Με τη ενέργεια αυτή αρχίζει ουσιαστικά ο δημόσιος διάλογος για την κατασκευή πυρηνικού σταθμού παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, όπως είχε αναγγείλει στις αρχές του 2024 η τότε πρωθυπουργός ‘Ανα Μπρνάμπιτς. Παράλληλα στο κοινοβούλιο ξεκινούν οι διαδικασίες για την κατάργηση του νόμου που απαγορεύει τη χρήση πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος ο οποίος είχε ψηφιστεί το 1989, τρία χρόνια μετά την πυρηνική καταστροφή στο Τσερνομπίλ.
ΑΠΟΔΕΣΜΕΥΣΗ ΑΠΟ ΤΟΝ ΛΙΓΝΙΤΗ
Η Σερβία σήμερα παράγει το 70% του ηλεκτρικού ρεύματος από λιγνίτη. Πρόθεση της κυβέρνησης είναι να αποδεσμευτεί οριστικά από τον λιγνίτη μέχρι το 2050 περνώντας σταδιακά στη χρήση φυσικού αερίου και ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία ανάγκασε το Βελιγράδι να επανεξετάσει τα σχέδια του αφού η Ρωσία δεν αποτελεί πλέον την «σίγουρη» πηγή προμήθειας φθηνού αερίου. Τον περασμένο Απρίλιο η κυβέρνηση υπέγραψε μνημόνιο συνεργασίας με τη δημόσια επιχείρηση ηλεκτρισμού της Γαλλίας ( EDF) στο οποίο αναφέρεται μεταξύ άλλων ότι «συμφωνήθηκε η δημιουργία συνθηκών για μια στρατηγική εταιρική σχέση στην αξιολόγηση των δυνατοτήτων για την ανάπτυξη μη στρατιωτικού πυρηνικού προγράμματος στη Σερβία».
Έναν μήνα πριν την υπογραφή του μνημονίου με τους Γάλλους, ο πρόεδρος της Δημοκρατίας Αλεξάνταρ Βούτσιτς εξέφρασε το ενδιαφέρον της Σερβίας «να αποκτήσει τέσσερεις μικρούς αντιδραστήρες (Small modular reactors – SMRs) με δυνατότητα παραγωγής 1200 MW». Ο Βούτσιτς ανέφερε ότι το κόστος κατασκευής θα ανέλθει σε 7,5 δισεκατομμύρια ευρώ κάτι που – όπως είπε – η Σερβία δεν μπορεί να διαθέσει γι αυτό θα πρέπει να βρεθούν εταίροι οι οποίοι θα συγχρηματοδοτήσουν το έργο. Στην ανάπτυξη και κατασκευή SRMs αντιδραστήρων προπορεύεται η Κίνα και δεν αποκλείεται το θέμα να βρέθηκε στην ατζέντα των συνομιλιών που είχε με τη σερβική ηγεσία ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίγκ κατά την επίσκεψή του στο Βελιγράδι, τον Μάιο. Είναι πλέον σαφές ότι η Σερβία προσανατολίζεται στην χρήση της πυρηνικής ενέργειας για την παραγωγή ηλεκτρικού ρεύματος.