χρόνος ασφάλισης των ασφαλισμένων στους κλάδους πρόσθετης και κύριας ασφάλισης του ΟΓΑ. Με τον τρόπο αυτόν θα «ξεμπλοκάρουν» από τη μακρά λίστα των αιτήσεων συνταξιοδότησης, μία σειρά από αιτήσεις αγροτών, που συγκαταλέγονται στις ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του e-ΕΦΚΑ.
Αναλυτικά και σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία του ΟΓΑ, κατά την υποβολή της αίτησης συνταξιοδότησης αγροτών, γίνεται αναδρομικός έλεγχος του χρόνου ασφάλισης. Ένας σημαντικός αριθμός αγροτών, διαπιστώνεται ότι είτε δεν πληρούσε εξ αρχής τις νόμιμες προϋποθέσεις ασφάλισης στον ΟΓΑ, είτε έπαυσε κάποια στιγμή να τις πληροί, και δεν προέβη στις απαιτούμενες ενέργειες για τη διακοπή της. Η διαπίστωση γίνεται μετά την επέλευση του ασφαλιστικού κινδύνου. Στις περιπτώσεις αυτές, ο ΟΓΑ προέβαινε σε αναδρομική διαγραφή ή διακοπή της ασφάλισης και σε επιστροφή των εισφορών, άτοκα. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα ένας αριθμός ασφαλισμένων να μην δικαιούνται σύνταξης, παρά το γεγονός ότι έχουν καταβάλει επί σειρά ετών εισφορές και είχαν προσδοκία σύνταξης.
Με την προβλεπόμενη διάταξη αντιμετωπίζεται το πρόβλημα και νομιμοποιείται ο μέχρι 31/12/2016 διανυθείς χρόνος ασφάλισης στους κλάδους πρόσθετης και κύριας ασφάλισης του ΟΓΑ, εφόσον, με την υποβολή αιτήματος συνταξιοδότησης εξοφλήσουν τις αναλογούσες ασφαλιστικές εισφορές. Ομοίως, νομιμοποιείται ο χρόνος ασφάλισης σε περίπτωση που έχει γίνει μέχρι την ισχύ του νόμου ρύθμιση οφειλών, υπό την προϋπόθεση της εξόφλησης του υπολειπόμενου ποσού της οφειλές του ασφαλισμένου, μέχρι την υποβολή του αιτήματος συνταξιοδότησης. Σε περίπτωση που ο ασφαλισμένος χάσει τη ρύθμιση πριν καταβάλλει όλες τις δόσεις, νομιμοποιείται μόνο ο εξοφλημένος βάσει των καταβληθεισών δόσεων, χρόνος ασφάλισης.
Απαραίτητη προϋπόθεση για την εφαρμογή της συγκεκριμένης διάταξης είναι η μη υποχρεωτική υπαγωγή των ασφαλισμένων, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα, στην ασφάλιση άλλου φορέα κύριας ασφάλισης. Επίσης, σε περίπτωση ασφάλισης, να μη δικαιούνται σύνταξης από την ασφάλισή τους αυτή όπως επίσης να μη συνταξιοδοτούνται από άλλον φορέα κύριας ασφάλισης. Να σημειωθεί πως το Υπουργείο Εργασίας για το ασφαλιστικό των αγροτών έχει προτάξει τις χαμηλότερες εισφορές, τις υψηλότερες συντάξεις και τη δυνατότητα για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ παροχή. Έτσι για πρώτη φορά ο πρωτογενής τομέας βρίσκεται στο επίκεντρο στήριξης και κάλυψης με όχημα ένα νέο ασφαλιστικό πλαίσιο και ιδιαιτέρως ευνοϊκές διατάξεις με στόχο την ενίσχυση του εισοδήματος των αγροτών και την ενθάρρυνση της απασχόλησης.
