«Εξοικονομώ - Αυτονομώ» δεν προλαβαίνει να κλειδώσει τη συμμετοχή του και τη διεκδίκηση των επιδοτήσεων! Με τους Θεσσαλούς πολίτες και μηχανικούς να είναι σε ετοιμότητα, μιας και η Περιφέρεια παίρνει τη σκυτάλη την Τετάρτη 20 Ιανουαρίου, τα πρώτα στοιχεία για την πορεία της δημοφιλούς δράσης που επιδοτεί έως 85% τις δαπάνες για την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών στις άλλες Περιφέρειες της χώρας δείχνουν πως οι παθογένειες των προηγούμενων φάσεων παραμένουν. Παρά τους αυξημένους πόρους χρηματοδότησης του προγράμματος, ένα μεγάλο ποσοστό δυνητικά ωφελούμενων μένει έξω από τη διαδικασία η οποία εξελίσσεται σε κούρσα χρόνου και η χρηματοδότηση εξαντλείται σε ελάχιστη ώρα.
Ο τρόπος ένταξης, που προέρχεται από τη μέθοδο όποιος προλάβει τον... «Κύριο είδε», ταλαιπωρώντας επαγγελματίες και ιδιοκτήτες ακινήτων, είναι απαξιωτικός, αφού οι αιτήσεις γίνονται αποδεκτές όχι με το κριτήριο της τεχνικής επάρκειας της πρότασης, αλλά με την ταχύτητα της συμμετοχής και της εξάντλησης των πόρων. Η πρωτοφανής ζήτηση κι εν μέσω των δυσκολιών της Covid-19, αποτυπώνεται και στο γεγονός πως η πλατφόρμα με το που ανοίγει, κλείνει σε διάστημα μόλις 40 - 50 λεπτών.
Επιπροσθέτως, αυτό που παρατηρήθηκε, πέραν από το ότι οι πόροι εξαντλούνται άμεσα και οι μισές περίπου από τις αιτήσεις δεν γίνονται δεκτές, είναι πως καταγράφονται προβλήματα στη σύνδεση της πλατφόρμας με το building cert και ότι ένας μηχανικός προλαβαίνει να υποβάλλει 1-2 αιτήσεις το πολύ σε περίπτωση που εργάζεται μόνος του.
ΤΑ ΠΡΩΤΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ
Όπως επισημαίνουν μηχανικοί, τα πρώτα συμπεράσματα από τη μέχρι τώρα πορεία υλοποίησης του προγράμματος δείχνουν ότι απαιτείται άμεση αναμόρφωσή του. Άλλωστε η ενεργοποίηση της δοκιμαστικής πλατφόρμας 5 μέρες πριν την έναρξη των αιτήσεων σε συνδυασμό με τον αμφίσημο οδηγό φέρνουν στην επιφάνεια την ελλιπή προετοιμασία. Την ίδια ώρα το κόστος των παρεμβάσεων εκτοξεύεται: η κατακόρυφη αύξηση στη ζήτηση σε ασφυκτικά χρονικά περιθώρια που δεν επιτρέπει την αναζήτηση του βέλτιστου συνδυασμού παρεμβάσεων και τιμών στην αγορά. Αντιθέτως η αγορά κρατάει τις τιμές ψηλά, εκμεταλλευόμενη την υψηλή ζήτηση. Τα ασφυκτικά χρονικά περιθώρια δεν ευνοούν τον ορθά μελετημένο προγραμματισμό παρεμβάσεων με αποτέλεσμα οι αιτήσεις να υποβάλλονται κατά κανόνα με τον μέγιστο δυνατό προϋπολογισμό, υπονομεύοντας τελικά την απορρόφηση των πόρων. Είναι πια σαφές ότι η διατήρηση της χρονικής προτεραιότητας υποβολής ως βασικού κριτηρίου για την ένταξη στο «Εξοικονομώ» υπονομεύει το ίδιο το πρόγραμμα. Στερείται πλέον νοήματος από τη στιγμή που οι πόροι για την εξοικονόμηση ενέργειας είναι πλέον επαρκείς και όχι περιορισμένοι.
ΝΕΟ ΣΤΟ Α’ ΕΞΑΜΗΝΟ
Προφανώς για όλους αυτούς του λόγους και ενώ το τρέχον «Εξοικονομώ - Αυτονομώ» δεν έχει κλείσει ακόμη, το ΥΠΕΝ έσπευσε να προκηρύξει σύντομα και νέο κύκλο του προγράμματος. Θα βγει, όπως ανακοίνωσε ο κ. Χατζηδάκης στο πρώτο εξάμηνο του νέου έτους και με προϋπολογισμό άνω του 1 δισ. ευρώ. Ο νέος γύρος του «Εξοικονομώ - Αυτονομώ» έρχεται με ταχύτατες διαδικασίες και οι πληροφορίες θέλουν, δυστυχώς, να μην υπάρχουν ουσιώδεις διαφορές ως προς τα ποσοστά ενίσχυσης που ισχύουν για το τρέχον πρόγραμμα αλλά ούτε και για τους όρους και τις προϋποθέσεις συμμετοχής.
Να θυμίσουμε πως το πρόγραμμα για την Περιφέρεια Θεσσαλίας επρόκειτο να ξεκινήσει στις 9 Δεκεμβρίου, αλλά μετά τις αντιδράσεις που προκλήθηκαν από τοπικούς φορείς και τον τεχνικό κόσμο λόγω της κακής επιδημιολογικής κατάστασης με τον κορονοϊό και των πληγών που άφησε πίσω το χτύπημα του «Ιανού», η ημερομηνία ανοίγματος της πλατφόρμας ορίστηκε για τις 20 Ιανουαρίου 2021. Πάντως σε σχέση με τα προηγούμενα «Εξοικονομώ», η διαφορά του τρέχοντος προγράμματος είναι και η επιδότηση παρεμβάσεων που αφορούν στην «έξυπνη» διαχείριση της ενέργειας που καταναλώνουν οι κατοικίες. Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος της επίσημης διαδικτυακής πύλης του Προγράμματος https://exoikonomo2020.gov.gr.
ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΙΚΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
Το πρόγραμμα, για το οποίο το ενδιαφέρον στη Θεσσαλία είναι τεράστιο, περιλαμβάνει πέντε κατηγορίες κινήτρων (επιδοτήσεων) ανάλογα με το εισόδημα. Η χαμηλότερη εισοδηματική κατηγορία, δηλαδή με ατομικό εισόδημα 10.000 ευρώ ή οικογενειακό 20.000 ευρώ, επιχορηγείται με ποσό 65% επί της δαπάνης. Η επόμενη, με ατομικό 10.000-20.000 ευρώ ή οικογενειακό 20.000-30.000 ευρώ δικαιούται ενίσχυσης 55%. Όσοι έχουν ατομικό εισόδημα 20.000-30.000 ή οικογενειακό 30.000-40.000 μπορούν να τύχουν επιδότησης 50%. Αμέσως μετά ακολουθεί η κατηγορία των δικαιούχων με ατομικό εισόδημα 30.000-50.000 ή οικογενειακό 40.000-70.000, με ενίσχυση 45%. Και τέλος, η κατηγορία των δικαιούχων με ατομικό εισόδημα 50.000-90.000 ή οικογενειακό 70.000-120.000 ευρώ έχουν τη δυνατότητα επιχορήγησης 35%. Τα ποσοστά επιδότησης ανεβαίνουν κατά 10% (μπόνους Covid-19 το λαμβάνουν όλοι), υπάρχει η δυνατότητα πρόσθετου μπόνους 10% (ενεργειακό, αν ανέβει κατά τρεις κλίμακες ο βαθμός ενεργειακής αναβάθμισης). Άρα οι επιχορηγήσεις κινούνται από 45% έως 75% (με μπόνους Covid-19 που το παίρνουν όλοι), 55% έως 85% (με ενεργειακό μπόνους).
ΓΙΑ ΠΟΛΥΚΑΤΟΙΚΙΕΣ
Επίσης το πρόγραμμα περιλαμβάνει και δύο κατηγορίες ενίσχυσης για τις πολυκατοικίες, ανάλογα με το είδος των παρεμβάσεων. Έτσι οι ιδιοκτήτες διαμερισμάτων μπορούν να υποβάλλουν ως σύνολο την αίτηση «Τύπου Α» για κοινόχρηστες και μη κοινόχρηστες παρεμβάσεις και να λάβουν βασικό ποσοστό ενίσχυσης 60%, το οποίο μαζί με τα μπόνους (Covid-19 και ενεργειακό) να φτάσουν στο 80%.
Επίσης οι ιδιοκτήτες πολυκατοικίας που θέλουν να κάνουν ενεργειακή αναβάθμιση μόνο των κοινόχρηστων χώρων υποβάλλουν την αίτηση Τύπου Β και επιδοτούνται αρχικά κατά 60% οι δαπάνες τους συν 10% με το μπόνους Covid-19, φτάνοντας στο 70%.
ΟΙ ΕΠΙΛΕΞΙΜΕΣ ΔΑΠΑΝΕΣ
Οι εργασίες που επιχορηγούνται και υποδεικνύονται από τους Ενεργειακούς Επιθεωρητές είναι: Τα κουφώματα/συστήματα σκίασης/αερισμός, η θερμομόνωση, τα συστήματα θέρμανσης - ψύξης, τα συστήματα ζεστού νερού χρήσης, το φωτοβολταϊκό σύστημα, σύστημα αποθήκευσης ενέργειας, σημείο επαναφόρτισης ηλεκτρικού οχήματος, συσκευές διαχείρισης ενέργειας, αναβάθμιση φωτισμού (πολυκατοικίες), αναβάθμιση ανελκυστήρα (πολυκατοικίες). Οι ανώτατοι επιλέξιμοι προς επιδότηση προϋπολογισμοί δαπανών είναι οι 50.000 ευρώ για μονοκατοικία/μεμονωμένο διαμέρισμα/διαμέρισμα ως μέρος αίτησης σε πολυκατοικία τύπου Α και οι 80.000 ευρώ για αίτηση πολυκατοικίας τύπου Β.
Το ΥΠΕΝ διευκρινίζει ότι το απαιτούμενο από τις Πολεοδομίες (ΥΔΟΜ) πιστοποιητικό για να υποβληθεί η αίτηση υπαγωγής στο πρόγραμμα (βεβαίωση νομίμως εκδοθείσας οικονομικής άδειας ή βεβαίωση τακτοποίησης αυθαιρέτου) δεν είναι υποχρεωτικό στην παρούσα φάση και μπορεί να αντικατασταθεί από μία υπεύθυνη δήλωση, με σχετική αλλαγή που θα γίνει στο πληροφοριακό σύστημα. Η κατάθεση του πιστοποιητικού καθίσταται υποχρεωτική σε επόμενο βήμα της διαδικασίας, ως προϋπόθεση υπαγωγής. Για πληροφορίες - ερωτήσεις οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με το helpdesk του προγράμματος: 210 - 6241829, από 7 π.μ. - 9 μ.μ., Δευτέρα - Παρασκευή και στο mail: support exoikonomo2020.gr.
ΓΙΩΡΓΟΣ ΝΟΥΛΗΣ