Του Γιώργου Ρούστα
Το σήριαλ του καλοκαιριού και το σημείο της μετωπικής σύγκρουσης της συγκυβέρνησης με σύσσωμη την αντιπολίτευση αποτελεί το περίφημο νομοσχέδιο για την «μικρή ΔΕΗ», το οποίο θα συζητηθεί στο Α΄θερινό τμήμα της Βουλής.
Η απεργία των εργαζομένων της ΔΕΗ κηρύχθηκε παράνομη, διακοπές ρεύματος δεν έγιναν, αλλά όλα δείχνουν ότι τίποτα δεν έχει τελειώσει σε επίπεδο πολιτικών συσχετισμών και σχετικών -με την απελευθέρωση της αγοράς ενέργειας- εξελίξεων.
Τι περιλαμβάνει το πακέτο της μικρής ΔΕΗ και πόσο επηρεάζει την περιοχή μας; Με βάση τα όσα έχουν ανακοινώσει κυβέρνηση και η αντιπολίτευση μαζί με την ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ, ισχύουν τα εξής:
- Γιατί πωλείται η «μικρή ΔΕΗ»: Καταρχήν η δημιουργία της μικρής ΔΕΗ και εν συνεχεία η πώληση της σε ιδιώτες αποτελούσε προαπαιτούμενο για την χώρα μας, ώστε οι δανειστές να εκταμιεύσουν την επόμενη δόση. Οι δανειστές κινούμενοι σταθερά στη γραμμή της πλήρους απελευθέρωσης των πάντων, χαρακτήρισαν μείζονος σημασίας την πώληση μέρους της ΔΕΗ.
Η κυβέρνηση στην προσπάθεια της να καθησυχάσει εργαζόμενους και καταναλωτές, δηλώνει με κατηγορηματικό τρόπο ότι «για τους πρώτους δεν θα υπάρξουν απολύσεις, ούτε μειώσεις μισθών και για τους δεύτερους ότι ο ανταγωνισμός που θα δημιουργηθεί θα ρίξει τα τιμολόγια. Επικαλείται δε για παράδειγμα όσα συνέβησαν στον τομέα των τηλεπικοινωνιών, στον οποίο πράγματι η είσοδος ιδιωτών έριξε τις τιμές και βελτίωσε τις παρεχόμενες υπηρεσίες. Το ζήτημα είναι αν για να επιτευχθούν τα παραπάνω πρέπει να εκποιηθεί μέρος της εθνικής μας περιουσίας ή θα μπορούσε να επιλεγεί και η εξεύρεση ενός στρατηγικού επενδυτή (μάνατζμεντ), ο οποίος θα εκσυγχρόνιζε την επιχείρηση. Όπως μαρτυρούν και οι βουλευτές της συγκυβέρνησης «αυτό θα μπορούσε να επιτευχθεί στο παρελθόν, όταν είχαμε χρόνο και δυνατότητα διαπραγμάτευσης. Τώρα, εν μέσω μνημονίου, δεν υπάρχουν περιθώρια ελιγμών.
Η νέα εταιρία έχει ακριβώς τις ίδιες υποχρεώσεις, με αυτές της ΔΕΗ, όσον αφορά στα εργασιακά και ασφαλιστικά δικαιώματα του προσωπικού που θα μεταφερθεί στη «μικρή ΔΕΗ». Εξακολουθούν να ισχύουν οι ίδιες συλλογικές συμβάσεις και ο ίδιος κανονισμός προσωπικού και υπάρχουν οι ίδιες διασφαλίσεις για τα συνταξιοδοτικά δικαιώματα. Επίσης οι εργαζόμενοι των δύο εταιρειών μπορούν να μετέχουν στην ίδια ομοσπονδία.
- Τι αλλάζει στην περιοχή μας: Όπως είναι γνωστό η «μικρή ΔΕΗ» θα εισφέρει παραγωγικό δυναμικό ισχύος 2.768MW που θα προέρχονται από τις δύο λιγνιτικές μονάδες του Αμυνταίου και της Μελίτης, από τα υδροηλεκτρικά έργα του Νέστου, της Έδεσσας και του Πουρναρίου στον Άραχθο ποταμό και από τα ορυχεία των περιοχών Αμύνταιο, Κομνηνών, Κλειδί, Βεύης, Μελίτη και Λακκά.