Ενδεικτικά, όπως επισημαίνεται από το Υπ. Εργασίας, οι κυβερνητικές παρεμβάσεις στο ασφαλιστικό του πρωτογενούς τομέα εστιάζουν στις χαμηλότερες εισφορές, στις υψηλότερες και ανταποδοτικότερες συντάξεις με τη δυνατότητα για επικουρική σύνταξη και εφάπαξ παροχή, στη δυνατότητα παραμονής στην εργασία χωρίς να περικόπτεται η σύνταξη, στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες και στην αποτελεσματικότερη εξυπηρέτηση των αγροτών με αποκορύφωμα την ψηφιακή σύνταξη- «ΑΤΛΑΣ». Συγκεκριμένα:
1. Νέο ασφαλιστικό σύστημα επιλογής 6 ασφαλιστικών κατηγοριών με ειδική μέριμνα για τους αγρότες.
Με το άρθρο 36 του Ν. 4670/2020 δημιουργήθηκε για τους αγρότες ένα ανταποδοτικό σύστημα ελεύθερης και ευέλικτης επιλογής, έξι ασφαλιστικών κατηγοριών χαμηλότερων σε σύγκριση με αυτές των άλλων ελεύθερων επαγγελματιών και αυτοαπασχολούμενων, ενισχύοντας και προστατεύοντας το εισόδημα των αγροτών.2. Νέο ανταποδοτικό σύστημα κοινωνικής ασφάλισης για αγρότες.
Ο νόμος 4670/2020 εισήγαγε ένα σύγχρονο, βιώσιμο και ανταποδοτικό δημόσιο σύστημα κοινωνικής ασφάλισης, που παρέχει σταθερότητα και σέβεται τους ασφαλισμένους αγρότες. Ασφαλισμένοι του πρωτογενούς τομέα από 30 χρόνια και μία μέρα, πλέον, θα λαμβάνουν με τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης του Ν. 4670/2020 αυξημένα ποσά συντάξεων σε σύγκριση με αυτά που θα δικαιούνταν βάσει του προηγούμενου νόμου Κατρούγκαλου-ΣΥΡΙΖΑ.3. Απονομή σύνταξης στο λεπτό για όλους τους αγρότες μέσω του ψηφιακού συστήματος «ΑΤΛΑΣ» του e-ΕΦΚΑ.
Το όραμα της ψηφιακής απονομής συντάξεων μέσω του συστήματος «ΑΤΛΑΣ» έχει ήδη αρχίσει να υλοποιείται. Από 15 Απριλίου 2020 ξεκίνησε η πιλοτική λειτουργία της νέας διαδικασίας απονομής κύριας σύνταξης «ΑΤΛΑΣ» μέσω του e-ΕΦΚΑ, ως αποτέλεσμα του ψηφιακού μετασχηματισμού της χειρόγραφης διαδικασίας. Στο πλαίσιο αυτής της πιλοτικής λειτουργίας ξεκίνησαν με δύο μεγάλες κατηγορίες αποφάσεων συνταξιοδότησης. Πρόκειται για τις αποφάσεις μεταβίβασης σύνταξης λόγω θανάτου (χηρείας) και τις αποφάσεις απονομής σύνταξης γήρατος τέως ΟΓΑ χωρίς παράλληλη ασφάλιση. Η πιλοτική λειτουργία της ψηφιακής απονομής σύνταξης - «ΑΤΛΑΣ» έρχεται να λύσει ένα χρόνιο πρόβλημα για εκατομμύρια συμπολίτες μας που ολοκλήρωσαν τον εργασιακό τους βίο. Πρόβλημα το οποίο θα μπορούσε να έχει λυθεί ήδη από τα τέλη του 2015 αν η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ιδεοληπτικά δεν είχε «παγώσει» την ανάπτυξη του συστήματος «ΑΤΛΑΣ». Μέσα στο τρέχον έτος θα ενσωματωθούν στο σύστημα «AΤΛΑΣ» και άλλες κατηγορίες συντάξεων και μέχρι το τέλος του 2021 το 85% των συντάξεων θα απονέμονται ψηφιακά μέσα σε λίγα λεπτά.4. Νέες αναβαθμισμένες υπηρεσίες του e- ΕΦΚΑ για τους αγρότες.
