και οι διαδικτυακές αγοροπωλησίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, το τελευταίο χρονικό διάστημα οι περισσότερες καταγεγραμμένες απάτες τελέσθηκαν διαδικτυακά» τονίζει, μιλώντας σήμερα στην «ΕτΔ» ο προϊστάμενος του Γραφείου Τύπου της Γενικής Περιφερειακής Αστυνομικής Διεύθυνσης Θεσσαλίας, αστυνόμος Β’ Πέτρος Παπαδημητρίου.
Ο κ. Παπαδημητρίου, με αφορμή στατιστικά στοιχεία της ΕΛ.ΑΣ., τόσο σε επίπεδο Θεσσαλίας όσο και σε επίπεδο Λάρισας, επισημαίνει ότι οι απάτες σε βάρος πολιτών κινούνται -με μικρές αυξομειώσεις- γενικά στα ίδια επίπεδα, όπως τη διετία 2018 - 2020. Υπογραμμίζει ωστόσο ότι εκείνο που αλλάζει είναι πως «οι επιτήδειοι χρησιμοποιούν κυρίως νέες μεθόδους - τεχνικές για να πετύχουν τον στόχο τους». Ο εκπρόσωπος Τύπου της τοπικής ΕΛ.ΑΣ. αναφέρεται στις συνηθέστερες περιπτώσεις απάτης και παράλληλα επαναλαμβάνει τις οδηγίες προς του πολίτες για το τι πρέπει να πράξουν ώστε να μην πέσουν στα δίχτυα των απατεώνων. Αναλυτικά η συζήτησή μας με τον κ. Παπαδημητρίου έχει ως εξής:
Συνέντευξη: Βαγγέλης Κακάρας
• Κύριε Παπαδημητρίου, καταγράφεται και σε τοπικό επίπεδο έξαρση του φαινομένου της εξαπάτησης πολιτών από επιτήδειους;
-«Λαμβάνοντας υπόψη τα στατιστικά στοιχεία, στην Περιφέρειά μας στη Θεσσαλία κατά το έτος 2020 έχουν καταγραφεί περισσότερα περιστατικά εξαπάτησης πολιτών, σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, ενώ σε σχέση με το 2018 είναι περίπου τα ίδια. Συγκεκριμένα, το 2020, καταγράφηκαν 118 περιπτώσεις απάτης και 8 απόπειρες, ενώ το 2019 είχαν καταγραφεί 72 περιπτώσεις απάτης και 17 απόπειρες και το 2018, 115 περιπτώσεις απάτης και 13 απόπειρες. Όσον αφορά τον νομό Λάρισας, οι καταγεγραμμένες περιπτώσεις το 2020 είναι λιγότερες σε σύγκριση με το 2019. Το 2020, καταγράφηκαν 31 περιπτώσεις απάτης και 3 απόπειρες, ενώ το 2019, 36 περιπτώσεις απάτης και 8 απόπειρες, ωστόσο αυτό που παρατηρούμε και θέλω να επιστήσω την προσοχή όλων, είναι ότι οι επιτήδειοι χρησιμοποιούν κυρίως νέες μεθόδους-τεχνικές για να πετύχουν τον στόχο τους».
• Τα περιοριστικά μέτρα λόγω κορονοϊού εκτιμάται πως αύξησαν χρονικά την ενασχόληση των πολιτών με το διαδίκτυο. Αύξησαν παράλληλα και τις ηλεκτρονικές απάτες;
- «Ομολογουμένως, η πανδημία του κορονοϊού αύξησε την ενασχόληση των πολιτών με το διαδίκτυο, ενώ παράλληλα αυξήθηκαν και οι διαδικτυακές αγοροπωλησίες. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουμε στη διάθεσή μας, το τελευταίο χρονικό διάστημα οι περισσότερες καταγεγραμμένες απάτες τελέσθηκαν διαδικτυακά».
• Σε επίπεδο Θεσσαλίας, ποιες είναι οι πλέον συνηθισμένες περιπτώσεις απάτης;
-«Θα αναφερθώ επιγραμματικά στις μεθόδους που έχουν παρατηρηθεί κυρίως το τελευταίο χρονικό διάστημα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας και να είμαστε προετοιμασμένοι και για άλλες τεχνικές εξαπάτησης. Έχουν καταγραφεί αρκετές περιπτώσεις, όπου πολίτες εντοπίζουν μία αγγελία πώλησης οχήματος ή κάποιου προϊόντος και αφού έρθουν σε επικοινωνία διαδικτυακά ή τηλεφωνικά με τον «δήθεν» πωλητή, αποστέλλουν το συμφωνηθέν χρηματικό ποσό, χωρίς όμως να το παραλάβουν ποτέ, ενώ μετά την κατάθεση/μεταφορά των χρημάτων, οι δράστες διακόπτουν κάθε επικοινωνία. Επιπλέον, είναι συχνό το φαινόμενο, οι δράστες να επικαλούνται ότι «δήθεν» καλούν από κάποια τράπεζα, εταιρεία, λογιστικό γραφείο κ.λπ. και χρησιμοποιώντας διάφορες δικαιολογίες, ζητάνε από τους πολίτες προσωπικά στοιχεία και οικονομικά δεδομένα ή τους αποστέλλουν έναν υπερσύνδεσμο (link) με μήνυμα ή e-mail, όπου μετά τη γνωστοποίηση ή καταχώριση των προσωπικών τους στοιχείων, προβαίνουν άμεσα σε ανάληψη/μεταφορά χρημάτων.
