Του Κ. Γκιάστα
Ηλικιακή... απόσταση και μάλιστα μεγάλη είχε το «Ναι» από το «Όχι». Αυτό τουλάχιστον κατέγραψε η «Ε» χθες το πρωί μέσα από μια «δειγματοληψία» που έκανε σε ένα εκλογικό τμήμα. Από τη μια οι νεαροί. Ενθουσιώδεις, αντιδραστικοί, χωρίς φόβο και με εκλογικό πάθος για ανατροπή, ψήφισαν σε μεγάλο ποσοστό «Όχι». Τα έβαλαν με τα ιδιωτικά κανάλια και επέλεξαν τι θα δουν και τι θα διαβάσουνε στο ίντερνετ.
Από την άλλη οι ηλικιωμένοι. Με αγωνία για τη σύνταξη και για όλα όσα μόχθησαν και ίδρωσαν να αποκτήσουν. Είχαν τον χρόνο να δουν εκ των πραγμάτων περισσότερη τηλεόραση και να περιμένουν στις ουρές των ΑΤΜ αυτές τις ημέρες και σε μεγάλο ποσοστό προτίμησαν τη σιγουριά του «Ναι». Κάποιοι μίλησαν με ονοματεπώνυμο:
* Ο κ. Αθανάσιος Μαστοροδήμος είναι 75 ετών και κατάγεται από την Κρανιά Ελασσόνας. Έξω από το εκλογικό κέντρο βρίσκεται με τη σύζυγό του και μας λέει: «Ψηφίσαμε ανθρώπινα, δίκαια και ευρωπαϊκά. Αν φύγουμε από την Ευρώπη μένουμε μόνοι μας. Δεν είναι καλό πράγμα η μοναξιά. Όλα αυτά τα χρόνια βοηθηθήκαμε από την Ευρώπη» μεταφέροντας και την εμπειρία του από την Ευρώπη: «Πήγαμε στη Γερμανία και δουλέψαμε και δεν είναι τέτοιος λαός όπως τον παρουσιάζουν. Οι Γερμανοί μας προσέχουν. Όταν πήγα στην Ευρώπη μετανάστης βρήκαμε μια καλύτερη ζωή ως μετανάστες. Όταν μετέπειτα μπήκαμε στην ΕΟΚ άρχισε η ζωή μας να γίνεται καλύτερη. Με επιδοτήσεις και χρήματα και με την πρόοδο στις επιστήμες. Η Ευρώπη έφτασε σε σημείο να ανταγωνίζεται την Αμερική. Αυτά δεν τα ξεχνάμε».
Για το πώς ενημερωνόταν όλο αυτό το διάστημα τονίζει πως επέλεξε την τηλεόραση, τις εφημερίδες αλλά και συζητήσεις με φίλους.
* Ο κ. Βασίλης Δικόπουλος μπαίνει στο εκλογικό κέντρο μαζί με τον γιο του Κωνσταντίνο που δεν έχει το δικαίωμα ψήφου ακόμη. «Όχι» με τα δύο χέρια» μας λέει «και το κάνω για το μέλλον του» καθώς μας δείχνει τον απόγονό του.
Για το πότε αποφάσισε τι θα ψηφίσει, αναφέρει: «Από την πρώτη ημέρα που ανακοινώθηκε το δημοψήφισμα είχα πάρει την απόφασή μου» ενώ υπογραμμίζει πως «δεν επηρεάστηκα από τα κομματικά μου πιστεύω και τις πολιτικές πεποιθήσεις. Το είδα μεμονωμένα ως ένα ερώτημα και ο κόσμος έπρεπε να το δει έτσι». Όσον αφορά στον τρόπο ενημέρωσής του, την τελευταία εβδομάδα λέει: «Ενημερωνόμουν από τα ΜΜΕ αλλά πιστεύω πως έκαναν μεγάλη προπαγάνδα. Εμπιστευόμουν κυρίως τα κανάλια τα κρατικά. Πιστεύω πως μεγάλο ποσοστό των ανθρώπων επηρεάστηκαν από τα ΜΜΕ για να καταλήξουν σε μια απόφαση. Τα ιδιωτικά κανάλια ποντάρισαν πολύ στο κλείσιμο των τραπεζών και έπαιξαν αρκετά με τις ουρές στα ΑΤΜ. Εκεί χτύπησαν ένα μεγάλο ποσοστό στους συνταξιούχους».
* Ο 36χρονος Νίκος Λάλλας που εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα μας λέει: «Είχα αποφασίσει από την αρχή τι θα ψηφίσω. Το γνώριζα. Το είδα εκτός κομματικής ταυτότητας ως ένα μεμονωμένο ερώτημα και μόνο. Εδώ βέβαια σηκώνει πολλή συζήτηση καθώς ο καθένας το μεταφράζει όπως θέλει. Εγώ από τη δική μου την πλευρά το είδα και το σκέφτηκα και το αποφάσισα».