Αναβαθμίστηκε μέσω του νέου αποκεντρωμένου δικτύου εξυπηρέτησης του e-ΕΦΚΑ τις υπηρεσίες για τους αγρότες, απαλλάσσοντάς τους από τις άσκοπες μετακινήσεις εκατοντάδων χιλιομέτρων και αντιμετωπίζοντας έτσι το χρόνιο πρόβλημα της δυσχερούς εξυπηρέτησής τους. Συγκεκριμένα, μέσω της αποκέντρωσης των υπηρεσιών του πρώην ΟΓΑ και τη μεταφορά αρμοδιοτήτων, οι αγρότες δεν θα χρειάζεται να επισκέπτονται τα περιφερειακά τμήματα του πρώην ΟΓΑ για θέματα ασφάλισης-εισφορών και μητρώου αλλά θα εξυπηρετούνται πλέον από τα τοπικά υποκαταστήματα μισθωτών του e-ΕΦΚΑ ανάλογα με τον τόπο κατοικίας τους.
5. Δικαίωμα επικουρικής σύνταξης για τους αγρότες.
Για πρώτη φορά στην ιστορία του ασφαλιστικού δικαίου της χώρας παρέχεται η δυνατότητα στους αγρότες να θεμελιώσουν δικαίωμα και στην επικουρική σύνταξη. Ειδικότερα, στο άρθρο 41 του Ν. 4670/2020 προβλέπεται ότι από 1.1.2021 θα μπορούν να υπαχθούν στην ασφάλιση του κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης του e-ΕΦΚΑ, μετά από αίτησή τους, τα πρόσωπα τα οποία ασκούν επάγγελμα υπαγόμενο στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ.6. Δυνατότητα υπαγωγής στον κλάδο Εφάπαξ παροχής για τους αγρότες.
Αυτή η μεγάλη και ολοκληρωμένη ασφαλιστική μεταρρύθμιση είχε ως κύριο μέλημα τη διεύρυνση των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των αγροτών. Στο άρθρο 41 του Ν. 4670/2020 προβλέφθηκε η δυνατότητα να υπαχθούν εφόσον το επιθυμούν από 1.1.2021 και στον Κλάδο Εφάπαξ Παροχών προκειμένου να θεμελιώσουν δικαίωμα χορήγησης εφάπαξ παροχής.7. Απαλλαγή ετεροσυνταξιούχων αγροτών με εισόδημα κάτω των 10.000 ευρώ από ασφαλιστικές εισφορές.
Με σχετική ρύθμιση απαλλάσσονται οι ετεροσυνταξιούχοι αγρότες από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών, εφόσον το εισόδημά τους από την αγροτική δραστηριότητα δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ ετησίως. Εν ολίγοις θεσπίστηκε ένα εύλογο όριο απαλλαγής για τους συνταξιούχους των πρώην φορέων κύριας ασφάλισης ή του Δημοσίου που ασκούν δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ από την υποχρέωση καταβολής εισφορών, προκειμένου να αποφευχθεί η δυσανάλογη επιβάρυνση στο εισόδημά τους και να στηριχθεί η αγροτική δραστηριότητα.8. Οι ετεροσυνταξιούχοι αγρότες με εισόδημα μέχρι 10.000 ευρώ θα λαμβάνουν κανονικά στο 100% τη σύνταξή τους.
Η θέσπιση του παραπάνω εισοδηματικού ορίου των 10.000 ευρώ εναρμονίζεται πλήρως με τη ρύθμιση του άρθρου 27 του Ν. 4670/2020, σύμφωνα με την οποία δεν μειώνεται το ποσό της σύνταξης των συνταξιούχων πρώην φορέων κύριας ασφάλισης και του Δημοσίου, οι οποίοι αναλαμβάνουν δραστηριότητα υπακτέα στην ασφάλιση του πρώην ΟΓΑ εφόσον το ετήσιο εισόδημά τους από απασχόληση στον αγροτικό τομέα ως αγρότες, μελισσοκόμοι, κτηνοτρόφοι, πτηνοτρόφοι και αλιείς δεν υπερβαίνει το ποσό των δέκα χιλιάδων (10.000) ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι ετεροσυνταξιούχοι αγρότες λαμβάνουν το 100% της σύνταξής τους εφόσον το εισόδημά τους από την απασχόλησή τους στον αγροτικό τομέα δεν υπερβαίνει το ποσό των 10.000 ευρώ ετησίως.9. Ο Ν. 4670/2020 δίνει κίνητρο στους συνταξιούχους του πρώην ΟΓΑ να παραμείνουν στα χωράφια τους.
