του Οργανισμού Ανεξάρτητης Διαβίωσης Ελλάδας «i-living», όταν της ζητήσαμε να καταθέσει την προσωπική της εμπειρία για το πώς βιώνει την πανδημία και τις συνθήκες του εγκλεισμού, μια γυναίκα με αναπηρία. Την ίδια αντίδραση συναντήσαμε και από την Τζένη Ράπτη, παγκόσμια πρωταθλήτρια Αγωνιστικού Χορού με Αναπηρικό Αμαξίδιο, η οποία με σατυρική διάθεση, μας είπε: «Καραντίνα; Εμείς ζούμε μόνιμα σε ένα ιδιότυπο λοκντάουν! Αλήθεια θέλεις να σου πω; Πού υπήρχε πρόσβαση για μας, για να μας λείψει στην καραντίνα; Ευτυχώς πάμε σούπερ- μάρκετ...». Σοκαριστική, είναι και η απάντηση που μας έδωσε ο Στέφανος Πάικος, πρόεδρος της Περιφερειακής Ομοσπονδίας Ατόμων με Αναπηρία Θεσσαλίας, δίνοντας με μια εικόνα το πρόβλημα: «45χρονο άτομο με αναπηρία, το βρήκαν στο σπίτι του, πεινασμένο, λερωμένο, ταραγμένο, με πολύ υψηλό πυρετό, αγκαλιά με την υπέργηρη μητέρα του, που ο γιατρός εκτιμά ότι ήταν νεκρή περισσότερα από δύο 24ωρα. Και οι δύο ήταν θετικοί στον κορονοϊό και τους είχαν συστήσει να μείνουν σπίτι». Και άνοιξαν και οι τρεις τους, τον ασκό του Αιόλου! Και οι άνεμοι ήταν σαρωτικοί!
Στέφανος Πάικος: Ο κορονοϊός ανέδειξε ελλείψεις και προβλήματα
«Η πανδημία άλλαξε τη ζωή όλων μας. Ζούμε δύσκολες καταστάσεις. Αναγκαστήκαμε όλοι να κλειστούμε στα σπίτια μας και να περιορίσουμε τις δραστηριότητές μας. Το αναπηρικό κίνημα της χώρας, απ’ την πρώτη στιγμή άρχισε έναν καθημερινό διαδικτυακό αγώνα προτείνοντας λήψεις μέτρων για την προστασία των ατόμων με αναπηρία, προτείνοντας να ληφθούν μέτρα για τη χορήγηση της ειδικής άδειας σε όλες τις ευπαθείς ομάδες, για την εξυπηρέτηση των Α.μεΑ. μέσα απ’το πρόγραμμα «Βοήθεια στο Σπίτι», για την άυλη συνταγογράφηση, για διευκόλυνση πολιτών που επιθυμούν να κάνουν αίτηση για προνοιακά αναπηρικά επιδόματα, για τη λίστα μέτρων του ΕΟΠΥΥ για φάρμακα, συνταγές, ειδική αγωγή, για διασφάλισή της αυτόνομης και απρόσκοπτης κυκλοφορίας των ατόμων με αναπηρία με αφορμή την παραχώρηση επιπλέον εξωτερικών χώρων σε καταστήματα εστίασης για τραπεζοκαθίσματα, για παράταση της αναστολής συνεδριάσεων των ΚΕ.Π.Α., για τη λήψη άμεσων μέτρων για την προστασία των περιθαλπόμενων και των εργαζόμενων σε όλες τις δομές παροχής υπηρεσιών κλειστής φροντίδας και περίθαλψης σε άτομα με αναπηρία, με χρόνιες παθήσεις, σε ηλικιωμένους και παιδιά (Κ.Δ.-Η.Φ.Α.μεΑ. και Κ.Δ.Α.Π. ΑμεΑ, Σ.Α.Δ., Σ.Υ.Δ., ιδρύματα ασυλιακού τύπου, ξενώνες ψυχικής υγείας, εκκλησιαστικά ιδρύματα κλπ) και για την πρόσληψης προσωπικού όλων των ειδικοτήτων για τη στήριξη όλων των Κέντρων Κοινωνικής Πρόνοιας της χώρας. Πολλά από τα ανωτέρω έγιναν πράξη απ’ τις τοπικές αρχές της Θεσσαλίας κι απ’το Κέντρο Κοινωνικής Πρόνοιας Περιφέρειας Θεσσαλίας, προς όφελος των ατόμων με αναπηρία, των περιθαλπόμενων στις διάφορες δομές και των εργαζόμενων σ’ αυτές. Από την άλλη, μέσα σ’ αυτές τις πρωτόγνωρες καταστάσεις που ζούμε, αναδείχτηκαν με τον πιο εύγλωττο τρόπο οι ελλείψεις στον τομέα της υγείας και της πρόνοιας. Επιβάλλεται, οι δήμοι της χώρας να δημιουργήσουν τις κατάλληλες δομές πρόνοιας όπως, Κέντρα Δημιουργικής Απασχόλησης Ατόμων με Αναπηρία, Κέντρα Διημέρευσης, Στέγες Υποστηριζόμενης Διαβίωσης κ.ά. που θα προσφέρουν τη δημιουργική απασχόληση στα άτομα αυτά, την κοινωνικοποίησή τους και την εξασφάλισή τους, όταν οι γονείς τους φύγουν απ’ τη ζωή. Να διασυνδεθεί η εκπαίδευση των παιδιών αυτών που τελειώνουν τα Ειδικά Εργαστήρια Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης (Ε.Ε.Ε.Ε.Κ.) με την αγορά εργασίας, εξασφαλίζοντας έτσι την αυτόνομη οικονομική διαβίωσή τους. Ο κορονοϊός ας γίνει η ευκαιρία για τη λήψη των απαραίτητων μέτρων ενίσχυσης του ΕΣΥ. Το αναπηρικό κίνημα της χώρας μπορεί να «Μένει στο Σπίτι», αλλά δεν εφησυχάζει...».
