Του Γιώργου Νούλη
Η εικόνα είναι λίγο-πολύ γνωστή... Η εφημερίδα ανά χείρας, ώρες ατέλειωτες σε δρόμους και συνοικίες, κινητά τηλέφωνα που παίρνουν "φωτιά" και η κουρασμένη φωνή «γεια σας για το διαμέρισμα της αγγελίας καλώ...».
Η αγωνία για τις βάσεις και την εισαγωγή στα ανώτατα και ανώτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας μπορεί να έλαβε τέλος, αλλά από σήμερα αρχίζει ένας νέος αγώνας για χιλιάδες οικογένειες... Αυτός, της αναζήτησης φοιτητικής στέγης, ένας πραγματικός "μαραθώνιος»...
Στυλό, μπλοκάκι, κινητό, εφημερίδα, εμφιαλωμένο νερό και... ποδαρόδρομος, συνθέτουν την κλασική και διαχρονική συνταγή για την αναζήτηση του κατάλληλου σπιτιού για να στεγάσει τα όνειρα και τις προσδοκίες του νέου σπουδαστή. Τέτοιες εικόνες θα αναπαράγονται καθημερινά στη Λάρισα αλλά και στις υπόλοιπες φοιτητουπόλεις της χώρας, μιας και η αναζήτηση σπιτιού μπορεί να είναι ως διαδικασία... ευχάριστη, αλλά δεν είναι και εύκολη, και για τους προνοητικούς, πριν ακόμη αρχίσουν οι εγγραφές στα εκπαιδευτικά ιδρύματα, το πρώτο μέλημα.
Στη Λάρισα, η έρευνα για τα φοιτητικά σπίτια είχε ξεκινήσει, από όσους τουλάχιστον είχαν επιλογή τις σχολές της πόλης, αμέσως μετά την ανακοίνωση των βαθμολογιών, αλλά η αναζήτηση στέγης, λογικά, θα κορυφωθεί εντός των ημερών.
Το γενικό συμπέρασμα, από μια πρώτη έρευνα αγοράς, είναι ότι οι οικογένειες των επιτυχόντων σπουδαστών στη Λάρισα μπορούν να ξεκινήσουν την αναζήτηση χωρίς άγχος καθώς υπάρχει επάρκεια διαμερισμάτων και μάλιστα σε καλές τιμές. Η οικονομική κρίση έχει διαφοροποιήσει τα δεδομένα της αγοράς και το ύψος των ενοικίων δεν "τρομάζει".
Η πρακτική βέβαια παλιότερων ετών, που ήθελε αρκετούς γονείς να προτιμούν την αγορά και όχι την ενοικίαση φοιτητικής κατοικίας, ως επενδυτική κίνηση, έχει απαξιωθεί έστω και αν η αγορά μιας μεταχειρισμένης γκαρσονιέρας σήμερα στη Λάρισα είναι φθηνότερη από ένα καινούργιο αυτοκίνητο. Σαφέστατα πάντως και καθώς οι απαιτήσεις όλων στρέφονται γύρω από ένα φθηνό και καλό σπίτι, όσες οικογένειες δεν έχουν την ευχέρεια να αφιερώσουν χρόνο στην αναζήτηση σπιτιού, η συνδρομή των μεσιτών είναι πάντα μια καλή λύση. Ειδάλλως, με καλή διάθεση και υπομονή, ας οργανώσουν την αναζήτηση και ας ξεκινήσουν...
Η ΕΙΚΟΝΑ ΤΩΝ ΕΝΟΙΚΙΩΝ
Αυτό που πρωτίστως πρέπει να επισημανθεί είναι ότι η Λάρισα διαθέτει πολλά και φθηνά σπίτια για φοιτητές.
* Υπάρχουν και καινούργια -νεόδμητα σπίτια και παλαιά, καλά συντηρημένα τα οποία στην πλειονότητά τους έχουν ανακαινισθεί, είναι φρεσκοβαμμένα και έχουν ατομική θέρμανση φυσικού αερίου. Η θέρμανση παίζει σημαντικό ρόλο καθώς είναι ένα από τα βασικά κριτήρια επιλογής σπιτιού από τους φοιτητές, μιας και μειώνει το συνολικό κόστος εξόδων.
