ΦΑΡΣΑΛΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Αχ. Μπακαλέξη
Στο Δήμο Φαρσάλων παραχωρήθηκε πριν λίγο καιρό από τις διευθύντριες του αρχαιολογικού προγράμματος του Κάστρου της Καλλιθέας Margriet Haagsma και Σοφία Καραπάνου, το ομοίωμα ενός αρχαίου αργαλειού, με σκοπό να εμπλουτίσει την αρχαιολογική έκθεση «Ματιές σε μια αρχαία πόλη - το Κάστρο της Καλλιθέας» που στεγάζεται μόνιμα στο Πολιτιστικό Κέντρο Φαρσάλων.
Σύμφωνα με την επιμελήτρια της έκθεσης κ. Βάσω Νούλα, πρόκειται για την αναπαράσταση ενός κάθετου αργαλειού της ελληνιστικής εποχής με υφαντικά βάρη (αγνύθες) στην οποία χρησιμοποιήθηκαν σαράντα αυθεντικές αρχαίες πήλινες αγνύθες που βρέθηκαν στο κτίριο 10 του Κάστρου της Καλλιθέας, διαταγμένες σε δύο σειρές.
Είναι σημαντικό και αξίζει εμφατικά να τονιστεί ότι μετά από αρκετές ανασκαφικές περιόδους στη θέση Κάστρο Καλλιθέας, που ταυτίζεται με την αρχαία πόλη της Αχαΐας Φθιώτιδας Πεύμα, έχει βρεθεί ένας από τους μεγαλύτερους αριθμούς συγκέντρωσης αγνυθών στην Ελλάδα, που φθάνουν περί τις 230 (ξεπερνώντας ακόμη και τον αριθμό των αγνυθών που είχαν βρεθεί στην Ολυνθο) και καταδεικνύουν την ύπαρξη μιας δραστήριας οικοβιοτεχνίας που βασιζόταν στο μαλλί, την επεξεργασία και την μεταποίησή του.
Ορισμένες από τις αγνύθες που χρησιμοποιήθηκαν σ΄ αυτό το project πειραματικής αρχαιολογίας είναι μέρος μιας ομάδας υφαντικών βαρών που ανακαλύφθηκε σε σειρά μέσα στο κτίριο 10, υποδηλώνοντας την ύπαρξη αργαλειού στην συγκεκριμένη θέση. Οι αγνύθες που χρησιμοποιήθηκαν είναι όλες δισκοειδούς τύπου. Εχουν επιλεγεί με βάση την ομοιομορφία τους στο βάρος, ούτως ώστε να τεντώνουν καλύτερα τα στημόνια και η διαδικασία της ύφανσης να καθίσταται αποτελεσματικά.
Ο αργαλειός κατασκευάστηκε με την χρήση τεχνικών και μετρήσεων της αρχαιότητας. Το σχέδιό του έχει βασιστεί σε παραστάσεις αργαλειών και υφαντικών βαρών σε αγγεία και επιτύμβιες στήλες, καθώς επίσης και σε περιγραφές κειμένων, ειδικά εκείνων του ομήρου και του Νόννου.
Το βάρος με το μέγεθος της κλωστής βασίζεται σε εκτιμήσεις με βάση τα αδράχτια που βρέθηκαν επίσης στο κτίριο 10. Ο χρωματισμός των κλωστών επετεύχθηκε από βαφές που προήλθαν από κρεμμύδια, τεχνική συνηθισμένη στους αρχαίους Θεσσαλούς. Το ύφασμα που εκτίθεται υφάνθηκε χρησιμοποιώντας διαδικασίες και κυματιστά σχέδια που παρατηρούνται σε σωζόμενες κομμάτια υφάσματος που έχουν βρεθεί σε άλλες αρχαιολογικές θέσεις. Κατασκευάστηκε από τον John Mandersheia του Πανεπιστημίου της Alberta του Καναδά, ως μέρος εργασίας για το Κέντρο της Καλλιθέας κατά την περίοδο του 2014.
Ο Δήμαρχος Φαρσάλων κ. Αρης Καραχάλιος δήλωσε στην «Ε» τα εξής: «Αισθάνομαι ικανοποιημένος που ένας τόσο σημαντικό αντικείμενο περιήλθε στο Δήμο Φαρσάλων και ευχαριστώ θερμά τις Margriet Haagsma και Σοφία Καραπάνου με τις οποίες, μέσα από αισθήματα αμοιβαίας εκτίμησης και φιλίας, εδραιώσαμε την βάση μιας αγαστής, γόνιμης και συνεχώς εξελισσόμενης συνεργασίας.
Το ομοίωμα του αρχαίου αργαλειού με τα αυθεντικά αρχαία υφαντικά βάρη θα αποτελέσει πολύτιμο έκθεμα της έκθεσης της Καλλιθέας και θα μας δώσει επιπλέον την ευκαιρία να οργανώσουμε ενδιαφέροντα εκπαιδευτικά προγράμματα για τους μαθητές των σχολείων του Δήμου, με πολλαπλασιαστικά οφέλη για όλους».
