Αποτελεί, ιδιαίτερα για τη Λάρισα, ένα ανεκτίμητο αναπτυξιακό κεφάλαιο, που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά σε ένα νέο βιώσιμο αναπτυξιακό πρότυπο. Στη συνέντευξη που ακολουθεί, ο Σταύρος Μπένος, πρώην υπουργός Πολιτισμού και πρόεδρος της Κίνησης «Διάζωμα», μιλά για την ευθύνη των πολιτών στην ανάδειξη των πολιτιστικών μνημείων του τόπου τους, καθώς και για το νέο πρόγραμμα Κοινωνικής Χρηματοδότησης στο οποίο εντάσσεται το Αρχαίο Θέατρο της Λάρισας.
Συνέντευξη: Χαρίκλεια Βλαχάκη
Κύριε Μπένο, τι είναι το πρόγραμμα «Υιοθέτησε ένα αρχαίο θέατρο» και πως λειτουργεί;
Πρόκειται για μια καθολική δράση του σωματείου που αναφέρεται σε όλα τα αρχαία θέατρα ανά την Ελλάδα αλλά και σε όλους τους πολίτες, καλώντας τους, όπως μαρτυρά και το τίτλος της πρωτοβουλίας να «υιοθετήσουν» ένα αρχαίο θέατρο, συνεισφέροντας τον οβολό τους για τη μελέτη, την ανασκαφή, τη συντήρηση, την αποκατάσταση και τη λειτουργική ένταξη των αρχαίων θεάτρων στην καθημερινότητά του κάθε τόπου. Για αυτόν τον σκοπό και με στόχο τη διευκόλυνση των πολιτών το ΔΙΑΖΩΜΑ έχει δημιουργήσει για κάθε θέατρο ένα ξεχωριστό λογαριασμό «έναν κουμπαρά», στον οποίο ο κάθε πολίτης μπορεί να συνδράμει, ανάλογα με τις δυνατότητές του.
Ωστόσο, το όμορφο αυτό πρόγραμμα της υιοθεσίας δεν είναι μόνο μια έκκληση οικονομικής συνδρομής. Είναι και αυτό, αλλά κυρίως είναι μια έκκληση αγάπης για το αρχαίο θέατρο. Η λέξη υιοθετώ είναι μια πολύ ωραία ελληνική λέξη με βαθύ νόημα και περιεχόμενο που σημαίνει ότι καλείς κάποιον να κάνει κάτι δικό του. Και ο κάθε πολίτης μπορεί να κάνει δικό του ένα αρχαίο θέατρο με πολλούς τρόπους. Και προς επίρρωση αυτού, να θυμίσω πόσα σχολεία έχουν διαπρέψει στη Λάρισα κάνοντας δράσεις με επίκεντρο το εξαιρετικό αρχαίο θέατρο της πόλης. Το Μουσικό Σχολείο για παράδειγμα, που έλαβε το πρώτο βραβείο σε διαγωνισμό της ΕΡΤ για το εξαιρετικό ντοκιμαντέρ του, στο πλαίσιο της δράσης «Οι μαθητές μας ξεναγούν στα αρχαία θέατρα».
Το συγκεκριμένο πρόγραμμα μάλιστα ήταν μια ιδέα που προέκυψε όταν, το 2009 κατά την πρώτη μου επίσκεψη στο αρχαίο θέατρο, ξεναγήθηκα εκεί από μαθητές του 7ου Γυμνασίου Λάρισας. Αυτή η ξενάγηση έκπληξη, ήταν που μας επέτρεψε να καθιερώσουμε στην πορεία ως επίσημο θεσμό του κράτους και ένα ακόμη πρόγραμμα, το «Μαθητές ξεναγούν μαθητές». Διερωτώμαι λοιπόν, όλα αυτά τα παιδιά ανά την Ελλάδα, που συμμετέχουν σε τέτοιες δράσεις, υπάρχει περίπτωση ποτέ να ξεχάσουν το αρχαίο θέατρο που «υιοθέτησαν». Η απάντηση είναι όχι, ποτέ στη ζωή τους.
Βεβαίως υπάρχει και μια πτυχή που είναι οικονομική και μάλιστα έχουμε περιπτώσεις αρχαίων θεάτρων που προικοδοτήθηκαν με σημαντικότατα ποσά από πολίτες, μέσω των «κουμπαράδων». Όπως το αρχαίο θέατρο Ορχομενού Βοιωτίας, για την αποκατάσταση του οποίου, σε λιγότερο από δύο χρόνια συγκεντρώθηκαν 181.967 ευρώ.
Συμπερασματικά λοιπόν, αυτό που λέμε είναι ότι ο καθένας μας μπορεί να συμβάλει. Ο καθένας μας μπορεί να βοηθήσει σε αυτή τη μεγάλη προσπάθεια.
