Αναλυτικά όσα δήλωσε στην «Ελευθερία της Δευτέρας»: «Τα τελευταία χρόνια, ο Δήμος Φαρσάλων έχει καταπιαστεί επιτυχώς, με φιλόδοξα και ουδόλως εύκολα εγχειρήματα που διαπερνούν και ξεπερνούν τους περιορισμούς και τις απαγορεύσεις, που το πληθυσμιακό του μέγεθος επιβάλλουν.
Σε αυτά τα απαιτητικά εγχειρήματα ανήκει η διοργάνωση του 2ου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου με θέμα «Ο Ομηρικός Αχιλλέας: διαχρονικές αντανακλάσεις στην τέχνη και τη γραμματεία», με την οποία, η γενέθλια πόλη, τα Φάρσαλα, αναφέρεται και τιμά το διαχρονικά κορυφαίο ηρωικό σύμβολο όλων των εποχών και όλων των λαών, τον Ομηρικό Αχιλλέα.
Σκοπός της διοργάνωσης του συνεδρίου υπήρξε απαρχής, η δημιουργία ενός, όσο το δυνατόν, πληρέστερου, θεμελιώδη τόμου μελετών που να αποτυπώνει το στίγμα του Αχιλλέα σε κάθε μορφή της γραμματείας και σε κάθε μορφή της τέχνης από την αρχαιότητα έως τη σύγχρονη εποχή. Ο επιδιωκόμενος στόχος, δίχως αμφιβολία επιτεύχθηκε, εάν αναλογιστεί κανείς ότι σ’ αυτήν την τριήμερη γιορτή για την επιστημονική κοινότητα και ασφαλώς για την ίδια την πόλη των Φαρσάλων, οι εισηγήσεις κάλυψαν 10 θεματικούς άξονες, ότι έλαβαν μέρος 53 εισηγητές από όλη την Ελλάδα και το εξωτερικό, οι περισσότεροι εκ των οποίων έγκριτοι επιστήμονες διεθνούς βεληνεκούς και ότι δημιουργήθηκε ένας σημαντικός επιστημονικός διάλογος μεταξύ της παλαιάς και της νέας γενιάς ερευνητών.
Κατά τις διεργασίες αυτού του διεπιστημονικού συνεδρίου, παρουσιάστηκαν όχι μόνο ένα μεγάλο εύρος θεμάτων αλλά και νέες απόψεις και ερμηνείες των σχετιζόμενων με τον Αχιλλέα θεμάτων, υψηλής επιστημονικής αξίας και σημασίας που διαφοροποιούν τα έως τώρα δεδομένα και ενεργοποιούν νέα πεδία επιστημονικής αναζήτησης: Καταρχάς, αναδείχθηκε με τον πλέον εμπεριστατωμένο τρόπο, η πολύπτυχη οντότητα του Αχιλλέα. Για τους περισσότερους, ο Αχιλλέας υπήρξε πρότυπο ηρωισμού, ο ιδανικός ήρωας που υπερασπίζεται και υπηρετεί παραδειγματικά τις αρχές και τα ιδανικά του. Αυτό που έγινε γνωστό τώρα είναι ότι ο Αχιλλέας, εκτός από πολεμιστής, ήταν φημισμένος μουσικός και με αυτή την ιδιότητα προβλήθηκε, κατά κόρον, στην ύστερη αρχαιότητα και στη ρωμαϊκή εποχή. Διδάχθηκε όμως, και τις αρχές της ιατρικής και πολλάκις στα έπη αναλαμβάνει τον ρόλο του θεραπευτή. Σημαντικότατο στοιχείο, που προβλήθηκε στο συνέδριο των Φαρσάλων, είναι ότι ο Αχιλλέας αποθεώθηκε και λατρεύτηκε ως θεός. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαιτέρως σημαντικό διότι μόνον ο Αχιλλέας από τους αρχαίους ήρωες λατρεύεται ως θεός ισάξιος των Ολύμπιων, σε όλη τη λεκάνη της Μεσογείου και όχι απλά ως ήρωας τοπικής εμβέλειας. Στα κορυφαία στοιχεία που αναδείχθηκαν είναι τα αρχαιολογικά και γραμματειακά δεδομένα της άγνωστης Λεύκης Νήσου στον Εύξεινο Πόντο, τον τόπο μεταθανάτιας ζωής και λατρείας του Αχιλλέα, της Νήσου των Μακάρων. Επιπλέον, παρουσιάστηκε και η άποψη κορυφαίων