* Υπάρχουν και διαμερίσματα επιπλωμένα, με την έννοια ότι ο φοιτητής μπορεί να βρει, τα σημαντικότερα για τον οικιακό εξοπλισμό του (όπως επίπλωση και ηλεκτρικά σκεύη).
* Το ύψος της μίσθωσης δεν έχει διαφοροποιηθεί σε σχέση με πέρυσι. Τα ενοίκια δηλαδή παραμένουν σταθερά και σε γενικές γραμμές φθηνότερα, συγκριτικά με άλλες φοιτητικές πόλεις. Το ενοίκιο διαμορφώνεται πάντως ανάλογα με τα τετραγωνικά του σπιτιού, με την περιοχή στην οποία βρίσκεται και γενικά με τα πλεονεκτήματα που παρέχει.
* Οι κατοικίες που προσφέρονται στους φοιτητές κατά κανόνα είναι μικρές. Δηλαδή γκαρσονιέρες 30 – 40 τ.μ. (υπνοδωμάτιο, κουζίνα, μπάνιο) και δυάρια 50 - 60 τ.μ., με ένα υπνοδωμάτιο, σαλόνι, κουζίνα. Υπάρχουν βεβαίως προς διάθεση και τριάρια με δύο υπνοδωμάτια, τα οποία κυρίως τα προτιμούν όσοι επιλέγουν τη συγκατοίκηση.
* Τα φοιτητικά σπίτια του κέντρου και γύρω από το εμπορικό της κέντρο είναι στην πλειονότητά τους παλαιά ενώ στις περιοχές που βρίσκονται κοντά στο ΤΕΙ Λάρισας (Φιλιππούπολη, Νεάπολη, Άγιος Θωμάς, Λιβαδάκι), μπορούν να βρεθούν και νεόδμητα.
* Φοιτητής που θέλει να αναζητήσει στέγη στο κέντρο ή κοντά σε στάση λεωφορείων του ΤΕΙ καλό είναι να βιαστεί. Υπάρχουν μάλιστα περιοχές, ολόκληρα οικοδομικά τετράγωνα, γύρω από το εμπορικό κέντρο της Λάρισας και κυρίως γύρω από την κεντρική στάση των ΤΕΙ, στην πλατεία Εβραίων, όπου έχουν εξελιχθεί σε φοιτητικές, με αποτέλεσμα τα σπίτια να νοικιάζονται ευκολότερα και νωρίτερα.
* Σύμφωνα με τον διευθυντή του μεσιτικού γραφείου της REMAX κ. Κων. Κολοβό, αλλά και ιδιοκτήτες ακινήτων, οι τιμές ενοικίασης κυμαίνονται από 150 έως 340 ευρώ. Ενδεικτικά, οι τιμές σε γκαρσονιέρες διαμορφώνονται κατά μέσο όρο από 150 -200 ευρώ, ανάλογα πάντα με την περιοχή και τα πλεονεκτήματα του σπιτιού. Το ενοίκιο στις παλιές γκαρσονιέρες, άνω των 20 ετών, κυμαίνεται από 150 έως 170 ευρώ, ενώ στις καινούργιες αλλά και στις ανακαινισμένες κυμαίνεται από 180 έως 200 ευρώ. Στα δυάρια οι τιμές διαμορφώνονται από 200 -270 ευρώ και στα τριάρια η τιμή από 280 έως 350 ευρώ. Στα επιπλωμένα διαμερίσματα, η τιμή είναι 300 με 320 ευρώ αλλά δεν είναι πολλά. Η πλειοψηφία των διαμερισμάτων που προσφέρονται είναι κενά.
* Τα «παζάρια» στην τιμή δεν έλειψαν ποτέ. Αλλά εξαρτάται και από το «προϊόν» που διατίθεται και στον χρόνο που προσφέρεται. Τα σπίτια που θα... μείνουν μετά το πέρας της αναζήτησης, θα είναι φθηνότερα αλλά ίσως να μην είναι όπως θα τα περιμένετε.
