προκαλέσει στο οικονομικό περιβάλλον η πανδημία, το ενδιαφέρον για απόκτηση ακινήτου, με στόχο την επένδυση, παρέμεινε ενεργό, ενώ αυξητικές ήταν και οι τάσεις στις τιμές ενοικίων. Την ίδια στιγμή, αισιόδοξοι για την άμεση επανεκκίνηση της αγοράς ακινήτων στον ν. Λάρισας μόλις αποκατασταθεί η ομαλή λειτουργία της οικονομίας και επιστρέψει σε τροχιά ανάπτυξης, εμφανίζονται επαγγελματίες της αγοράς ακινήτων που επισημαίνουν πως «η επόμενη μέρα θα βρει την αγορά ακινήτων να ξεκινάει από το σημείο που σταμάτησε, ακολουθώντας και τη σταδιακή επιστροφή της οικονομικής ανάπτυξης».
Βάσει των στοιχείων που έχουν αντληθεί από την τοπική κτηματομεσιτική εταιρεία «Re/max - Deltaktima» τα οποία έχουν βαρύνουσα σημασία, καθώς αφορούν τις αξίες όπως αυτές προέκυψαν από πραγματικές συναλλαγές που έγιναν στην αγορά το 2020, προκύπτουν αρκετά και ενδιαφέροντα συμπεράσματα όσον αφορά το πώς κινήθηκαν οι τιμές στην περιοχή μας πέρυσι, αλλά και πως διαμορφώνονται τα δεδομένα για τη φετινή πορεία της αγοράς.
Ειδικότερα, παρά λοιπόν τις γενικότερα αρνητικές για την οικονομία εξελίξεις του προηγούμενου έτους, υπήρξε άνοδος στις τιμές πώλησης οικιστικών ακινήτων και ιδιαιτέρως μικρών διαμερισμάτων, όπως στις γκαρσονιέρες και τα δυάρια. Συγκεκριμένα, οι τιμές πώλησης καινούργιων ακινήτων αυξήθηκαν κατά 5%-7% σε σχέση πάντα με το 2019, ενώ κατοικίες παλιότερες του 2010 παρουσίασαν αύξηση κατά 8%-10%.
«Η αύξηση των τιμών σύμφωνα με τον επικεφαλής της εταιρείας Τάσο Γκουγκούδη, εξηγείται από το γεγονός ότι λόγω των ιδιαιτέρως χαμηλών τραπεζικών καταθετικών επιτοκίων, αλλά και της εν γένει ρευστής παγκόσμιας και τοπικής κατάστασης, πολλοί επενδυτές και καταθέτες στράφηκαν προς μικρά ακίνητα προσδοκώντας σε μια ικανοποιητική γι’ αυτούς απόδοση».
ΟΙ ΤΙΜΕΣ ΕΝΟΙΚΙΩΝ
Εξάλλου, αυξητικές ήταν και οι τάσεις στις τιμές των ενοικίων διαμερισμάτων στη Λάρισα. Ειδικότερα στο πρώτο εξάμηνο του 2020 υπήρξε μια αύξηση τιμών της τάξης του 10% ενώ στο β’ εξάμηνο του έτους η αύξηση παγιώθηκε. Στα ενοίκια οι ρυθμοί αύξησης των τιμών μπορούν να εξηγηθούν από το γεγονός ότι ενώ η προσφορά νέων διαμερισμάτων προς μίσθωση ήταν σχετικά μικρή, η αντίστοιχη ζήτηση ήταν αρκετά μεγάλη, ανεβάζοντας έτσι τις τιμές. Την ίδια στιγμή οι εμπορικές μισθώσεις στο σύνολο του έτους παρέμειναν σταθερές παρά την κατακόρυφη μείωση της ζήτησής τους και αυτό λόγω της κρατικής επιδότησης του ενοικίου και την έλλειψη ρευστότητας λόγω της υγειονομικής κρίσης.
ΑΥΞΗΜΕΝΗ ΖΗΤΗΣΗ
Όσον αφορά το πώς θα κινηθεί η αγορά φέτος, διάχυτη είναι η εκτίμηση των στελεχών της αγοράς πως η διάρκεια της υγειονομικής κρίσης θα καθορίσει την πορεία της. Παρενθετικά να σημειώσουμε πως σύμφωνα με όσα ειπώθηκαν σε πρόσφατο συνέδριο της «Prodexpo» κατά το φετινό πρώτο τρίμηνο καταγράφεται αύξηση του ποσοστού των αγορών κατοικιών από ανθρώπους που επιδιώκουν τη στέγαση της οικογένειάς τους. Το σχετικό ποσοστό αγγίζει το 34,6% του συνόλου των αγοραπωλησιών, έναντι 30,4% το 2020. Αντίστοιχα, έχει μειωθεί σε 30,7%, από 34,7%, το ποσοστό των αγορών που γίνονται για επενδυτικούς λόγους, ενώ αύξηση σε 22% σημειώνει και το μερίδιο των εξοχικών κατοικιών (από 18,1% που ήταν πέρυσι). Επίσης, αυξημένη εμφανίζεται και η ζήτηση για νεόδμητες κατασκευές, καθώς φέτος οι αγορές νέων κατοικιών ανέρχονται σε 17,3% από 10,3% το 2020.
