Πρόκειται για τη νέα Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (Mutual Defence Cooperation Agreement – MDCA) μεταξύ Ελλάδας και ΗΠΑ, η οποία «τροποποιεί» την αρχική συμφωνία (8 Ιουλίου 1990) για τις βάσεις (σ.σ. «Ευκολίες» κατά τις ΗΠΑ) και ουσιαστικά επεκτείνει τη στρατιωτική συνεργασία των δύο χωρών, πέραν της Ναυτικής Βάσης της Σούδας, σε Λάρισα, Στεφανοβίκειο όπως και στο Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης αλλά και του Βόλου - για το οποίο δεν γίνεται ονομαστική αναφορά όπως στην περίπτωση της Αλεξανδρούπολης που αποτελεί «ξεχωριστό κεφάλαιο» - για την κάλυψη προφανώς των αναγκών δυνάμεων των ΗΠΑ που θα φιλοξενούνται στις εγκαταστάσεις της 1ης Ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού, στο Στεφανοβίκειο.
Συμφωνία που δίνει τη δυνατότητα «στην Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να διατηρεί και να λειτουργεί στρατιωτικές και βοηθητικές Ευκολίες εντός των εγκαταστάσεων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων όπως προσδιορίζονται παρακάτω: (i) στην Αεροπορική Βάση Λάρισας, (ii) στη Βάση Αεροπορίας Στρατού Στεφανοβικείου (Αεροδρόμιο Στεφανοβικείου) και (iii) σε άλλες εγκαταστάσεις των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων όπως συμφωνούνται αμοιβαία από τα Μέρη ή τους ορισμένους εκπροσώπους τους, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εσωτερικές τους διαδικασίες».
ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ
Στην αιτιολογική έκθεση του σχεδίου νόμου «Κύρωση του Πρωτοκόλλου Τροποποίησης της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας μεταξύ της Κυβέρνησης της Ελληνικής Δημοκρατίας και της Κυβέρνησης των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής» σημειώνεται πως στα δύο άρθρα του Πρωτοκόλλου περιλαμβάνονται ελάχιστες παράγραφοι που τροποποιούν τη Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας του 1990, με τις πρώτες παραγράφους να αναφέρονται «σε μη συνορεύουσες βοηθητικές Ευκολίες της Αεροπορικής Βάσης Σούδας εντός της Ναυτικής Βάσης Σούδας», που θεωρείται «στρατηγικής» σημασίας για τις ΗΠΑ.
ΛΑΡΙΣΑ - ΒΟΛΟΣ
Το ενδιαφέρον για τη Θεσσαλία εστιάζεται «στην παράγραφο 3 του άρθρου I του Πρωτοκόλλου Τροποποίησης», όπου «προβλέπεται ότι η παράγραφος Β.2.(α) του Παραρτήματος αντικαθίσταται στο σύνολό της, ορίζοντας ότι σύμφωνα με τους σκοπούς της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας και το άρθρο I αυτής και όπως καθορίζεται λεπτομερώς σε εκτελεστικές συμφωνίες ή διευθετήσεις, επιτρέπεται στην Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών να διατηρεί και να λειτουργεί στρατιωτικές και βοηθητικές Ευκολίες εντός των εγκαταστάσεων των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων όπως προσδιορίζονται παρακάτω: (i) στην Αεροπορική Βάση Λάρισας, (ii) στη Βάση Αεροπορίας Στρατού Στεφανοβικείου (Αεροδρόμιο Στεφανοβικείου) και (iii) σε άλλες εγκαταστάσεις των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων όπως συμφωνούνται αμοιβαία από τα Μέρη ή τους ορισμένους εκπροσώπους τους, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εσωτερικές τους διαδικασίες».
ΑΠΟΣΤΟΛΕΣ
Αναλυτικότερα, όπως σημειώνεται στο σχέδιο της συμφωνίας «στην παράγραφο 6 του άρθρου I, η οποία αναφέρεται στην αναριθμηθείσα παράγραφο Β.4 του Παραρτήματος (πρώην παράγραφο Β.6), προβλέπεται ότι επιτρέπεται στην Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών η πραγματοποίηση των αποστολών και δραστηριοτήτων στις Ευκολίες που αναφέρονται στην παράγραφο 3 του άρθρου I (παράγραφος Β.2 του Παραρτήματος), δηλαδή στην Αεροπορική Βάση Λάρισας, στη Βάση Αεροπορίας Στρατού στο Στεφανοβίκειο και σε άλλες εγκαταστάσεις των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων όπως συμφωνούνται αμοιβαία, ως εξής:
Επισκέψεις, εκπαίδευση, ασκήσεις, κινήσεις Μονάδων και Σχηματισμών, διέλευση, υποστήριξη και συναφείς δραστηριότητες, ανεφοδιασμός αεροσκαφών, ανεφοδιασμός πλοίων, προσγείωση και ανάκτηση αεροσκαφών, προσωρινή συντήρηση οχημάτων, πλοίων και αεροσκαφών, ενδιαίτηση προσωπικού, επικοινωνίες, στάθμευση και ανάπτυξη δυνάμεων και υλικού, τοποθέτηση εξοπλισμού, προμηθειών και υλικού, κοινές και συνδυασμένες εκπαιδευτικές δραστηριότητες, δραστηριότητες συνδρομής στην αντιμετώπιση ανθρωπιστικών κρίσεων και φυσικών καταστροφών, επιχειρήσεις αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών και κατασκευές για την υποστήριξη κοινά συμφωνημένων δραστηριοτήτων.
Επίσης μπορούν να προβλεφθούν και άλλες αποστολές και δραστηριότητες που τα Μέρη ή οι ορισμένοι εκπρόσωποί τους μπορούν αμοιβαία να καθορίσουν, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εσωτερικές τους διαδικασίες».
Τέλος διευκρινίζεται ότι «στην παράγραφο 8 προστίθεται νέα παράγραφος Β.6 μετά την αναριθμηθείσα παράγραφο Β.5 και αναριθμούνται αναλόγως όλες οι παράγραφοι που ακολουθούν. Στην υποπαράγραφο (α) της παραγράφου Β.6 προβλέπεται ότι, σύμφωνα με τους σκοπούς της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας και δεδομένου ότι η χρήση από τις Ηνωμένες Πολιτείες μη στρατιωτικών εγκαταστάσεων και υποδομών στην Ελλάδα δεν αναμένεται να είναι καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, συνεχής ή αποκλειστική, χορηγείται στην Κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών καθεστώς προτεραιότητας (ανεμπόδιστη πρόσβαση και χρήση), σε περιοχές εντός των τοποθεσιών που καθορίζονται παρακάτω και όπως περαιτέρω προσδιορίζονται σε εκτελεστικές συμφωνίες ή διευθετήσεις και συγκεκριμένα: (i) του Λιμένα Αλεξανδρούπολης και (ii) άλλων τοποθεσιών όπως αμοιβαία συμφωνούνται από τα Μέρη ή τους ορισμένους εκπροσώπους τους, σύμφωνα με τις αντίστοιχες εσωτερικές τους διαδικασίες».
ΨΗΦΙΣΗ
Η Συμφωνία αναμένεται να κυρωθεί στην Επιτροπή Εθνικής Άμυνας και Εξωτερικών Υποθέσεων την επόμενη εβδομάδα που θα ανοίξει η Βουλή και με την ψήφισή της αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα αναβάθμισης στην 110 ΠΜ για τη δημιουργία νέων δομών.
Β. ΚΑΚΑΡΑΣ