Τζένη Ράπτη: Είμαστε διαρκώς σε ιδιότυπο «λοκντάουν»
«Και ξαφνικά ένας αόρατος εχθρός καθήλωσε όλη την υφήλιο... Ώπα! Τι έγινε; Σοκ και υποχρεωτική προσαρμογή σε μια νέα πραγματικότητα! Εμείς τα άτομα με αναπηρία, έτσι κι αλλιώς ζούμε μόνιμα σ’ ένα ιδιότυπο λοκντάουν. Τι εννοώ; Έλλειψη πρόσβασης ακόμη και στα πεζοδρόμια. Έχω κάποιες απορίες: Γιατί στο τελείωμα, σε πολλές ράμπες, έχει ένα μικρό αυλάκι για τα νερά; Γιατί όλες οι θέσεις στάθμευσης είναι πάντα «πιασμένες»; Στο θέμα μας όμως. Κορονοϊός: Πόνος, απομόνωση, ανεργία και εσωτερική ενδοσκόπηση. Οι έξοδοί μας; Στο σούπερ- μάρκετ, σε παγκάκι στην πλατεία, βιντεοκλήσεις και υπομονή! Στη ζωή μας μπήκε καινούριο λεξιλόγιο lockdown,click away, click in shop. Ο κ. Μπαμπινιώτης να διαμαρτύρεται για την κακοποίηση της ελληνικής γλώσσας! Ωχ βρε αδερφέ τώρα... τι θες και εσύ, θα μου πείτε!
Και ο ιός εκεί να παραμονεύει και να μας χαστουκίζει με τις μεταλλάξεις του. Δεν ξέρω πώς θα είμαστε όταν βγούμε από όλο αυτό. Εκείνο που ξέρω για μένα είναι ότι το χιούμορ με σώζει από αυτές τις απίστευτες δυσκολίες. Όταν λήξει θα ήθελα να δώσουμε πραγματική αξία σ’ αυτά που θεωρούσαμε δεδομένα. Θα ήθελα μόνιμη καραντίνα στην ανθρώπινη μισαλλοδοξία.
Υ.Γ. Αφιερωμένο στη μητέρα μου, που αρρώστησε τον Μάρτιο του 2020 (εν μέσω καραντίνας), απεβίωσε τον Ιανουάριο του 2021 (εν μέσω καραντίνας) και λόγω των περιορισμών που μας επέβαλλαν, δεν την αποχαιρέτησα».
Αντωνία Τρικαλιώτη: Μια ζωή ψωνίζουμε με «clic away»
«Όταν συμβαίνει μια κρίση σε εθνικό ή παγκόσμιο επίπεδο, είτε είναι οικονομική, υγειονομική όπως η παρούσα της πανδημίας του Covid-19 , οι κοινωνικές ομάδες που πλήττονται περισσότερο, είναι αυτές που και πριν την κρίση μειονεκτούσαν, δηλαδή αυτές στις οποίες η ίδια η κοινωνία, ποικιλοτρόπως, επέβαλε να ζουν σε μειονεκτική θέση, όσον αφορά την άσκηση των θεμελιωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους. Για να αισθανόμαστε όλοι πιο όμορφα, οι κοινωνικές αυτές ομάδες ονομάστηκαν «ευπαθείς», αφενός για να «δικαιολογείται» ο μειονεκτικός τρόπος διαβίωσής τους, ότι δηλαδή είναι απόρροια της δικής τους ατομικής/προσωπικής ευπάθειας και αφετέρου για να φαντάζουν κοινωνικά ευαίσθητοι όσοι ασχοληθούν με τα προβλήματά τους.
