*«Η παγκόσμια κρίση των υδάτινων πόρων κατατάσσεται δεύτερη
σε σπουδαιότητα για τον πλανήτη μας
μετά το φαινόμενο του θερμοκηπίου».
(Από έκθεση του περιβαλλοντικού προγράμματος του ΟΗΕ)
* Γράφει ο Σπύρος Μπαρμπούτης, φυσικός
πρώην αντιπρόεδρος Δ.Σ. της Δ.Ε.Υ.Α.Λ.
Η ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, από την αυγή της μέχρι τις μέρες μας είναι συνυφασμένη με το νερό και σημαδεμένη από αυτό.
Οι μεγαλύτεροι πολιτισμοί της αρχαιότητας αναπτύχθηκαν γύρω από το νερό. Η ύπαρξη νερού ήταν κριτήριο για την επιλογή εγκατάστασης των ανθρώπων και τη δημιουργία οργανωμένων κοινωνιών και οικισμών.
Οι θάλασσες ήταν η οδός της εξερεύνησης και της εξάπλωσης του πολιτισμού σε κάθε γωνία του πλανήτη.
Εδώ και εκατομμύρια χρόνια, το νερό αποτελεί τη βάση για τη διαβίωση κάθε είδους ζωής, από τα πρώτα μόλις σημάδια της εμφάνισης της στη γη. Ακόμη πιο σημαντικό είναι το νερό και για τους ανώτερους οργανισμούς, στους οποίους βέβαια συγκαταλέγεται και ο άνθρωπος. Οι περισσότερες βιολογικές και βιοχημικές διεργασίες που λαμβάνουν χώρα στον οργανισμό του ανθρώπου, έχουν ως βάση το νερό. Έτσι η υγιής διαβίωση και η ευημερία του ανθρώπινου είδους, έγκειται σε πολύ μεγάλο ποσοστό, στο νερό.
Το νερό είναι ο μόνος φυσικός πόρος που αγγίζει όλες τις μορφές του ανθρώπινου πολιτισμού, από τη γεωργία και τη βιομηχανική ανάπτυξη, έως τον πολιτισμό και τις θρησκευτικές αξίες.
Κατα τον Όμηρο, ο πρώτος Τιτάνας, ο Ωκεανός, ο πατέρας όλων των πατέρων όπως και εκατοντάδες άλλοι θεοί ή θεότητες – κυρίαρχοι του νερού καταγράφονται στην παγκόσμια μυθολογία.
Η παγκόσμια κοινότητα, έχοντας κατανοήσει τη σημασία του νερού και της ρύπανσης του, έχει συστήσει εθνικούς και παγκόσμιους οργανισμούς (Π.Ο.Υ., USEPA, EUREAU κ.ά.) που ως σκοπό έχουν την αντιμετώπιση και επίλυση των προβλήμάτων που έχουν προκύψει από την εκτεταμένη ρύπανση του νερού και του περιβάλλοντος γενικότερα.
Το 1976 ιδρύθηκε το Παγκόσμιο Συμβούλιο για τα Νερά ενώ στο Ρίο το 1992 καθιερώθηκε η Παγκόσμια Ημέρα του Νερού(22 Μαρτίου).
Χαρακτηριστική ήταν και η δήλωση του πρώην γενικού γραμματέα του Ο.Η.Ε., Cofi Annan σχετικά με το νερό:
«Κανένα μέτρο δεν θα μπορούσε περισσότερο να μειώσει τις ασθένειες και να σώσει ζωές στον αναπτυσσόμενο κόσμο, από ό,τι η διασφάλιση παροχής κατάλληλου νερού και υγιεινής για όλους».
Αντίστοιχα, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (Π.Ο.Υ.) τονίζει:
«Οι κυβερνήσεις των χωρών-μελών του Ο.Η.Ε., οφείλουν πλέον να σέβονται, να προστατεύουν και να ικανοποιούν τις προσωπικές ανάγκες σε πόσιμο νερό και ατομική υγιεινή. Αναλαμβάνουν το διαρκές και σταθερό καθήκον της διασφάλισης πόσιμου νερού για όλους τους πολίτες τους, χωρίς καμία διάκριση».
Η 22α Μαρτίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Νερού υπενθμίζοντας σε όλους μας την ευθύνη που έχει η ανθρωπότητα, για την ορθολογική διαχείριση του πολύτιμου αυτού φυσικού αγαθού.
Το νερό είναι ανθρώπινο δικαίωμα και κοινό αγαθό. Το 2002 η ειδική επιτροπή του Ο.Η.Ε. για τα οικονομικά, κοινωνικά και πολιτισμικά δικαιώματα αναγνώρισε την πρόσβαση στο νερό ως θεμελιώδες ανθρώπινο δικαίωμα. Η πρόσβαση στο νερό σε επαρκείς ποσότητες και σε κατάλληλη ποιότητα θα πρέπει να αναγνωρίζονται ως συνταγματικό, καθολικό, αδιαίρετο και αμεταβίβαστο ανθρώπινο και κοινωνικό δικαίωμα.