Για τον τρόπο με τον οποίο επέλεξε να ενημερώνεται όλο αυτό το διάστημα τονίζει: «Ενημερωνόμουν μέσω ίντερνετ και εφημερίδων αλλά λιγότερο από την τηλεόραση.
Πιστεύω ένα μικρό ποσοστό επηρεάστηκε από τα ΜΜΕ κατά τη διάρκεια της εβδομάδας. Οι περισσότεροι ή είχαν δική τους άποψη εξ αρχής ή τη διαμόρφωσαν από αυτά που πιστεύουν».
* Η κ. Σούλα Τσιτσικλή μόλις βγαίνει από το εκλογικό τμήμα στο οποίο έκανε χρήση του δικαιώματός της υπογραμμίζει πως επέλεξε να ψηφίσει το «Ναι» και μας το εξήγησε. Αρχικά αναφέρει πως «την απόφαση για το τι θα ψήφιζα την είχα πάρει ευθύς εξ αρχής με το άκουσμα του δημοψηφίσματος». Όσον αφορά στο πώς το επεξεργάστηκε «το απομόνωσα σαν ερώτημα και ζύγισα τα υπέρ και τα κατά. Ήμουν πάντα ενήμερη καθώς πάντα παρακολουθώ τις πολιτικές εξελίξεις. Φυσικά είδα το κείμενο το οποίο μετά καταργήθηκε και μετά πέσαμε σε άλλο πλαίσιο. Είδα, διάβασα, έκρινα και αποφάσισα βάσει όλων αυτών».
Για την επόμενη ημέρα λέει «τη βλέπω ζοφερή. Και με το ένα ή με το άλλο τα πράγματα θα είναι δύσκολα. Με το όχι θα είναι ακόμα πιο δύσκολα σύμφωνα με τη δική μου εκτίμηση».
Σχολιάζοντας τη διαφορά στον τρόπο ψήφου ανάλογα με την ηλικία αναφέρει: «Οι νέοι ψηφίζουν με ενθουσιασμό και υπάρχει μεγάλο ποσοστό ανεργίας. Είναι απόλυτα φυσιολογικό να θέλουν το κάτι διαφορετικό. Το θέμα είναι πως δεν ξέρουν τι τους περιμένει. Υπάρχει κάτι το άγνωστο. Εγώ δεν πείστηκα για το τι με περιμένει με μια άρνηση. Η άλλη πλευρά δηλαδή του ναι ξέρουμε πως είναι δύσκολα αλλά είναι πιο σίγουρα τα πράγματα. Πιο σταθερά».
* Ο Στέλιος Καμπούρης είναι από αυτούς που μπορεί να ενημερώθηκε όλη την εβδομάδα αλλά κράτησε τη δική του άποψη καθώς «εδώ και χρόνια καθώς ζούμε και δουλεύουμε μέσα στον κόσμο. Δεν συμφωνώ με τη διαδικασία ωστόσο καθώς φέρανε τον λαό να απαντήσει σε αυτό το ερώτημα και δείχνουν πως τον θυμήθηκαν στο τέλος αλλά πιστεύω πως έπρεπε να καταθέσουμε την άποψή μας γιατί το χρειάζεται η χώρα σ’ αυτή τη δύσκολη στιγμή» και συνεχίζει: «Δεν άκουγα καθόλου τηλεόραση. Όταν άκουγα την τηλεόραση ή έμπαινα σε κουβέντα επηρεαζόμουν καθώς στεναχωριόμουν για το πώς φτάσαμε σαν λαός έτσι σε αυτή την αθλιότητα. Νέα παιδιά σαν εμένα ήταν στην ουρά για να πάρουν λίγα χρήματα. Το ναι είναι θάνατος και το άλλο αυτοκτονία» καταλήγει.
* Ο 37χρονος Βάιος Ζαφειρίου το έθεσε βιωματικά: «Είμαι ένα από θύματα καθώς ήμουν άνεργος για κάποιο διάστημα. Ψήφισα αντιδραστικά «Όχι» μόνο και μόνο για να δώσω την ευκαιρία μήπως και δούμε κάτι το διαφορετικό. Ήμουν αποφασισμένος βέβαια καθώς είμαι μνησίκακος με την κοινωνία».
Συνεχίζοντας τονίζει: «Θα περάσουμε δύσκολες στιγμές καθώς μας τρομοκρατούν από παντού. Εγώ τα ΜΜΕ τα μεταφράζω ως Μέσα Μαζικού Επηρεασμού. Μπορούν να επηρεάσουν κόσμο και το κάνουν. Αν έχεις αρχές μέσα σου όμως δεν επηρεάζεσαι. Αν γίνει κάποια ανάπτυξη θα γίνει για τα παιδιά μας. Εμείς δεν θα την προλάβουμε».