Μια τέτοια ομάδα είναι και τα ανάπηρα άτομα, στην οποία ανήκω κι εγώ όντας τετραπληγική. Πώς βιώνω την πανδημία; Σίγουρα δεν την απολαμβάνω. Όμως το να διαμαρτυρηθώ πως περιορίστηκαν οι βόλτες μου, τα χόμπι μου, οι συναντήσεις με φίλους, ή τα ταξίδια, είναι ανήθικο όταν τόσες/οι ανάπηρες/οι ζουν σε απάνθρωπες συνθήκες ή πεθαίνουν αβοήθητοι.
Λόγω των επαγγελματικών, εθελοντικών και ακτιβιστικών μου δραστηριοτήτων, έχω τη δυσάρεστη πολυτέλεια να έχω μια συνολικότερη εικόνα των επιπτώσεων της πανδημίας στις/ους ανάπηρες/ους σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο. Έχοντας αυτή την πληροφορία, καλώς ή κακώς, δεν μπορώ να δω την κατάσταση μέσα από το προσωπικό μου πρίσμα. Ενδεικτικά θα αναφέρω λίγα με την ελπίδα να κινήσω το ενδιαφέρον των αναγνωστών, για να προβούν στις δικές τους έρευνες. Σύμφωνα με βρετανική ακαδημαϊκή έρευνα, το 50% των συνολικών θανάτων σε αρκετές ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές χώρες αφορά ανθρώπους ανάπηρους ή ηλικιωμένους, που ζούσαν σε κλειστές δομές φροντίδας, που εγώ προτιμάω να τις λέω με το όνομά τους, δηλαδή σε ιδρύματα. Πρόσφατα δημοσιεύτηκαν τα αποτελέσματα μιας διεθνούς έρευνας που διεξήχθη από επτά ευρωπαϊκούς και παγκόσμιους οργανισμούς που δραστηριοποιούνται στον τομέα των δικαιωμάτων των αναπήρων, ανάμεσά τους και του Ευρωπαϊκού Δικτύου για την Ανεξάρτητη Διαβίωση ENIL (του οποίου είμαι μέλος) που μιλάει για μια διεθνή καταστροφική αποτυχία να προστατευθούν τα δικαιώματα των αναπήρων κατά την πανδημία.
Η ενδοοικογενειακή βία έχει πολλαπλασιαστεί για τις ανάπηρες γυναίκες και κορίτσια που βιώνουν πολλαπλό ρατσισμό λόγω φύλου και βλάβης. Στους δείκτες ανεργίας, που ούτως ή άλλως αυξήθηκαν, το ήδη μεγάλο χάσμα του βαθμού απασχολησιμότητας των ανάπηρων και μη ανάπηρων διευρύνεται, καθιστώντας τους ανάπηρους πιο ευάλωτους στο να βρεθούν σε συνθήκες απόλυτης φτώχειας.
Υπάρχουν δυσανάλογες ψυχολογικές επιπτώσεις του απόλυτου εγκλεισμού σε εμάς, που βιώναμε ήδη περιορισμούς και ένα είδος καραντίνας. Υπάρχει αδυναμία να λάβουν προγραμματισμένες θεραπείες η μερίδα αυτή των αναπήρων που τυχαίνει να είναι παράλληλα και ασθενείς, ένα πρόβλημα που ήταν έντονο στην Ελλάδα την περασμένη άνοιξη. Μια ανάπηρη φίλη χαριτολογώντας είπε πως το «click away» στην Ελλάδα δεν είναι κάτι νέο, είναι ο τρόπος που ψωνίζουμε όλοι οι χρήστες αναπηρικών αμαξιδίων σε όλη μας τη ζωή, λόγω των μη προσβάσιμων καταστημάτων.
Λόγω της εμπλοκής μου στις διαβουλεύσεις του Υπουργείου Εργασίας για την Αποϊδρυματοποίηση, ως εκπρόσωπος του Οργανισμού Ανεξάρτητης Διαβίωσης Ελλάδας i-living, δέχομαι τηλεφωνήματα από ανάπηρα άτομα που ζουν σε μεγάλα ιδρύματα με εκατοντάδες «φιλοξενούμενους» ή σε μικρές μοντέρνες στέγες των 10 «ωφελούμενων».
Όλοι αυτοί οι άνθρωποι μου λένε το ίδιο πράγμα, πως εδώ και μήνες για το δικό τους καλό και τη δική τους προστασία δεν τους επιτρέπεται να δεχτούν επισκέψεις, να δουν τους δικούς τους ανθρώπους, να βγουν για δουλειές/υποχρεώσεις τους, ψώνια, για να πάνε σε κάποιο γιατρό, με αποκορύφωμα να μην τους επιτρέπεται ούτε να βγει ο καθένας από το δωμάτιό του σε κοινόχρηστους εσωτερικούς ή εξωτερικούς χώρους του ιδρύματος, ούτως ώστε να ανταλλάξουν μια λέξη με ένα άλλο άτομο ή να προσφέρουν οι πιο λειτουργικοί τις υπηρεσίες τους στους λιγότερο λειτουργικούς «συγκρατούμενους...».