Το νερό αποτελεί κοινό αγαθό και οι πολίτες θα πρέπει να συμμετέχουν αντιπροσωπευτικά και άμεσα στον καθορισμό και την ενσωμάτωση των πολιτικών σε σχέση με το νερό, από τοπικό μέχρι και σε παγκόσμιο επίπεδο. Δηλαδή να τεκμηριωθεί το αυτονόητο: όλοι οι άνθρωποι έχουν δικαίωμα να πίνουν καθαρό νερό σε όση ποσότητα το επιθυμούν.
Επίσημα στοιχεία του Ο.Η.Ε., αναφέρουν ότι η κρίση του πόσιμου νερού χαρακτηρίζεται από τη συνεχιζόμενη μείωση της ποσότητας νερού που διατίθεται όσο και από την υποβάθμιση της ποιότητάς του.
Ολοκληρώνεται επίσης φέτος το πρόγραμμα (2005-2015) της διεθνούς δεκαετούς δράσης «Νερό για τη ζωή» του Ο.Η.Ε. – που έδωσε έμφαση στον κεντρικό ρόλο που παίζει το νερό στη διατήρηση της ανθρώπινης ζωής – και αναμένονται τα συμπεράσματα της.
Συμπεράσματα για το νερό που έχει βασική σημασία για το «ευ ζην» του ανθρώπου, την περιβαλλοντική υγεία, τη βιολογική διαφοροποίηση, τη βιομηχανική ανάπτυξη, την παραγωγή ενέργειας και παίζει βασικό ρόλο στην κουλτούρα και θρησκεία πολλών κοινοτήτων.
Η ΤΡΑΓΙΚΗ ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΗ ΤΗΣ ΔΙΨΑΣ
Καταλυτικά είναι τα στοιχεία που παρέχουν ο Π.Ο.Υ. και ο Ο.Η.Ε. για το νερό.
* 1.2 δισεκατομμύρια άνθρωποι (δηλ. ένας στους έξι) δεν έχουν πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό.
* 2.4 δισεκατομμύρια άνθρωποι, δηλαδή το 40% του πληθυσμού του πλανήτη, δεν έχουν πρόσβαση σε υπηρεσίες ατομικής υγιεινής.
* 3.4 εκατομμύρια άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο (κάθε 15 λεπτά πεθαίνει ένα παιδί) από ασθένειες λόγω του ακατάλληλου νερού και έλλειψη ατομικής υγιεινής.
* Το 80% όλων των ασθενειών του αναπτυσσόμενου κόσμου εκτιμάται οτι οφείλεται στο ακατάλληλο νερό και την ακατάλληλη υγιεινή.
* Το 90% του χρησιμοποιούμενου νερού – στις αναπτυσσόμενες χώρες – διατίθεται χωρίς επεξεργασία!
* 232 εκατομμύρια άνθρωποι από 26 χώρες του Τρίτου Κόσμου αδυνατούν να καλύψουν βασικές ανάγκες σε νερό.
* 18 χώρες στην Αφρική και την Ασία βρίσκονται σε οριακή κατάσταση από άποψη υδατικών αποθεμάτων.
* Σε 20 περίπου χρόνια, ο πληθυσμός της Γης εκτιμάται να είναι γύρω στα 10 δισεκατομμύρια και ένας στους τρεις κατοίκους του πλανήτη, δηλαδή 3.5 δισεκατομμύρια άνθρωποι σε 52 χώρες της Γης είτε θα ζούν σε καθεστώς λειψυδρίας, είτε θα κινδυνεύουν άμεσα από αυτή.
ΑΝΙΣΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΚΑΤΑΝΑΛΩΣΗ ΝΕΡΟΥ
Σύμφωνα με διεθνή στατιστικά στοιχεία, η κατ’ άτομο κατανάλωση νερού δεν είναι παντού η ίδια. Εξαρτάται από την περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση των πολιτών, το επίπεδο οικονομικής ανάπτυξης, τις πολιτισμικές του αξίες και συνήθειες, τις πολιτικές και νομοθετικές ρυθμίσεις κ.α.
Ο μέσος Ευρωπαίος δαπανά 135 λίτρα νερού την ημέρα ενώ αντίστοιχα ο κάτοικος των αναπτυσσόμενων χωρών καταναλίσκει μόνο 10 λίτρα ημερησίως, δηλαδή
- Το νερό που περιέχει ένα καζανάκι τουαλέτας στον Δυτικό κόσμο, αντιστοιχεί σε περισσότερο νερό(!) απ’ ό,τι η μέση ποσότητα που χρησιμοποιεί ένα άτομο στον αναπτυσσόμενο κόσμο για να πιει, να πλυθεί, να καθαρίσει και να μαγειρέψει!
