ΕΛΑΣΣΟΝΑ (Γραφείο «Ε»)
Του Γιάννη Μουκίδη
«…Ο Δεσπότης πάντων, καθοράται νεκρός, και εν μνήματι καινώ κατατίθεται, ο κενώσας τα μνημεία των νεκρών.
Η ζωή εν τάφω κατετέθης Χριστέ, και θανάτω σου τον θάνατον ώλεσας, και επήγασας τω κόσμω, την ζωήν…».
Με υγρό, βροχερό, δροσερό και άστατο καιρό, κάθε άλλο παρά ανοιξιάτικο (…βελτιώθηκε σημαντικά τις απογευματινές ώρες), η περιοχή της Ελασσόνας βίωσε και εφέτος την περίεργη «χαρμολύπη», το «χαροποιόν πένθος» της Μεγάλης Παρασκευής.
Ξεχωριστή κατάνυξη, περισυλλογή, συγκίνηση, μεγαλοπρέπεια και για την πόλη της Ελασσόνας, αλλά και τη γύρω περιοχή, που έζησαν για μια ακόμη χρονιά την κορύφωση του Θείου Δράματος, τη φεγγοβολή της «χαρμολύπης» της Μεγάλης Παρασκευής. Μίας ημέρας που το συναίσθημα ενώνεται με την παράδοση, που οι παιδικές μνήμες και θύμησες και η νοσταλγία ενώνονται για τα καλά με το δακρυσμένο, πένθιμο αλλά και ιδιαίτερα όμορφο σκηνικό, με τις ανοιξιάτικες μυρωδιές, με τα ξεχωριστά «χρώματα και αρώματα» του Απριλίου. Διαφορετική μέρα, όπου το νήμα της παράδοσης, όλο και ξετυλίγεται, δεν κόβεται, δεν χάνεται με τίποτα, αλλά συνεχίζει να δένει καλά τα χρόνια το ένα με το άλλο, μια ιδιαίτερη μέρα πλεγμένη με τις «αναπνοές» του Απριλίου. Μια διαφορετική μέρα, που επαναλαμβάνεται κάθε άνοιξη. Κάθε χρόνο, για αιώνες ο ίδιος «Επιτάφιος Θρήνος», αυτό το ανεπανάληπτο «πένθιμο τραγούδι της Μεγάλης Παρασκευής», που γίνεται ένα «μωσαϊκό» πένθους, οδύνης, συγκίνησης, πόνου, αλλά και ένα χρήσιμο για πολλούς απόθεμα παρηγοριάς. Ένας «καμβάς» όπου όλοι μαζί και ο καθένας μας ξεχωριστά, ξανά και ξανά «υφαίνει» το δικό του «δράμα», «θρηνεί» τις δικές του «απώλειες», «κλαίει» βουβά τους δικούς τους νεκρούς, αναπολεί, ξαναθυμάται, ζει το δικό του «Επιτάφιο». Πολλοί αυτοί που άναψαν ένα καντήλι ή ένα κερί, που άφησαν ένα λουλούδι σ΄ αυτούς που σμίλεψαν τη σκέψη τους, σ΄ αυτούς που… δεν τους περιμένουν να αναστηθούν αλλά τους νιώθουν πάντα δίπλα και κοντά τους.
Εγκώμια στον Ιησού, ύμνοι υπέροχοι - αριστουργήματα, Επιτάφιοι που εξωτερικεύουν την άνοιξη, κόσμος με αναμμένα κεριά, ασφυκτικά γεμάτες από κόσμο οι εκκλησίες και τα μοναστήρια της επαρχίας Ελασσόνας (…με ιδιαίτερη και φέτος τη μεγάλη παρουσία των νέων), μνήμες, βιώματα, αναμνήσεις, θύμησες. Μια ατμόσφαιρα παράξενη, περίεργη και ελκυστική μαζί, που σε παρασύρει, θέλοντας και μη, που μαγεύει και ίσως αγγίζει τις ψυχές όλων.
