Ο αντιδήμαρχος Πολιτισμού κ. Κωνσταντίνος Κουλιός και οι συνεργάτες του, καταβάλλουν μεγάλες προσπάθειες για την ολοκλήρωση των προετοιμασιών των εκδηλώσεων με θετικό αποτέλεσμα.
Σύμφωνα με στοιχεία που έχει συλλέξει ο Πολιτιστικός Οργανισμός του Δήμου Τυρνάβου, οι ρίζες του «Τυρναβίτικου Καρναβαλιού» έχουν κοινή ιστορία με την ίδρυση του Πολιτιστικού – Αθλητικού Συλλόγου «Ανάπλασις» το 1898.
Ο θεσμός πέρασε δύσκολους καιρούς κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, της Κατοχής, του Εμφυλίου. Τότε μάλιστα στον Τύρναβο υπήρχε ρητή απαγόρευση από την Αστυνομία, να μην ντύνονται οι πολίτες μασκαράδες για την αποφυγή …δυσάρεστων γεγονότων.
Τέλος της δεκαετίας του ’50 - αρχές ‘60, στην αρχή δειλά-δειλά, δημιουργούνται ομάδες καρναβαλιστών και το έθιμο αναβιώνει και πάλι μέχρι το 1967. Η δικτατορία θέτει και αυτό τον θεσμό στο «ψυγείο», μέχρι που το 1979 η νέα τότε δημοτική αρχή του δημάρχου Δημήτρη Κουγιώνη, επαναφέρει τον θεσμό με τη σημερινή του μορφή.
Τα τελευταία 35 χρόνια το «Τυρναβίτικο Καρναβάλι» είναι πλέον ένας ισχυρός θεσμός για την πόλη και συγκαταλέγεται στα μεγαλύτερα της χώρας και σίγουρα είναι το μεγαλύτερο της Κεντρικής Ελλάδας.
Κάθε χρόνο ο Τύρναβος είναι για τρεις εβδομάδες στο επίκεντρο της διασκέδασης.
Για όλο αυτό το διάστημα στα καφέ και τα κλαμπ της πόλης δημιουργείται το αδιαχώρητο, αφού χιλιάδες επισκέπτες τα κατακλύζουν μέρα και νύχτα.
Αποκορύφωμα των εκδηλώσεων η μεγάλη παρέλαση αρμάτων και ομάδων την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς, την Κυριακή 26 Φεβρουαρίου.
Εκείνη τη βραδιά ο Τύρναβος αποθεώνεται από χιλιάδες καρναβαλιστές από την πόλη και την ευρύτερη περιοχή. Δεν είναι λίγοι και οι επισκέπτες που οργανωμένα επισκέπτονται τον Τύρναβο από όλη την Ελλάδα.
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο συμμετέχουν στην παρέλαση 2.500 μασκαρεμένοι συνοδεύοντας πολλά άρματα.
ΤΟ «ΜΠΟΥΡΑΝΙ»
Αποκριές στον Τύρναβο σημαίνει «Φαλλοκρατία» και ο γιορτασμός του εθίμου «Μπουρανί».
Την Καθαρά Δευτέρα γιορτάζεται η αλλαγή της φύσης από τον παγωμένο χειμώνα, στην ομορφιά της άνοιξης. Η γιορτή του φαλλού συμβολίζει τη γονιμότητα, την ανανέωση της φύσης και το Μπουρανί είναι το σύμβολο της ευκαρπίας.
Παλαιότερα οι Τυρναβίτες εξέλεγαν τον Αρχιμπουρανίτη ο οποίος έσερνε πρώτος τον χορό κρατώντας στα χέρια του έναν φαλλό, κυρίως ξύλινο ή πήλινο, στο κέντρο στέκεται ο Καβούκας μασκαρεμένος αράπης έχοντας κρεμασμένα κουδούνια, γυρίζοντας στις γειτονιές όπου σε κάθε φωτιά ετοιμαζόταν το παραδοσιακό μπουρανί, μια χορτόσουπα με κύριο χορταρικό την τσουκνίδα.
Χόρευαν γύρω από τη φωτιά, έλεγαν τολμηρά παραδοσιακά ή αυτοσχέδια ποιήματα, τραγουδούσαν άσεμνα τραγούδια και προβαίνανε σε πρόστυχα καμώματα και αδιάκριτες χειρονομίες προς τους άντρες περαστικούς, αφού απαγορευόταν τότε να συμμετέχουν γυναίκες στο έθιμο. Κυρίαρχος της γιορτής ήταν ο φαλλός. Η ψυχική αναγέννηση των Τυρναβιτών ήταν αλληλένδετη με την αναγέννηση της φύσης.
Γι’ αυτό, οι Τυρναβίτες διατηρούν αυτό το έθιμο με πάθος και ευχαρίστηση και το γιορτάζουν με ιδιαίτερη λαμπρότητα κάθε Καθαρά Δευτέρα. Σ’ ένα ξέφωτο, στο άλσος του Προφήτη Ηλία, τα μέλη του συλλόγου « Γαϊτανάκι Μπουρανί», μαζί με τον Μορφωτικό Σύλλογο Τυρνάβου με τις παραδοσιακές φορεσιές τους, στήνουν το γαϊτανάκι. Ταυτόχρονα μαγειρεύεται το μπουρανί (η χορτόσουπα), ενώ κάνουν την εμφάνισή τους πολλοί Τυρναβίτες με πήλινους φαλλούς. Φέτος στον Προφήτη Ηλία ο σύλλογος θα προσφέρει επίσης και κρασί στους επισκέπτες.
Στα παλιά του πατροπαράδοτου «Μπουρανί» όλα αυτά συνοδεύονται από βωμολοχίες, παραδοσιακά σκωπτικά τραγούδια, αυτοσχέδια ποιήματα, πειράγματα και χειρονομίες, που επιφυλάσσουν μεγάλη έκπληξη στους επισκέπτες και αναδύουν άφθονο κέφι.
Το «Μπουρανί» είναι στις μέρες μας ένα λαϊκό πανηγύρι, που η τέλεσή του πραγματοποιείται όχι μόνο στον Προφήτη Ηλία αλλά σε όλους τους δρόμους. Στην κεντρική πλατεία από τον Πολιτιστικό Σύλλογο οποίος θα προσφέρει φασολάδα και λαγάνα και σε όλα τα τσιπουράδικα της πόλης. Οι Τυρναβίτες αναβιώνουν το έθιμο του «Μπουρανί» στήνοντας ένα γλέντι, που όμοιό του δεν υπάρχει, πλημμυρίζουν την πόλη με τολμηρά ακούσματα και μυούν τους επισκέπτες στο έθιμο, παρασύροντάς τους να ανακατέψουν το μπουρανί, να ασπαστούν τα ομοιώματα φαλλών και να συμμετάσχουν σε αυτό το γλέντι της Καθαράς Δευτέρας.
Αρχιμπουρανίτης για το 2017 εξελέγη ο κ. Τίτος Χαλούλης.
ΤΥΡΝΑΒΟΣ (Γραφείο «Ε»)
Του Κώστα Τσόλα