- Στα τελευταία 50 χρόνια ο πληθυσμός της Γης έχει διπλασιαστεί ενω η κατανάλωση νερού έχει εξαπλασιαστεί.
Εκτιμάται ότι το 2050 το 60 με 70% του πληθυσμού της Γης θα αντιμετωπίσει σοβαρό πρόβλημα επάρκειας νερού.
ΤΟ ΠΟΣΙΜΟ ΝΕΡΟ
Το νερό που βρίσκει μεγάλη κατανάλωση στον πλανήτη είναι το πόσιμο. Αποτελεί το σημαντικότερο αγαθό για την επιβίωση του ανθρώπου γι’ αυτό και ο τελευταίος έχει δώσει μεγάλη βαρύτητα στον έλεγχο της ποιότητας του για την θέσπιση νόμων που την καθορίζουν.
Η ποιότητα του νερού υποβαθμίζεται τόσο λόγω της ύπαρξης ανόργανων όσο και οργανικών ρυπαντών. Έτσι γίνεται αναφορά στην ποιότητα του νερού και στη νομοθεσία σχετικά με την ποιότητά του. Σημαντικότερο μέρος της περιβαλλοντικής έρευνας, σχετίζεται με την ανίχνευση ανεπιθύμητων χημικών ενώσεων στο νερό, καθώς και με τις μεθόδους επεξεργασίας και απαλλαγής του νερού από τις ρυπαντικές ουσίες. Ένα μεγάλο μέρος επίσης της νομοθεσίας σχετικής με το περιβάλλον, ασχολείται με την ποιότητα του νερού.
Ωστόσο, η γνώση που υπάρχει για τις επιπτώσεις στην υγεία του ανθρώπου και των στοιχείων που μπορεί να υπάρχουν στο νερό, δεν είναι πλήρης και σε αρκετές περιπτώσεις πολύ περιορισμένη. Η διαρκής έρευνα φέρνει στο φως νέα στοιχεία ή ανατρέπει παλαιότερα συμπεράσματα.
Η οδηγία πλαίσιο 2000/60/EC της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποτελεί το θεσμικό πλαίσιο για τη διαχείριση και προστασία των υδατικών πόρων σε όλα τα κράτη - μέλη. Θεσπίζει ένα πλαίσιο ορθολογικής διαχείρισης των υδατικών πόρων και επιβάλλεται – έχει καθυστερήσει – και η Ελλάδα να εναρμονίσει την υδατική της πολιτική.
Το φυσικό νερό για να είναι κατάλληλο για πόση πρέπει:
* Να είναι διαυγές, άοσμο, δροσερό και ευχάριστο στη γεύση.
* Να περιέχει ορισμένο ποσό αέρα εν διαλύσει.
* Να μην περιέχει μικρόβια.
* Να περιέχει ορισμένο ποσό στερών ουσιών εν διαλύσει (οχι πάνω απο 0.5g/l)
Μια ανισορροπία των παραπάνω στοιχείων το μεταβάλλει εύκολα σε ακατάλληλο.
Η πρόσβαση σε ασφαλές νερό καθώς και η έλλειψη, εξάντληση και κακή διαχείριση των υδατικών πόρων αποτελούν από τις μεγαλύτερες και σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο 21ος αιώνας.
Το νερό μπορεί να αποτελεί αιτία διενέξεων μεταξύ κρατών, μπορεί να αποτελεί εργαλείο στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, ενίοτε μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως στρατηγικό όπλο.
Στην πραγματικότητα δεν τεκμηριώνεται ιστορικά ότι το νερό ή η έλλειψη του αποτέλεσε την αιτία πολέμων, αν και σε πολλές περιπτώσεις ήταν μέσο διεξαγωγής πολέμου και στρατηγικός στόχος.
Είναι πιθανό να αποτελέσει στο μέλλον αιτία πολέμου; Πολλοί είναι εκείνοι που υποστηρίζουν αυτή την πιθανότητα, όμως η λογική λέει πως ένας πόλεμος για το νερό δεν μπορεί να έχει πολιτικά ή οικονομικά ερείσματα. Από την άλλη πλευρά «...αν κάποιος αναζητά αιτίες πολέμου, το νερό μπορεί να προσφέρει άφθονες...».
Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΗΕ, το νερό μπορεί στο μέλλον να αποτελέσει αιτία διαμάχης και συγκρούσεων μεταξύ γειτονικών χωρών, καθώς υπάρχουν περίπου 200 γεωγραφικές περιοχές, των οποίων τα υδάτινα αποθέματα κατανέμονται μεταξύ δύο τουλάχιστον χωρών. Στις περιοχές αυτές κατοικεί σχεδόν το 40% του πλανήτη.
