Έναν σχεδόν αιώνα μετά τη μετονομασία του χωριού, από Τζορμακλή σε Αγίους Αναργύρους (1918), οι απόγονοι και σημερινοί κάτοικοί του κρατούν στα χέρια τους ένα ιστορικό και λαογραφικό βιβλίο, που καταγράφει την ιστορία του τόπου που γεννήθηκαν, αποτελεί την ταυτότητά του και συνάμα μια πολύτιμη –τη μοναδική ως σήμερα- παρακαταθήκη, σημείο αναφοράς και για τις επόμενες γενιές.
Πόνημα και έργο ετών δύο ανθρώπων το βιβλίο που παρουσιάστηκε χθες, στη μικρή, όπως αποδείχτηκε για την περίσταση, αίθουσα του πρώην δημαρχείου Κραννώνα: Του επί σειρά ετών δασκάλου του χωριού Νικόλαου Βαρδακούλη και του Κρητικού, την καταγωγή, Γεώργιου Δαρκαδάκη, για τον οποίο η αγάπη για τη γενέτειρα της γυναίκας του, ήταν αρκετή για να αφιερώσει μια 5ετία αναζητώντας στοιχεία, ερευνώντας κείμενα και διασταυρώνοντας πληροφορίες για το Τζορμακλή.
Στην παρουσίαση δύο ακόμη εκλεκτά τέκνα των Αγίων Αναργύρων: ο γιατρός, πρώην δήμαρχος και τελευταίος κοινοτάρχης του Αθαν. Μπαντούλης και ο επιστήμονας-ερευνητής της Ακαδημίας Αθηνών Στ. Μπέης.
Η εκδήλωση-ταξίδι στην ιστορία του χωριού, συγκέντρωσε το ενδιαφέρον όλων των κατοίκων. Μια ιστορία, οι απαρχές της οποίας θα πρέπει να αναζητηθούν στα μέσα του 16ου αι., ενώ η πρώτη επίσημη αναφορά γίνεται στις αρχές του 17ου αι. σε μια πρόθεση της μονής Βαρλαάμ των Μετεώρων.
Ελλιπής η ιστορία για την ίδρυση, πολλές οι ερμηνείες για την ονομασία του χωριού –τουλάχιστον με το τουρκικό του όνομα. Το Τζορμακλή, όπως ανέφερε ο Αθαν. Μπαντούλης βρίσκεται δίπλα στην ιστορική Κραννώνα, την οποία μνημονεύει ο Κρίτων συμβουλεύοντας τον Σωκράτη να την επισκεφθεί. Πρόκειται λοιπόν για μια ιστορική περιοχή, η οποία έχει τις δικές της σελίδες στο μεγάλο βιβλίο της ελληνικής ιστορίας, τόσο στους αρχαίους και τους ελληνιστικούς χρόνους, όσο και πολύ μεταγενέστερα στη σύγχρονη εποχή. Ο κ. Μπαντούλης αναφέρθηκε στις εποχές-σταθμούς των χρόνων αυτών (οικογένεια Σκοπάδων, σεισμός του 510 π.Χ., συμβολή με 1000 ιππείς στην εκστρατεία του Μ. Αλεξάνδρου, συμμετοχή στο Κιλελέρ και την πρώτη αγροτική μεταρρύθμιση), καθώς και στη διοικητική εξέλιξη της περιοχής από τον πρώτο Δήμο Κραννώνα το 1883 με έδρα το Τζορμακλή ως τον Καποδιστριακό ομώνυμο δήμο.
Παίρνοντας αφορμή δε από τις σημερινές οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες, κάλεσε την τοπική κοινωνία να εμπιστευθεί περισσότερο τις γυναίκες και στον επιχειρηματικό στίβο, ενώ ζήτησε από τους νέους να συνεργαστούν φτιάχνοντας ένα τοπικό αναπτυξιακό πρόγραμμα δίνοντας έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος.