* Με την υπογραφή του συμβολαίου, συνήθως καταβάλλεται ένα ενοίκιο και ένα ακόμη ως εγγύηση. Δηλαδή με το κλείσιμο σπιτιού ο φοιτητής πληρώνει δύο συνολικά ενοίκια. Η καταβολή της εγγύησης δεν αποτελεί υποχρέωση του ενοικιαστή, που πηγάζει από το νόμο, αλλά έχει επικρατήσει, ως μισθωτική συνήθεια. Το ενοίκιο καταβάλλεται την ημερομηνία, που έχουν συμφωνήσει ιδιοκτήτης και ενοικιαστής.
* Το συμβόλαιο που θα υπογραφεί, δεν κατατίθεται στην Εφορία αλλά υποβάλλεται ηλεκτρονικά εντός 30 ημερών από την ημερομηνία σύναψής του.
Σε κάθε περίπτωση αυτό που πρέπει να γίνει κατανοητό είναι ότι υπάρχουν διαμερίσματα αρκετά, αλλά οι υποψήφιοι κυνηγοί ενός καλού και φθηνού σπιτιού, πρέπει να ξεκινήσουν την αναζήτηση εγκαίρως. Έτσι θα αποφύγουν να συμβιβαστούν και με τις ανάγκες και τις επιθυμίες τους... Άλλωστε η εξεύρεση του κατάλληλου διαμερίσματος και η επίτευξη μιας καλής συμφωνίας μεταξύ ενοικιαστή-ιδιοκτήτη δεν είναι πάντα αυτονόητα απότοκα της αναζήτησης. Πολλές ιστορίες έχουν κυκλοφορήσει για φοιτητές που έφυγαν... νύχτα, πριν λήξει το συμβόλαιο μίσθωσης ή για ιδιοκτήτες που διαρκώς δημιουργούσαν προβλήματα στους ενοικιαστές τους. Σε κάθε περίπτωση, τόσο ο ιδιοκτήτης -που «βάζει» την περιουσία του- όσο και ο ενοικιαστής -που δίνει τα χρήματά του- έχουν δικαιώματα αλλά και υποχρεώσεις.
ΤΙ ΝΑ ΠΡΟΣΕΞΕΤΕ
Με αφορμή την αναζήτηση φοιτητικής στέγης αυτή την περίοδο το Κέντρο Προστασίας Καταναλωτών (ΚΕ.Π.ΚΑ.), εφιστά την προσοχή σε «παγίδες» και συμβουλεύει τους νέους φοιτητές για τα εξής:
- Τα σπίτια, στο κέντρο των πόλεων, είναι κατά κανόνα παλαιότερα και πιο ακριβά, σε σχέση, με αυτά, που βρίσκονται, εκτός κέντρου. Ελέγχουμε την τοποθεσία του σπιτιού, τη γειτονιά και τι μας παρέχει αυτή (supermarket, τράπεζες, τακτική αστική συγκοινωνία, πρόσβαση στη σχολή κ.α.).
- Ελέγχουμε, καλά, το σπίτι, για να διαπιστώσουμε τυχόν βλάβες και να τις επισημάνουμε, στον ιδιοκτήτη, ώστε να τις διορθώσει, πριν αρχίσουμε να κατοικούμε, στο σπίτι. Μεγάλη προσοχή χρειάζεται, όταν αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις, με τον ιδιοκτήτη, για την ενοικίαση του σπιτιού.
* Στις μισθώσεις κατοικιών, το ύψος του μισθώματος διαμορφώνεται, ελεύθερα και δεσμεύει και τις δύο πλευρές. Η μίσθωση κατοικίας ισχύει, τουλάχιστον για τρία χρόνια και αν ακόμα έχει συμφωνηθεί μικρότερος ή αόριστος χρόνος. Αν ο συμβατικός χρόνος έχει καθοριστεί μικρότερος της τριετίας και δεν υπάρχει συμφωνία αναπροσαρμογής του μισθώματος, για τον υπόλοιπο χρόνο, το καταβαλλόμενο μίσθωμα αυξάνεται, ετησίως, κατά 75% του τιμαρίθμου του κόστους ζωής, που δίνει η Τράπεζα της Ελλάδος, για τους αμέσως προηγούμενους δώδεκα μήνες
* Δεν αποδεχόμαστε και δεν υπογράφουμε όρους, που δεν κατανοούμε ή με τους οποίους δε συμφωνούμε, απόλυτα. Σε πολλά συμβόλαια ενοικίασης, περιέχονται όροι δυσμενείς, για τους ενοικιαστές π.χ. «Εάν ο ενοικιαστής διακόψει τη μίσθωση, πριν τη συμφωνημένη λήξη της, υποχρεούται να καταβάλει όλα τα ενοίκια, μέχρι τη λήξη». Τέτοιους όρους τους διαγράφουμε.
