Της Σοφίας Ορφανιώτη
Δύο εξαιρετικά ενδιαφέρουσες επιστημονικές έρευνες για τις απολύσεις εργαζομένων και τις συνέπειες που αυτές επιφέρουν, στο πέρασμα του χρόνου, στην υγεία όσων έχασαν τη δουλειά τους, διεξήγαγε το Εργαστήριο Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η πρώτη έρευνα του εργαστηρίου αφορούσε στην περιοχή της Θράκης και πραγματοποιήθηκε το χρονικό διάστημα από το 1984 έως το 2004. Η συγκεκριμένη περιφέρεια επιλέχθηκε διότι εκείνη την περίοδο διαπιστώθηκε υψηλό ποσοστό ανεργίας αλλά και πτώση του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Τα στοιχεία της 20ετούς έρευνας έδειξαν σημαντική συσχέτιση της θνησιμότητας ακόμη και της βρεφικής των κατοίκων της περιοχής, με παράγοντες όπως προαναφέραμε, την ανεργία, την πτώση του ΑΕΠ, τη χαμηλή αναλογία νοσοκομειακών κλινών ανά 100.000 πληθυσμού και τη χαμηλή αναλογία γιατρών ανά 100.000 πληθυσμού. Η έρευνα σύμφωνα με τον ειδικό γιατρό εργασίας και λέκτορα Επιδημιολογίας του Εργαστηρίου Υγιεινής και Επιδημιολογίας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας κ. Γιώργο Ραχιώτη, έδειξε ότι στην περιφέρεια της Θράκης είχε καταγραφεί ο υψηλότερος δείκτης θνησιμότητας από όλη την Ελλάδα.
Η θνησιμότητα αυτή συσχετίστηκε με την υψηλότερη ανεργία που είχε εκείνη την περίοδο η Θράκη σε σχέση με άλλες περιοχές της χώρας και το χαμηλό εισόδημα των κατοίκων της, ως αποτέλεσμα στην περιορισμένη πρόσβαση στις υπηρεσίες υγείας.
Τα ευρήματα αυτής της έρευνας γνωστοποιήθηκαν σε ιατρικό συνέδριο και δημοσιεύθηκαν αντίστοιχα σε βρετανικό περιοδικό πριν από λίγα χρόνια, ωστόσο είναι άκρως ανησυχητικά, καθώς η Θράκη είναι μία κρίσιμη εθνικά περιοχή της χώρας και σύμφωνα με τον κ. Ραχιώτη θα έπρεπε τα αποτελέσματά της, να κρούσουν τον κώδωνα του κινδύνου στην Πολιτεία και σε κάθε αρμόδιο φορέα, ώστε να μην υπάρξουν ανάλογα κρούσματα θνησιμότητας από ανάλογες αιτίες και σε άλλες περιοχές της Ελλάδας.
Η δεύτερη και εξίσου σημαντική έρευνα της ομάδας του εργαστηρίου αφορούσε στους απολυμένους της Επιχείρησης Αστικών Συγκοινωνιών στην Αττική, τα γνωστά μπλε λεωφορεία, όπου το 1992 η τότε κυβέρνηση Μητσοτάκη προχώρησε στην ιδιωτικοποίηση της Ε.Α.Σ. με αποτέλεσμα να μείνουν τότε άνεργοι περίπου 4.500 άνθρωποι.
Η συγκεκριμένη έρευνα διήρκησε 14 μήνες, από τον Αύγουστο του 1992 μέχρι και τον Οκτώβριο του 1993. Στο διάστημα αυτό οι γιατροί εργασίας της πρώην ΕΑΣ παρακολουθούσαν εθελοντικά την υγεία των απολυμένων.
Στο διάστημα αυτό λοιπόν καταγράφηκαν 30 θάνατοι απολυμένων, αριθμός διπλάσιος του αναμενομένου. Ακόμη τα 2/3 των θανάτων οφείλονταν σε παθήσεις του καρδιαγγειακού συστήματος. Ειδικότερα οι θάνατοι από έμφραγμα του μυοκαρδίου ήταν πενταπλάσιοι του αναμενόμενου και οι θάνατοι από εγκεφαλικά επεισόδια τριπλάσιοι επίσης του κανονικού.
Τα ευρήματα των ερευνών σύμφωνα με τον κ. Ραχιώτη δείχνουν τις σημαντικές έως και καταστροφικές επιπτώσεις της ανεργίας στην υγεία των απολυμένων. Και αν αναγάγει κανείς τα συμπεράσματα αυτών των απολύσεων στη σημερινή κατάσταση που αποτελούν πλέον καθημερινό φαινόμενο, θα διαπιστώσει αβίαστα ότι οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης είναι σε αρκετές περιπτώσεις απολυμένων θανατηφόρες.
Ιδιαιτέρως σημαντικό κατέληξε ο κ. Ραχιώτης θα είναι τα στοιχεία αυτά των ερευνών να αξιολογηθούν, διότι η κατάσταση των διαρκών απολύσεων θα οδηγήσει σε περαιτέρω κίνδυνο την υγεία του πληθυσμού. Εξαιτίας αυτών πρόσθεσε διανύουμε μια περίοδο πολιτικής κρίσης, λιτότητας που αν συνεχιστεί θα διαλυθεί η συνοχή της κοινωνίας και η ακεραιότητα της χώρας.