Η πρώτη καταγεγγραμένη συνθήκη που αφορούσε το νερό ήταν περίπου 4.500 χρόνια πριν. Δύο Σουμεριακές πόλεις- κράτη συνήψαν αυτή τη συνθήκη για να διευθετήσουν τις διενέξεις τους σχετικά με το νερό του ποταμού Τίγρη.
ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΗ ΧΗΜΕΙΑ
Από τη Χημεία μπορούμε να δανειστούμε μερικές πληροφορίες για αυτό το πολύτιμο φυσικό αγαθό, το νερό.
Το νερό βρίσκεται άφθονο στη φύση και στις 3 φυσικές καταστάσεις.
- Υγρό (θάλασσα, λίμνες, πηγές, ποταμούς κ.τ.λ.)
- Στερεό (πάγος, χιόνι)
- Αέριο (υδρατμοί στον ατμοσφαιρικό αέρα)
Το νερό αποτελεί το κυριότερο συστατικό των ζωικών και φυτικών οργανισμών, περιεχόμενο σε μεγάη αναλογία σε αυτούς (το ανθρώπινο σώμα περιέχει μέχρι 70% νερό, τα δε φυτά μέχρι 90%).
Το νερό αποτελείται από Υδρογόνο(Η2)και Οξυγόνο (Ο2) υπό αναλογία όγκων 2:1 και βάρος 1:8.
Το νερό παρουσιάζει ασυνήθιστες «ανώμαλες» φυσικές ιδιότητες που αποδίδονται στην πολικότητα του μορίου του και στον δεσμό υδρογόνου με τον οποίο ενώνονται τα μόρια του. Έτσι το χημικά καθαρό νερό, έχει τις σημαντικές και ασυνήθιστες ιδιότητες:
Είναι σε συνήθη θερμοκρασία υγρό διαφανές, αχρωό, άοσμο και άγευστο.
Έχει σημείο πήξης 0 βαθμούς Κελσίου και σημείο ζέσης 100 βαθμούς Κελσίου σε κανονική ατμοσφαιρική πίεση 760 mmHg.
Έχει μέγιστη πυκνότητα στους 3,98 βαθμούς Κελσίου (ιδιότητα με τεράστια σημασία ειδικά για τη ζωή των υδρόβιων οργανισμών και γενικότερα για την ίδια τη ζωή πάνω στη γη).
Έχει μεγάλη διαλυτική ικανότητα για μεγάλο αριθμό ανόργανων και οργανικών ενώσεων.
ΤΟ ΝΕΡΟ ΣΤΟΝ ΠΛΑΝΗΤΗ ΜΑΣ
* Σχεδόν το 80% της επιφάνειας της Γης καλύπτεται με νερό.
* Το 97% του νερού της Γης είναι αλμυρό (μη πόσιμο).
* Το 2% του νερού της Γης είναι πάγος σε Βόρειο και Νότιο Πόλο.
* Τα αποθέματα του πόσιμου νερού στον πλανήτη μας είναι λιγοστά, μόλις το 0.01%(!) του συνόλου των νερών, αλμυρών και γλυκών (πρέπει λοιπόν να χρησιμοποιούμε τα αποθέματα αυτά με μέτρο και σεβασμό).
Στην Ελλάδα, το 86% του νερού χρησιμοποιείται για την άρδευση, το 11% διατίθεται για πόση και το 3% καλύπτει τις ανάγκες τις βιομηχανίας.
«ΆΡΙΣΤΟΝ ΜΕΝ ΥΔΩΡ» - ΠΙΝΔΑΡΟΣ
Η ιστορία και η σημερινή παρουσία της ΔΕΥΑΛ στην υπηρεσία των τομέων Ύδρευσης, Αποχέτευσης και Περιβάλλοντος στην πόλη μας, στηρίζεται σε μια μακροχρόνια διαδρομή, η οποία ξεκινάει από τις αρχές του περασμένου αιώνα μέχρι σήμερα.
Στην πορεία αυτή, από τότε μέχρι τις μέρες μας, ανταποκρίθηκε στην αποστολή της, και δικαίωσε την παρουσία της στους τομείς αρμοδιότητάς της.
Τα έργα υποδομής της ΔΕΥΑΛ (δίκτυα ύδρευσης – αποχέτευσης και βιολογικός καθαρισμός) αποτελούν δείκτες πολιτισμού, για μια σύγχρονη και ανθρώπινη Λάρισα.