Αναφορικά με το αρχαίο θέατρο της Λάρισας, πως προχωρά η συγκεκριμένη δράση;
Το ποσό που συγκεντρώθηκε στους «κουμπαράδες» αγγίζει τα 2.700 ευρώ για το Α’ αρχαίο θέατρο και στα 100 ευρώ για το μικρό. Παράλληλα όμως, έχουμε μια μεγάλη χορηγία από το ίδρυμα Παύλου και Αλεξάνδρας Κανελλοπούλου, της τάξης των 100 χιλιάδων ευρώ με την οποία υπογράψαμε τη σύμβαση για τη μελέτη του αρχαίου θεάτρου. Υπολείπονται ωστόσο ακόμη 50- 60 χιλιάδες για τη μελέτη τις οποίες θα επιδιώξουμε να συγκεντρώσουμε με ένα νέο εργαλείο που αποτελεί την μετεξέλιξη των κουμπαράδων και το ανακοινώνουμε σήμερα, μέσω των Θεσσαλικών Επιλογών, για πρώτη φορά. Πρόκειται για τον θεσμό της Κοινωνικής Χρηματοδότησης ή Crowdfunding, το οποίο θα τρέξει μέσα από την ηλεκτρονική πλατφόρμα www.act4greece.gr
Η επίσημη ανακοίνωση της δράσης, έχει προγραμματιστεί για την Τετάρτη 6 Σεπτεμβρίου, οπότε θα επισκεφθούμε τη Λάρισα και σε μια όμορφη εκδήλωση στο αρχαίο θέατρο, θα ανακοινώσουμε και την έναρξη του crowdfunding, με στόχο τη συγκέντρωση 60 χιλιάδων ευρώ για τη μελέτη.
Οι δράσεις που αναπτύσσει το Διάζωμα, γίνονται σε συνεργασία με τους κρατικούς φορείς;
Απόλυτα! Οποιαδήποτε πρωτοβουλία αναλαμβάνουμε γίνεται εφόσον μας ζητηθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες, εν προκειμένω από την Εφορία Αρχαιοτήτων Λάρισας και την προϊσταμένη κ. Σταυρούλα Σδρόλια η οποία μας δίνει τον τόνο. Βεβαίως στενή συνεργασία υπάρχει και με το ιστορικό πρόσωπο του θεάτρου τον κ. Τζαφάλια αλλά και τον Περιφερειάρχη κ. Κ. Αγοραστό και τον δήμαρχο Λαρισαίων κ. Απ. Καλογιάννη.
Ξέρετε, είναι μια στρεβλή άποψη το ότι όλα πρέπει να τα κάνει το κράτος, άλλωστε το κράτος είμαστε εμείς, οι πολίτες και οφείλουμε να συνδράμουμε στους δημόσιους φορείς, εφόσον χρειάζονται τη βοήθειά μας.
Άλλωστε το ΔΙΑΖΩΜΑ, δημιουργήθηκε ακριβώς για αυτόν τον σκοπό. Όσοι συμμετέχουμε σε αυτό είμαστε αποφασισμένοι να κάνουμε πράξη την αγάπη μας για τα μνημεία και την πολιτιστική κληρονομιά. Επίκεντρο του ενδιαφέροντός μας είναι η ανάδειξη των αρχαίων θεάτρων, η εξεύρεση πόρων και η ένταξή τους στην καθημερινότητα μας. Ανοιχτό σε όλους, το ΔΙΑΖΩΜΑ επιδιώκει να ανοίξει μια αγκαλιά για την προστασία των αρχαίων θεάτρων, αυτού του κορυφαίου επιτεύγματος της αρχαίας ελληνικής αρχιτεκτονικής, εκεί ακριβώς όπου συντελέσθηκε η έκρηξη των δημοκρατικών θεσμών και άνθισε η πολιτιστική και πνευματική δημιουργία.
Συμφωνείτε με τον προσανατολισμό του Σχεδίου Βιώσιμης Αστικής Ανάπτυξης της Λάρισας, γύρω από το αρχαίο θέατρο;
Ο πολιτισμός αποτελεί ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο για τη χώρα μας, που συνδέεται με αξίες, όπως η δημιουργικότητα, η πολυμορφία, η συνεργασία και η ομαδικότητα. Αποτελεί, ιδιαίτερα για τη Λάρισα, ένα ανεκτίμητο αναπτυξιακό κεφάλαιο, που μπορεί να συμβάλει καθοριστικά σε ένα νέο βιώσιμο αναπτυξιακό πρότυπο. Το Α’ αρχαίο θέατρο της Λάρισας, το Β΄, αλλά και τα εξαιρετικά θρησκευτικά και οθωμανικά μνημεία που τα περιβάλλουν , αποτελούν το κέντρο για την μελλοντική ανάπλαση της πόλης.
Αυτό που συμβαίνει στην Λάρισα, είναι ξέρετε μοναδικό. Όλη η πόλη είναι στραμμένη προς το αρχαίο θέατρο, σαν να το κοιτάει. Και η αγάπη των Λαρισαίων για το θέατρό τους, είναι επίσης συγκινητική. Είναι ίσως η μόνη πόλη στον κόσμο που εκτίναξε πολυκατοικίες, ακόμη και το ιστορικό της ρολόι για να το αποκαλύψει.