Επίσης, μία μέθοδος που μας είχε απασχολήσει εδώ στη Θεσσαλία από το καλοκαίρι του προηγούμενου έτους, η οποία αφορά τους ιδιοκτήτες επιχειρήσεων, είναι ότι οι δράστες, αφού παρουσιαστούν ως αναγνωρίσιμα πρόσωπα της περιοχής, όπως ιατροί, φαρμακοποιοί, μέλη τοπικής αυτοδιοίκησης κ.ά. και παραγγείλουν διάφορα προϊόντα, στη συνέχεια ισχυρίζονται ότι κατέθεσαν «κατά λάθος» μεγαλύτερο από το συμφωνηθέν χρηματικό ποσό, χρησιμοποιώντας ως δικαιολογία ότι πληκτρολόγησαν ένα μηδενικό ή ψηφίο παραπάνω, δηλαδή για παράδειγμα αντί για 100 ευρώ κατέθεσαν 1.000 ευρώ ή αντί για 200 ευρώ κατέθεσαν 1.200 ευρώ, ζητώντας να τους επιστραφεί η χρηματική διαφορά, αποστέλλοντας μάλιστα και πλαστά αποδεικτικά κατάθεσης χρημάτων, για να γίνουν πιο πειστικοί. Εκτός από αυτές τις μεθόδους, λαμβάνοντας υπόψη ότι στην περιφέρειά μας πολλοί συνάνθρωποί μας, ιδίως μεγαλύτερης ηλικίας, διαμένουν έξω από τον αστικό ιστό, σε χωριά και ορισμένοι σε πιο απομονωμένα σημεία, θα υπενθυμίσω μία παλαιότερη μέθοδο, όπου οι δράστες, προσποιούνται ότι είναι τεχνικοί όπως υπάλληλοι Δ.Ε.Η., συντηρητές ανελκυστήρων κ.λπ. ή πωλητές διαφόρων ειδών ή «δήθεν» απεσταλμένοι συγγενικών τους προσώπων και εισέρχονται στις οικίες των πολιτών, με σκοπό την κλοπή ή τη ληστεία. Ανάλογα με την επικαιρότητα μπορεί να επικαλεστούν οτιδήποτε, όπως ότι κάνουν απολύμανση για τον κορονοϊό ή ότι δημιουργήθηκε κάποιο ηλεκτρολογικό πρόβλημα λόγω χιονόπτωσης, πλημμύρας κ.λπ.».
• Τι συστήνετε στους πολίτες να προσέξουν, πώς πρέπει να αντιδράσουν;
-Οι επιτήδειοι εφευρίσκουν συνέχεια νέους τρόπους για να πείσουν τους συμπολίτες μας και γι’ αυτό θα πρέπει όλοι να είναι ενημερωμένοι, προετοιμασμένοι και να μην πείθονται εύκολα. Σε κάθε περίπτωση, θα πρέπει να αποφεύγουν τη γνωστοποίηση προσωπικών οικονομικών δεδομένων, όπως αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών, προσωπικούς κωδικούς (ΡΙΝ), κωδικούς επαλήθευσης πιστωτικών καρτών κ.λπ. Επιπλέον, να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί όταν εντοπίζουν αγγελίες πώλησης οχημάτων ή άλλων προϊόντων σε δελεαστικές τιμές, ως «ευκαιρία αγοράς», ενώ σε περίπτωση ηλεκτρονικής μεταφοράς χρημάτων σε υποψήφιο πωλητή, να διασταυρώνουν τα στοιχεία του ως δικαιούχου του λογαριασμού που υποδεικνύει (ονοματεπώνυμο, ΑΦΜ).
Επίσης, θα πρέπει να είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικοί με την κατάθεση ή προκαταβολή χρημάτων σε ιδιώτες πωλητές, τους οποίους δεν γνωρίζουν, ακόμη και εάν αυτοί αποκαλύπτουν τα προσωπικά τους στοιχεία ή τον αριθμό του τραπεζικού τους λογαριασμού. Οι ιδιοκτήτες επιχειρήσεων θα πρέπει να επαληθεύουν τις κινήσεις των τραπεζικών τους λογαριασμών πριν την οποιαδήποτε συναλλαγή και να δηλώνουν ότι δεν πρόκειται να επιστρέψουν χρήματα, χωρίς να διασταυρώσουν προηγουμένως τα οικονομικά στοιχεία.
Θα μπορούσα να αναφέρω και άλλες μεθόδους καθώς και άλλες συμβουλές προς τους πολίτες, αυτό που θα πρέπει όμως να έχουν όλοι στο μυαλό τους είναι ότι οι επιτήδειοι βασίζονται κυρίως στον αιφνιδιασμό και στην άσκηση ψυχολογικής πίεσης, οπότε η πρώτη σκέψη θα πρέπει να είναι: ‘‘Όχι να κάνω αυτό που θα μου πούνε, αλλά να παραμείνω ψύχραιμος και να επικοινωνήσω με τους οικείους-συγγενείς μου και τις αστυνομικές Αρχές”».