Με καταγωγή από την περιοχή ο ερευνητής του Κέντρου Έρευνας Νεοελληνικών Διαλέκτων και Ιδιωμάτων της Ακαδημίας Αθηνών κ. Σταμάτης Μπέης, επαίνεσε την προσπάθεια για τη μεθοδικότητα και τη μεγάλη προσοχή με την οποία αντιμετώπισαν οι συγγραφείς τα διάφορα θέματα του βιβλίου, προσέγγισε τη χρονολογία ίδρυσης του χωριού με βάση επίσημες αναφορές, ενώ στάθηκε ιδιαίτερα στο γλωσσικό ιδίωμα της περιοχής, για το οποίο, το συγκεκριμένο βιβλίο αποτελεί ουσιαστικά την πρώτη καταγραφή του. Μάλιστα, όχι μόνο για το Τζορμακλή αλλά για μια ολόκληρη περιοχή, αφού είναι ελάχιστα μελετημένη η περιοχή των πεδινών χωριών γύρω από τη Λάρισα, για την οποία υπάρχει ένα κενό γνώσης για τα γλωσσικά δεδομένα της.
Όπως ανάφερε «το ιδίωμα των Αγ. Αναργύρων είναι ένα τυπικό και αντιπροσωπευτικό θεσσαλικό ιδίωμα που ανήκει στα βόρεια νεοελληνικά ιδιώματα, τα ιδιώματα δηλαδή που συναντώνται βόρεια του Κορινθιακού κόλπου και της Αττικής».
Ιδιώματα, για τα οποία, όπως έλεγαν και παραδέχονταν αρκετοί των παρισταμένων, υπήρξαν θύματα «μπούλιγκ» όταν φοιτούσαν στα σχολεία της Λάρισας στα μαθητικά τους χρόνια!
Με την πείρα του δασκάλου αλλά και τη σεμνότητα ενός ανθρώπου που μπορεί κάτι να παρέλειψε, στη συλλογή των στοιχείων για τη συγγραφή ενός βιβλίου, ο εκ των συγγραφέων κ. Νικόλαος Βαρδακούλης, που επί 35 χρόνια υπηρέτησε την εκπαίδευση, παραδίδοντας το έργο του απευθύνθηκε στις νεότερες γενιές. Εδώ είναι οι καταβολές και οι ρίζες σας, είπε, καλώντας τους να το έχουν ως αφετηρία για ανάλογες και πιο εμπεριστατωμένες προσπάθειες.
Τέλος, ο Γεώργιος Δαρκαδάκης, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που συνάντησε παλεύοντας με την ελληνική γραφειοκρατία και στενοκεφαλιά, στην προσπάθειά του να συγκεντρώσει υλικό από επίσημες πηγές. Στα 5 χρόνια έρευνας διάβασε πάνω από 3000 εφημερίδες της περιοχής και αποδελτίωσε 36.500 ΦΕΚ, αναζητώντας και βρίσκοντας, άλλοτε επουσιώδη, άλλοτε όμως εκπληκτικά στοιχεία. Όπως λ.χ. ότι στο Τζορμακλή δημιουργήθηκε το 1938 το πρώτο κέντρο τεχνητής αναπαραγωγής αλόγων στην Ελλάδα, σε περιοχή κοντά στη Μεσοράχη ανακαλύφθηκε το 1907 χαυλιόδοντας μήκους 2.60 μ. (για να χαθεί στη συνέχεια κατά τη μεταφορά του …) κ.ά.
Στην εκδήλωση παρέστησαν ο πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου του Δήμου Κιλελέρ κ. Αχ. Βαρδακούλης, ο πρόεδρος της τοπικής Κοινότητας κ. Νεόφυτος Χατζηβασιλειάδης, ο ιερέας του χωριού π. Αχιλλέας και δεκάδες κάτοικοι όλων των ηλικιών, ενώ την παρουσίαση συντόνισε ο δημοσιογράφος της «Ε» Δημ. Χατζηευθυμίου.
