Στη συζήτηση που άνοιξε ο αρμόδιος υπουργός Εσωτερικών θα πρέπει να ξεκαθαριστούν πρακτικά θέματα που σχετίζονται με την κυβερνησιμότητα κυρίως του δήμου και να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις που θα εγγυώνται ότι ο δήμος θα διοικηθεί απρόσκοπτα από την πλειοψηφούσα παράταξη. Ακόμη, να βρεθεί ένα πιο αντιπροσωπευτικό σύστημα κατανομής εδρών, με βάση την εκλογική επίδοση της α’ Κυριακής».
Αυτή είναι σε γενικές γραμμές η τοποθέτηση των δημάρχων του νομού, με αφορμή την πρόταση Σκουρλέτη για το πρόγραμμα «Κλεισθένης» που θα εφαρμοστεί στην Αυτοδιοίκηση και το οποίο μεταξύ άλλων περιλαμβάνει και την απλή αναλογικό ως εκλογικό σύστημα.
Τόσο ο δήμαρχος Λαρισαίων Απ. Καλογιάννης όσο και ο δήμαρχος Φαρσάλων Άρης Καραχάλιος απέφυγαν να τοποθετηθούν, τονίζοντας πως πρώτα πρέπει να δοθεί στη δημοσιότητα το πλήρες κείμενο του Υπουργείου Εσωτερικών.
Άλλοι συνάδελφοί τους ωστόσο, καθώς και η επικεφαλής της αντιπολίτευσης στον Δήμο Λαρισαίων Ρένα Καραλαριώτου αν και τάσσονται υπέρ της απλής αναλογικής, εκφράζουν την πεποίθηση ότι ο νικητής των εκλογών θα πρέπει απρόσκοπτα να μπορεί να εφαρμόσει το πρόγραμμα για το οποίο ψηφίστηκε. Σε ανεπίσημες τοποθετήσεις τους αναφέρθηκαν και στον κίνδυνο που υπάρχει εάν ένας δήμαρχος απωλέσει ή δεν κατέχει την πλειοψηφία του δημοτικού συμβουλίου να καταστεί όμηρος εκβιασμών και διαπραγματεύσεων από τον καθένα δημοτικό σύμβουλο.
Ενδιαφέρον πάντως έχει η τοποθέτηση του δημάρχου Τυρνάβου Παναγ. Σαρχώση, ο οποίος ως γνωστόν δεν διαθέτει την πλειοψηφία στο Συμβούλιο και ο οποίος υποστηρίζει ότι «η απλή αναλογική δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συνθέσεις, ευρύτερες συνεργασίες και προγραμματικές συγκλίσεις, ώστε να υπάρχει συνέχεια και θεσμική μνήμη, πράγμα που δεν παρατηρείται στην τοπική αυτοδιοίκηση. Επιπλέον διασφαλίζεται η σωστή και διαυγής διαχείριση των ζητημάτων αλλά και η συνευθύνη όλων στις αποφάσεις».
Αναλυτικότερα οι δηλώσεις των δημάρχων του νομού στην «Ε» για την απλή αναλογική έχουν ως εξής:
-Απ. Καλογιάννης (δήμαρχος Λαρισαίων)
Ο δήμαρχος Λαρισαίων Απ. Καλογιάννης «έχει εκφράσει κατά περιόδους την άποψη ότι υπάρχει περιθώριο αλλαγών στο θεσμικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκησης και στον τρόπο διοίκησης των Δήμων, με σαφή κατεύθυνση τον περιορισμό του δημαρχοκεντρικού μοντέλου».
Σε ό,τι αφορά τώρα στο νομοσχέδιο Σκουρλέτη, ο κ. Καλογιάννης σημειώνει πως «η όποια συζήτηση σχετικά με το νέο θεσμικό πλαίσιο της Τοπικής Αυτοδιοίκηση, θα πρέπει να γίνει εφόσον δοθεί στη δημοσιότητα το πλήρες κείμενο του Υπουργείου Εσωτερικών».
-Ν. Ευαγγέλου (δήμαρχος Ελασσόνας)
Τη δεδομένη χρονική στιγμή, γνωρίζω, όπως κι εσείς, τα όσα έχει δηλώσει σε συνεντεύξεις του ο υπουργός Εσωτερικών κ. Σκουρλέτης. Δεν έχουμε στα χέρια μας το συγκεκριμένο νομοσχέδιο για να μπορέσουμε να το μελετήσουμε και να δούμε τι ακριβώς περιλαμβάνει στις λεπτομέρειές του. Αυτό που θα ήθελα να σημειώσω όμως είναι πως δεν έγινε η διαβούλευση που έπρεπε με τους θεσμικούς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, για ένα τόσο σοβαρό ζήτημα, όπως η αλλαγή του εκλογικού νόμου. Ήδη οι δήμοι στη συντριπτική τους πλειοψηφία αντιμετωπίζουν ανυπέρβλητα προβλήματα, οικονομικής και θεσμικής φύσεως. Η απλή αναλογική, αν εφαρμοστεί όπως ακούγεται, θα δημιουργήσει επιπρόσθετα προβλήματα, ναρκοθετώντας, ουσιαστικά, τη λειτουργία του ίδιου του θεσμού, με καταστροφικά, για τους πολίτες, αποτελέσματα. Εύχομαι και ελπίζω να πρυτανεύσει η λογική και η σύνεση και όχι μικροκομματικοί σχεδιασμοί που είναι δυνατόν να δημιουργήσουν ανυπέρβλητα εμπόδια στη λειτουργία των δήμων της χώρας. Είναι δεδομένο πως αυτό που θα πρέπει να είναι διαρκές ζητούμενο, είναι η συνεννόηση ανάμεσα στις διαφορετικές δημοτικές παρατάξεις, ωστόσο, πρώτο ζητούμενο δεν μπορεί παρά να είναι η ικανότητα διακυβέρνησης του δήμου, χωρίς ο εκάστοτε δήμαρχος να τελεί υπό καθεστώς ομηρίας. Μόλις δούμε τη συνολική πρόταση της κυβέρνησης ευχαρίστως να τοποθετηθώ πιο αναλυτικά.