Με συνεχή προσπάθεια, για βελτίωση των προσφερόμενων υπηρεσιών της, η ΔΕΥΑΛ πορεύτηκε και σήμερα εξακολουθεί να λειτουργεί, συγχρονίζοντας τους στόχους της με τις απαιτήσεις της κοινωνίας και τις εξελίξεις της κάθε εποχής.
Ιδιαίτερα στον τομέα της ύδρευσης, η Λάρισα είναι μια από τις πόλεις της Ελλάδας, που μπορεί να είναι υπερήφανη ότι η εξασφάλιση της επάρκειας νερού και της υγιεινότητας του αντιμετωπίστηκε και αντιμετωπίζεται με άριστο τρόπο, ώστε από το 1930 που εγκαινιάστηκαν τα έργα ύδρευσης μέχρι σήμερα, να μην παρατηρηθεί πρόβλημα στην υδροδότηση της πόλης.
Η ΔΕΥΑΛ – και με την κάθε προηγούμενη μορφή της – επισήμανε έγκαιρα το πρόβλημα της επάρκειας και της υγιεινότητας του νερού και το έθεσε σαν έναν από τους βασικούς της στόχους.
Συνδυάζοντας πάντοτε τη μεγάλη της εμπειρία σε θέματα ύδρευσης και με δυναμική πολιτική προγραμματισμού, κατόρθωσε και κατορθώνει να κατακτά εκείνες τις λύσεις, ώστε η Λάρισα να μην αντιμετωπίσει τον κίνδυνο να μείνει το δίκτυό της, χωρίς νερό.
Αντιμετωπίζει την υδροδότηση, με μια μακρόπνοη και συνεχή πολιτική με κύριο μέλημά της να ικανοποιήσει τις απαιτήσεις των Λαρισαίων με νερό τόσο στο παρόν όσο και στο μέλλον.
Η σωστή οργάνωση της ΔΕΥΑΛ, στη μελέτη, εκτέλεση και επίβλεψη των έργων αποτελεί πρόκληση για σύγκριση με οποιοδήποτε ανάλογο έργο στη χώρα.
Το συνολικό δίκτυο ύδρευσης της ΔΕΥΑΛ έχει μήκος 1004 km (!) και ένας από τους βασικότερους στόχους της ΔΕΥΑΛ είναι ο πλήρης εκσυγχρονισμός του. (Αντίστοιχα το συνολικό μήκος των αγωγών ακαθάρτων είναι 360 km και των αγωγών ομβρίων 195 km).
Από το 1990 οι Λαρισαίοι δεν πίνουν ούτε σταγόνα νερό από τον Πηνειό. Κι αυτό γιατί αφενός η ποιότητα του δεν είναι ικανοποιητική λόγω ρύπανσης, αφετέρου διότι δεν επαρκεί, ιδιαίτερα τους θερινούς μήνες.
Σήμερα η Λάρισα υδροδοτείται από 17 συνολικά γεωτρήσεις (7 στον Αμπελώνα, 5 στη Γιάννουλη και 5 στα Πλατανούλια). Με τις υπάρχουσες γεωτρήσεις και τα έργα που πρόκειται να γίνουν μελλοντικά, η Λάρισα δεν θ’ αντιμετωπίσει πρόβλημα έλλειψης νερού στο μέλλον.
Το νερό των γεωτρήσεων οδηγείται στις δεξαμενές της Αγίας Παρασκευής (χωρητικότητα 5000 m3) και του Μεζούρλου (8000 m3) και με τη βαρύτητα λόγω υψομετρικής διαφοράς διανέμεται στην πόλη. Η ετήσια παραγωγή νερού είναι 16.500.000 m3 , δηλ. η κατανάλωση κυμαίνεται στη φυσιολογική τιμή περίπου των 50.000 m3 την ημέρα, κατανάλωση που πρέπει να μας ευαισθητοποιεί όλους μας για συνετή χρήση.
Η ΔΕΥΑΛ επίσης δεν σταματά την προσπάθεια για ανεύρεση νέων πηγών υδροδότησης και από επιφανειακά νερά, ώστε να σταματήσει ή να μειωθεί η άντληση υπόγειων υδάτων.
Προγραμματίζει, σχεδιάζει και εργάζεται προς την κατεύθυνση να μπορεί να διαθέτει και στο μέλλον το πολυτιμότερο αγαθό της ζωής, το νερό.
Η ΔΕΥΑΛ έχει εγκαταστήσει ένα ολοκληρωμένο σύστημα αυτοματισμού, τηλέ-ελέγχου και τηλεχειρισμού του δικτύου ύδρευσης της πόλης. Ένα έργο, ποιοτικής και ποσοτικής διαχείρισης των υδάτινων πόρων της επιχείρησης και περιλαμβάνει πρωτοποριακές τεχνολογίες, σε θέματα τηλεελέγχου, τηλεχειρισμού και αυτοματισμού, ένα έργο που θεωρείται ότι αποτελεί πρότυπη εφαρμογή σ’ όλη την Ελλάδα.