Το γεγονός ότι στη συζήτηση που θα διεξαχθεί στο Α΄ θερινό τμήμα της Βουλής συμμετέχουν κυρίως βουλευτές που δεν προέρχονται από τις λεγόμενες «επικίνδυνες» εκλογικές περιφέρειες, όπου η πίεση των τοπικών κοινωνιών είναι αφόρητη, δηλαδή από την Κοζάνη, τη Φλώρινα, ή την Κομοτηνή αποδεικνύει και την ανησυχία της κυβέρνησης για την έκβαση της υπόθεσης. Προφανώς βουλευτές που θεωρούνταν «επικίνδυνοι» για ανταρτοπόλεμο, αποφασίστηκε να συμμετέχουν στα άλλα θερινά τμήματα της Βουλής.
Όσον αφορά στον νομό Λάρισας στη συζήτηση για τη «μικρή ΔΕΗ» θα μετέχουν οι βουλευτές Φιλ. Σαχινίδης, Χρ. Κέλλας, Θ. Ψύρρας και Χρυσ. Αλεξόπουλος. Οι δύο πρώτοι βουλευτές έχουν καθησυχάσει, σε ανύποπτο χρόνο την τοπική κοινωνία ότι δεν τίθεται θέμα αξιοποίησης του λιγνίτη στην Ελασσόνα, ενώ σύμφωνα με άλλους Θεσσαλούς βουλευτές της συγκυβέρνησης «δεν υπάρχει θέμα ούτε με την ιδιωτικοποίηση της λίμνης Πλαστήρα, ούτε και του Ταυρωπού στην Καρδίτσα».
Από την πλευρά τους οι βουλευτές της αντιπολίτευσης αναφέρουν πως «στο επίμαχο νομοσχέδιο μπορεί να μην προβλέπεται το άνοιγμα νέων λιγνιτικών μονάδων, παρά μόνο η παραχώρηση των υφιστάμενων, αλλά γενικότερα στις μνημονιακές υποχρεώσεις της χώρας προβλέπεται η αξιοποίηση νέων λιγνιτορυχείων, θέμα που αγγίζει την Ελασσόνα. Με την παραχώρηση των υφιστάμενων μονάδων στους ιδιώτες, τους ανοίγεις την όρεξη για να διεκδικήσουν περισσότερα κομμάτια. Δεν αποκλείεται το θέμα των νέων μονάδων λιγνίτη ή ακόμη και νέων υδροηλεκτρικών μονάδων παραγωγής ρεύματος να συζητηθεί στο νομοσχέδιο για τους αιγιαλούς. Όπως και να χει, είμαστε σε επιφυλακή».
Επίσης οι κυβερνώντες καθησυχάζουν τον αγροτικό κόσμο του θεσσαλικού κάμπου, τονίζοντας πως στο νομοσχέδιο ορίζεται σαφώς ότι «διασφαλίζεται το δικαίωμα των τοπικών κοινωνιών, των αγροτών για παράδειγμα να μπορούν να χρησιμοποιούν την άρδευση, τους υδάτινους πόρους από τις υδροηλεκτρικές μονάδες της ΔΕΗ χωρίς να μπορεί κανείς ιδιώτης να πει «όχι». Εξυπηρετείται λοιπόν ο αγροτικός κόσμος της χώρας που είχε μια εύλογη ανησυχία και του είχαν δημιουργήσει ένα ανύπαρκτο φόβο. Θα διασφαλίζεται απολύτως το δικαίωμα του αγροτικού κόσμου γιατί αυτά τα θέματα τα λύνει η ΡΑΕ, τα λύνει η Γενική Γραμματεία Υδάτων και τέλος, τα λύνει η κάθε Περιφέρεια».
- Τα ερωτηματικά: Σύμφωνα με την κυβέρνηση διασφαλίζονται οι θέσεις των εργαζομένων, καθώς αυτοί που θα ενταχθούν στη «μικρή ΔΕΗ», θα διατηρήσουν τις ισχύουσες συλλογικές συμβάσεις, όλα τ’ ασφαλιστικά τους δικαιώματα και δεν θα απολυθούν. Το ερώτημα είναι πως θα μπορέσει ο ιδιώτης να γίνει ανταγωνιστικός, εάν δεσμεύεται από τέτοιους όρους, που παραπέμπουν στις εποχές του σκληρού δημόσιου τομέα.
