«Η πρώτη σημαντική πρωτοβουλία αυτού του (νέου συμφώνου που φέρει την ονομασία) AUKUS, θα είναι η παράδοση ενός στόλου πυρηνοκίνητων υποβρυχίων στην Αυστραλία», δήλωσε ο πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον στην τηλεδιάσκεψη με τον πρωθυπουργό Βρετανό Μπόρις Τζόνσον και τον Αμερικανό πρόεδρο Τζο Μπάιντεν, ο οποίος διοργάνωσε την τηλεδιάσκεψη αυτή.
Μετά από αυτή την θεαματική ανακοίνωση, η οποία θα φέρει τις ΗΠΑ να μοιράζονται ιδιαίτερα ευαίσθητης τεχνολογίας, η Αυστραλία θα πρέπει να ακυρώσει, σύμφωνα με τον αυστραλιανό Τύπο, μια γιγαντιαία παραγγελία συμβατικών υποβρυχίων από τη Γαλλία, ύψους 56 δισεκατομμυρίων ευρώ, την οποία ο πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει δεσμευτεί να υπερασπιστεί.
Και δεν είναι βέβαιο ότι το Παρίσι θα παρηγορηθεί από τις καθησυχαστικές δηλώσεις του Μπάιντεν, ο οποίος διαβεβαίωσε χθες ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θέλουν «να συνεργαστούν στενά με τη Γαλλία» σε αυτήν την πολύ μεγάλης σημασίας στρατηγική ζώνη.
«Το Ηνωμένο Βασίλειο, η Αυστραλία και οι ΗΠΑ θα συνδεθούν ακόμα στενότερα, γεγονός που αντικατοπτρίζει το επίπεδο εμπιστοσύνης μεταξύ μας και το βάθος της φιλίας μας», δήλωσε ο Μπόρις Τζόνσον, ο οποίος με αυτήν τη συμφωνία καταγράφει μια διπλωματική επιτυχία στη στρατηγική του για αποφυγή διεθνούς απομόνωσης της Βρετανίας μετά το Brexit.
«Με βάση την κοινή ναυτική ιστορία των δημοκρατιών μας, δεσμευόμαστε για μια κοινή φιλοδοξία να υποστηρίξουμε την Αυστραλία στην απόκτηση πυρηνοκίνητων υποβρυχίων», υπογραμμίζει το κοινό ανακοινωθέν των τριών εταίρων.
«Η μόνη χώρα με την οποία οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν μοιραστεί ποτέ αυτήν την τεχνολογία πυρηνικής πρόωσης είναι με τη Μεγάλη Βρετανία» από το 1958, δήλωσε νωρίτερα ένας ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου. «Αυτή είναι μια θεμελιώδης απόφαση, θεμελιώδης. Θα δεσμεύσει την Αυστραλία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Μεγάλη Βρετανία για γενιές».
Ο Αμερικανός πρόεδρος θα δεχθεί επίσης στις 24 Σεπτεμβρίου στην Ουάσινγκτον τους πρωθυπουργούς της Αυστραλίας, της Ινδίας και της Ιαπωνίας με στόχο την αναβίωση της λεγόμενης Quad, την άτυπη τετραμερή συμμαχία των ΗΠΑ, της Αυστραλίας, της Ιαπωνίας και της Ινδίας, η οποία θεωρείται πως έχει συμπηχθεί για να αντιμετωπιστεί η αυξανόμενη ισχύς και επιρροή της Κίνας στην περιφέρεια Ινδικού-Ειρηνικού.
Η Νέα Ζηλανδία, η οποία απαγορεύει από το 1985 την είσοδο στα ύδατά της κάθε σκάφους με πυρηνική πρόωση, ανακοίνωσε πως τα μελλοντικά υποβρύχια της γείτονος και συμμάχου Αυστραλίας, δεν θα είναι ευπρόσδεκτα στην επικράτειά της.
Το νέο σύμφωνο ασφαλείας μεταξύ των ΗΠΑ, της Βρετανίας και της Αυστραλίας, το οποίο περιλαμβάνει κυρίως την παράδοση πυρηνικών υποβρυχίων στην Καμπέρα, δεν αποτελεί προάγγελο ενός Ψυχρού Πολέμου ανάμεσα στη Δύση και την Κίνα, δήλωσε χθες ο υπουργός Άμυνας της Βρετανίας.
Ο Μπεν Ουάλας σημείωσε ότι το σύμφωνο δεν περιλαμβάνει πυρηνικά όπλα και δεν αφορά την Κίνα.
Η ΚΙΝΑ
Η Κίνα κατήγγειλε την «εξαιρετικά ανεύθυνη» πώληση πυρηνοκίνητων αμερικανικών υποβρυχίων στην Αυστραλία, στο πλαίσιο μιας νέας σύμπραξης στην οποία περιλαμβάνεται και το Ηνωμένο Βασίλειο. «Η συνεργασία ανάμεσα στις ΗΠΑ, τη Βρετανία και την Αυστραλία στα πυρηνικά υποβρύχια υπονομεύει σοβαρά την περιφερειακή ειρήνη και την περιφερειακή σταθερότητα, εντείνει την κούρσα των εξοπλισμών και θέτει σε κίνδυνο τις διεθνείς προσπάθειες μη διάδοσης των πυρηνικών», δήλωσε στους δημοσιογράφους ο εκπρόσωπος της κινεζικής διπλωματίας Ζάο Λιζιάν. Ο ίδιος κατηγόρησε τις τρεις χώρες ότι επιδεικνύουν «ψυχροπολεμική νοοτροπία» και ότι χρησιμοποιούν το πυρηνικό όπλο για γεωπολιτικούς σκοπούς. Ενώ οι σχέσεις του Πεκίνου με την Καμπέρα είναι τεταμένες εδώ και ενάμιση χρόνο, ο Ζάο θεώρησε πως η απόκτηση αμερικανικών υποβρυχίων αντιβαίνει στις δεσμεύσεις της Αυστραλίας όσον αφορά τη μη διάδοση των πυρηνικών.
Η Ε.Ε.
Στη Σύνοδο Κορυφής του Οκτωβρίου αναμένεται να συζητηθεί η συμφωνία ασφάλειας μεταξύ των ΗΠΑ, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως ανέφερε με ανάρτησή του ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Τη λύπη του που η ΕΕ δεν ενημερώθηκε για την πρωτοβουλία AUKUS, εξέφρασε από τις Βρυξέλλες, ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα εξωτερικής πολιτικής Ζοζέπ Μπορέλ, τονίζοντας παράλληλα ότι κατανοεί τη δυσαρέσκεια της γαλλικής κυβέρνησης.