Η ΔΕΥΑΛ έχει τη δυνατότητα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο: των παραμέτρων του δικτύου ύδρευσης όπως καταναλώσεις, στάθμες δεξαμενών, παροχή τροφοδοσίας, κατανομή της πίεσης και παροχή σ΄όλη την έκταση του δικτύου. Με βάση τις τιμές των παραμέτρων αυτών εξάγονται πολύτιμα συμπεράσματα για τις βλάβες και απώλειες στο δίκτυο και τις σημερινές και μελλοντικές απαιτήσεις.
Προκύπτουν έτσι για την ΔΕΥΑΛ και κατ’ επέκταση τους Λαρισαίους πολίτες πλήθος οικονομικά και κοινωνικά οφέλη: Βελτίωση ποιότητας νερού, έγκαιρη ανταπόκριση βλαβών – διαρροών και μείωση του κόστους τους, εξοικονόμηση ηλεκτρικής ενέργειας και λειτουργικού κόστους, αξιοποίηση στατιστικών δεδομένων κ.ά.
Το πόσιμο νερό ολόκληρου του δικτύου ύδρευσης, από την πηγή μέχρι τον καταναλωτή, ελέγχεται για την ποιότητα του καθημερινά από τα υπερσύγχρονα εργαστήρια της ΔΕΥΑΛ και οι Λαρισαίοι πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι άριστης ποιότητας και πάντοτε σύμφωνα με τις εκάστοτε ισχύουσες υγειονομικές διατάξεις, εθνικές και της Ε.Ε.
Τα εργαστήρια της ΔΕΥΑΛ είναι από τα πιο οργανωμένα, σύγχρονα και αξιόπιστα, στον χώρο των ΔΕΥΑ αλλά και τουλάχιστον ισάξια με οποιαδήποτε ανάλογα εργαστήρια στον ελλαδικό χώρο.
Το χημικό εργαστήριο, άρχισε να οργανώνεται το 1975, και σήμερα έχει δημιουργήσει ένα σύγχρονο εργαστήριο Ελέγχου Ποιότητας Νερών, φιλοδοξώντας να το καταστήσει πρότυπο εργαστήριο στην Ελλάδα.
Το μικροβιολογικό εργαστήριο άρχισε να οργανώνεται το 1983 και σήμερα είναι ένα πλήρες εργαστήριο για τον προσδιορισμό δεικτών όπως: κωλοβακτηρίδια, εντερόκοκκοι, ολικά αερόβια μικρόβια κ.α.
Τα εργαστήρια της ΔΕΥΑΛ, εφαρμόζουν Σύστημα Ποιότητας πιστοποιημένο από τον ΕΛΟΤ κατα το πρότυπο «ΕΛΟΤ ΕΝ ISO 9001:2008» και ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις για την ποιότητα νερού ανθρώπινης κατανάλωσης, μέσω της διαπίστευσης κατά ISO 17025.
Η ποιότητα του πόσιμου νερού της Λάρισας, από την πηγή μέχρι τον καταναλωτή, ελέγχεται καθημερινά από υπερσύγχρονες διατάξεις και όργανα, ώστε να είναι άριστης ποιότητας, καθαρό και υγιεινό.
Η ΔΕΥΑΛ με συμβάσεις ανάθεσης έργου, καλύπτει χημικές και μικροβιολογικές εξετάσεις σε τακτά χρονικά διαστήματα σε πολλούς δήμους της περιοχής μας.
ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΔΕΥΑΛ ΤΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ 1999-2014
Θα αναφερθούμε και στα έργα για την περίοδο 1999-2014, που τη διοίκηση της ΔΕΥΑΛ είχε η δημοτική παράταξη του δημάρχου Κων. Τζανακούλη.
Η αναγκαιότητα δημιουργίας νέων υποδομών, στην ύδρευση, την αποχέτευση και την άρδευση, εκσυγχρονισμού τμημάτων δικτύων και η υποχρέωση της υπηρεσίας για παροχή υπηρεσιών που θα βελτιώνουν την ποιότητα ζωής των Λαρισαίων, οδήγησαν την Τεχνική Υπηρεσία της ΔΕΥΑΛ στην υλοποίηση προγράμματος έργων συνολικού προϋπολογισμού 90.52 εκ. ευρώ!
Δόθηκε προτεραιότητα σε θέματα όπως:
* Η εισαγωγή νέων τεχνολογιών και αυτοματισμών παρακολούθησης της λειτουργίας των εγκαταστάσεων.
* Η διατήρηση καθαρού περιβάλλοντος και του καθαρού Πηνειού ποταμού.