-Παναγιώτης Σαρχώσης (δήμαρχος Τυρνάβου)
Η απλή αναλογική ανοίγει νέους ορίζοντες στη διαμόρφωση των πολιτικών στην Τοπική Αυτοδιοίκηση. Δεν είναι μόνο η σωστή – αναλογική και σε όλο της το φάσμα εκπροσώπηση των τοπικών κοινωνιών, αλλά κυρίως η ανάπτυξη δυναμικού διαλόγου, ανοιχτής διαβούλευσης και συλλογικής προσέγγισης των τοπικών ζητημάτων. Η απλή αναλογική δημιουργεί τις προϋποθέσεις για συνθέσεις, ευρύτερες συνεργασίες και προγραμματικές συγκλίσεις, ώστε να υπάρχει συνέχεια και θεσμική μνήμη, πράγμα που δεν παρατηρείται στην τοπική αυτοδιοίκηση. Επιπλέον διασφαλίζεται η σωστή και διαυγής διαχείριση των ζητημάτων αλλά και η συνευθύνη όλων στις αποφάσεις. Εμείς εδώ και δύο χρόνια «λειτουργούμε» επί της ουσίας σε πλαίσιο απλής αναλογικής μιας και οδηγηθήκαμε σε αυτό μέσα από άλλες λογικές. Με τις απαραίτητες συγκλίσεις και με ανοιχτές διαδικασίες συνεχίζουμε και στηρίζουμε την προσπάθεια ενίσχυσης αυτοτέλειας της τοπικής αυτοδιοίκησης, η οποία πρέπει να είναι συνεχής, να διασφαλίζεται μέσα από τη συμμετοχή και τη λογοδοσία όλων, ώστε να εμπνέονται και να κινητοποιούνται οι πολίτες.
-Κ. Κολλάτος (δήμαρχος Τεμπών)
Η απλή αναλογική αποτελούσε πάγιο αίτημα της Αυτοδιοίκησης και κυρίως του Α’ βαθμού που είναι ο εγγύτερος θεσμός για τον πολίτη. Ωστόσο θα πρέπει να ξεκαθαριστούν πρακτικά θέματα που σχετίζονται με την κυβερνησιμότητα και να δημιουργηθούν εκείνες οι προϋποθέσεις που θα εγγυώνται ότι ο δήμος θα διοικηθεί απρόσκοπτα από την πλειοψηφούσα παράταξη. Επίσης μεγάλη συζήτηση πρέπει να γίνει και με την κατανομή των εδρών. Στις πρόσφατες εκλογές κάποιοι δήμαρχοι άγγιξαν την α’ Κυριακή ποσοστό κοντά στο 50% και τελικά εξέλεξαν τόσους συμβούλους όσους και κάποιος συνδυασμός που είχε 40%.
-Αντώνης Γκουντάρας (δήμαρχος Αγιάς)
Η απλή αναλογική αποτελούσε πάγιο αίτημα της Αυτοδιοίκησης και αν ανατρέξει κάποιος στα παλιά συνέδρια θα το διαπιστώσει. Ιδίως ο α’ βαθμός αυτοδιοίκησης δεν μπορεί να είναι κατά της απλής αναλογικής. Άρα η συζήτηση που θα γίνει θα αφορά πως αυτό το σύστημα θα εφαρμοστεί στην πράξη, εξασφαλίζοντας την απαραίτητη κυβερνησιμότητα και τη λειτουργικότητα των δήμων. Όλοι είμαστε υπέρ των συνεργειών, αλλά δεν ξέρω πόσο ώριμο είναι σήμερα το τοπικό πολιτικό σύστημα για να πάμε σε υγιείς συνθέσεις, μακριά από προσωπικές σκοπιμότητες.
-Ρένα Καραλαριώτου (επικεφαλής αντιπολίτευσης Δήμου Λαρισαίων)
Το ζητούμενο όταν μιλάμε για μεταρρυθμίσεις στην Τοπική Αυτοδιοίκηση δεν είναι μόνο το εκλογικό σύστημα, αλλά πιο κομβικής σημασίας με την καθημερινότητα του πολίτη ζητήματα. Δεν είμαι αντίθετη σε ένα αναλογικό εκλογικό σύστημα, αρκεί αυτό να δίνει τη δυνατότητα της κυβερνησιμότητας στην πλειοψηφούσα παράταξη, ώστε να εφαρμόσει το πρόγραμμα για το οποίο ψηφίστηκε. Ακόμη να βρεθεί ένα πιο αντιπροσωπευτικό σύστημα κατανομής εδρών. Σας θυμίζω ότι την α’ Κυριακή στον Δήμο Λαρισαίων η παράταξή μου ήταν πρώτη, αλλά τελικά εξέλεξε μόλις 7 συμβούλους. Είμαι υπέρ των συναινέσεων, αλλά εκτιμώ ότι χρειαζόμαστε μεταβατικό στάδιο για να καθιερωθεί σε όλους η σχετική κουλτούρα. Είμαι αντίθετη στις αυξημένες αρμοδιότητες για τον δήμαρχο, διότι το πλέον δημοκρατικό είναι να αποφασίζουν τα δημοτικά συμβούλια.
Του Γιώργου Ρούστα
