κοιτάζει με θαυμασμό το παντοπωλείο της εποχής και η λαχτάρα είναι διάχυτη. Τόσο που βγαίνει από την παλιά φωτογραφία και κολλάει στα δάχτυλά σου. Αν τα φέρεις κοντά στη μύτη σου ίσως σου έρθουν αρώματα. Πράσινο σαπούνι και λάδι. Φέτα και αλλαντικά.
«Πώς ήταν η Λάρισα τότε και πώς είναι τώρα;».
Ερώτημα που μας βάζει σε μία μικρή διαδικασία αναζήτησης. Έχοντας υπό μάλης, το βιβλίο «Λάρισα, Εικόνες του χθες» που βασίζεται κυρίως σε φωτογραφίες του Τάκη Τλούπα γυρνάμε στην πόλη με έναν σκοπό. Να βρούμε μερικά σημεία και από τις ίδιες γωνίες λήψης να κάνουμε τη σύγκριση.
Ξεκινάμε από την είσοδο του Κηποθέατρου. Εκεί που το 1960 όλα ήταν λιτά και απέριττα, τώρα έχουν διαμορφωθεί με πεζοδρόμηση και σιντριβάνια. Στο βάθος διακρίνεται το κτίσμα καφέ – εστιατόριο που σε λίγο καιρό θα είναι αγνώριστο αφού θα ανακαινιστεί. Περνάμε από τη γέφυρα του Αλκαζάρ και για να την παρατηρήσουμε στεκόμαστε στο ίδιο σημείο της οδού Δωροθέου, με αφορμή μια φωτογραφία πριν από 70 χρόνια. Οι βάσεις της γέφυρας και το καμπαναριό του Αγίου Αχιλλίου είναι εκεί για να θυμίζουν πως πρόκειται για το ίδιο μέρος. Όλα τα υπόλοιπα έχουν αλλάξει. Το πράσινο πλημμύρισε τις όχθες και τα κτίσματα τους δρόμους.
Περνάμε από την οδό Κύπρου και στεκόμαστε στη γωνία με την Ερμού. Εκεί που βρίσκεται κατάστημα με ρούχα, το 1945 λίγο μετά την κατοχή, μέσω της φωτογραφίας παρατηρούμε δημοτικούς υπαλλήλους της εποχής να κάνουν έργα για το πεζοδρόμιο. Πίσω ένα κατάστημα που επιδιόρθωνε ρούχα, ενώ μια ανάσα από εκεί ένας νεαρός συζητάει με μία κοπέλα. Ίσως να τη φλερτάρει διορθώνοντας λίγο το μαλλί του… Ο έρωτας ακόμα και στα χρόνια των κακουχιών δεν στέρεψε.
Λίγα μέτρα πιο κάτω, στη γωνία των οδών Κύπρου και Ολύμπου σταματάμε στο περίπτερο να πάρουμε τσιγάρα. Ανοίγουμε το βιβλίο και μεταφερόμαστε στο 1950. Ένα ομιχλώδες πρωινό της εποχής θα έβλεπες μόνο στρατιωτικά οχήματα και λάσπη στον δρόμο.
Κοιτάζουμε διαγώνια και αντικρίζουμε το Γενί Τζαμί. Στεκόμαστε στην άκρη της πλατείας που φέρει το όνομα του πρώην δημάρχου Αγαμέμνονα Μπλάνα. Πριν από πολλές δεκαετίες ο μιναρές του ήταν από τα πιο ψηλά κτίσματα. Σήμερα είναι απλά σφηνωμένος ανάμεσα σε πολυκατοικίες. Σιγαρέτα από το Αγρίνιο σε μια διαφήμιση στο τοιχίο… Ένας περαστικός γυρίζει για φαγητό στο σπίτι. Μάλλον όσπρια του έχει ετοιμάσει η σύζυγος. Πού χρήματα για κρέας εκείνα τα χρόνια.
Γυρίζουμε στους πεζόδρομους της πόλης. Διασχίζουμε την οδό Ασκληπιού και στο ύψος της οδού Παπακυριαζή σταματάμε. Είναι η πλατεία Ταχυδρομείου. Απέναντι από την Ιατρική Σχολή βρίσκονται καφετέριες. Πίνουμε έναν καφέ στο κατάστημα Undo καθώς εκεί βρισκόταν το σπίτι του Κατσίγρα. Αυτού του σπουδαίου άνδρα της πόλης. Δίπλα μας, μία κυρία που παραγγέλνει «φρέντο καπουτσίνο με μαύρη». Ίσως να μην την απασχολεί το ιστορικό του κτιρίου, παρά το γεγονός πως όπως λέει στο τηλέφωνο, ο γιος της θέλει να σπουδάσει ιατρική…
Λίγα μέτρα πιο κάτω επί της οδού Ρούσβελτ βρίσκεται η είσοδος της Στρατολογίας. Εκεί που κάποτε ήταν η είσοδος του Διοικητηρίου του Β’ Σώματος Στρατού. Στη γωνία με την Πατρόκλου ένα γλυπτό κάνει τη διαφορά κι ο φοίνικας να αντικαθιστά τη σιδερένια κολώνα.
Βγαίνοντας από το Κέντρο βλέπουμε ένα εκκλησάκι στην οδό Καραθάνου στη διασταύρωση με την οδό Λογιωτάτου. Το 1960 δεν υπήρχε τίποτα άλλο τριγύρω και μπορούσες άνετα να δεις την εκκλησία της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος που βρίσκεται στην 1η Στρατιά. Τώρα το μόνο που βλέπεις είναι ένα παράνομα παρκαρισμένο αυτοκίνητο ενός βιαστικού…
Πριν κλείσουμε το βιβλίο διαβάζουμε το σημείωμα του πρώην δημάρχου της πόλης, Αριστείδη Λαμπρούλη που αναφέρει μεταξύ άλλων ότι: «Η φωτογραφία είναι ποίηση. Αλλά και ιστορία παγιδευμένη στο κλάσμα ενός δευτερολέπτου».
Είναι αυτά τα δευτερόλεπτα που σε κάνουν να νιώθεις πως βρίσκεσαι μέσα σε μία άμαξα και κάνεις βόλτα στην πολιτεία του Αγήνορα Αστεριάδη. Σε μία τόσο δική μας Λάρισα…