επιστημόνων, όπως ο Μιχαήλ Σακελλαρίου, ότι ο Αχιλλέας πριν γίνει ήρωας του έπους είχε ήδη λατρευτεί ως υδάτινη θεότητα. Τεράστιο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι ετυμολογικές αναλύσεις του ονόματος του Αχιλλέα που σηματοδοτούν και διαφορετικές ερμηνευτικές προσεγγίσεις των ιστορικών δεδομένων: σημαίνει το όνομα του Αχιλλέα αυτός που νίκησε τον θάνατο ή ο κύριος των υδάτων. Ο διάσημος θολωτός τάφος των Φαρσάλων δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται μόνο ως ταφικό μνημείο ηγεμονικής οικογένειας της Φαρσάλου της αρχαϊκής περιόδου, αλλά μέσα από σαφή αποδεικτικά στοιχεία, φάνηκε ότι πρέπει να χρονολογηθεί στα γεωμετρικά χρόνια και να συνδεθεί με τελετές προγονολατρείας. Σημαντικά είναι τα νομισματικά σύνολα με τη μορφή του Αχιλλέα, που παρουσιάστηκαν συγκεντρωμένα στο συνέδριο. Ο Αχιλλέας δεν είναι μόνο ένας ήρωας των αρχαίων επών, αλλά έγινε και πρωταγωνιστής λογοτεχνικών έργων της βυζαντινής περιόδου. Το πρότυπό του επιβιώνει στη βυζαντινή κοινωνία και ο θρύλος του αναπαράγεται. Στα βυζαντινά χρόνια επιπλέον, ο Αχιλλέας γίνεται και προφήτης του Χριστιανισμού και λατρεύεται από τους χριστιανούς. Η διαχρονική δύναμη του μύθου του Αχιλλέα αποτυπώνεται στον κολοσσιαίο ορειχάλκινο ανδριάντα του που στήθηκε το 1822 στο Hyde Park, ένα παγκόσμιο μνημείο με πολλαπλούς συμβολισμούς. Παρουσιάστηκε για πρώτη φορά ο Αχιλλέας ως brand name και οι τρόποι αξιοποίησής του για την τοπική ανάπτυξη.
Για τον Δήμο Φαρσάλων, η διοργάνωση του 2ου Διεθνούς Επιστημονικού Συνεδρίου, είναι ένα πολυσήμαντο γεγονός με πολλαπλά οφέλη, που αφήνει ουσιαστική παρακαταθήκη στον τόπο. Πρώτα από όλα, δημιούργησε πενήντα τρεις «πρεσβευτές» της πόλης ανά την Ελλάδα και το εξωτερικό, αν λάβει κανείς υπ’ όψιν του τα διθυραμβικά σχόλια των συμμετεχόντων, που εστάλησαν στην Οργανωτική Επιτροπή, πρόθυμους να υποστηρίξουν, με τις όποιες δυνάμεις τους, τον σχεδιασμό του πολιτιστικού έργου του Δήμου Φαρσάλων (ενδεικτικά βλπ. επιστολή Prof. Francesco La Torre και επιστολή Δρ. Σταύρου Γουλούλη). Δημιούργησε, επίσης, το θεμελιώδες πλαίσιο οργάνωσης της μελέτης του πολυδιάστατου και πολυεπίπεδου φαινομένου του Αχιλλέα σε μόνιμη και διαρκή βάση, αλλά επιπλέον, προσδιόρισε και τους τρόπους προσέγγισης και διαχείρισης του Αχιλλέα ως brand name, τρόπους που θα συμβάλλουν στην οικονομική ανάπτυξη του τόπου.
Ο Ομηρικός Αχιλλέας είναι ένα μεγάλο, διαχρονικό, διαφυλετικό, διαπολιτισμικό σύμβολο της ηρωικής ιδεολογίας, μια πολλαπλά σημαίνουσα οντότητα της αυγής της ελληνικής ιστορίας, με θρυλικές διαστάσεις, όχι μόνον ως μαχητής, αλλά και ως μουσικός, ως ιατρός και ως θεός. Ο Ομηρικός Αχιλλέας αποτελεί τον πυρήνα της μετέπειτα ύπαρξης της γενέθλιας πόλης του, των Φαρσάλων και είμαστε αποφασισμένοι να τον ξαναφέρουμε στο προσκήνιο».
ΦΑΡΣΑΛΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Γιώργου Γκαντέλου