* Ο ιδιοκτήτης έχει την υποχρέωση να παραδώσει, στον ενοικιαστή, την κατοικία κατάλληλη, για τη χρήση, που συμφωνήθηκε και να τη διατηρεί, κατάλληλα, κατά τη μίσθωση.
* Ο ενοικιαστής δεν ευθύνεται, για φθορές ή μεταβολές, που οφείλονται, στη συμφωνημένη χρήση. Έτσι ο ενοικιαστής μπορεί να διεκδικήσει να αναλάβει ο ιδιοκτήτης την υποχρέωση να κάνει, με δικά του έξοδα, τις απαραίτητες επισκευές στο σπίτι (π.χ. βάψιμο, επισκευή παραθύρων κ.λπ.), ώστε αυτό να είναι κατάλληλο, για να κατοικήσουμε, να αναλάβει ο ιδιοκτήτης την υποχρέωση να επισκευάζει, με δικά του έξοδα, τις βλάβες, που θα προξενούνται στο σπίτι, στο πλαίσιο της συνηθισμένης χρήσης του. Φυσικά, ο ιδιοκτήτης δεν είναι υποχρεωμένος να επιδιορθώνει ζημιές, που προκαλούνται λόγω κακής χρήσης του σπιτιού.
* Ο ενοικιαστής, κατά τη λήξη της μίσθωσης, έχει υποχρέωση να αποδώσει την κατοικία στην κατάσταση που την παρέλαβε.
* Εάν απευθυνθούμε, σε μεσιτικό γραφείο, προσέχουμε να είναι νόμιμο. Ο μεσίτης δικαιούται αμοιβή γι’ αυτό ρωτούμε ποια είναι η αμοιβή του, και καταβάλλουμε την αμοιβή μόνο αν ενοικιάσουμε το σπίτι που μας πρότεινε. Επομένως, πληρώνουμε, αφού υπογράψουμε το συμβόλαιο, με τον ιδιοκτήτη.
* Τα σπίτια τα επισκεπτόμαστε και τα ελέγχουμε, ημέρα. Πριν αποφασίσουμε να υπογράψουμε συμβόλαιο, ενημερωνόμαστε, για τα κοινόχρηστα τους λογαριασμούς του σπιτιού και όλα τα έξοδα, που θα επιβαρύνουν το σπίτι, πέραν του ενοικίου». Η καθυστέρηση καταβολής των δαπανών κοινοχρήστων έχει τα ίδια αποτελέσματα καθυστέρησης του ενοικίου...
ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΓΚΑΡΣΟΝΙΕΡΕΣ ΔΥΑΡΙΑ ΤΡΙΑΡΙΑ
ΚΕΝΤΡΟ - ΑΓ. ΝΙΚΟΛΑΟΣ 170-200 220-270 320-350
ΑΓ.ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ 160-200 220-270 320-350
ΝΕΑΠΟΛΗ 150-180 200-260 300-340
ΑΓ.ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ-ΑΓ.ΑΝΤΩΝΙΟΣ 170-200 220-250 320-340
ΝΕΡΑΪΔΑ 170-200 220-260 320-340
ΦΙΛΙΠΠΟΥΠΟΛΗ - ΛΙΒΑΔΑΚΙ 150-180 200-250 300-340
ΑΤΑ - ΑΓ.ΣΑΡΑΝΤΑ 150-180 230-260 320-340
ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΑ - ΑΓ. ΓΕΩΡΓΙΟΣ 150-170 200-230 300-330
ΑΝΘΟΥΠΟΛΗ - ΧΑΡΑΥΓΗ 150-180 200-230 300-330
ΑΜΠΕΛΟΚΗΠΟΙ 150-180 220-240 300-330
ΙΠΠΟΚΡΑΤΗΣ 150-180 200-230 300-330
ΑΓΙΟΣ ΘΩΜΑΣ 150-180 200-230 300-330
ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ 130-170 200-230 280-320
ΑΒΕΡΩΦ 150-180 220-250 320-340