Σε όλους τους Ιερούς Ναούς της περιοχής, στην Ιερά Μονή της Παναγίας Ολυμπιώτισσας, στην Ιερά Μονή Αναλήψεως του Σωτήρος Συκέας Ποταμιάς, λίγο μακρύτερα και ψηλότερα στην Ιερά Μονή Σπαρμού Ολύμπου, στην Ιερά Μονή Αγίας Τριάδος Λιβαδίου, στην Ιερά Μονή Αγίου Αντωνίου Δεμιράδων Κοκκινόγης, εκεί ψηλά στην Ιερά Μονή Κανάλλων Καρυάς Ολύμπου και στην Ι. Μονή Αγίου Δημητρίου («Βαλέτσικο») Τσαριτσάνης (όπου «τρέχουν» σημαντικές εργασίες αναπαλαίωσης) χθες το πρωί και το μεσημέρι εψάλη η Ακολουθία των Μεγάλων Ωρών, ο Μέγας Εσπερινός και η Αποκαθήλωση. Έως αργά το απόγευμα, εκατοντάδες πιστοί, όλων των ηλικιών συνέρρευσαν στις εκκλησίες της Ελασσόνας για να ασπαστούν το Άχραντο Σώμα και να προσκυνήσουν τους Επιταφίους του Μητροπολιτικού Ναού του Αγίου Δημητρίου, των Εισοδίων της Θεοτόκου, του Αγίου Σπυρίδωνος, του Αγίου Αρσενίου, του Κοιμητηριακού Ι.Ν. της Αναστάσεως του Λαζάρου, του Ι.Ν. Τριών Ιεραρχών Παλαιοημερολογιτών, της Ιεράς Μονής Παναγίας Ολυμπιώτισσας, της Ι.Μ. Αναλήψεως του Σωτήρος, της Ι.Μ. Σπαρμού Ολύμπου και των άλλων μοναστηριών.
Η Ελασσόνα της Μεγάλης Παρασκευής, για μια ακόμη χρονιά, παρά τον όχι ανοιξιάτικο αλλά «μουντό» καιρό, είχε ως χαρακτηριστικό τη μεγάλη προσέλευση των Ελασσονιτών στους ναούς και, επισκεπτών, που, έστω για λίγο σταματούσαν το ταξίδι τους για να προσκυνήσουν στους Επιταφίους, και να πάρουν έστω κάτι από τη δύναμη που αποπνέουν. Συνεχής η ροή προσκυνητών στα μοναστήρια της περιοχής, που και αυτά, έχουν το δικό τους μοναδικό «χρώμα» κατάνυξης και περισυλλογής, ημέρες σαν αυτές της Μεγ. Εβδομάδας.
Χθες στις 6 το απόγευμα, μέσα σε ατμόσφαιρα απόλυτης συγκίνησης, τελέσθηκε η Ακολουθία και η περιφορά του λιτού Επιταφίου στον Κοιμητηριακό Ιερό Ναό Αγίου Λαζάρου, ανάμεσα από τα δεκάδες μνήματα των «κεκοιμημένων». Βουρκωμένα μάτια και βουβό κλάμα, περισυλλογή, εκεί όπου σμίγουν ανθρώπινος και θεϊκός πόνος, εκεί που το θείο δράμα, είναι και το προσωπικό «κρυφό» δράμα κάθε ανθρώπου. Στις 7:30 το βράδυ, άρχισε σε όλους τους Ναούς και στο Μητροπολιτικό Ιερό Ναό του Αγίου Δημητρίου Ελασσόνας η Ακολουθία του Ιερού Επιταφίου, με την παρουσία των πολιτικών και στρατιωτικών αρχών της περιοχής. Εκατοντάδες πιστοί και επισκέπτες της πασχαλινής Ελασσόνας δημιούργησαν το αδιαχώρητο στο εσωτερικό των εκκλησιών και κατέκλυσαν τους προαύλειους χώρους.
Λίγο μετά τις 9.30 το βράδυ, η καθιερωμένη Έξοδος και η Περιφορά των Ιερών Επιταφίων, με κατάληξη στην κεντρική πλατεία της Ελασσόνας, ολοκληρώνοντας έτσι μια ιδιαίτερη ημέρα της Ορθοδοξίας, μια ακόμη Μεγάλη Παρασκευή, που έχει τη δική της μοναδική ομορφιά γεμάτη πλούσια συναισθήματα, αναμφισβήτητα αναλλοίωτη μέσα στο διάβα του χρόνου. Μια μέρα, όπου η «χαρμολύπη» χτυπά την πόρτα της ψυχής μας. Μαζί της και η άνοιξη που μας ανοίγει την άλλη πόρτα, εκείνης του Πάσχα, που ανεβαίνει σιωπηλό μέσα από σταλαγμούς κατάνυξης, και επιτάφιων θρήνων, καταθέτοντας το δικό της μερτικό στα βιώματα μας. Για αρκετούς, και στην επαρχία Ελασσόνας, όλους όσοι περνούν το δικό τους δύσκολο προσωπικό δρόμο, ο Επιτάφιος ίσως δεν τελείωσε χθες, γιατί ο δικός τους Επιτάφιος είναι μακρύς και ατέλειωτος και …η Ανάσταση δείχνει μακριά ακόμα.
Ανάλογες θρησκευτικές εκδηλώσεις έγιναν, μέσα σε ατμόσφαιρα θείας κατάνυξης, και στις εκκλησίες των άλλων δημοτικών και τοπικών διαμερισμάτων και οικισμών (Τσαριτσάνης, Λιβαδίου, Κρανέας, Βερδικούσιας, Σαρανταπόρου, Καλλιθέας, Βλαχογιαννίου, Καρυάς), όπως και στα ιστορικά μοναστήρια της επαρχίας Ελασσόνας.
