ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ
Παρά την έλλειψη ενδείξεων επικινδυνότητας για τον άνθρωπο ή το περιβάλλον, οι 15 από τις 28 χώρες-μέλη της ΕΕ θα ζητήσουν να εξαιρεθούν από την καλλιέργεια γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών σε μέρος ή στο σύνολο της επικράτειάς τους.
Εκτός από την Ελλάδα, η λίστα περιλαμβάνει την Γερμανία, τη Γαλλία, την Κύπρο, την Αυστρία, τη Βουλγαρία, την Κροατία, την Ιταλία, την Ουγγαρία, τη Λετονία, τη Λιθουανία, την Ολλανδία και την Πολωνία, ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Ακόμα, η Βρετανία θα ζητήσει να εξαιρεθούν από τις άδειες καλλιέργειας η Σκοτία, η Ουαλία και η Βόρειος Ιρλανδία, αφήνοντας μόνο την Αγγλία ανοιχτή στα «μεταλλαγμένα». Το Βέλγιο, επίσης, θέλει να κρατήσει ελεύθερη από γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες τη γαλλόφωνη περιοχή της Βαλονίας.
Μέχρι τον Μάρτιο του 2014, οι χώρες-μέλη της ΕΕ μπορούσαν να αρνηθούν την καλλιέργεια εγκεκριμένων «μεταλλαγμένων» ποικιλιών μόνο για λόγους δημόσιας υγείας ή περιβάλλοντος. Όμως, ελλείψει πειστικών επιστημονικών δεδομένων για την υποτιθέμενη επικινδυνότητα αυτών των καλλιεργειών, οι μονομερείς απαγορεύσεις στην Ελλάδα και άλλες χώρες θεωρούνταν νομικά αστήρικτες.
Το νέο πλαίσιο -το οποίο είχε εισηγηθεί η τελευταία ελληνική προεδρία της ΕΕ-, αφενός δίνει τη δυνατότητα καλλιέργειας στις χώρες που επιθυμούν τα «μεταλλαγμένα», αφετέρου επιτρέπει στις χώρες που δεν το επιθυμούν να απαγορεύουν την καλλιέργεια για λόγους όπως η δημόσια τάξη, η χωροταξία ή ο αγώνας κατά της επιμόλυνσης ντόπιων ποικιλιών.
Οι κανόνες αυτοί αφορούν πάντως μόνο την καλλιέργεια και όχι το εμπόριο γενετικά τροποποιημένων ποικιλιών.
Οι χώρες-μέλη έχουν περιθώριο μέχρι σήμερα να καταθέσουν αιτήματα εξαίρεσης από τις άδειες καλλιέργειας. Οι εταιρείες που παράγουν γενετικά τροποποιημένες ποικιλίες έχουν δικαίωμα να αμφισβητήσουν τα αιτήματα, οπότε οι κυβερνήσεις θα κληθούν να παραθέσουν συγκριμένα επιχειρήματα, τα οποία αφορούν για παράδειγμα το περιβάλλον ή την αγροτική παραγωγή.
Οι εταιρείες και οι υποστηρικτές των «μεταλλαγμένων» θεωρούν πως, εφόσον δεν υπάρχουν διαπιστωμένοι κίνδυνοι για την υγεία ή το περιβάλλον, οι χώρες-μέλη δεν θα έπρεπε να τα απαγορεύουν μονομερώς.
Το ίδιο υποστηρίζουν και οι ΗΠΑ, μεγάλος παραγωγός «μεταλλαγμένων» προϊόντων, οι οποίες καλούν την ΕΕ να ανοίξει διάπλατα τις πόρτες στα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα, στο πλαίσιο μιας σχεδιαζόμενης συμφωνίας για ελεύθερο διμερές εμπόριο. Βασικό επιχείρημα είναι ότι οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις στα «μεταλλαγμένα» δεν βασίζονται σε επιστημονικά επιχειρήματα.
Μέχρι σήμερα η ΕΕ έχει εγκρίνει τέσσερις γενετικά τροποποιημένες καλλιέργειες, ωστόσο μόνο μία από αυτές, το καλαμπόκι MON810 της Monsantο, εξακολουθεί να καλλιεργείται, κυρίως στην Ισπανία.
Η καλλιέργεια των υπόλοιπων, δύο ειδών καλαμποκιού (ΒΤ176 και Τ25) και της πατάτας Amflora, τελικά εγκαταλείφθηκε.