπως και συνετιστούν, όπως χαρακτηριστικά λένε. «Όταν αντιδρούμε» προσθέτουν «ακούμε και τα εξ αμάξης. Ύβρεις, χυδαιολογίες. Επιτέλους, ας σταματήσει αυτό. Καλές οι ροδακινιές, καλές οι κερασιές, καλές οι αχλαδιές και οι μηλιές, αλλά κι εμείς πρέπει να ζήσουμε…».
Για όλα αυτά βέβαια υπάρχει κι ο αντίλογος. Οι παραγωγοί υποστηρίζουν πως στη συγκεκριμένη περιοχή υπάρχουν πλέον μόνο κερασοκαλλιέργειες, όπου οι τελευταίοι ψεκασμοί γίνονται στις αρχές Ιουνίου με ακίνδυνα φάρμακα για τον άνθρωπο και πως μέσα στη θερινή περίοδο απαιτείται μόνον ένας ψεκασμός. Επίσης, τονίζουν πως όσοι διαμαρτύρονται, έχουν τα σπίτια τους, νομιμοποιημένα μεν, εκτός σχεδίου πόλεως δε, οπότε τους υπενθυμίζουν πως «ο νομοθέτης δίνει το δικαίωμα στον αγρότη να ψεκάσει σε εκτός σχεδίου πόλη, οικισμό ή ζώνη, ακόμη και στα δέκα μέτρα από τη γειτνιάζουσα κατοικία με σκευάσματα φιλικά προς τον άνθρωπο και στη χειρότερη όταν πρόκειται για σκευάσματα ισχυρά που φέρουν επάνω το γνωστό σήμα της νεκροκεφαλής -που δεν χρησιμοποιούνται καν στην περίπτωσή μας- ως πενήντα μέτρα μακριά».
Οι παραγωγοί λένε πως σίγουρα τα πράγματα είναι διαφορετικά όταν πρόκειται για καλλιέργειες εντός σχεδίου (εδώ οι αποστάσεις ξεκινούν από τα 20 μέτρα και φτάνουν τα 200), αλλά θεωρούν ότι καλλιέργειες δεν υπάρχουν στην περιοχή από Αγιόκαμπο ως Βελίκα εντός σχεδίου, αφού ό,τι αγροτεμάχια μπήκαν στο σχέδιο πόλης αμέσως οι ιδιοκτήτες τα εκμεταλλεύτηκαν ως οικόπεδα για ευνόητους φυσικά οικονομικούς λόγους.
Αυτό, τέλος, που επισημαίνουν οι αγρότες είναι ότι πρέπει από τη μία να διαφυλαχτεί η καλλιέργεια και η ποιότητα της παραγωγής και από την άλλη σαφώς να υπάρξει σεβασμός ακόμη και σε αυτόν που επέλεξε να αγοράσει οικόπεδο δίπλα σε κτήμα, να χτίσει ή να βάλει ένα τροχόσπιτο για να περάσει τις καλοκαιρινές του διακοπές σε τόπο που δεν ορίζεται ως εντός σχεδίου οικισμού. Απαιτείται, λένε, καλή συνεννόηση και φυσικά συζήτηση μεταξύ παραγωγού και παραθεριστή. Ο παραγωγός να ενημερώνει ως οφείλει τον κάθε γείτονά του για το πότε θα ψεκάσει και κυρίως να ενημερώνει για το αν είναι επικίνδυνο για την υγεία το φάρμακο που θα χρησιμοποιηθεί.
ΤΙ ΛΕΕΙ Ο ΝΟΜΟΣ
Σύμφωνα με το άρθρο 16 της ΚΥΑ 9269/246316/2020 (ΦΕΚ 4032, Τεύχος Β’) «Εθνικό Σχέδιο Δράσης με στόχο την εφαρμογή της Οδηγίας 2009/128/ΕΚ σχετικά με τον καθορισμό πλαισίου κοινοτικής δράσης με σκοπό την επίτευξη ορθολογικής χρήσης των γεωργικών φαρμάκων», όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, είναι υποχρέωση του επαγγελματία χρήστη γεωργικών φαρμάκων η ελαχιστοποίηση της πιθανότητας δημιουργίας μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους και της πιθανότητας έκθεσης ανθρώπων σε αυτό, λαμβάνοντας τα εξής μέτρα:
α) Διερευνά τη δυνατότητα και οικονομικότητα εφαρμογής μη χημικών μεθόδων για την αντιμετώπιση του προβλήματος που υφίσταται στην καλλιέργειά του.
β) Διερευνά τη δυνατότητα και οικονομικότητα διενέργειας της εφαρμογής με ψεκαστικά μέσα που δεν δημιουργούν μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.
γ) Διενεργεί τον ψεκασμό σε μέρες και ώρες που μειώνεται η πιθανότητα έκθεσης ανθρώπων σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος.
