Ενώπιον της ειδικής επιτροπής ισότητας και δικαιωμάτων του ανθρώπου, κατόπιν πρόσκλησής της, εμφανίστηκε η Λαρισαία βουλευτίνα του ΣΥΡΙΖΑ Άννα Βαγενά, στο πλαίσιο ειδικής συνεδρίας για τα προβλήματα των Ελλήνων Ρομά, την Πέμπτη 14 Απριλίου. Αξίζει να επισημανθεί ότι η συνεδρίαση –που διοργανώθηκε με πρωτοβουλία της ίδιας της βουλευτίνας– έλαβε χώρα με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ρομά που τιμάται στις 8 Απριλίου, σε ανάμνηση του Πρώτου Παγκόσμιου Συνεδρίου των Ρομά, που έγινε στο Λονδίνο στις 8 Απριλίου 1971.
Κατά τη συνεδρίαση η κ. Βαγενά ανέφερε:
«Ο όρος «Ρομ/Ρομά» χρησιμοποιείται για να δηλώσει κοινότητες που προέκυψαν από τη διασπορά εμπόρων, νομάδων και άλλων από τα βάθη της Ινδίας, από τον 10° αιώνα και μετά, και την ανάμιξή τους με ευρωπαϊκές και άλλες ομάδες κατά τη διάρκεια της διασποράς τους. Σήμερα στην Ελλάδα ζουν, σύμφωνα με τις επίσημες καταγραφές, 420.000 Ρομά, ενώ στην πραγματικότητα ο αριθμός είναι πολύ υψηλότερος.
Όπως είναι γνωστό οι Έλληνες Ρομά ζουν στην ευρύτερη περιοχή ήδη από τον 13ο αιώνα, αποτελούν επομένως από τους παλαιότερους κατοίκους του ελλαδικού χώρου, ενώ καθ’ όλη τη διάρκεια της ιστορίας τους δεν έχασαν ούτε την ιδιαίτερη κουλτούρα τους (γλώσσα, ήθη-έθιμα, παραδόσεις, μουσική) ούτε τον μοναδικό τρόπο ζωής τους.
Σπάνια οι συμπολίτες μας Ρομά έχουν την ευκαιρία να ενημερώσουν τα μέλη του κοινοβουλίου για τα προβλήματά τους. Ειδικά υπό τις προηγούμενες κυβερνήσεις, τα θέματα των Ρομά έρχονταν στην επικαιρότητα μόνον με σκοπό η κοινότητα αυτή να στοχευθεί, να κατηγορηθεί ή να δικαιολογηθεί υπέρμετρη καταστολή εναντίον της. Σήμερα όμως τι γίνεται;
Υπάρχουν φορείς, είτε της κοινωνίας των πολιτών είτε και σε επίπεδο ανεξάρτητων αρχών, που έχουν εργαστεί επί σειρά ετών για τη βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης των Ελλήνων Ρομά και την άρση του «γυάλινου τείχους» του κοινωνικού αποκλεισμού.
Ενδεικτικά, με βάση έρευνα του 2010 τα ποσοστά αναλφαβητισμού στις σχετικά συμπαγείς κοινότητες Ρομά μειώθηκαν συγκριτικά, παραμένοντας –όμως– ανησυχητικά υψηλά έναντι των αντίστοιχων του γενικού πληθυσμού. Επίσης, τα ποσοστά των παιδιών που δεν ολοκληρώνουν τη βασική εκπαίδευση παραμένουν αυξημένα.
Αντίστοιχα, το κράτος είναι συχνά εχθρικό αλλά και μεροληπτικό απέναντι στους Έλληνες Ρομά.
Βέβαια, αρκετά άλλαξαν από τότε. Ειδικά, το έργο του Συνηγόρου του Πολίτη με σκοπό να πάψουν οι δημόσιες υπηρεσίες και αρχές να είναι εχθρικές απέναντι στους Ρομά και να διορθωθούν τα κακώς κείμενα είναι αξιέπαινο.
Ενσωμάτωση και εναρμόνιση χωρίς να χάσουν τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους, που είναι μοναδικά. Η αίσθηση της ελευθερίας που έχουν είναι, επίσης, μοναδική. Είμαι υπερήφανη που μέσα στις φλέβες μου κυλά και αίμα Ρομά. Η προγιαγιά μου ήταν ένα κοριτσάκι Ρομ που έμενε στο χωριό της Ραψάνης. Ενσωματώθηκε δε πλήρως στην τοπική κοινωνία. Ίσως, μάλιστα, στο γεγονός αυτό να οφείλεται ο ατίθασος χαρακτήρας μου, η αγάπη μου για την ελευθερία και τα ταξίδια, η αίσθηση του ρυθμού που έχω σαν ηθοποιός – και στην κίνηση και στον χορό. Ακόμα, ίσως σ’ αυτήν να οφείλεται ο αντικομφορμισμός μου και το πηγαίο και αστείρευτο χιούμορ, αλλά και η δύναμη και η ανάγκη για τη χαρά της ζωής».