Ακόμη η κυβέρνηση υποστηρίζει ότι τα χρήματα τα οποία θα καταβάλει ο επενδυτής κατά την πώληση του 30% θα πάνε στη μεγάλη ΔΕΗ - κι όχι στο ΤΑΙΠΕΔ όπως υποστηρίζει η αντιπολίτευση-, για να υπάρξουν νέες επενδύσεις και να μπορεί να ισχυροποιηθεί και να εκσυγχρονιστεί η ΔΕΗ.
Ωστόσο ακόμη και χθες κόμματα της αντιπολίτευσης καλούσαν την κυβέρνηση «να πει την αλήθεια στον ελληνικό λαό. Η ΔΕΗ δεν πωλείται για εθνικό συμφέρον αφού οι εισπράξεις, με εντολή της τρόικας, θα δοθούν στους δανειστές και τα ελληνικά νοικοκυριά θα χτυπηθούν από τις νέες αυξήσεις που θα επιβάλουν τα καινούργια αφεντικά της ηλεκτροδότησης σε συμπαιγνία με την υποτιθέμενη ανεξάρτητη Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας».
Τα κριτήρια μεταφοράς πελατών στη «μικρή ΔΕΗ» θα εξειδικευτούν ακόμα περισσότερο στο νομοσχέδιο, αν χρειαστεί, ώστε να είναι ξεκάθαρο ότι το «μείγμα καλών και κακών» πελατών θα είναι ανάλογο μεταξύ των δύο εταιριών. Δηλαδή η νέα εταιρία θα πάρει μικρούς και μεγάλους πελάτες, και καλοπληρωτές και κακοπληρωτές, ακριβώς όπως έχει η ΔΕΗ. Η αξιωματική αντιπολίτευση αντίθετα αναφέρει πως θα έχουμε μια νέα ΑΤΕ, όπου η δημόσια κράτησε το δύσκολο κομμάτι και ο ιδιώτης έλαβε το φιλέτο, δηλαδή θα δημιουργηθεί η καλή και η κακή ΔΕΗ.
Η κυβέρνηση δεσμεύεται ότι τα δίκτυα παραμένουν στον έλεγχο του κράτους, (ανήκουν σε άλλη ξεχωριστή εταιρία, τον ΔΕΔΔΗΕ, τον Διαχειριστή του Δικτύου, ο οποίος δεν αποκρατικοποιείται) καθώς με την είσοδο του νέου επενδυτή στον ΑΔΜΗΕ, τον Διαχειριστή του Συστήματος, το ελληνικό δημόσιο διατηρεί την καταστατική μειοψηφία.
Η αντιπολίτευση υποστηρίζει ότι αποκρατικοποιούνται με τη «μικρή ΔΕΗ» και τα «δίκτυα πόλεως».
Σχετικά με τα αιτήματα των αγροτών για τη μείωση του κόστους του αγροτικού ρεύματος, η αντιπολίτευση θεωρεί πως «με την ιδιωτικοποίηση του ΑΔΜΗΕ, ανοίγει ο δρόμος και για την πώληση υδροηλεκτρικών σταθμών, ενώ εάν υιοθετηθούν και οι προτάσεις της ΡΑΕ για την αύξηση του τέλους ΑΠΕ, από το Μάρτιο τα τιμολόγια ρεύματος για αγροτικές εκμεταλλεύσεις θα είναι εξόχως “φουσκωμένα”.
Τέλος η κυβέρνηση τονίζει ότι θα διατηρηθεί το Κοινωνικό Οικιακό Τιμολόγιο (ΚΟΤ), αφού η Κοινωνική Πολιτική δεν ασκείται από τη ΔΕΗ ή άλλους συμμετέχοντες στην αγορά αλλά από το κράτος, ανεξαρτήτως προμηθευτή ηλεκτρικής ενέργειας. Το ΚΟΤ δεν αποτελεί εργαλείο της ΔΕΗ, αλλά εργαλείο της Πολιτείας. Η αντιπολίτευση αντιτείνει πως με τον ιδιώτη θα είναι τέτοια η γραφειοκρατία που θα χρειαστεί πολύς κόπος μέχρι να δει ο ενδιαφερόμενος το χρώμα του χρήματος.