δ) Μεριμνά ώστε τα χρησιμοποιούμενα ακροφύσια του ψεκαστικού μηχανήματος (μπεκ), είτε να είναι ειδικού τύπου που μειώνουν το ψεκαστικό νέφος (drift reduction nozzles), είτε να είναι επαρκώς συντηρημένα και ρυθμισμένα για τη μείωση του μετακινούμενου ψεκαστικού νέφους.
ε) Διενεργεί τον ψεκασμό σε μέρες και ώρες που δεν πνέει δυνατός άνεμος κατά τη διάρκεια της εφαρμογής. Όταν μεταβάλλεται η ένταση του ανέμου και ιδίως όταν αυξάνεται σημαντικά κατά την εφαρμογή, ο ψεκασμός σταματά άμεσα μέχρι τη μείωση της έντασης των ανέμων. Όταν οι άνεμοι έχουν διαρκώς μεταβαλλόμενη ένταση, η έναρξη της εφαρμογής γίνεται αφού πρώτα σταθεροποιηθεί η χαμηλή ένταση των ανέμων. Η διασπορά του ψεκαστικού νέφους κατά την εφαρμογή των γεωργικών φαρμάκων επηρεάζεται, εκτός από την ένταση του ανέμου και από διαφόρους άλλους παράγοντες, ιδίως το μέγεθος της σταγόνας, την πίεση του ψεκαστικού μηχανήματος, τη μορφή του σκευάσματος και τον τύπο του ακροφυσίου.
Συνεπώς, για να εφαρμόζονται τα γεωργικά φάρμακα, η ένταση του ανέμου σε συνάρτηση με τους άλλους παράγοντες πρέπει να είναι τέτοια που να μην προκαλείται ανεπιθύμητη διασπορά του ψεκαστικού νέφους.
στ) Ακολουθεί τους Κανόνες Ορθής Γεωργικής πρακτικής.
Επίσης, ο επαγγελματίας χρήστης ενημερώνει εγγράφως τους κατοίκους, τους επαγγελματίες, τους εργαζόμενους και τους προσωρινά διαμένοντες στην περιοχή όπου ενδέχεται να μετακινηθεί το ψεκαστικό νέφος και οι οποίοι ενδέχεται να εκτεθούν σε αυτό, σαράντα οχτώ ώρες πριν από τον χρόνο ψεκασμού. Όταν μόνο περαστικοί δύνανται να εκτεθούν σε μετακινούμενο ψεκαστικό νέφος, η ενημέρωση του πρώτου γίνεται πριν από την έναρξη του ψεκασμού.
Η ενημέρωση αφορά:
α) τον εκτιμώμενο χρόνο έναρξης του ψεκασμού,
β) τη θέση της καλλιέργειας όπου πρόκειται να γίνει ο ψεκασμός,
γ) τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα που πρόκειται να χρησιμοποιηθούν με την εμπορική τους ονομασία,
δ) τα εικονογράμματα κινδύνου που αναγράφονται επί της συσκευασίας και τις αντίστοιχες δηλώσεις επικινδυνότητας.
Με ευθύνη του επαγγελματία χρήστη, έντυπο ενημέρωσης αναρτάται στις εισόδους κάθε οικήματος ή επαγγελματικού χώρου της περιοχής όπου ενδέχεται να μετακινηθεί το ψεκαστικό νέφος, καθώς και σε σταθερά σημεία, όπως κολόνες ή σε κινητά σημεία, όπως πασσάλους, για την ενημέρωση και των περαστικών από την περιοχή ή επιδίδεται από τον επαγγελματία χρήστη, αν αυτό είναι δυνατόν.
ΠΡΟΣΤΙΜΑ
Στους παραβάτες επιβάλλεται πρόστιμο από τριακόσια έως πέντε χιλιάδες ευρώ. Σε όποιον χρησιμοποιεί γεωργικά φάρμακα χωρίς να τηρεί τα αναγραφόμενα στη συσκευασία ή στην ετικέτα τους, επιβάλλεται πρόστιμο από 150 ως δέκα χιλιάδες ευρώ. Για την επιμέτρηση των προστίμων των παραγράφων συνεκτιμώνται η επικινδυνότητα της παράβασης και οι συνέπειες που προκύπτουν από αυτή.
Η υπηρεσία που διενήργησε τον έλεγχο γνωστοποιεί εγγράφως με απόδειξη τη διαπίστωση παράβασης στον παραβάτη, ο οποίος καλείται μέσα σε προθεσμία δεκαπέντε ημερών από τη γνωστοποίηση να υποβάλει εγγράφως τις απόψεις του.
Αμέσως μετά την παρέλευση της ανωτέρω προθεσμίας και ανεξάρτητα από το αν ο παραβάτης έχει υποβάλει εγγράφως τις απόψεις του, η υπηρεσία που διενήργησε τον έλεγχο διαβιβάζει τον φάκελο της υπόθεσης στην αρμόδια αρχή.
Τα πρόστιμα επιβάλλονται με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ύστερα από εισήγηση της Αρμόδιας Αρχής.