* Η αειφόρος διατήρηση αποθεμάτων νερού, με ολοκληρωμένες προσεγγίσεις (μελέτες, φράγματα, μελλοντικές παρεμβάσεις).
* Η αειφόρος διαχείριση και βιώσιμη ανάπτυξη.
* Οι προτεραιότητες που τέθηκαν, έγινε προσπάθεια να διασφαλιστούν τα όσα αναφέρει η οδηγία – πλαίσιο για το νερό (2000/60/ EC).
Αναλυτικά για τον καθένα τομέα της επιχείρησης έγιναν οι ακόλουθες επενδύσεις:
Ύδρευση: Τα έργα που εκτελέστηκαν, αφορούσαν στη βελτίωση της λειτουργίας του παλαιού και ακτινικά κατασκευασμένου δικτύου, με τη δημιουργία κλειστών βρόγχων και ο γενικότερος εκσυγχρονισμός του δικτύου, ώστε να λειτουργεί σε σταθερές πιέσεις. Τα έργα αυτά θεωρούνται έργα προτεραιότητας, λόγω της αύξησης του πληθυσμού και της μεγάλης ανοικοδόμησης που παρατηρήθηκε και έχει επιτευχθεί η εξασφάλιση της απαραίτητης παροχετευτικότητας στο δίκτυο.
Η εξοικονόμηση νερού και ενέργειας που επιτυγχάνεται δεν έχει να κάνει μόνο με το σήμερα αλλά και με το μέλλον. Σχεδιάστηκαν άμεσα συσχετιζόμενα έργα με αυτά (φράγματα, δίκτυα διανομής, κ.λπ.) για να προληφθεί η όλο και αυξανόμενη ζήτηση και επάρκεια καθώς και βέλτιστη ποιότητα νερού.
Με τα έργα που υλοποιήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα 1999-2014 έχουν κατασκευαστεί ή αντικατασταθεί 280.000 μ. δικτύου ύδρευσης.
Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων της ύδρευσης ήταν 17,94 εκ. ευρώ εκ των οποίων τα 13,58 εκ. ευρώ προήλθαν από τους ίδιους πόρους της ΔΕΥΑΛ και τα 4,36 εκ. ευρώ εξασφαλίστηκαν από χρηματοδότηση από το 1ο και 2ο Ταμείο Συνοχής και το Περιφερειακό Ταμείο.
Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων της τηλεμετρίας ήταν 2,2 εκ. ευρώ, τα οποία εξασφαλίστηκαν από χρηματοδότηση από το 2ο Ταμείο Συνοχής και το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη.
Αποχέτευση: Παράλληλα με την κατασκευή των δικτύων ύδρευσης έχουν κατασκευαστεί και δίκτυα αποχέτευσης, λύνοντας έτσι τα χρόνια προβλήματα απορροής των βρόχινων νερών καθώς και των ακάθαρτων υδάτων. Επίσης επεκτάθηκε και αναβαθμίστηκε η μονάδα επεξεργασίας λυμάτων της Λάρισας για να καλύψει και μελλοντικές ανάγκες.
Με το έργο της αναβάθμισης της ΕΕΛ αξιοποιείται το βιοαέριο που παράγεται και χρησιμοποιείται για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας για τις εγκαταστάσεις του βιολογικού καθαρισμού, πράγμα που συνεπάγεται τη μείωση του κόστους κατανάλωσης ηλεκτρικού ρεύματος.
Με τα έργα που υλοποιήθηκαν κατά το χρονικό διάστημα 1999-2014 έχουν κατασκευαστεί 60.000 μ. δικτύου αποχέτευσης ομβρίων υδάτων και 176.000 μ. δικτύου αποχέτευσης ακαθάρτων υδάτων.
Ο συνολικός προϋπολογισμός των έργων της αποχέτευσης ήταν 68,72 εκ. ευρώ εκ των οποίων τα 27,88 εκ. ευρώ προήλθαν από ίδιους πόρους της ΔΕΥΑΛ και τα 40,84 εκ. ευρώ εξασφαλίστηκαν από χρηματοδότηση από το 1ο και 2ο Ταμείο συνοχής, το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Περιβάλλον και Αειφόρος Ανάπτυξη και το Περιφερειακό Ταμείο.
Εγκαταστάσεις: Για την επισκευή και συντήρηση των εγκαταστάσεων της ΔΕΥΑΛ εκτελέστηκαν έργα συνολικού προϋπολογισμού 1,66 εκ. ευρώ από ίδιους πόρους της ΔΕΥΑΛ.
Το μέλλον: Είναι βέβαιο ότι και στο μέλλον η ΔΕΥΑΛ αξιοποιώντας την εμπειρία των 85 χρόνων ζωής της, θα ανταποκριθεί στις προσδοκίες των Λαρισαίων για παροχή υπηρεσιών υψηλού επιπέδου.
