Για την αναδοχή παιδιών από ζευγάρια, οικογένειες ή μεμονωμένα άτομα απαντούν οι ειδικοί της Περιφέρειας Θεσσαλίας και συγκεκριμένα της Κοινωνικής Υπηρεσίας. Εξηγούν τι είναι, πώς γίνεται, σε ποιους απευθύνεται.
Πραγματική ανάγκη κάθε παιδιού είναι να βρίσκεται με μια οικογένεια και όχι να παραμένει στο ίδρυμα. Στο εξωτερικό είναι αρκετά διαδεδομένη η αναδοχή, στην Ελλάδα όχι τόσο ακόμα. Τα περισσότερα ζευγάρια προτιμούν την υιοθεσία γιατί θα ήθελαν ένα «δικό» τους παιδί. Την ίδια στιγμή που τα ίδια ζευγάρια, ή μόνες γυναίκες, οικογένειες με παιδιά θα μπορούσαν να στραφούν στην αναδοχή, για να μην αφήνουν ούτε ένα παιδί να περνά ούτε μία μέρα σε ένα ίδρυμα. Η αναδοχή δεν είναι υιοθεσία. Δίνει την ευκαιρία σε κάποιον που ενδιαφέρεται να μεγαλώσει με αγάπη ένα παιδί για συγκεκριμένο χρονικό διάστημα.
Η προϊσταμένη της Κοινωνικής Υπηρεσίας της Περιφέρειας Θεσσαλίας Ελένη Γιατροπούλου εξηγεί ότι «η αναδοχή είναι ένας κοινωνικός θεσμός προστασίας παιδιών ηλικίας 0 -18 ετών όταν οι φυσικοί γονείς αδυνατούν να τα φροντίσουν και αναλαμβάνει ένα ανάδοχο άτομο ή μια ανάδοχη οικογένεια να το κάνει έως ότου η φυσική οικογένεια αναλάβει ξανά τον ρόλο της. Η αναδοχή δίνει το δικαίωμα στις Κοινωνικές Υπηρεσίες της Περιφέρειας που είναι στελεχωμένες με το κατάλληλο εξειδικευμένο προσωπικό να αναλαμβάνουν την τοποθέτηση των παιδιών που έχουν ανάγκη προστασίας είτε με τη συγκατάθεση των γονιών τους είτε με την παρέμβαση δικαστηρίου προκειμένου να διαφυλαχτεί το συμφέρον του παιδιού».
Παράλληλα, επισημαίνει ότι «οι Θεσσαλοί άνοιξαν την αγκαλιά τους στην αναδοχή. Δείχνουν ενδιαφέρον, ειδικά όταν πρόκειται για τη μακροπρόθεσμη αναδοχή που μπορεί να οδηγήσει στην υιοθεσία».
ΤΑ ΕΙΔΗ ΤΗΣ ΑΝΑΔΟΧΗΣ
Τα είδη της αναδοχής εξαρτώνται από το χρονικό διάστημα που θα πρέπει να απομακρυνθεί το παιδί από τους φυσικούς του γονείς. Αυτά είναι η φιλοξενία η οποία διαρκεί λίγες μέρες για να αποσυμφορήσει τη βιολογική οικογένεια από τη συνεχή φροντίδα σε παιδιά με ή χωρίς ιδιαιτερότητες ή από ιδρύματα σε περιόδους γιορτών.
Είναι η συγγενική αναδοχή, η οποία αφορά στην αναδοχή φιλοξενία παιδιού από μέλος ή μέλη συγγενικού περιβάλλοντος που πληρούν τις κατάλληλες προϋποθέσεις και προτιμάται σε μια προσπάθεια μη απομάκρυνσης ή αποκοπής του παιδιού από το φυσικό περιβάλλον.
Είναι η επείγουσα / ημερήσια αναδοχή η οποία χρησιμοποιείται σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης και διαρκεί λίγες μέρες. Όταν για παράδειγμα συντρέχουν λόγοι υγείας των γονέων.
Η βραχυπρόθεσμη αναδοχή διαρκεί από λίγες εβδομάδες έως λίγους μήνες, για παράδειγμα σε παιδιά που έχουν απομακρυνθεί από την οικογένειά τους λόγω κρίσης.
Η μεσοπρόθεσμη διαρκεί από έναν χρόνο έως δύο χρόνια. Όταν οι φυσικές οικογένειες χρειάζονται μεγαλύτερο διάστημα για να ξεπεράσουν μια κρίση με την προοπτική επιστροφής του παιδιού στη φυσική οικογένεια. Και η μακροπρόθεσμη αναδοχή διαρκεί πολλά χρόνια, τη διακρίνει μια μονιμότητα που πολλές φορές οδηγεί και σε υιοθεσία.
ΑΝΑΔΟΧΟΙ ΓΟΝΕΙΣ
Ανάδοχοι γονείς μπορούν να γίνουν οικογένειες αποτελούμενες από συζύγους με ή χωρίς παιδιά. Μεμονωμένα άτομα, άγαμα, διαζευγμένα ή σε χηρεία με ή χωρίς παιδιά που μπορεί να είναι και συγγενείς εξ αίματος ή εξ αγχιστείας με το ανήλικο.