Από τον Φεβρουάριο, με τον νέο ασφαλιστικό νόμο δημιουργήθηκαν ισχυρά κίνητρα για να παραμείνουν οι αγρότες συνταξιούχοι στα χωράφια τους. Και αυτό διότι οι συνταξιούχοι του πρώην ΟΓΑ, οι οποίοι συνεχίζουν να καλλιεργούν τα χωράφια τους λαμβάνουν το 100% της σύνταξής τους, χωρίς την παραμικρή περικοπή και παράλληλα εξαιρούνται από την υποχρέωση καταβολής ασφαλιστικών εισφορών.
10. Τέλος στην πολυετή αναμονή - Άμεση καταβολή των εξόδων κηδείας στους συγγενείς των ασφαλισμένων και συνταξιούχων του πρώην ΟΓΑ.
Στο πλαίσιο του ψηφιακού μετασχηματισμού και της διαλειτουργικότητας των συστημάτων απλοποιείται η διαδικασία για τη χορήγηση εξόδων κηδείας μέσω της υποβολής ηλεκτρονικής αίτησης στον διαδικτυακό ιστότοπο του e-ΕΦΚΑ. Πρόκειται για μια παρέμβαση ιδιαιτέρως ευεργετική για τους εναπομείναντες συζύγους ή συγγενείς των ασφαλισμένων και συνταξιούχων του πρώην ΟΓΑ, οι οποίοι με μία και μόνο ηλεκτρονική αίτηση πλέον θα λαμβάνουν το ποσό των εξόδων κηδείας στον τραπεζικό τους λογαριασμό. 11. Εργόσημο στους μετακλητούς εργάτες γης.
Ρυθμίστηκε το ζήτημα της ασφάλισης των μετακλητών εργατών γης. Με σκοπό την απλοποίηση των διαδικασιών απασχόλησης των μετακλητών εργατών γης σε αγροτικές εκμεταλλεύσεις, ορίστηκε ότι οι πολίτες τρίτων χωρών που απασχολούνται στην αγροτική οικονομία θα ασφαλίζονται στον ΟΓΑ με εργόσημο.12. Διατήρηση του επιδόματος ανεργίας για όσους πραγματοποιούν ως και 70 ημερομίσθια σε εργατικές εργασίες.
Στο πλαίσιο της ενίσχυσης της απασχόλησης των εργαζόμενων στην αγροτική οικονομία άνεργοι εγγεγραμμένοι στο μητρώο του ΟΑΕΔ και δικαιούχοι επιδόματος ανεργίας μπορούν να πραγματοποιήσουν έως και 70 ημερομίσθια ανά έτος σε αγροτικές εργασίες χωρίς να στερούνται το επίδομα ανεργίας.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ
Ανοικτή η πλατφόρμα εισφορών
Σε λειτουργία έχει τεθεί στον διαδικτυακό τόπο του Ηλεκτρονικού Εθνικού Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ) (www.efka.gov.gr) η ηλεκτρονική πλατφόρμα, μέσω της οποίας οι ασφαλισμένοι ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοτελώς απασχολούμενοι και αγρότες, μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα την ασφαλιστική κατηγορία στην οποία επιθυμούν να καταταχθούν για το νέο έτος 2021 (Ενότητα Ασφαλισμένοι-> Επιλογή Ασφαλιστικής Κατηγορίας Κύριας Ασφάλισης Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών από 1/1/2021). Η επιλογή ασφαλιστικής κατηγορίας δηλώνεται για τους κλάδους κύριας και επικουρικής ασφάλισης και εφάπαξ παροχής σε ενιαία αίτηση και ισχύει για όλο το 2021. Διευκρινίζεται ότι οι ασφαλισμένοι που δεν θα υποβάλουν αίτηση-δήλωση θα παραμείνουν για το έτος 2021 στην κατηγορία που είχαν καταταχθεί το προηγούμενο έτος. Η προθεσμία υποβολής της αίτησης-δήλωσης επιλογής ασφαλιστικής κατηγορίας είναι έως την 31η/1/2021.