Θα δικαιώνει την παρουσία της στους τομείς δραστηριοποίησής της, την ανταπόκρισή της με άριστο τρόπο στην αποστολή της, παράγοντας ουσιαστικά πολιτισμό, αφού όλοι συμφωνούμε ότι πολιτισμός είναι η αναβάθμιση της ποιότητας ζωής όλων μας.
Οι Λαρισαίοι έδειξαν και δείχνουν μεγάλη εμπιστοσύνη στη ΔΕΥΑΛ. Την οδηγούν έτσι σε συνεχή βελτίωση της οργάνωσης της τόσο σε επιστημονικό και τεχνικό προσωπικό όσο και σε τεχνική υποδομή, προκειμένου να ανταποκριθεί σε κάθε προτίμηση στο μέλλον.
Οι τομείς δραστηριότητας της ΔΕΥΑΛ, δηλαδή η Υδρευση, η Αποχέτευση και η προστασία του περιβάλλοντος επηρεάζουν την ποιότητα ζωής όλων μας. Στον σύγχρονο κόσμο έχουν ενταχθεί στους κυριότερους συντελεστές ποιότητας, πρόοδου και ανάπτυξης των κοινωνιών.
Η ΔΕΥΑΛ και σήμερα συνεχίζει την παράδοση να χρηματοδοτεί επενδύσεις από ίδιους πόρους, ανεξάρτητα από τα χρηματοδοτούμενα κρατικά ή κοινοτικά προγράμματα.
Έτσι η Λάρισα διαθέτει σήμερα, ένα τεράστιο έργο υποδομής στους τομείς ύδρευσης και αποχέτευσης, ένα έργο υποδομής το κόστος του οποίου σε σημερινές τιμές εκτιμάται μεγαλύτερο των 320 εκ. ευρώ.
Όσον αφορά στο ανθρώπινο δυναμικό της ΔΕΥΑΛ, για άλλη μια φορά πρέπει να τονίσουμε τη μεγάλη προσφορά των εργαζομένων, στην πραγματοποίηση της αποστολής της επιχείρησης.
Το ανθρώπινο δυναμικό είναι η κινητήρια δύναμη που συνδυάζει την τεχνογνωσία, την εξειδίκευση, την πολύχρονη εμπειρία του – σε όλους τους τομείς και επίπεδα – και την ποιότητα του έργου που παράγει.
Αποτελεί εγγύηση ότι και στο μέλλον, αφενός η προσφορά της ΔΕΥΑΛ στους συμπολίτες θα είναι πάντα υψηλού επιπέδου, αφετέρου θα μπορεί να διευρύνει τους τομείς – αντικείμενα της δραστηριότητάς της.
Ογδόντα πέντε χρόνια, μετά τα εγκαίνια του υδατόπυργου της Λάρισας και του πρώτου εσωτερικού δικτύου ύδρευσης της Λάρισας (εγκαίνια που πραγματοποίησε ο τότε πρωθυπουργός Ελευθέριος Βενιζέλος, στις 7 Δεκεμβρίου 1930), η ΔΕΥΑΛ εξακολουθεί να βλέπει μακριά και να θέτει υψηλούς στόχους.
Οι προσπάθειές της, έχουν σαν κύριο μέλημα – στόχο για το μέλλον:
* Να υλοποιεί το βασικό της στόχο, δηλαδή τη μακροπρόθεσμη εξασφάλιση υγιεινού και καθαρού νερού σε επάρκεια.
* Να εξασφαλίσει στους Λαρισαίους και την περιοχή όλες εκείνες τις προϋποθέσεις για ένα καθαρό, πολιτισμένο και υγιεινό περιβάλλον.
* Να παραμείνει η ΔΕΥΑΛ μια κοινωφελής, εύρωστη οικονομικά, δημοτική επιχείρηση.
* Να μεριμνά για συνεχή αναβάθμιση των προσφερόμενων υπηρεσιών στους συμπολίτες μας συγχρονίζοντας και υλοποιώντας τους στόχους της, με τις εξελίξεις κάθε εποχής και τις απαιτήσεις της κοινωνίας μας.
Ας έχουμε πάντα στη σκέψη μας, ότι πίσω από το απλό άνοιγμα μιας βρύσης, για την εξασφάλιση του καθημερινού απαραίτητου νερού, βρίσκεται μια μεγάλη τεχνοικονομική και ανθρώπινη επένδυση, ένας δυναμικός μηχανισμός της ΔΕΥΑΛ.
Μιας Δημοτικής Επιχείρησης, που σε 24ωρη βάση ανταποκρίνεται, με ενδιαφέρον και συνεχή διάθεση προσφοράς και εξυπηρέτησης όλων των συμπολιτών μας.