Οι ανάδοχοι πρέπει να έχουν σωματική, διανοητική και ψυχική υγεία. Να μην έχουν καταδικαστεί για πράξεις που θα μπορούσαν να τους στερήσουν τη γονική μέριμνα. Να έχουν τη δυνατότητα κάλυψης διατροφής, μόρφωσης και ιατρικής περίθαλψης των παιδιών. Να έχουν ηλικία έως 50 ετών και διαφορά με τον ανάδοχο τουλάχιστον 18 έτη.
Οι ανάδοχοι γονείς θα πρέπει να διαθέτουν μια μεγάλη αγκαλιά για να υποδεχτούν και να φροντίσουν το ανάδοχο παιδί, ως ισότιμο μέλος της οικογένειάς τους. Να διαθέτουν υπομονή, κατανόηση, συναισθηματική στήριξη, σταθερότητα και ασφάλεια. Να προσφέρουν θετικές εμπειρίες ομαλής οικογενειακής ζωής. Να είναι ευέλικτοι, να αποδέχονται και να κατανοούν τη φυσική οικογένεια του παιδιού. Να αναπτύσσουν στο παιδί το αίσθημα ότι αξίζει, να το ενθαρρύνουν, να αναπτύσσει και να διατηρεί τις φιλίες του. Να προωθούν την υγεία, την εκπαίδευση και την ανάπτυξη των ικανοτήτων του. Να σέβονται και να δέχονται την ταυτότητα, σεξουαλικότητα, θρησκεία, φυλή, γλώσσα και κάθε ιδιαίτερη ανάγκη του. Να είναι ευέλικτοι και ικανοί να αντιμετωπίσουν τυχόν προκλητική και δύσκολη συμπεριφορά του.
Να είναι προετοιμασμένοι να αναλάβουν τον ρόλο του γονιού για ένα ανάδοχο παιδί και στην απόφασή τους αυτή να συναινεί όλη η οικογένεια. Να συνεργάζονται με τον κοινωνικό λειτουργό και τον ψυχολόγο για το συμφέρον του παιδιού.
Η ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ
Η διαδικασία της αναδοχής περιλαμβάνει την υποβολή αίτησης και απαιτούμενων δικαιολογητικών στις αρμόδιες υπηρεσίες. Αφού κάποιος συμπληρώσει την αίτηση για αναδοχή παιδιού θα πρέπει να προσκομίσει και τα απαραίτητα δικαιολογητικά τα οποία είναι: ιατρικές βεβαιώσεις από κρατικό γιατρό στις οποίες θα επικολλάται η φωτογραφία των ενδιαφερομένων με σφραγίδα του νοσοκομείου. Πρόσφατο απόσπασμα ποινικού μητρώου. Πρόσφατο απόσπασμα εισαγγελικής αρχής των ενδιαφερομένων που θα δηλώνεται ότι δεν είναι φυγόδικοι ή φυγόποινοι. Πιστοποιητικό οικογενειακής κατάστασης, από το οποίο θα φαίνεται η σύνθεση της οικογένειας και το έτος γέννησης αυτών. Ληξιαρχική πράξη γέννησης για το καθένα ξεχωριστά. Ληξιαρχική πράξη γάμου των ενδιαφερομένων. Εκκαθαριστικό σημείωμα της Εφορίας. Ε9 και ό,τι άλλο δικαιολογητικό αφορά στην οικονομική κατάσταση.
Μετά την προσκόμιση των εγγράφων ο κοινωνικός λειτουργός συνεργάζεται με όλα τα εμπλεκόμενα μέρη της αναδοχής. Όταν βρεθεί ένα παιδί για αναδοχή τότε υπογράφεται η σύμβαση της αναδοχής, όπου αναφέρονται οι υποχρεώσεις και τα δικαιώματα όλων των εμπλεκόμενων μερών της αναδοχής.
Αυτή τη στιγμή δεν υπάρχουν στην περιοχή της Θεσσαλίας παιδιά σε «αναμονή». Υπάρχουν όμως ενδιαφερόμενοι που έχουν καταθέσει την αίτησή τους και μόλις βρεθεί ένα παιδί είναι έτοιμοι να ανοίξουν την αγκαλιά τους. «Μάνα», λένε «δεν γεννιέσαι, αλλά γίνεσαι», για όσο και αν χρειαστεί. Κάποιες φορές για μικρό χρονικό διάστημα, άλλες για λίγο περισσότερο. Ίσως η οικονομική ενίσχυση των ανάδοχων οικογενειών να ήταν ένας τρόπος για να ανοίξουν ακόμα περισσότερες αγκαλιές. «Το κράτος θα πρέπει να δώσει κίνητρα στους ενδιαφερόμενους πολίτες για να αδειάσουν τα ιδρύματα, για να βρεθούν οικογένειες που τα αγαπούν», υποστηρίζουν οι ειδικοί.
Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να επικοινωνούν με το τμήμα Κοινωνικής Εργασίας της Διεύθυνσης Κοινωνικής Μέριμνας της Περιφέρειας Θεσσαλίας στα τηλέφωνα: 2413-506281, 2413-506280, 2413-506276.
Ζωή Παρμάκη