Η ΕΠΟΜΕΝΗ ΜΕΡΑ
«Η επόμενη μέρα στον τομέα των ακινήτων πιστεύουμε ότι θα είναι θετικότερη από τη σημερινή. Εάν λάβουμε ως κριτήριο το ότι στους τελευταίους 18 μήνες με αυτήν την κατάσταση βλέπουμε μεσοσταθμικές αυξήσεις της τάξεως του 8%, η αγορά μόνο θετικά μπορεί να κινηθεί» τονίζει ο κ. Γκουγκούδης προσθέτοντας πως στη «διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης η αγορά ακινήτων υπέστη σημαντική καθίζηση, κυρίως μέσω της μείωσης των συναλλαγών, της πτώσης των τιμών έως και 40%, καθώς και της ανυπαρξίας νέων αναπτύξεων. Η κρίση αυτή συνέβαλε εν μέρει και στην ορθολογική ανάπτυξη του real estate. Αυτό επιτεύχθηκε μέσω της δημιουργίας μεγάλου αποθέματος ακινήτων για διάθεση. Οι συνέπειες της πανδημίας στην οικονομία αναμένεται να επιφέρουν νέα αύξηση του αποθέματος των ακινήτων προερχόμενα από τους τομείς που επλήγησαν σημαντικά όπως ο τουρισμός, η εστίαση και το λιανεμπόριο.
Η αγορά των ακινήτων την επόμενη μέρα θα συνεχίσει την ανοδική πορεία πιάνοντας το νήμα από εκεί που το άφησε. Μαζί με τον τουρισμό, η αγορά της ακίνητης περιουσίας θα επιφέρει εντυπωσιακά οικονομικά αποτελέσματα, τόσο για τους ιδιοκτήτες που θα δουν την αξία της περιουσίας τους να αυξάνεται, όσο και συνολικά για τη χώρα», εκτιμά ο ιδιοκτήτης της «Re/max - Deltaktima».
ΤΙ ΕΧΕΙ ΖΗΤΗΣΗ
Απαντώντας στο ερώτημα ποια θα είναι τα χαρακτηριστικά των ακίνητων που θα έχουν ζήτηση, στελέχη της αγοράς επισημαίνουν ότι «το κτιριακό απόθεμα, τόσο στον νομό όσο και στη χώρα, στο μεγαλύτερο ποσοστό του είναι άνω των 30 ετών, κατασκευασμένο με ξεπερασμένες κτιριακές προδιαγραφές και δεν συνάδει με τις νέες απαιτήσεις για αστικές αναπτύξεις φιλικές προς το περιβάλλον, με χαμηλό ενεργειακό αποτύπωμα».
«Η πανδημία απέδωσε μια εικόνα του μέλλοντος και στη χρήση, άρα και στη ζήτηση των αστικών ακινήτων. Η τηλεργασία, η οποία θα παραμείνει για πολλούς λόγους και την επόμενη μέρα, τουλάχιστον στη λογική ενός υβριδικού μοντέλου εργασίας, έδειξε την ανάγκη για μεγαλύτερα οικιστικά ακίνητα όπου θα δίνεται η δυνατότητα απομόνωσης μεταξύ των διαφορετικών μελών των νοικοκυριών.
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ «ΚΛΕΙΔΙΑ»
Αναμφίβολα από τους σημαντικότερος παράγοντες «κλειδιά» για την εξέλιξη της κτηματαγοράς θα είναι οι χρηματοοικονομικοί δείκτες, η διαθεσιμότητα και η ευκολία δανεισμού.
Επίσης, καταλυτικό ρόλο θα παίξουν τα αναπτυξιακά μέτρα που θα στοχεύουν στην οικονομική ενδυνάμωση των πολιτών, το φορολογικό καθεστώς, τα μέτρα στήριξης των υφιστάμενων επενδυτών και προσέλκυσης νέων, το αίσθημα ασφάλειας των εργαζομένων για την εργασία τους και τα εισοδήματά τους αλλά και η εν γένει εξωτερική σταθερότητα της χώρας μας.
Συμπερασματικά πάντως, κοινή είναι η εκτίμηση πως η πορεία της οικονομίας, θα είναι εκείνη που θα καθορίσει και την πορεία της αγοράς ακινήτων.
Ωστόσο η αναστολή του ΦΠΑ, οι εκπτώσεις φόρου για ανακαινίσεις, το «πάγωμα» του φόρου υπεραξίας, η προσέλκυση πλούσιων και συνταξιούχων να μεταφέρουν τη φορολογική τους κατοικία στην Ελλάδα, με την προϋπόθεση για τους πρώτους να προχωρήσουν σε επενδύσεις, η σταδιακή μείωση του ΕΝΦΙΑ, οι αφορολόγητες δωρεές σε χρήμα για την αγορά ακινήτων αναμένεται να δώσουν ώθηση στην αγορά και να λειτουργήσουν εξυγιαντικά για τον κλάδο...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