μετά τον μεγάλο σεισμό της 3ης Μαρτίου, μεγέθους 6,3 της κλίμακας Ρίχτερ που συντάραξε ολόκληρο τον νομό και προκάλεσε μεγάλες ζημιές σε χωριά του Τυρνάβου και της Ελασσόνας. Ένα από αυτά είναι και η τοποθέτηση αισθητήρων για την παρακολούθηση των κατασκευών σε σχέση με τη σεισμική - στατική συμπεριφορά τους. Ήδη σε κάποια κτίρια της πόλης, μετά τις αλλεπάλληλες σεισμικές δονήσεις, οι ιδιοκτήτες τους φρόντισαν να τοποθετήσουν.
«Η παρακολούθηση γίνεται ακόμη και σε πολύ χαμηλά επίπεδα δονήσεων, μη αισθητών από τον άνθρωπο. Τα αποτελέσματα πληροφορούν τους μηχανικούς ώστε να προλάβουν ενδεχόμενες αστοχίες και να ξεδιαλύνουν πιο εύκολα ποια είναι τα περισσότερο επικίνδυνα κτίρια» εξηγεί στην «Ε» ο κ. Σταύρος Χατζηελευθερίου, διδάκτωρ πολιτικός μηχανικός και διευθύνων σύμβουλος της Εταιρείας Κατασκευών και Τοποθέτησης Αισθητήρων, Unquake, που έχει ήδη κάνει τις πρώτες τοποθετήσεις στη Λάρισα.
Μέχρι στιγμής συστήματα αισθητήρων έχουν τοποθετηθεί σε κατοικίες, καθώς και σε κτίρια εκπαιδευτηρίων στην πόλη. Σύμφωνα με τον κ. Χατζηελευθερίου σκοπός είναι τα αποτελέσματα των μετρήσεων να συνδράμουν στον έλεγχο των μηχανικών, ώστε να καθοριστεί με μεγαλύτερη αξιοπιστία ο βαθμός επικινδυνότητας των βλαβών που προκλήθηκαν από τον πρόσφατο σεισμό, άλλα και να γίνει μια αδρή κατάταξη σχετικά με τη σεισμική συμπεριφορά τους. «Σε κάποιες περιπτώσεις καταγράφηκαν και ισχυροί μετασεισμοί, με αποτέλεσμα να έχουμε ακόμα περισσότερα χρήσιμα δεδομένα» διευκρινίζει.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει ο τρόπος με τον οποίο γεννήθηκε η ιδέα για τη δημιουργία μιας τέτοιας δραστηριότητας. Όπως εξηγεί ο κ. Χατζηελευθερίου «τα τελευταία χρόνια παρατηρείται αύξηση του ενδιαφέροντος για αυτήν την τεχνολογία, τόσο για ερευνητικούς σκοπούς όσο και για περιπτώσεις σημαντικών κατασκευών, οι οποίες βρίσκονται αρκετές φορές και υπό μόνιμη παρακολούθηση. Αυτά συμβαίνουν σε πολλές χώρες όπως οι Η.Π.Α., η Ιαπωνία, η Κίνα, καθώς και σε γειτονικές μας όπως η Ιταλία» υπογραμμίζει και προσθέτει πως: «Στην εποχή της επανάστασης του διαδικτύου γενικώς αλλά και του νέου τύπου διαδικτύου των «πραγμάτων», όπως κάποιοι το αποκαλούν, όπου εκατομμύρια συσκευές που διαθέτουν διαφόρων ειδών αισθητήρες, είναι συνεχώς online, πιστεύουμε ότι οι τεχνολογίες παρακολούθησης δομικής ακεραιότητας θα πρέπει να γίνουν πιο προσιτές στο ευρύ κοινό. Ο λόγος δεν είναι άλλος από τα αυξημένα επίπεδα ασφάλειας και γνώσης που μπορούν να μας προσφέρουν».
Ξεκινώντας από αυτήν την ιδέα πριν 2,5 χρόνια, πολιτικοί μηχανικοί και ερευνητές από το Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο, ίδρυσαν την εταιρεία Unquake με σκοπό να κάνουν ακριβώς αυτό. Για το πώς γίνεται η παρακολούθηση των δονήσεων και πώς αξιοποιούνται τα αποτελέσματα που προκύπτουν λέει: «Οι αισθητήρες που κατασκευάζουμε τοποθετούνται στις κατασκευές για περιορισμένο χρονικό διάστημα ή μόνιμα. Καταγράφουν δονήσεις μη αισθητές στον άνθρωπο και από αυτές με χρήση κατάλληλου λογισμικού μπορούμε να δούμε τη μορφή και τη συμπεριφορά που έχει το κτίριο καθώς δονείται, η οποία και μας αποκαλύπτει πληροφορίες για το πώς είναι φτιαγμένο. Η δουλειά αυτή όμως για να είναι ολοκληρωμένη απαιτεί φυσικά τη συνδρομή του πολιτικού μηχανικού. Συνδυάζοντας τα αποτελέσματα που βγαίνουν από δοκιμές (όπως αναφέρει για παράδειγμα τα δοκίμια μπετόν ή scanning οπλισμών) και τις αναλύσεις με τα αποτελέσματα της παρακολούθησης από τους αισθητήρες, έχουμε την πληρέστερη δυνατή εικόνα για ένα κτίριο σχετικά με τον κίνδυνο που διατρέχει αλλά και για να σχεδιάσουμε τις παρεμβάσεις, αν θέλουμε να το επισκευάσουμε ή να το ενισχύσουμε. Αυτά μπορούν να γίνουν όταν εμείς οι μηχανικοί κάνουμε τον γενικότερο πλήρη έλεγχο». Σε άλλες περιπτώσεις τονίζει «που απλά καλούμαστε να κάνουμε οπτικό έλεγχο, χρησιμοποιώντας παράλληλα και τα αποτελέσματα της παρακολούθησης μπορούμε να βοηθηθούμε πολύ στην εκτίμηση που κάνουμε.
Σε περιπτώσεις που καταγράφουμε ισχυρότερους σεισμούς και μετασεισμούς, οι πληροφορίες μπορούν να βοηθήσουν τους μηχανικούς σε σχέση με τις υποθέσεις τους, τόσο για το συγκεκριμένο κτίριο όσο και για τους αντισεισμικούς κανονισμούς όταν μιλάμε για ομάδες κτιρίων με συγκεκριμένα δομικά χαρακτηριστικά. Είναι αδιαμφισβήτητο ότι τα αποτελέσματα της παρακολούθησης είναι πολύ σημαντικά από επιστημονική και τεχνική άποψη» αναφέρει ο κ. Χατζηευλευθερίου. Σχετικά με τον ουσιαστικό προσεισμικό έλεγχο διευκρινίζει πως αυτό σημαίνει «να γνωρίζουμε καλά τον τρόπο και τα υλικά με τα οποία είναι φτιαγμένο ένα κτίριο καθώς και την κατάσταση που αυτό βρίσκεται σήμερα με σκοπό να προβλέψουμε αν αντιμετωπίζει ενδεχομένως υψηλό κίνδυνο για την ανάπτυξη σοβαρών βλαβών που συνεπάγονται ενδεχομένως απώλεια ανθρώπινης ζωής, τραυματισμούς και οικονομικές απώλειες σε έναν σεισμό».
