Έτσι χθες στις 11 το πρωί ήχησαν οι σειρήνες συναγερμού αεροπορικής επίθεσης. Επρόκειτο για ήχο διακοπτόμενο διαφορετικής έντασης και πέντε λεπτά μετά η σήμανση από τις σειρήνες λήξης συναγερμού, ήχος συνεχής και σταθερής έντασης.
Για πολλούς Έλληνες μεγάλης ηλικίας ο ήχος της σειρήνας έφερε στην επιφάνεια μνήμες του παρελθόντος. Τότε, τη Δευτέρα της 28ης Οκτωβρίου του 1940 όταν η Ιταλία κήρυττε τον πόλεμο στην Ελλάδα.
Τον καιρό του Ελληνοϊταλικού πολέμου μέχρι την εισβολή των Γερμανών τον Απρίλιο του 1941 και ο Τύρναβος δέχτηκε πολλές αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμούς από τα ιταλικά αεροπλάνα τόσο μέσα στην πόλη όσο και στην περιοχή της Τούμπας. Κύριος στόχος των Ιταλών και μάλιστα μέσα στον χειμώνα, όπου το νερό στον Τιταρήσιο ήταν σε υψηλά επίπεδα, ήταν να καταστρέψουν την παραδοσιακή μεγάλη τοξωτή γέφυρα του Τυρνάβου στην είσοδο της πόλης, ώστε οδικά να αποκόψουν την Κεντρική Ελλάδα από τη Δυτική Μακεδονία, αφού ήταν ο κεντρικός δρόμος που ένωνε αυτές τις δύο περιοχές της Ελλάδας.
Επειδή όμως από το φόβο των αντιαεροπορικών που ήταν στη Γιάννουλη τα ιταλικά αεροπλάνα πετούσαν ψηλά μη καταφέρνοντας να πετύχουν το στόχο τους, τη γέφυρα δηλαδή, οι βόμβες έπεφταν στη γύρω περιοχή.
Τι έκαναν όμως οι εναπομείναντες κάτοικοι του Τυρνάβου για να προφυλαχτούν από τους βομβαρδισμούς; Όσοι είχαν υπόγεια κατέφευγαν εκεί, οι υπόλοιποι, πάντα αναφερόμαστε σε γυναικόπαιδα και ηλικιωμένους κρύβονταν σε στέρνες, ξεροπήγαδα, ενώ άλλοι δημιούργησαν, στις αυλές των σπιτιών ή σε ανοιχτούς χώρους λαγούμια σκεπασμένα με ξύλα και ξερά χόρτα ώστε να μην εντοπίζονται από ψηλά και κρύβονταν εκεί όταν ηχούσαν οι σειρήνες για αεροπορική επίθεση.
Μετά τις επιθέσεις των Ιταλών ήρθαν στη συνέχεια εκείνες των Γερμανών όπου πάλι όταν οι σειρήνες ηχούσαν ο άμαχος πληθυσμός έτρεχε πάλι να κρυφτεί.
Στην κεντρική πλατεία του Τυρνάβου η «Ε» συνάντησε χθες πολίτες οι οποίοι μας μίλησαν για εκείνη την εποχή όπου ο ήχος της σειρήνας σκόρπιζε τον φόβο, την ένταση και πολλές φορές ακόμα και τον πανικό.
Γεννημένος το 1925 ο κ. Θεόδωρος Λιόκος, στα 93 του χρόνια σήμερα, για χρόνια πρόεδρος των Παντοπωλών Τυρνάβου θυμάται εκείνες τις ημέρες του πολέμου που σημάδεψαν την εφηβική του ζωή. Τόσο με τον Ελληνοιταλικό πόλεμο όσο και μετέπειτα με την τριπλή Κατοχή που στην περιοχή μας ήταν γερμανική και ιταλική. Ο κ. Λιόκος θυμάται τις εποχές εκείνες όπου οι σειρήνες ηχούσαν για πραγματικές αεροπορικές επιδρομές.
Καταρχήν με την κήρυξη του πολέμου από τους Ιταλούς στις 28 Οκτωβρίου του 1940 οι σειρήνες στον Τύρναβο άρχισαν να ηχούν και να μεταφέρουν ότι κάτι κακό συνέβη. Όλοι οι ενήλικες έφυγαν για το μέτωπο, ενώ πίσω έμειναν τα γυναικόπαιδια και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία άνδρες.
Σύμφωνα με τις μαρτυρίες, ο Τύρναβος τον καιρό του Ελληνοϊταλικού Πολέμου 1940 -41, θυμάται ο κ. Λιόκος, δέχτηκε πολλές αεροπορικές επιδρομές και βομβαρδισμούς από τα ιταλικά αεροπλάνα . Μετά τις επιθέσεις των Ιταλών ήρθαν στη συνέχεια εκείνες των Γερμανών.
Παρόμοια τα συναισθήματα και οι θύμησες από το χθεσινό άκουσμα των σειρήνων για τον 90χρονο συνταξιούχο ιερέα του Αγίου Γεωργίου Τυρνάβου π. Χρήστο Καλομπάτσο οποίος μικρό παιδί στα χρόνια του πολέμου και της Κατοχής, ζούσε στο χωριό του Πηγές Άρτας. Σήμερα θυμάται την ανησυχία των γυναικόπαιδων όταν σμήνη από ιταλικά αρχικά και γερμανικά αεροπλάνα μετέπειτα, περνούσαν πάνω από το χωριό. «Ήταν τόσα πολλά που ήταν σαν ξαφνικά να συννέφιαζε ο ουρανός σπέρνοντας τον τρόμο στον κόσμο».
Συγκλονιστικές μνήμες του παρελθόντος που έφεραν στην επιφάνεια οι χθεσινοί ήχοι των σειρήνων, με την ευχή, πίνοντας το τσιπουράκι τους, να μην χρησιμοποιηθούν ποτέ για πραγματικό κίνδυνο αλλά μόνο στο πλαίσιο ασκήσεων.
ΤΥΡΝΑΒΟΣ (Γραφείο «Ε»)
Του Κώστα Τσόλα
