όσο και στην εγχώρια οικονομία και πλήττει ιδιαίτερα τον τομέα των αγροτικών επιχειρήσεων. Το γεγονός αυτό επηρεάζει ήδη σοβαρά την οικονομική κατάσταση πολλών υγιών επιχειρήσεων και των εργαζομένων τους βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, ενώ θα έχει και πιο μακροχρόνιες επιπτώσεις θέτοντας σε κίνδυνο την επιβίωσή τους. Για τον λόγο αυτόν απαιτείται μια καλά στοχευμένη κρατική στήριξη προκειμένου να διατηρηθεί η συνέχεια της οικονομικής δραστηριότητας των αγροτών και ύστερα από τη νόσο Covid-19.
Τα τελευταία χρόνια έχει παρατηρηθεί μια αύξηση στην καλλιέργεια της λεβάντας σε όλο τον κόσμο εξαιτίας της αυξημένης ζήτησης στο αιθέριο έλαιό της. Το 2017, η αξία για τα έλαια παγκοσμίως ανήλθε σε περίπου 33,76 δισεκατομμύρια δολάρια, από 26,24 δισεκατομμύρια δολάρια που ήταν το 2014 (πηγή: slalisla.conl/forecasls). Η Ευρώπη θεωρείται η μεγαλύτερη αγορά αιθέριου ελαίου λεβάντας μετά τις Η.Π.Α. και την Κίνα.
ΤΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΜΠΑΣΙΜΟ
Αν και η λεβάντα καλλιεργείται σε πολλές χώρες, οι κυρίαρχες στην παραγωγή και εξαγωγή αιθέριου ελαίου λεβάντας είναι η Βουλγαρία και η Γαλλία που μαζί κατέχουν τα 2/3 της παγκόσμιας παραγωγής. Η Βουλγαρία το 2017 καλλιέργησε 45.000 στρέμματα και παρήγαγε 200 τόνους αιθέριου ελαίου λεβάντας, ενώ η Γαλλία 25.000 στρέμματα και 109 τόνους αντίστοιχα. Η Ελλάδα έχει εισέλθει πρόσφατα σε αυτήν την αγορά και διεκδικεί μεγάλο μερίδιο, καθώς από το 2018 μέχρι σήμερα έχει διπλασιάσει την καλλιέργεια της λεβάντας, από 15.630 στρέμματα το 2018 σε 32.410 στρέμματα το 2020 (στοιχεία από τον ΟΠΕΚΕΠΕ). Προβλέπεται επίσης ότι τα έσοδα από την παραγωγή αιθέριων ελαίων στην Ελλάδα θα ανέρχονται σε περίπου 25 εκατομμύρια δολάρια έως το 2023 (πηγή. slcalista.conl//oreca.sls). Αξίζει να σημειωθεί ότι η Ελλάδα μπαίνει δυναμικά στην αγορά, καθώς παράγει αιθέριο έλαιο ανώτερης ποιότητας, αποδεδειγμένα βάσει χημικών αναλύσεων. Σε αυτό έχουν συνεισφέρει σημαντικά οι εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής μας.
ΤΟ ΜΠΛΑΚ ΑΟΥΤ ΣΤΗΝ ΑΓΟΡΑ
Ωστόσο η δύσκολη συγκυρία που προέκυψε από την έξαρση της νόσου Covid-19 έχει δημιουργήσει υψηλή αβεβαιότητα για το μέλλον της επιχειρηματικής δράσης των παραγωγών λεβάντας στην Ελλάδα. Πάνω από το 70% (90 τόνοι) της παραχθείσας ποσότητας ελαίου λεβάντας της καλλιεργητικής περιόδου 2019 και όλη η ποσότητα της περιόδου 2020 παραμένει απούλητη στις αποθήκες εξαιτίας της υγειονομικής κρίσης που έχει επηρεάσει το διεθνές εμπόριο. Επιπλέον, έχει παρατηρηθεί πτώση της τιμής του ελαίου κατά 50% (από 90-1, 10 ευρώ/λίτρο το 2019 σε 35-50 ευρώ/λίτρο το 2020), κάτι που αναμένεται να κλιμακωθεί εξαιτίας της υποβάθμισης του προϊόντος που παραμένει στις αποθήκες. Από όλα τα παραπάνω γίνεται προφανές ότι η καλλιέργεια λεβάντας και η παραγωγή αιθέριου ελαίου βρίσκεται σε πρώιμο στάδιο ανάπτυξης στην Ελλάδα, αλλά πρέπει να στηριχθεί από την Πολιτεία, η οποία δείχνει να μην αντιλαμβάνεται την προοπτική των αρωματικών φυτών. Αυτός είναι κι ο λόγος που 4 Αγροτικοί Συνεταιρισμοί, οι Κιλελέρ, Χαλκιδικής, Έβρου - Ροδόπης και Γρεβενών, απέστειλαν επιστολή στην ηγεσία του ΥΠΑΑΤ, ενώ σχετική επερώτηση στη Βουλή, με ιδιαίτερη αναφορά στους παραγωγούς του Δήμου Κιλελέρ κατέθεσε πρόσφατα και η βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Λίτσα Λιακούλη.
ΣΤΑ 300 ΕΥΡΩ Η ΕΝΙΣΧΥΣΗ
Στην επιστολή της μάλιστα, η διοίκηση του Συνεταιρισμού Κιλελέρ τονίζει την επιτακτική ανάγκη ενίσχυσής τους, προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος εγκατάλειψης μιας τόσο δυναμικής και πολλά υποσχόμενης καλλιέργειας. Στην επιστολή υπολογίζεται ότι το ελάχιστο ποσό επιδότησης που απαιτείται για να εξισορροπηθεί η απώλεια εισοδήματος των εν λόγω παραγωγών είναι 300 ευρώ το στρέμμα και αναλύεται πώς οι παραγωγοί λεβάντας στην Ελλάδα προκειμένου να ανταπεξέλθουν στα ετήσια έξοδα συντήρησης της πολυετούς καλλιέργειας λεβάντας ξοδεύουν 306 ευρώ/στρέμμα (κόστος εγκατάστασης και συντήρησης της καλλιέργειας).
Γ. Ρούστας
